Onze Taal. Jaargang 54

[p. 116]

[Mededeling]

□ □ □ □ □ □ □ □

PCUdB

■ Het is altijd toe te juichen als de juiste man op de juiste plaats terechtkomt. ■ Natuurlijk, lieve vriendinnen, is het nog beter als de juiste vrouw op de juiste plaatsin opereert, maar daar gaat het nu even niet om. ■ De juiste man op de juiste plaats, betoogde ik zoëven, is de optimale situatie, daar kunnen we het allemaal over eens zijn. ■ Maar de vraag rijst: stel dat tweemaal juist geen haalbare kaart is, dat we met andere woorden moeten suboptimaliseren (een niet door mij uitgevonden omschrijving voor ‘een weloverwogen keuze maken tussen roeien met de riemen die je hebt dan wel op hoop van zegen het zinkend schip verlaten’), wat is dan te prefereren: de juiste man op de verkeerde plaats, of de verkeerde man op de juiste plaats? ■ Vragen die niet nalaten mij te beklemmen. Misschien vindt u de vraag niet ter zake doende, maar weet, goede lezer, dat het probleem is ingegeven door een zeer serieuze, diepe behoefte aan evenwicht en harmonie - dezelfde behoefte die het mij als een gemis doet gevoelen dat er veel vaker over optimaliseren dan over pessimaliseren wordt gesproken - hetzelfde verlangen waarin ik gefrustreerd raak als ik me realiseer dat ik me van subpessimaliseren niet eens een nauwkeurige voorstelling kan maken. ■ Enige maanden geleden heb ik in een vierkantje enkele woorden gewijd (of willen wijden) aan de nieuwvorming tyrannosaurus. Mijn theorie komt hierop neer dat het achtervoegsel -saurus gebruikt kan worden om monsterlijke wezens met fossiele denkbeelden te karakteriseren. ■ Een bevestiging van deze opvatting ben ik onlangs tegengekomen in het Italiaans, waar in een roman burosauro als epitheton werd toegevoegd aan een kantoorchef. ■ Heeft iemand nog meer saurussen in de directe omgeving aangetroffen? Zo ja, gaarne melding hiervan. ■ Nog een vraag aan de lezer. ■ (In modern proza heet dat: een vraag naar de lezer toe, wat schijnt in te houden dat de lezer en ik dan echt aan het kommuniseren zijn. ■ Sinds de laatste nostalgische etablissementen voor de no-nonsense-approach zijn bezweken, en keihard TL-licht schettert waar eens het schemerduister boven de tap heerste, schijnt ook het woord nostalgie zelf weer zijn eigenlijke betekenis te hebben herkregen, en hoort men weer verzuchtingen in de geest van waar is de tijd gebleven, zeg mij waar de bloemen zijn. Enzovoorts. ■ Kortom, où sont les neiges d'antan? ■ Refreinregel, waarmee Villon de dames van een in zijn tijd reeds ver verleden bezong. Maar waar komt die uitdrukking vandaan? Heeft François die zelf verzonnen of was ook in de vijftiende eeuw in Frankrijk het sneeuwen van weleer een gemeenplaats om de vlietende tijd in beeld te brengen? Tot dusverre heb ik hierop geen bevredigend antwoord gevonden. Het is mij zelfs niet duidelijk waaròm ik dit wil weten. ■ Ik vraag me af welke krachttermen de Veluwenaren hebben gebruikt toen ze vernamen dat wat GS van Gelderland betreft er geen zegen rust op het vloekverbod. ■ En toch - de juiste man op de verkeerde plaats: of de verkeerde man op de juiste plaats: waar geven we de voorkeur aan? De juiste man op de verkeerde plaats is natuurlijk zielig voor de man - de verkeerde man op de juiste plaats is daarentegen iemand die wel te handhaven is, mits hij zijn plaats kent. ■ Maar uit het bovenbesproken oogpunt van evenwicht en harmonie, blijft het het beste de verkeerde man op de verkeerde plaats te kiezen. ■ In de praktijk blijkt dat ook, want hebben bijvoorbeeld ooit Terlouw, de juiste man op de verkeerde plaats, of Van Aardenne, de verkeerde man op de juiste plaats, zoveel populariteit weten te behalen als de vermaarde voormalige verkeerde man op de verkeerde plaats, de man die zijn leidersrol tot een wielerfestijn suboptimaliseerde? ■ En waarom geniet anders de cowboy van het sterrengevecht zoveel meer bijval dan zijn voorgangers Wrongmanrightplacenixon en Rightmanwrongplacecarter? ■ Als we niet oppassen wordt ons nog eens op deze bladzijde het hele wereldbestel duidelijk, en dat kan toch nooit de bedoeling zijn van uw subpessimaliserende vierkantleveraar.