Onze Taal. Jaargang 62

[p. 27]

InZicht
Nico Groen & Erik Viskil

● Pseudoniemen

InZicht wil u inlichten over nieuwe boeken, over congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten!

Bekende personen kent men vaak onder een naam die niet hun echte naam is, maar een artiestennaam of pseudoniem. Vooral schrijvers, musici en acteurs willen zich nog weleens van zo'n naam bedienen. In de Prisma van de pseudoniemen worden van ruim duizend personen uit binnen- en buitenland meer dan tweeduizend artiestennamen en pseudoniemen vermeld. Ook wordt van honderdvijftig personen de bijnaam gegeven, zoals ‘de Nachtburgemeester van Rotterdam’ (Jules Deelder) en ‘Satchmo’ (Louis Armstrong).

De Prisma van de pseudoniemen is samengesteld door René van Praag en Astrid Bosch en wordt uitgegeven door Het Spectrum. Het boekje kost f 14,90.
ISBN 90 274 3098 5

● Documentaires schrijven

Henk Suèr, hoofd Informatieve Programma's van NOS-televisie, schreef Scenarioschrijven voor documentaires, waarin hij uiteenzet hoe een goede documentaire moet worden opgezet. Suèr gaat ervan uit dat documentairemakers zich het best kunnen houden aan de ‘wetten’ die voor het maken van speelfilms en televisiedrama's gelden. In zijn visie maakt de schrijver van een documentaire een zo boeiend mogelijk verhaal waarbij de filmer alleen nog maar de beelden hoeft te zoeken. Behalve aanwijzingen voor het schrijven van scenario's (voor zestien typen documentaires), geeft Suèr ook aanwijzingen voor het filmen zonder scenario, en voor het schrijven van een voorstel om een documentaire te maken.

Scenarioschrijven voor documentaires. Handreikingen voor de praktijk van de filmer en de scenarioschrijver wordt uitgegeven door Uniepers Abcoude en kost f 24,50.
ISBN 90 6825 110 4

● Computer en schrijven

In Elektrische taal wijdt Michael Heim, docent wijsbegeerte aan de California State University, de eerste filosofische beschouwing aan de invloed van de tekstverwerker op het gebruik van taal. Hij bespreekt taalinzichten van Homerus, Thomas van Aquino, Eric Havelock en Martin Heidegger en ontwikkelt een eigen theorie over het gebruik van taal. Naar Heims idee heeft het werken met een tekstverwerker een fragmentarischer bewustzijn tot gevolg. ‘Wat uit de tekstverwerker komt, is vaak minder doordacht en minder zorgvuldig geformuleerd.’ Heim probeert voor deze nadelen van het werken met een tekstverwerker verbeteringen uit te denken.

Elektrische taal. Een wijsgerige studie van tekstverwerking is vertaald door Willem Dijkhuis en wordt uitgegeven door Boom. Het kost f 44,50.

● Internationale brieven

In Het beste internationaal brievenboek geeft Ab de Graaff aanwijzingen voor het schrijven van brieven in verschillende talen. Hij gaat in op conventies die gelden voor brieven in het Nederlands, Engels, Frans, Duits en Spaans. De vele voorbeelden die De Graaff geeft, maken het een briefschrijver gemakkelijk voor elk onderdeel van zijn brief te bepalen of hij een juiste formulering heeft gekozen.

Het beste internationaal brievenboek is verschenen bij uitgeverij Ruitenberg en kost f 19,50.
ISBN 90 72540 65 4

● Spelling en spraak

Het boek Spraak- en spellingoefeningen voor de gevorderde speller bevat oefeningen en toetsen waarmee u problemen met spellen en spraakafwijkingen op het spoor kunt komen. Dat maakt het boek geschikt voor gebruik door bijvoorbeeld logopedisten, psychologen en leraren in het basisonderwijs. De oefeningen, waarin gebruik wordt gemaakt van woordenlijsten, dictees, versjes en namen, zijn gebaseerd op een theorie die in het eerste deel van het boek wordt uiteengezet.

Spraak- en spellingoefeningen voor de gevorderde speller is geschreven door de orthopedagoge en logopediste Tilly van Luijn-Hindriks en wordt uitgegeven door Tricht. Het kost f 35,-.
ISBN 90 73460 29 8

● Citatenboeken

Het Spectrum Citatenboek, waarvan de oorspronkelijke editie werd samengesteld door Cees Buddingh', is onlangs in een herziene editie uitgebracht. De herziening houdt in dat er veel is geschrapt en een groot aantal uitspraken van na 1967 is opgenomen. Het totale aantal citaten bedraagt ruim 8000. Ze zijn alfabetisch, chronologisch en naar thema gerangschikt. Een van de citaten in het boek is afkomstig van Buddingh' zelf: ‘Voorbeelden zijn er om niet na te volgen.’ Niettegenstaande deze uitspraak verscheen bij Standaard Uitgeverij een geheel nieuwe citatenverzameling: het Klassiek Citatenboek. In dit boek staan zo'n 10.000 citaten uit de periode die loopt van de klassieke oudheid tot aan het begin van deze eeuw. Daarmee is het boek een aanvulling op het Moderne Citatenboek van dezelfde uitgever.

Het Spectrum Citatenboek van Cees Buddingh', herzien door Bert Edens, is verschenen bij Het Spectrum en kost f 49,90.
ISBN 90 274 2918 9
Het Klassiek Citatenboek, samengesteld door Gerd de Ley, kost ook f 49,90.
ISBN 90 02 19271 1