Merit-rating
Voor wie thuis is in de leer en de praktijk van de bedrijfsorganisatie, zal merit-rating niet alleen een vertrouwde klank maar ook een vertrouwd begrip betekenen. Wie woord noch begrip kent, zal ons niet euvel duiden dat wij maar één zin als uitleg geven: ‘Merit-rating is een methode van beoordelen waarbij de prestaties van de werker in zijn functie periodiek, systematisch en - voor zover menselijk mogelijk is - op objectieve wijze worden bepaald’. (L.A. Schuurmans in Arka-Weekblad, 22-2-58, blz. 51) Als we naar een Nederlands woord voor dit begrip zoeken, zou men geneigd kunnen zijn, daarvoor een ‘synthetisch’ woord te nemen, zoals P.C.P. die in het hoofdartikel van deze maand beschrijft. Houden we het voorlopig maar op een vertaling: merit is verdienste, to rate is schatten, waarderen: ‘waardering van de verdienste’. Nu is ‘verdienste’ al wat dubbelzinnig en ‘waarderen’ geeft niet aan dat het resultaat klinkende munt moet zijn.
In een een Publikatie nr. 322 van het N.I.v.E. geeft P. Burger als vertaling ‘prestatiebeloning’ aan. Men kan daar vrede mee hebben. In zekere zin is het gewone loon eveneens een beloning voor de prestatie, maar dit gewone loon gaat gewoon door ook als men om een of andere reden niets presteert. De merit-rating geeft juist het extraatje om de speciale waarde van iemand voor een bedrijf te belonen. De werker heeft een werkstuk van bijzondere kwaliteit afgeleverd en heeft uitgemunt in zijn gedrag ten opzichte van medewerkers en gereedschappen.
Wij zouden eigenlijk een stap verder willen gaan. Waarom niet prestatieloon? Het ‘loon’ geeft het zakelijke, het contractuele aspect weer en het feit