Seoel of Soul?
Lieve Verheyden - Katholieke Universiteit Leuven
Op 17 september 1988 beginnen de Olympische Spelen in Seoel. De schrijfwijze van de naam van de Zuid-koreaanse hoofdstad wordt betwist. In de discussie tussen het ANP en het ABN (op blz. 52-54 van het aprilnummer) noemen de partijen Soul, Seoul en Seoel.
De hoofdstad van het ‘Land van het grote Hanvolk’ (Dae-han-min-guk of Korea) zou door fonetische omzetting (transcriptie) als volgt geschreven moeten worden: s-o-u-1. De uitspraak van het tweelettergrepige woord is ‘so-oel’. Vaak vloeien de twee lettergrepen in elkaar tot iets wat als het Engelse soul klinkt.
Waar komen de schrijfwijzen Seoul en Seoel nu vandaan? Om het de buitenlandse gasten makkelijker te maken, vind je in Korea (en in vele andere Aziatische landen) naast de Koreaanse schrijfwijze van de namen van steden ook een ‘Engelse’ transcriptie. De Koreaanse klanken worden daarbij zo nauwkeurig mogelijk op zijn Engels weergegeven: /andzjon/ wordt Anjon of Anjeon (er zijn twee transcriptiesystemen) en /so-ul/ wordt Seo-ul of Seoul. De stap naar het Franse Séoul, waarvan ons Seoel is afgeleid, is makkelijk gezet. Onze uitspraak daarvan is echter volstrekt onbegrijpelijk voor de Koreanen, die van de Franse, laat staan Nederlandse taal meestal geen kaas gegeten hebben.
De duidelijkste Nederlandse schrijfwijze, die bovendien het meest de oorspronkelijke uitspraak benadert, lijkt me Soöel, maar ik besef dat het weinig zinvol is om die vierde variant op de markt te gooien. De transcriptie Soul vind ik dan het beste alternatief.
Er rest ons nog weinig tijd om taalkundig voorbereid te raken op de media-invasie van het grote Hanvolk.
In september zou het in de Lage Landen onder andere algemeen bekend moeten zijn dat de verwesterde schrijfwijze van Oosterse, meer bepaald Koreaanse namen op zijn Engels gebeurt; dat betekent bijvoorbeeld dat de j in Banjong niet als /j/ maar als /dzj/ (Engelse j) uitgesproken moet worden; hetzelfde geldt voor de achternaam van een der grote oppositieleiders, Kim Dae Jung; de uitspraak luidt /dè dzjong/.