Onze Taal. Jaargang 8

Voor hen, die in het buitenland willen opkomen voor hun taal.

Wij hebben meer dan eens kunnen opmerken - en het is ook wel te verklaren - dat, wanneer bij een Nederlander in het buitenland het nationaliteitsbesef nog leeft, dit zich sterker uit dan bij ons; zijn vlag spreekt tot hem, zijn volkslied ontroert hem, zijn taal houdt hij in waarde, - meer dan dit het geval is bij ons, die binnen de landpalen zijn gebleven.

Wij, van Onze Taal, hebben dit herhaaldelijk kunnen zien. Wij hebben uiteraard veel meer leden binnen de grenzen dan er buiten, maar het aantal brieven uit het buitenland staat niet ver achter bij die, met een binnenlandschen postzegel er op; èn de belangstelling van de schrijvers gaat dikwijls dieper. Er zit meer vaart achter.

Een aardig staaltje hiervan kwam ons dezer dagen in handen: een opstel van een Nederlander, die blijkbaar in meer landen heeft rondgekeken dan de meesten van ons; die zich, te oordeelen naar zijn geschriftje, verscheidene talen heeft eigen gemaakt.... maar zijn eigen taal niet is vergeten. Dezen Nederlander heeft het blijkbaar verdroten, dat onze taal zoo dikwijls voor Duitsch wordt versleten en daartegen stelt hij zich nu te weer.

Wij drukken het stukje hier af, tot nut van hen, die in ons land veel met buitenlanders in aanraking komen, en in het bijzonder voor onze landgenooten in den vreemde.

Buitenlander - Your language is very close to German, isn't it?

Nederlander - So is English, sometimes more so.

B. - Can you understand each other, when each speaks his own language?

N. - That depends on what is being said. Take the case of English and German: a German would have no difficulty in understanding ‘Oft' in the stilly night’ (Oft in der stillen Nacht), but an Englishman would have a little more difficulty in understanding the German line: ‘Die Rose, die Lilie, die Taube, die Sonne’ (The rose, the lily, the dove, the sun). Will the Hollander, who speaks of ‘De roos, de lelie, de duif, de zon’, be better able to understand it without preparation?

B: - But ‘verboden’ is exactly like ‘verboten’.

N. - Not really. For one thing the German v is in fact an f and the final n is sounded, the same as the f and the n in ‘forbidden’. On the other hand the average Hollander pronounces in his own language: ‘verbode’ (with soft v and without n).

Now, if we look for words that appear tot be almost exactly alike, what about the English ‘garden’ and the German ‘Garten’ (Hollands: tuin), the English ‘frog’ and the German ‘Frosch’ (Hollands: kikker), the English ‘nerve’ and the German ‘Nerv’ (Hollands: zenuw), the English ‘fever’ and the German ‘Fieber’ (Hollands: koorts), the English ‘stork’ and the German ‘Storch’ (Hollands: ooievaar) and others?

B. - Americans mix up Hollanders and Germans, not only because of the name ‘Dutch’, which resembles ‘Deutsch’, but because the languages seem to them so alike.

N. - I cannot blame them. It is always difficult to tell one foreigner or one foreign accent from another. When English aviators made an emergency landing in Holland across the Belgian frontier during the Great War, they were taken for

[p. 24]

Germans. - But about languages: how do you pronounce the name of yours?

B. - English.

N. - Do you know how it is pronounced in German?

B. - ?

N. - Englisch, almost the same - while in Holland we say: Engels. Altogether there are hardly any sh-sounds in Hollands, but there are many in English and German.

B. - But haven't you got a lot of sch's?

N. - None that are pronounced as sh. Sometimes sch sounds like sgh (gh as in Shanghai), sometimes like s, which in modern spelling is substituted for it.

B. - At Amsterdam, in the Kalberstrasse...

N. - If you say that at Amsterdam, they will take you for a German.

B. - Which is it, then?

N. - Kalverstraat.

B. - Kalversjtraat (shtraat).

N. - You need not go out of your way to say: ‘shtraat’. You don't say ‘shtreet’ either, do you?

B. - No, but I would have thought, because... in German...

N. - I see.

B. - How interesting this discovery of the unknown Fermeer...

N. - ?

B. - The picture that was found...

N. - Ah, the Vermeer - the first letter is a v.

B. - But don't you say: ‘Fermeer’?

N. - Do you speak of the ferdict of a jury?

B. - No, but I would have thought, because... in German...

N. - Quite.

B. - Some years ago there was such a wonderful exhibition of works by Jereun Bosj (Bosh).

N. - ?

B. - Jereun Bosh: J.E.R.O.E.N B.O.S.C.H.

N. - Ah, yes, it is a difficult name. But it looks more difficult than it is. All you have to do is to pronounce oe as in ‘shoe’ and sch as in ‘schism’.

* _* *

B. - As jij maar Hoog-Hollands praat, versta jij mos ook Hoog-Duits.

N. - Het Afrikaans helpt misschien meer dan het Nederlands. Wij Nederlanders zeggen bij voorkeur: ‘Dat mag niet gebeuren’, ‘beneden’, ‘kippen’, ‘streken’ en niet, zooals de Afrikaner: ‘dit durf niet gebeur’ (das darf nicht geschehen), ‘onder (unten), ‘hoenders’ (Hühner), ‘gebiede’ (Gebiete).

