Vertaalperikelen
A. Surewaard - vertaler, Brussel
Op verzoek van de redactie van ‘Onze Taal’ heb ik een samenvatting gemaakt van de reacties naar aanleiding van de vertaalproblemen met het zinnetje: Een vennootschap opgericht op grond van de Franse wet. (Zie het novembernummer 1983, p. 138.)
Er werden door mij negen reacties ontvangen. Ongeveer de helft vond alle vormen ‘goed’ Nederlands en de andere helft vond alle zinnen ‘foutief’. Dit foutieve sloeg dan vooral op de uitdrukking ‘op grond van’ want de meesten waren de mening toegedaan dat deze uitdrukking alleen ‘wegens’ betekent. Ook het woordje ‘wet’ moest het ontgelden (‘recht’ zou het juiste woord zijn).
Mijn bedoeling, namelijk wat zekerheid te krijgen over het al of niet gebruiken van betrekkelijke voornaamwoorden en van hulpwerkwoorden in bijzinnen, werd slechts door één lezer juist aangevoeld. Deze meent dat de zinnen met het betrekkelijk voornaamwoord en met het hulpwerkwoord ‘vollediger en daarom beter’ zijn.
Twee juristen merkten op dat de zin het beste weergegeven zou zijn met ‘een vennootschap naar Frans recht’ maar dit geeft bij vertaling in het Frans als resultaat: ‘une société de droit français’. Dit komt in betekenis niet overeen met de oorspronkelijke Franse zin ‘une société constituée sous l'empire de la loi du...’ Het probleem in deze laatste zin is dat met het zinsdeel ‘het Franse recht’ niets is aan te vangen.
Mijn conclusie luidt dat het Nederlands erg soepel is in het gebruik van bijzinnen: met of zonder betrekkelijk voornaamwoord en hulpwerkwoord, met het deelwoord al dan niet op het einde van de zin. Geen enkele verwijzing naar een of andere regel is naar voren gekomen. Ik dank alle lezers die hebben geantwoord, nogmaals van harte.
Auteursrechtelijk beschermd