Bonte beestenboel
Het dierenrijk blijkt een geliefd reservoir voor politieke beeldspraak. Het uiterlijk van dieren en de aan hen toe te schrijven ‘eigenschappen’, scheppen beelden waarmee men, zonder dat het tot iets verplicht, nu eens precies kan zeggen waar het op staat.
Duiven, haviken, leeuwen, wezēls en lammeren; zij symboliseren in de Nederlandse politiek de daadkracht (of het gebrek daaraan). PSP-voorzitster Boerlage verkiest de horzelfunctie boven het pluche van de regeringsverantwoordelijkheid voor haar partij. De CDA-fractie in de Tweede Kamer ziet deze prikkende functie voor heel Nederland binnen de NAVO. Nederland of de pacifisten als keffertje roept in dit verband toch heel andere associaties op.
Verschillen in opvattingen blijken wel vaker uit de gehanteerde beelden.
VVD-woordvoerder Maassens vergelijkt de auto met een jong huisdier dat nog niet zindelijk is. Hieruit spreekt optimisme; het wordt wel weer beter.
Ex-minister van VROM Winsemius klinkt heel wat somberder als hij de regering in dit verband ecologisch spookrijden verwijt.
Terwijl Ria Beckers (PPR) het kabinet Lubbers vergelijkt met een havik die zijn machteloze prooi duidelijk maakt dat verzet tegen zijn overheersing geen zin heeft, meent columnist J.J. Lindner dat de huidige coalitie en het kabinet de overheid zien als een kreupel paard dat bijna niets meer trekt en het best privatiseringsgewijs aan de paardenslager kan worden doorverkocht.
Natuurlijk heeft premier Lubbers zelf een heel ander beeld van het kabinet en de overheid. Hij omschrijft zijn teamgenoten als spuitgasten die het Nederlandse volk met gevaar voor eigen leven uit de brandende ruïnes redden, die vorige kabinetten hebben achtergelaten, zonder vrees daarbij zelf een schrammetje op te lopen. Hij sluit hiermee aan bij de tendens om beeldspraak te relateren aan ongelukken, rampen, (besmettelijke) ziekten, etc. Heroïsch gedrag wordt verheerlijkt, direct en adequaat kunnen handelen wordt een vereiste vaardigheid voor een politicus. De overheid moet tegenwoordig vóór alles slagvaardig zijn.
Ook de oppositie maakt gebruik van dit soort beelden. Zij waarschuwt voor open wonden waaruit etter spuit, bloed dat niet meer te stelpen is. Bewindslieden worden melaats wanneer hun beleid onderwerp wordt van een parlementaire enquête. Maatregelen ter bescherming van de koopkracht zijn de pijnstillers van volgend jaar. Nederland wordt, als je de heren en dames politici letterlijk zou nemen, getroffen door een heel arsenaal van plagen, en ook in de Tweede Kamer is het de dood in de pot. Met betrekking tot de problemen van alleenstaande oudere vrouwen en de reactie van staatssecretaris Dees daarop (eerst kijken welke groepen nog meer soortgelijke problemen hebben alvorens iets te doen) zegt Jeltje van Nieuwenhoven: Stel, er loopt een groepje vrouwen op een eenzaam bospad in Canada. Er komt een beer aan die aanvallend te werk wil gaan. Wat doet de staatssecretaris? Hij gaat kijken of er nog andere groepen bedreigd zouden kunnen worden, zoals mannen bijvoorbeeld. Ondertussen is dat groepje vrouwen allang opgevreten.