De verleden tijden
(Dr. A.E.D.) Is het ook U niet opgevallen, dat de meeste van de in februari voorkomende voorbeelden beginnen met de v.t.t. en voortgaan met de v.t.? Dat heeft in de meeste gevallen met de betekenis of bedoeling niets te maken en het is m.i. niet anders dan een gangbare stijlfiguur. Ik mag mijn bedoeling wel met enkele voorbeelden illustreren. Rechts is dan de omgewerkte versie. Ik meen, dat - taalkundig gesproken - mijn versie even ‘goed’ en even gangbaar is als de oorspronkelijke. (Dat de logische volgorde als gevolg van de omwisseling wel eens wat vreemd is, doet in dit verband natuurlijk niet ter zake.)
President A en minister B hebben vandaag geconfereerd over X. Na afloop zeide A dat verder overleg noodzakelijk bleef. |
Pres. A heeft vandaag verklaard dat verder overleg over X noodzakelijk blijft. Hij zeide dit na een langdurige conferentie met minister B. |
De 34-jarige J.V. heeft gepoogd uit het Huis van Bewaring te ontsnappen. Hij brak daarbij een been. |
De 34-jarige J.V., die wegens diefstal gedetineerd was, heeft gisteren een been gebroken. Hij probeerde uit het H.v.B. te ontsnappen en viel daarbij... |
In Griekenland zijn 9 personen om het leven gekomen tengevolge van het zware winterweer. Het treinverkeer werd door de enorme sneeuwval volkomen ontwricht. |
In Gr. is het treinverkeer door de enorme sneeuwval volkomen ontwricht geraakt. Tengevolge van het zware winterweer kwamen 9 personen om het leven. |
Toen ik eenmaal op dit fenomeen attent geworden was, viel het me zelfs op dat ik de volgende zin (waarmee een krantenverslag begon) lelijk vond: ‘Bij de opening van de corrosiedag, gisteren te Utrecht gehouden, wees Prof. Z. erop, dat...’ Hier had m.i. beter kunnen staan: ‘Heeft erop gewezen’. Maar er hadden ook twee zinnen van gemaakt kunnen worden: ‘Gisteren is te Utrecht de corrosiedag gehouden. Bij de opening wees Prof. Z. erop, dat...’ en dàn lijkt het gebruik van de v.t. mij juist.
Zonder aan de waarde van Uw opmerkingen dus iets te willen afdoen, zou ik willen stellen, dat er nog een andere factor van grote betekenis is bij de keuze tussen v.t. en v.t.t., te weten de neiging om in verslagen e.d. in de eerste zin de v.t.t. en in volgende zinnen de v.t. te gebruiken.