Frans-Nederlands
Onlangs was ik in de gelegenheid om vertalingen te corrigeren die Nederlandse studenten van een Franse tekst hadden gemaakt. Twee dingen zijn mij hierbij opgevallen, en daar ze van algemene aard zijn meen ik goed te doen ze aan uw lezers voor te leggen.
1). De tekst bevatte o.a. de volgende zin: ‘Cet art consiste à soumettre le plan des jardins à des formes symétriques et régulières’. Dus, heel duidelijk: ‘Deze kunst bestaat hierin dat men, etc.’ Welnu, van de 15 studenten hebben er 8 uit i.p.v. in gebruikt, en van de 7 overige hebben er 2 eerst uit geschreven en pas op het nippertje het juiste voorzetsel gekozen. Ik dacht dat het verschil tussen ‘bestaan in’ en bestaan uit’ voor iedere Nederlander evident was. Heb ik mij dan zó vergist?
2). ‘Encore que l'un des deux systèmes ne doive prévaloir à l'exclusion de l'autre...’. Dus: ‘het ene systeem... het ander’. Nu heb ik bij 5 van de 13 studenten, die het woord systeem gebruikten, iets gevonden in de trant van: ‘Hoewel het ene systeem niet de absolute voorkeur verdient boven de ander’. Ook voor wie de studies van Gerlach Royen e.a. over de verwarring der geslachten heeft gelezen, is dat gebruik van de toch wel verbazingwekkend. Zeer zeker zou géén van die 5 studenten zeggen: ‘Ik ken de systeem van Leibniz’. Waarschijnlijk ook niet: ‘Ken je dat systeem? - Neen, ik heb hem nooit bestudeerd’. Noch adnoch (naar ik meen) pronominaal kan systeem als een de-woord worden gebezigd. Vanwaar dan die fout? Hebben wij hier soms met een bijzonder subtiel geval te maken, of alleen maar met de onbewuste invloed van de Franse tekst?
P. Brachin, Parijs.