Onze Taal. Jaargang 26

De spuigaten

Sunday is Daddy's Day. Het stond zo echt in een Haagse winkel. Al die Nederlandse daddies worden op die sunday verwend. □ Ze krijgen Shirts in Persian Style met hoofdletters. Een strong silk spun met een goede finish. □ No iron. We zijn toch eigenlijk een stel grote sufferds dat we hiervoor geen eigen woord willen kiezen. □ De grote zaken maken het te bont. Een beetje buitenlands kan geen kwaad, maar aan een coat hebben we geen behoefte zolang we nog een jas dragen. □ In de gauwigheid nog gezien dat er te koop zijn travel-bags, beauty-cases, wash-dresses, junior-coats, rokken in birds eye en hairline, dusters, house pyjama's, boy look pyama's. □ De lijst van dit winkel- en kranten-Engels kan nog twintig keer zo lang gemaakt worden. Zie hier de tekst op een zakje waarin een (grote firma) in Nederland haar klanten nylons aflevert: ‘Wij verkopen geen irregulars, geen selected quality, geen imperfects, geen preferentials, geen graded, geen seconds, maar X-nylons, gegarandeerd zonder fouten’. De garantie betreffende de foutloosheid is slechts controleerbaar met een Engels woordenboek. □ De wereld wil bedrogen worden. De teksten-in-mekaar-zetters voor de advertentiebladzijde van onze kranten schreeuwen en tetteren als op een kermis. Zo maar, zonder te zoeken uit een paar avondbladen gelicht: creatieve studio's voor een psychologisch verantwoorde vormgeving op basis van idee en selling points; reclamebureau vraagt account executive; make dancing your hobby but do it in style; eén topfunctionaris met uitgesproken (!) capaciteiten op het gebied van (!) het leidinggeven in de researchafdeling; Aalsmeers Artistique Flower Shop; gezocht wordt een creatieve kracht met pushing power; het Min. v. Economische Zaken (in ons land!) zoekt trainees. □ De ‘maison’ van de bakker en de dameskapper is bezig verleden tijd te worden, we kennen nu de ‘centrale’.

□ Een nieuw achtervoegsel in onze taal is ‘bedrijf’. De kruidenier is nog uit oma's tijd: hij heeft nu een ‘levensmiddelenbedrijf’. Zo vonden we in de kranten van diezelfde week: meubileringsbedrijf, verhuizersbedrijf, stoffeerdersbedrijf, groente- en fruitbedrijf, bloemisterijbedrijf(!), boekbindersbedrijf. □ Een nieuw voorvoegsel in onze taal is ‘erkend’, men zie: erkende goudsmeden, erkende electronici(?), erkende fitters, erkende televisiespecialisten, erkende installateurs, erkende schoorsteenvegers en rookverdrijvers (daar is nog geen vreemd woord voor, cheministen en smokedrivers zou anders best klinken). □ De mensen overschreeuwen zichzelf, we willen allemaal meer zijn; de taalkundige een filoloog, de tuinman een tuinarchitect, de zanglerares een zangpedagoge, de zangeres een vocaliste, de spraakleraar een logopedist, de arbeider in de chemische industrie een chemicien, de man aan de machine een operator, de waarzegster een psychometriste, de bontwerker een fourneur, de fietsenmaker een dealer, de goochelaar een manipulator, de buikspreker een ventriloquist, de bleker een cleaner, de leraar een docent. □ De taal woekert als in een vochtig-hete broeikas. We kùnnen niet meer gewoon schrijven, van het dikste hout moeten de balken gezaagd worden. Uit het verslag over een vergadering: ‘Met een zeer geestige rede, lichtelijk badinerend en op bijna (!) Gallische wijze met woorspelingen de aanwezigen vermakend heeft de burgemeester het seizoen geopend verklaard.’ Gelukkig is hij nog net Germaans gebleven. Uit een verslag over een muziekuitvoering: ‘Deze populariteit steunt evenwel niet zozeer op stilistische en muzikale zuiverheid, dan wel op pompeuze overtuigingskracht, een effectrijke voordracht en romantische gevoelsexpressie, maar men zou hem onrecht doen door zijn technische talenten niet te noemen en zijn muzikanteske speelwijze los te denken van een oprechte muzikaliteit.’ Voelt u ook een neiging om na deze zin in duidelijk Nederlands te zeggen: gooi het maar in mijn pet? □ Een heel gewone sigarenzaak blaast hoog van de toren en noemt zich een service station for all lighters and pipes. Een verstopte pijp blijft toch stinken, ook in het Engels. □ Gesignaleerd is ook het - ernstig bedoelde! - woord ‘buyologie’. Het schijnt te betekenen: de kunst van het kopen. □ En na al wat deze spuigaten uitgelopen is, gevoelen wij lust een paar onvervalste sterke woorden uit onze rauwste moerstaal te uiten. Wij denken ze.