[Vragen]
‘Wij debatteerden over de uitspraak van sommige woorden van vreemde afkomst, zooals politiek, politie, document, populair, productie, enz. Den event. Griekschen of Latijnschen oorsprong laat ik buiten beschouwing, omdat slechts weinigen van die klassieke talen iets afweten. Ik spreek de “o” van deze woorden kort uit, zooals de Franschen, omdat ze aan het Fransch ontleend zijn; anderen maken er een lange “o” van, zich aansluitend aan de regelen van het Nederlandsch. M.i. is dit laatste minder logisch, omdat wij toch ook den klemtoon op de laatste, of, bij politie en productie, op de voorlaatste lettergreep leggen. Dat is toch ook onnederlandsch. Gaat men logisch te werk, dan zou men in tragedie, manifest, comedie, paraplu, enz. de “a” of de “o” ook lang moeten uitspreken.
In België denkt geen Vlaming er aan, bij woorden als document, politiek, enz. bij de uitspraak een lange o te gebruiken. Ik zou nog kunnen opmerken dat ik aan de radio vaak door academisch gevormde personen de woorden religie, reconstructie enz. met een lange “e” hoorde uitspreken, wat ik ook niet fraai vind.’ Ro.
§§ - Bedoelt inz. met ‘kort’ en ‘lang’: ‘volkomen’ en ‘onvolkomen’, of, zooals men in de klankleer pleegt te zeggen ‘gesloten’ en ‘open’? Dat bij de eene uitspraak de duur van de ‘o’ langer zou zijn dan bij de andere, kan men niet zeggen.
Inz. zegt dat hij den event. Griekschen of Latijnschen oorsprong van de gegeven woorden buiten beschouwing laat. Ja, maar gaat het wel aan den eeuwenlangen uitspraak daarvan plotseling van onwaarde te verklaren? En daarbij, elke taal neemt zich het recht de klanken van vreemde talen in overgenomen woorden min of meer aan te passen aan de eigene. En wij kennen in ‘open lettergreep’ geen ò (behalve voor ch, en in een paar andere gevallen).
In België, waar het Fransch zooveel grooter plaats inneemt in het volksleven dan bij ons, zal allicht de inwerking van de Fransche uitspraak levend blijven.
Dat sprekers de ‘e’ van reconstructie en dgl. wat aanzetten, zal bedoelen zich duidelijker te doen verstaan; onze familiaire uitspraak nadert heel dicht de stomme e, of valt daarmee geheel samen. Overigens, de radio-uitspraak bij ons is bij lange na niet altijd te aanvaarden als norm van beschaafde klankvorming.
‘Is er verschil in beteekenis tusschen “sinds” en “sedert”?’
§§ - Neen; ‘sinds’ en ‘sedert’ zijn synoniemen, of juister gezegd, wij hebben hier te doen met twee vormen van één woord: ‘sinds’ is maar een variatie van ‘sedert’. Die ‘t’ is er later bijgekomen; de oude vorm is: seder, sîder.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd