[Vragen]
‘U schijnt terechtgewezen te zijn ten aanzien van de door U gebezigde uitdrukking: “een rol die ons niet ligt” en die terechtwijzing aanvaard te hebben. Ik zou deze uitdrukking noch in het Duitsch, noch in het Fransch of Engelsch gebruiken, maar alleen wanneer ik Nederlandsch spreek; het is mij daarom niet duidelijk waarom U de terechtwijzing aanvaard hebt.’ Du.
§§ - Inderdaad, men heeft ons terzake van dit ‘liggen’ van een rol terecht gewezen; Charivarius heeft dat gedaan. Niet in het Duitsch? ‘das liegt mir nicht’, das entspricht nicht meinen Neigungen.
‘In Uw artikel in het Juli-nummer over “Verouderde en verouderende woorden en uitdrukkingen” noemt U het woord “weeg” in de beteekenis van “wand”. Het leeft, zegt U, slechts voort in: weegluis. M.i. ook in “wageschot”, een soort hout ter beschieting van een wand. Zou ook in “wagewijd”, “wage” de beteekenis van wand hebben?’ Ro.
§§ - Waar ‘wagenschot’ vandaan komt is niet met zekerheid te zeggen; denkelijk: schot van een wagen. ‘Wagenwijd’ is stellig: zoo wijd dat er een wagen doorheen kan.
‘Wij verzoeken U dit te doen’, of ‘wij verzoeken U dit te willen doen’. M.i. is dit ‘willen’ overbodig.’ Ke.
§§ - Het is maar de vraag wat men onder ‘overbodig’ verstaat: overtollig, met de bijgedachte: ongewenscht? ‘Een overbodige vraag’, een vraag die evengoed, of beter, niet gedaan was? Dat ‘willen’ is een beleefdheidsvorm; ‘wij verzoeken U dit te doen’ kan een verkapt bevel inhouden, de bijvoeging van ‘willen’ sluit deze mogelijkheid uit.
‘Op de oproeping voor het afhalen van mijn persoonsbewijs stond de aanbeveling: “schoonhouden”; dit maakte op mij de indruk, dat ik geacht werd met water en zeep om te gaan. Voel ik het juist dat er verschil is tussen schoonhouden en schoon houden?’ Dw.
§§ - Wij voelen dat verschil ook. Wij moeten het biljet schoon houden: oppassen dat er geen vuil op komt. Maar de concierge moet de kantoorlokalen schoonhouden, d.i. geregeld schoon maken.
‘Waarom zeggen wij: scheidbaar, verrijdbaar; eigenlijk moest toch die d wegvallen? Zie O.T. Augustus 1941.’ v. L.
§§ - In het bedoelde stukje in O.T. is sprake van samenstellingen; glijbaan, kruiwagen, leiband, rijbroek, smeekolen, scheikunde, scheisloot, snijmachine enz. enz. Bij afleidingen met -baar is het uitwerpen van de d (de) niet in zwang; berijdbaar, strijdbaar, lijdbaar.
‘Is een kind van een prinselijk echtpaar een “prinsekind” of een “prinsenkind”? Heeft deze n iets te maken met de mogelijkheid dat een van de beide echtgenooten geen prins(es) van geboorte is?’
§§ - Prinsenkind, kind eens prinsen. De n als aanwijzing van het morganatisch huwelijk? Neen, heusch niet!
‘U schrijft: het W.N.T. zegt s.v. (volgt het woord waarover het gaat); wat beteekenen deze letters s.v.?’ De.
§§ - De letters s.v. stellen voor de Latijnsche uitdrukking ‘sub voce’; men ziet ook wel: in voce. Wij zouden ook kunnen schrijven: het W.N.T. zegt ten aanzien van..., maar dat is wat omslachtig.
‘Zij gelieve naar den heer B. te vragen’ of ‘zij gelieft enz.’ Ke.
§§ - Zij gelieve; de wenschvorm. ‘Zij gelieft’ zou kunnen uitdrukken: het heeft haar behaagd, met de bijgedachte dat dat vragen eigenlijk niet in den haak was.
‘Wij verzoeken U zich daar te vervoegen, of: wij verzoeken U U daar te vervoegen’? Ke.
§§ - Wij geven aan den eersten vorm de voorkeur (U U klinkt niet fraai). Wij behoeven niet bang te zijn voor dat ‘zich’; het behoort al eeuwen tot onze taal.