Onze Taal. Jaargang 62

[p. 301]

InZicht
Nico Groen & Erik Viskil

InZicht wil u inlichten over nieuwe boeken, over congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten!

● Taal en psychologie

De bestudering van de psychologische aspecten die een rol spelen bij het slecht of moeizaam verlopen van communicatie, is grofweg het onderwerp van Taal: kindertaal - vreemde talen - leren lezen - taalstoornissen - gehoorstoornissen - communicatie. In het boek worden de oorzaken van communicatieproblemen belicht, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een gestoord taalvermogen of wanneer kinderen en volwassenen met elkaar communiceren. Vervolgens wordt aangegeven welke bijdrage de psychologie kan leveren aan de oplossing van deze problemen.

Taal staat onder redactie van P.J.G. Keuss, G. ten Hoopen en A.A.J. Mannaerts, en wordt uitgegeven door Swets & Zeitlinger, in samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Psychonomie. Het boek kost f 37,50.
ISBN 90 265 1364 X

● Vlaanderen en Nederland

De Vlaming Jozef Deleu, onder meer oprichter van het blad Ons Erfdeel, heeft uitgesproken denkbeelden over de manier waarop Vlaanderen zich ontwikkelt als autonome culturele natie. In zijn recent verschenen boek De pleinvrees der kanunniken komt zijn vaak prikkelende mening uitvoerig aan de orde. Deleu bespreekt onder meer de Vlaamse cultuur, de Nederlandse taal en het door hem gesignaleerde onvermogen van Vlaanderen een dynamische visie op zijn toekomst als cultuurgemeenschap te ontwikkelen.

De pleinvrees der kanunniken. Provocerende standpunten over de Nederlandse taal en over het cultuurbeleid van Vlaanderen en Nederland verscheen bij Meulenhoff (Nederland) en Kritak (België) en kost f 32,50/Bfr 650.
ISBN 90 290 4384 9

● Dicteetijd

Inez van Eijks Ha Dictee bleek vorig jaar een groot succes. Geen wonder dat uitgeverij Balans onlangs een vervolg publiceerde: Ha Dictee 2. Ook in dit boek staan weer dictees, die elk worden ingeluid met zogeheten ‘opfrissertjes’. Stijl vormt dit keer een belangrijk element in het boekje, waarmee men zich kan voorbereiden op het Groot Dictee, dat deze maand opnieuw in de belangstelling staat.

Ha Dictee 2. Een spelletje spelling met een beetje stijl kost f 9,90.
ISBN 90 5018 226 7

● Taalbaak

Onlangs verscheen het ‘hoofdwerk’ van de reeds lang aangekondigde Taalbaak, een losbladige uitgave met taaladviezen. Dit hoofdwerk behandelt een dertigtal veelvoorkomende taalvragen en -problemen. Drie- tot viermaal per jaar verschijnt als aanvulling een supplement, en zesmaal per jaar komt er een nieuwsbrief uit. Het eerste supplement verschijnt deze maand en gaat onder meer over titulatuur, afkortingen en het aaneenschrijven van woorden.

De Taalbaak wordt uitgegeven door Bohn Stafleu Van Loghum. Het hoofdwerk kost f 75,-, de supplementen en de Nieuwsbrief f 0,49 cent per pagina.

● Schrijfvaardigheid

Het blijft een probleem: een verslag of scriptie schrijven. Studenten in het tertiair onderwijs hebben er nog steeds veel moeite mee. Eva M. Tol-Verkuyl probeert in Van opzet tot opmaak de voornaamste zorgen over en problemen bij het schrijven weg te nemen. Zij behandelt overeenkomstig de volgorde van het schrijfproces eerst de problemen bij de voorbereiding op het schrijven, daarna het zoeken naar literatuur en het verzamelen van gegevens, en ten slotte het schrijven zelf. Ook geeft Tol-Verkuyl adviezen voor stijl, argumentatie, opmaak- en typografische kwesties.

Van opzet tot opmaak. Stappenplan voor het maken van verslagen en scripties wordt uitgegeven door Coutinho en kost f 19,50.
ISBN 90 6283 929 0

[p. 302]

● Communicatie

Bas van Lier, die onder meer publiceert in NRC Handelsblad en Adformatie, schreef voor Uitgeverij Ploegsma Het communicatie-boek. In dit boek behandelt hij diverse vormen van communicatie, waarbij dit woord in de ruimste zin moet worden geïnterpreteerd: ook communicatie bij dieren, gebarentaal, fax en telex, de massamedia, morse-seinen en rooksignalen.

Het communicatie-boek kost f 24,95.
ISBN 90 216 1495 2

● Qua Nederlands

Voor wie zich ergert aan de manier waarop sommigen met het Nederlands omgaan, is er het boek Qua Nederlands. Hierin zet socioloog en tekstschrijver Felix van de Laar uiteen waarom sommige mensen moeite hebben met het feit dat taal constant in verandering is en waarom er mensen zijn die niets liever zien dan taalgebruik dat ordi of popi is en vol afko's zit. Een boek dus over taalvervlakking en -verrijking en over het verband tussen taal en normen.

Bij dezelfde uitgever verscheen Van oerklank tot moedertaal. Dit boek, dat is geschreven door Gert Gritter, behandelt het ontstaan van taal in het algemeen en de geschiedenis van het Nederlands in het bijzonder.

Qua Nederlands en Van oerklank tot moedertaal zijn verschenen bij Kosmos Z&K en kosten f 16,90 per stuk.
ISBN 90 215 1951 8 en 90 215 2064 8

● Taalprisma's

In de Prisma-reeks van uitgeverij Het Spectrum verschijnen in januari de eerste vier deeltjes in een nieuwe taalreeks, die uiteindelijk tien delen zal bevatten. Twee van de deeltjes hebben een woordenboekachtige opzet: Foutloos spellen - 1000 vaak verkeerd gespelde woorden (door Felix van de Laar) en Juist woordgebruik - woorden die worden verward (door Erica van Rijsewijk). Een derde deeltje, Alles over namen (Peter de Rijk), gaat niet alleen over voor- en familienamen, maar ook over minder bekende soorten namen, zoals pseudoniemen en eponiemen. Het vierde deel, geschreven door Riemer Reinsma, test door middel van een quizachtige opzet de woordkennis van de lezer, en heet Vergroot je woordenschat.

De boekjes kosten f 7,50 per stuk.
ISBN respectievelijk 90 274 3379 8, 90 274 3381 X, 90 274 3377 1 en 90 274 3375 5

● Eponiemenwoordenboek

Sinds kort ligt de herdruk van het Eponiemenwoordenboek van Ewoud Sanders in de boekwinkel. Vergeleken met de eerste druk uit 1990 telt deze herziene editie veertig artikelen meer. Daarbij is ook plaats ingeruimd voor woorden die zijn afgeleid van (bijvoorbeeld bijbelse) personages, zoals het woord Evaatje. Verder is het boek hier en daar gewijzigd en verbeterd.

De herziene en uitgebreide editie van het Eponiemenwoordenboek is verschenen bij Nijgh & Van Ditmar en kost f 34,90.
ISBN 90 388 6751 4

● Synoniemenwoordenboek

In het novembernummer is als prijs van het synoniemenwoordenboek van Riemer Reinsma abusievelijk f 49,90 vermeld. Dat moet zijn: f 69,90.