Vraag en antwoord
Redactie Onze Taal
Vraag:
Mag respectievelijk als bijvoeglijk naamwoord gebruikt worden, zoals in ‘De ambassadeurs van Frankrijk en Duitsland en hun respectievelijke echtgenoten’? Mijns inziens moet het hier ‘hun respectieve echtgenoten’ zijn.
Antwoord:
Uw opvatting is juist. Er zijn verschillende bijwoorden op -lijk die vaak verward worden met de bijbehorende bijvoeglijke naamwoorden:
respectievelijk - respectief
abusievelijk - abusief
successievelijk - successief
Bij deze paren worden de vormen zonder -lijk (de bijvoeglijke naamwoorden dus) om de een of andere reden minder gebruikt, abusief zelfs zeer zelden. Het is daarom mogelijk dat sommige taalgebruikers de bijwoordelijke vorm als de enige juiste beschouwen. Deze verwarring is bovendien mogelijk doordat veel bijvoeglijke naamwoorden eveneens op -lijk eindigen (ongeneeslijk, deugdelijk). In de volgende voorbeelden wordt het onderscheid nog eens aangegeven:
- Martijn en Jeroen bestelden een kop koffie, respectievelijk een glas melk. Nadat ze hun respectieve consumpties afgerekend hadden, vertrokken ze.
- De vereniging organiseerde successievelijk een congres over woordvolgorde, een congres over zinsbouw en een symposium over spelling. Op deze successieve congressen werd veel over taal gesproken.