Gracht
Mag ik nog een kleine aanvulling geven op het artikel ‘Middenklemtoon’ in O.T. juni-juli 73? In Amsterdam nl. spreekt men over de ‘Here(n)gràcht’, ‘Prinse(n)gràcht’ enz., daarentegen over ‘Hère(n)straat’, ‘Prìnse-(n)straat’.
‘Wat is uw adres?’ antwoord: Heregràcht 61’.
‘Wat is uw adres?’ antwoord: ‘Hérestraat 61.’
En hierbij denk ik niet aan een accentverschuiving als: ‘Hij woont niet op de Herengràcht, maar in de Herenstráát’ of: ‘Hij woont niet op de Heregràcht, maar op de Kèizersgracht’.
Nog vreemder wordt het als ik in de stad Groningen hoor zeggen: ‘Dit heb ik gekocht in de Herestráát’. Daarentegen: ‘Waar woont u?’ antwoord: ‘Héresingel 20’. Misschien speelt in het laatste geval het aantal lettergrepen of de toonloze lettergreep in het tweede lid van de samenstelling een rol?
Voor zover mij bekend bestaat er geen Heregràcht in Groningen.
M.C. Bouma, Den Haag