Onze Taal. Jaargang 31

Indringers in het Afrikaans

Drie vreemde indringers wat ek nou orals ontmoet, selfs in die hoogste kringe, is:

(1) Uitgesproke in die betekenis openhartig, ronduit, reguit. Uitgesproke kritiek beteken glad nie dieselfde as outspoken criticism nie, maar alleen kritiek wat uitgespreek is. As van iemand gesê word dat hij uitgesproke is, dan beteken dit alleen dat hij heeltemal uitgepraat is.

(2) Uitstaande beteken in Afrikaans ‘wat uitstaan, uitsteek’, bv. iemand met uitstaande ore, bakore. 'n Mens kan ook praat van uitstaande skuld wat nog ingevorder moet word en van uitgestane pyn. As jy iets of iemand baie ergerlik vind, kan jy sê: Ek kan dié vent nie uitstaan nie.

In Engels kan 'n mens figuurlik praat van an outstanding performance wat ons kan vertaal met 'n opvallende, treffende, buitengewone, uitblinkende, merkwaardige, voortreflike of uitstekende prestasie. Dit sou seker nie 'n kompliment wees as ons praat van 'n uitstaande politikus of redenaar nie, want dan sou 'n mens kan dink dat daar iets wanstaltigs in sy verschyning is. 'n Saak wat of outstanding importance is, kan in ons Boertaal aangedui word as ‘besonder belangrik’.

(3) Out-and-out. Gedagtelose taalgebruikers praat sommer van ‘'n uit-en-uit skurk’ as hulle 'n deurtrapte skurk bedoel. Die Engelse uitdrukking kan ook goed weergegee word deur volslae, deur-en-deur, uiterste, aarts-. An out and out supporter kan vertaal word: ‘'n ondersteuner deur dik en dun’.

Hierdie drie indringers kan ons gerus nou die deur wys.

P.C. Schooners (Die Afrikaanse Woordeboek)