Taalcuriosa
Wandelingen (2)
Jules Welling - Best
In het aprilnummer van 1985 had ik het in deze rubriek over ‘wandelingen’: het verschuiven van letters zoals in precies naar percies.
Een heel beroemd voorbeeld van een ‘wandeling’ was te zien in de film 2001 A Space Odyssee, waarin een computer voorkwam die HAL heette. Als deze drie letters er eentje doorgeschoven worden in het alfabet, staat er IBM. Ik heb iets soortgelijks niet met andere afkortingen kunnen vinden.
In het Eindhovens Dagblad van 23 februari 1987 vond ik in de taalrubriek van Wim Daniëls een naar mijn mening schitterend voorbeeld van de wandeling van een heel woord in een zin. Het is, voor zover ik weet, een record en illustreert mooi hoe nauw taal luistert. Daniëls geeft een achttraps-voorbeeld, waarvan de onderdelen werkelijk verschillen. Hier is het voorbeeld, waarin het woord alleen op zeer regelmatige manier aan het wandelen slaat, namelijk stap voor stap:
| 1) | Alleen hij zei dat hij van haar hield. |
| 2) | Hij alleen zei dat hij van haar hield. |
| 3) | Hij zei alleen dat hij van haar hield. |
| 4) | Hij zei dat alleen hij van haar hield. |
| 5) | Hij zei dat hij alleen van haar hield. |
| 6) | Hij zei dat hij van alleen haar hield. |
| 7) | Hij zei dat hij van haar alleen hield. |
| 8) | Hij zei dat hij van haar hield, alleen... |
De zinnen geven treffend aan dat er van willekeur in de woordvolgorde in het geheel geen sprake is, daar met de volgorde de inhoud onmiddellijk verandert. Anderzijds geeft het voorbeeld een aardige indruk van de flexibiliteit van de taal.
Auteursrechtelijk beschermd