* _* *

B. - In Sweden, when we go in for German, we have to study your language too.

N. - I suppose that is because Hollands has remained truer to the original Nordic type than German, which has substituted z for t, t for d, b for f, f for p etc.

Moreover Hollands is unique in that it has held on to the old Nordic g (pronounced as gh in ‘Shanghai’)...

In this connection English would be more interesting still, for apart from maintaining the original t, d, f and p like Hollands, it has held on to two old Nordic consonants: w and th.

B. - I think I remember something of your language: ‘Bitte; verzeihen Sie; auf Wiedersehn’.

N. - Well I dare say what you said is somewhat like it, but these are not the usual words.

B. - Which are the usual words?

N. - ‘Als 't U blieft; neemt U mij niet kwalijk; tot ziens’.

B. - And what I said?

N. - Is unusual, in fact non-existent in Hollands, but I think quite excellent German.

B. - I beg your pardon.

N. - Not at all, but don't you think that we, who speak the less common languages, ought to stick together and stand up for the independence of each other's national tongues?

B. - Vous autres Hollandais et Allemands, vous vous comprenez, n'est-ce pas, quand chacun parle sa langue?

N. - Je n'ai jamais essayé. Mais c'est là une question à laquelle vous pourriez répondre mieux que moi. L'allemand et le néerlandais sont toutes deux des langues parlées en territoire français - néanmoins je n'ai jamais entendu dire que les Alsaciens et les Flamands se comprenaient lorsqu'ils parlaient chacun leur langue.

B. - Cependant j'ai vu un texte hollandais que j'ai compris parce que je comprends un peu l'allemand.

N. - De même quelqu'un qui comprendrait en allemand une phrase telle que: ‘du lassest deine Nerven sich deines Körpers bemeistern’, comprendrait aussi le texte français: ‘tu laisses tes nerfs maîtriser ton corps’ (en hollandais: ‘je laat je zenuwen de baas spelen over je lichaam’).

B. - Quelle charmante ville que Willemsjtad (chtad)!

N. - Pourquoi dites-vous ‘chtad’? Si vous disiez ça à Curaçao, on vous prendrait pour un Allemand. Vous ne dites pas: ‘chtade olympique’.

B. - C'est que je croyais,... puisqu'en allemand...

N. - Evidemment.

B. - Il ya en Hollande des journaux très importants, comme le ‘Telegrafsje (che)’.

N. - ?

B. - Le ‘Telegrafche’, d'Amsterdam.

N. - Ah, le ‘Telegraaf’.

B. - Je croyais..., on voit si souvent:... sche.

N. - D'après l'orthographe moderne, pas. Du reste, le son du sj (sch allemand ou ch français) est très rare en hollandais. On le trouve surtout dans des mots français ou allemands (chocolat, schablone).

B. - A Haarlem j'ai vu le musée - Franz Hals.

N. - Hals est un de nos peintres dont le nom est déformé, comme celui qu'on appelle Fermeer. L'un se nomme Vermeer (comme Verdun) et l'autre Frans (s comme celui de Lens). La terminaison z est inconnue en néerlandais. Des noms tels que ‘Biarritz’ ou ‘Metz’ par example ne pourraient pas y exister.

* _* *

B. - ¿ Habla alemán?

N. - Lo siento mucho - español, y adémas: holandés, - nada más.

B. - ¿ Es distinto, no?

N. - ¿ Del español? sí.

B. - Quiero decir: del alemán.

N. - También.

B. - Mi hermana hablaba holandés, pero después de aprender el alemán, no se atreve ya a hablar holandés, porque confunde los dos.

N. - Pero hay semejanzas entre muchos idiomas y ésto no es una razón para dejar uno cuando se aprende otro. Vd. no confunde las palabras españolas: queso, nervio, tu, él, con las palabras alemanas: Käse, Nerv, du, er.

B. - ¿Como conoce Vd. estas palabras, si no habla alemán?

N. - Las he aprendido para convencer a mis contrincantes.

B. - ¿Cuales son las palabras holandesas corespondientes?

N. - Kaas, zenuw, jij, hij.

* _* *

B. - Holländisch ist ein deutscher Dialekt.

N. - Ein Dialekt, wenn Sie wollen, aber weshalb ein deutscher Dialekt? Weshalb nicht ein englischer oder ein skandinavischer Dialekt? Das Konsonantensystem, das Skelett dieser Sprachen ist wie das holländische, während das deutsche davon weit enfernt ist.

B. - Aber Holländisch ist doch dem plattdeutschen sehr ähnlich und plattdeutsch ist ein deutscher Dialekt.

N. - Es ist eben dem Holländischen ähnlich, weil es das Skelett aller nordischen Sprachen, mit Ausnahme der deutschen, besitzt. Jede nordische Sprache würde jetzt ein Dialekt der hochdeutschen Sprache sein, falls sie genügend hochdeutsche Elemente absorbiert hätte.