Het taaladvies van Erwin Kroll
Redactie Wim Daniëls
Het weer was altijd al een favoriet gespreksonderwerp in Nederland, maar sinds het verschijnen van Jan Pelleboer en Erwin Kroll geldt dat ook voor de weermannen. Jan Pelleboer, overleden in 1992, viel vooral op door zijn karakteristieke stem, die iemand eens verleidde tot een fanmailkaartje met daarop de tekst: ‘Je zit er steeds een dag naast; verder een goede show hoor, met die knijper op je neus.’ Over Erwin Kroll, in wiens handtekening een zonnetje zit verwerkt, wordt vooral gesproken wegens zijn karakteristieke gebarentaal.
‘Weermannen gebruiken slechts een beperkt deel van de vrijwel eindeloze mogelijkheden van de Nederlandse taal. Als trouwe televisiekijker weet u natuurlijk ook wel dat een weerbericht uit zo'n vijf à zes korte tekstblokjes bestaat, verluchtigd met evenzovele kaarten en satellietbeelden. Die tekstblokken zijn opgebouwd uit het herhaaldelijk gebruik van de woordcombinaties “hier ziet u; op de volgende kaart; lage- en hogedrukgebied; vandaag; morgen en in het weekend overheersen; regen; wind; storm”. Een enkele keer valt het woord zon.
Laten we eerlijk zijn, de weerman is noodgedwongen tamelijk beperkt in zijn taalgebruik. En dat is jammer, want ook onder weermannen en -vrouwen - want deze laatste zijn er ook, al zijn ze nog niet zo vaak zichtbaar - zitten taalkunstenaars. Maar door tijdgebrek komt dat er niet uit. Het zijn de een à twee minuten waarin alles gezegd moet worden die de beperkingen opleggen.
Wilt u, ondanks het bovenstaande, toch nog een taaladvies, dan wijs ik u op de mogelijkheid tot nonverbale communicatie: kijkt u de komende maand goed naar het weerbericht van de NOS en let u dan speciaal op mijn handen.’
Auteursrechtelijk beschermd