U zou(dt)
(W.S.) In het laatste nummer van ons maandblad trof me de volgende zin: ‘hoe zoudt u die verbeterd hebben?’ Aannemend dat u deze letterlijk heeft geciteerd, vraag ik me af of dat contrast tussen zoudt en u u niet opgevallen is. Zoudt zie ik aan voor een vorm die reeds lang niet meer wordt gebruikt in handelscorrespondentie, behoudens misschien door lieden die wat ‘gedistingeerder’ willen schrijven.
In een oude druk van ‘Geers & Wolters’ (Leerboek der Moderne Nederlandse Handelscorrespondentie) lees ik dat we zowel zou als zoudt mogen gebruiken. Gerlach Royen schrijft in de Taalrapsodie dat de vorm zoudt ‘ook nog wel wordt gebruikt’. Wanneer men dan echter consequent is, moet men toch evengoed schrijven: u kondt, ging t, deed t enz. Is het niet veel beter deze vorm maar naar het museum te brengen?
Men zou veronderstellen dat schrijvers van zo'n antieke vorm het woordje u wel een hoofdletter zouden toebedenken. Verheugend vind ik het, dat zij dat (naar ik hoop bewust) niet hebben gedaan. Weliswaar hebt u aan deze kwestie al eens enige regels gewijd, maar, al schijnen de talloze geleerden het op dit punt niet eens te zijn, m.i. is de spellingcommissie in haar leidraad duidelijk genoeg: zij noemt u niet in haar regels, zodat ik aanneem dat zij dat zinloze gebruik niet geprolongeerd wil zien.
Kennelijk om de kandidaten ten deze op de proef te stellen, schrijft de examencommissie in haar zinnen u (resp. uw) zowel met als zonder hoofdletter. Wat mij nu in de door u verbeterde zinnen het meest treft, is dat u in zin 4 het woordje uw zonder hoofdletter corrigeert mèt een hoofdletter (Uw)! Hierdoor brengt u misschien velen die reeds op de goede weg waren in twijfel.
Is u overigens niet met mij van mening dat juist de handelstaal, bestemd om gebruikt te worden door mensen die altijd haast hebben, elkaar in economie willen overtreffen en steeds maar praktischer trachten te zijn, niet op de allereerste plaats aan de hoogste eisen in dit opzicht moet voldoen? Dan dient de hoofdletter U toch onmiddellijk te worden geschrapt. Immers, wat men ermee beoogt, nl. het vertolken van bepaalde gevoelens, geschiedt toch volledig door het kiezen van het woord zelf (in plaats van je, jij of jou).
(Red.) Alle u's van dit nummer staan met een kleine letter, behalve de u aan het begin van een zin. Over ‘u zoudt’ nog dit. Inderdaad, het is een oude vorm, maar het gaat ons aan het hart dit ‘zoudt’ geheel en al in de antiquiteitenkast te stoppen. U begaat een onrechtvaardigheid het gelijk te stellen aan ‘kondt, deedt, enz.’ We zullen gemakkelijk schrijven ‘u zou’ maar even gemakkelijk ‘zoudt u’. Verbeelden we ons maar dat ‘zoudt u’ beter klinkt dan ‘zou u’?