Onze Taal. Jaargang 3

Ledenvergadering op zaterdag 27 october 1934, des namiddags te 2½ uur in Hotel de Twee Steden te 's-Gravenhage.

De Voorzitter opent de vergadering en zegt dat hij, vóór hij overgaat tot het aan de orde stellen van de agenda, een toelichting wil geven met betrekking tot eenige punten.

En wel wil hij ten eerste met enkele woorden het standpunt aangeven, dat de redactie van Onze Taal inneemt ten aanzien van het spellingsvraagstuk. Onze Taal houdt zich in deze onzijdig en dat wel in overeenstemming met het bepaalde in de statuten ten aanzien van het doel van ons Genootschap nl. het bevorderen van de zuiverheid der Nederlandsche taal. Niet dat daaruit zou volgen dat Onze Taal deze zaak, die van zoo groot belang is voor de meesten van onze landgenooten, zou willen negeeren - getuige het nummer van het orgaan van Juni 1934, dat geheel aan het spellingsvraagstuk was gewijd - maar Onze Taal vermijdt het zorgvuldig in deze partij te kiezen. Verder dan de enkele vermelding van de verschillende phasen van den taalstrijd meent de redactie niet te moeten gaan.

Het afgesloten vereenigingsjaar is, gezien de tijdsomstandigheden, niet onbevredigend te noemen. Zooals uit het verslag van den Penningmeester zal blijken, is het mogelijk geweest de kleine schuld die moest worden aangegaan om de eerste kosten van oprichting en propaganda te bestrijden, geheel te delgen.

Het Genootschap behoeft dus nu niet meer zoo voorzichtig te zijn als eerst met het oog op de middelen noodzakelijk was en zal nu o.m. kunnen overgaan tot het doen verschijnen van het orgaan eens per maand, inplaats van een keer in de twee maanden.

Dan wijdt de Voorzitter enkele woorden aan de verhouding van het Genootschap tot het Algemeen Nederlandsch Verbond, een verhouding die aanvankelijk niet geheel was zooals Onze Taal zich had voorgesteld, maar die toch in den loop der jaren van vriendschappelijken aard is geworden. De leden weten uit de mededeeling in de vorige vergadering - en zij zullen het straks ook vernemen uit het verslag dat de Secretaresse zal uitbrengen - dat tusschen het Algemeen Nederlandsch Verbond en Onze Taal een goede samenwerking is ontstaan. Het Algemeen Nederlandsch Verbond zal van Onze Taal en van de adviezen van zijn Raad gebruik maken wanneer het voorlichting behoeft ten aanzien van vragen van taalgebruik en Onze Taal stelt het Verbond in staat met kans op goed resultaat naar buiten op te treden, wanneer het er om gaat eenig misbruik op het stuk van taal tegen te gaan. Spreker vermeldt hierbij dat het Onze Taal niet steeds mogelijk is het Algemeen Nederlandsch Verbond op korten termijn van voorlichting te dienen.

Na deze inleidende woorden gaat de Voorzitter over tot het aan de orde stellen van de punten van de agenda.

De Notulen van de vorige ledenvergadering worden gelezen en door de vergadering goedgekeurd. De secretaresse doet voorlezing van brieven van de leden A.J. Hooiberg, C.J. Knop en S.S.D. Wehrens, houdende bericht van verhindering.

De secretaresse brengt alsdan haar jaarverslag uit, waarna de Voorzitter vraagt of een der aanwezigen ten aanzien van dit verslag eenige opmerkingen wenscht te maken. Nadat Mejuffrouw Mr. H.J.D. Revers eenige toelichting heeft gevraagd, en verkregen, ten aanzien van het denkbeeld van den Heer F. Lugt, dat in het verslag werd genoemd, en de Voorzitter de woorden van erkentelijkheid jegens den Raad van Deskundigen heeft onderstreept en nog eens in het licht heeft gesteld wat de Raad voor het Genootschap doet, wordt het verslag van de Secretaresse goedgekeurd.

De Penningmeester brengt alsdan zijn verslag uit.

Mejuffrouw Mr. H.J.D. Revers vraagt om eenige toelichting die haar door den Penningmeester wordt verstrekt.

