Onze Taal. Jaargang 37

Plasgootje

Was een woord dat wij met gejuich begroetten; het is evenwel niet de luier in haar geheel doch slechts de uitsparing in dezelve. □ Een geredesignde recorder: hervormd gaat blijkbaar moeilijk. □ Vroeger werd confronteren uitsluitend gebruikt in zaken van misdaad, nu is de betekenis uitgebreid, bijv. tegenover de (harde) feiten plaatsen. □ Als u deze zomer naar Bouillon gaat, moet u toch eens aan het ‘inlichtingenkantoor’ daar ter plaatse een reisgids vragen. U kunt dan bijvoorbeeld mediteren over: ‘Laten wij de steenweg van Paliseul volgen. Alvorens de km paal 4 te bereiken, vinden wij aan de linkerkant het begin van het pad naar Botassart. Het lopende pad gaat door bossen de hoogte in. Zo komen wij het bos buiten en ons pad voegt een andere weg bij, die wij rechtuit moeten inslaan. Rechts ontwaren wij het dorp Curfox. Aan het kruispunt laten wij links gaan. Verder stijgen wij en doorkruisen velden.’ De V.V.V. van Volendam zal - naar we hopen - beter Frans schrijven. □ Dat edelsmidse wilden we niet voorstellen; vermeld is slechts dat het één keer gebruikt was als vrouwelijk van edelsmid. □ Displezier bestaat; ook al zou het niet bestaan: men mag ook wel eens iets zelf maken. □ ‘Deze uitspraak is de man bereid onder ede te bevestigen en kan niet betwijfeld worden’. Bekend van stijlboek en spraakkunst. □ Als je erop gaat letten, vind je steeds meer van dat soort zinnen (O.T. jan. '68, blz. 3). Bijv.: ‘Het kwam zover dat als we songs op het toneel brachten, dat dat klonk alsof de naald in de plaat bleef steken’ (Parool, 3-2-'68) en nog deze twee (Weekbl. v.h. Gen. en R.L.V. 1968, blz. 921 en 125): ‘... de overtuiging dat wil men een adequate rechtvaardiging van de gymnasiale opleiding, men deze moet zoeken in enz.’, ‘... de heer M. die preliminair wil verklaren dat als het door de heer H. gestelde doel in praktijk is te brengen, dit dan zeker moet gebeuren enz.’ □ Wat zijn petfoods in het Nederlands? □ Promoten van artiesten: vaktaal. □ Mooie vondst (althans wat de taal betreft, het ding zelf staat niet te onzer beoordeling): doorkijkblouse. Ook aangetroffen: blote bloes. □ Het woord smartlap is, zegt men, een maaksel van Alex de Haas; schitterend woord. □ De beauty-farm biedt u een verrukkelijk avontuur. □ Van field representative kun je moeilijk wegwerker maken. □ Laten ze met dat euro nu maar eens ophouden, de Brabantse brouwer die de ‘hypermoderne Eurofles met rip-cap’ heeft uitgevonden, moge het laatste eurowoord verzonnen hebben. □ Een thermochroonwasser is een wasmachine met thermochrone besturing. Makkelijk woord voor de huisvrouw. □ Degenen die zeggen dat het Nederlands verslapt, hebben heus ongelijk. Telkens en telkens ontstaan aardige nieuwe woorden (O.T. is gewoon te klein om het bij te houden). Wat denkt u bijvoorbeeld van ingebouwd? Niet ‘omringen met andere gebouwen’ maar in een zin als: ‘ze verlaten het hotel met een ingebouwde vermoeidheid’. Of ‘een vraag met een ingebouwd antwoord’. □ Betreffende de moeilijkheden met voorzetsels: ‘... na geprotesteerd te hebben tegen het verschijnen in een grijs costuum met donker hemd en zonder stropdas van het raadslid enz.’ □ Neem nou ‘na-zit’, dat is een mooi woord (nog even blijven om na te praten). De teach-in is al vertaald met kankerzitting; grof woord. □ Formule is handig, past in velerlei plannen. □ Sophisticated: niet eenvoudig te zeggen wat het precies is (misschien kunnen de Engelsen het zelf evenmin), maar als van iemand beweerd wordt dat hij een tikje sophisticated is, zal dat waarschijnlijk wel een iets mooiere eigenschap zijn dan die welke de Engelsen bedoelen. □ La douche france stond boven de Nederlandse advertentie waarmee we naar het zuiden gelokt worden. Voer voor Vlamingen. □ Constructies als ‘spinazie ben ik dol op’ waren een halve eeuw geleden in drukinkt onmogelijk (behalve natuurlijk als er gesproken taal moest worden weergegeven). Nu zijn ze te vinden in advertenties en vraaggesprekken. Gelezen ‘een moeder sta je niet bij stil’ en ‘Neuman luister ik altijd naar’. Ook de taalvrijheid ontwikkelt zich en dat is maar goed. □ De koemest is nu in een advertentie met name genoemd; gaat op -t uit. De psychologen zeggen dat de lezer gerust zulke woorden kan verdragen maar altijd zeker weet dat zijn buurman zich wél daaraan zal storen. □ De stad Gaza is al jarenlang ‘in het nieuws’. Weinig bekend is dat deze oosterse stad de oorsprong is van een nu gewoon Nederlands woord: gaas. Dat was een heel dun doorschijnend weefsel, dat de kruisvaarders uit die stad mee naar huis hebben genomen.