Casu quo
J.G. Nolst Trenité - Velsen
Casu quo en de afkorting c.q. betekenen, letterlijk uit het Latijn vertaald, ‘in welk geval’ (in welk begrip een terugverwijzing impliciet is vervat) en kunnen vrijwel altijd vervangen worden door ‘dan wel’ en veelal door ‘of’, soms door ‘zowel... als’. Als ergens staat ‘A c.q. B wordt aansprakelijk geacht voor...’, betekent dit ‘A of - voor het geval de keuze gevallen is op B - B wordt aansprakelijk geacht voor...2018 Bij het gebruik van c.q. wordt ervan uitgegaan dat in een eerder stadium een keuze is bepaald, in ons voorbeeld: tussen A en B. Die keuze is in de nu aan de orde komende zaken dus niet meer vrij. Bij of is deze voorkeuze er niet noodzakelijkerwijze. Bij dan wel is dat discutabel.
Casu quo en c.q. zijn schrijftaal, in het bijzonder thuishorend in contracten, verdragen en wetenschappelijke verhandelingen. Daar kunnen ze maar beter blijven.
Ik geef vijf voorbeeldzinnen met daaropvolgend de eventuele verbetering.
| 1. | Zij hield van sterke drank c.q. whisky.
| - | (in het bijzonder van; vooral van) |
|
| 2. | Hij verkocht als dealer Lada's en Mazda's, die hij via Groningen c.q. Rotterdam betrok.
|
| 3. | Wilt u de grote c.q. de kleine flacon hebben?
|
| 4. | Een recht op lijfrente kan door aankoop ineens c.q. door het gedurende meer jaren betalen van een premie worden opgebouwd.
|
| 5. | Van de leeggepompte maag c.q. dikke darm moeten vervolgens vijf röntgenfoto's genomen worden.
| - | (Het gebruik van ‘of’ in plaats van ‘c.q.’ zou kunnen betekenen dat men mag kiezen welk van beide men zal fotograferen. ‘C.q.’ geeft in dit geval aan, dat die keuze reeds eerder is gemaakt of bepaald en dat men die eerdere keuze heeft te volgen. Het gebruik van ‘of’ of van ‘dan wel’ zal overigens ook hier in de praktijk zelden tot het genoemde misverstand leiden.) |
|
De auteur heeft over dit onderwerp een uitgebreidere tekst geschreven. Belangstellenden kunnen deze via de redactie opvragen.
Auteursrechtelijk beschermd