Dat komt omdat
Moet dat komt omdat niet zijn dat komt doordat? Het verschil in betekenis tussen beide voegwoorden is (op papier) gemakkelijk: omdat geeft een reden aan, doordat een oorzaak. Dus:
waarom - waardoor |
daarom - daardoor |
omdat - doordat |
Maar heeft de taalgebruiker het in feite altijd zo gemakkelijk als hij moet beslissen of er sprake is van een reden dan wel een oorzaak? Natuurlijk zijn er duidelijke voorbeelden mogelijk: hij bleef thuis omdat hij geen zin had (hij had best kunnen komen!) - de auto bleef staan doordat de benzine op was. Het ziet er evenwel nogal theoretisch en onpraktisch uit. In de normale beschaafde omgangstaal hoort men zelden of nooit doordat. Trouwens, wie kan al sprekende vliegensvlug beslissen over: reden-oorzaak? Hij viel in slaap omdat/doordat hij doodmoe was (reden: hij had het zelf in zijn macht wakker te blijven; oorzaak: slaap wordt veroorzaakt door vermoeidheid); hij viel in slaap omdat/doordat de redenaar onverstaanbaar was (is het de schuld van ‘hij’ of van de redenaar?).
Er zijn gelukkig nog synoniemen: daar, aangezien, want. Achter want staat in het woordenboek ‘redengevend voegwoord’. Volgt daaruit dat hij was te laat want de trein had vertraging een foute zin is?
Niemand behoeft doordat uit te bannen; het kan trouwens niet. Wel is het raadzaam, er wat zuinig mee om te gaan. Vooral voor ingenieurs is het een mooi woord. Het geeft aan hun betoog die strakke geloofwaardigheid die we in onze eigen praatjes missen: doordat water deze eigenschap heeft, is het als smeermiddel onbruikbaar. Gewone mensen hebben genoeg aan omdat: ze komen te laat, omdat ze suf zijn, omdat ze langzaam lopen, omdat de fietsketting gebroken is, omdat de trein vertraging heeft.