[p. 29]

Nadat de Penningmeester voorlezing heeft gedaan van het rapport van de Commissie tot het nazien van de rekening, waarvan de conclusie strekt tot het verleenen van décharge aan den Penningmeester, wordt het verslag aangenomen en den Penningmeester décharge verleend, onder dankzegging voor zijn zorgvuldig beheer.

De Voorzitter onderstreept de woorden van dank ten aanzien van degenen, die door het voorschieten van gelden het Genootschap door den moeilijken eersten tijd hebben heen geholpen.

Tot leden van de Commissie tot het nazien van de rekening over 1934-1935 worden benoemd Mejuffrouw Mr. H.J.D. Revers en de Heer P.J. d'Artillac Brill.

De aftredende leden van het Bestuur, de Heeren Dr. Henri Polak en ir. J.P. Smits, worden herbenoemd. De Heer Smits verklaart zijn herbenoeming aan te nemen; aan den Heer Polak zal gevraagd worden of ook hij zich de herbenoeming wil laten welgevallen.

Bij de Rondvraag uit de Heer Dr. E. Arrias zijn verwondering over het feit, dat Onze Taal zoo lauw staat tegenover het spellingsvraagstuk. Hij had verwacht dat het Genootschap een enquête zou hebben gehouden ten einde vast te stellen hoe de leden van Onze Taal ten opzichte van deze kwestie staan. Zooiets, meent spreker, volgt toch uit het doel van het Genootschap.

De Voorzitter merkt op dat het nimmer in de bedoeling van de oprichters heeft gelegen zich bezig te houden met het spellingsvraagstuk; wat Onze Taal bedoelt met taalzuivering heeft, volgens spr., betrekking op het juiste gebruik van de woorden en den zinsbouw. Spr. leest voor wat de statuten te dien aanzien zeggen; wanneer de redactie zich héél strikt had gehouden aan het bepaalde in art. 2 van de statuten, had het orgaan zich eigenlijk in het geheel niet met de spellingskwestie mogen bemoeien. Wel zou men kunnen zeggen dat zuiverheid van de taal iets te maken heeft met de spelling, maar dit zou toch een erg ruime interpretatie zijn.

Maar ook al zouden de statuten er zich niet tegen verzetten, zou de Voorzitter stellig bedenking hebben tegen het invoeren van den spellingstrijd in de gelederen van Onze Taal. Het zal den vorigen spreker bekend zijn, hoe fel partijen in deze tegenover elkaar staan; het zou voor Onze Taal funest zijn als deze verdeeldheid haar intrede zou doen bij de leden. Het voortbestaan van het Genootschap zou daardoor worden bedreigd. Spreker is van oordeel dat de middenweg, dien Onze Taal heeft gekozen, de eenige juiste is.

De Heer E. Arrias vraagt vervolgens of Onze Taal te eeniger tijd in de nieuwe spelling zal verschijnen; waarop de Voorzitter antwoordt dat alleen de toekomst hierop antwoord kan geven. Wat den Voorzitter - tijdelijk redacteur van het orgaan - betreft, hij bedient zich van de spelling De Vries en Te Winkel en zal dit stellig blijven doen. Hoe redacteuren die na hem zullen komen over dit punt zullen oordeelen is spr. niet mogelijk te zeggen.

De Voorzitter vermeldt nog dat bijdragen van leden, in de nieuwe spelling geschreven, onveranderd in het orgaan worden opgenomen.

De Heer H. Flaumenhaft vraagt enkele inlichtingen omtrent de wijze waarop de propaganda is gevoerd en de secretaresse verstrekt hem deze inlichtingen. Spreker doet dan nog eenige voorstellen, waarmede, naar de Voorzitter toezegt, het Bestuur rekening zal houden.

Mejuffrouw E.J. Belinfante vraagt of de contributie geen beletsel kan zijn voor het op groote schaal toetreden van leden. De Voorzitter antwoordt hierop dat de minimum contributie f 2.50 bedraagt, een uitgave die voor velen onzer landgenooten niet bezwaarlijk behoeft geacht te worden. Bovendien is voor gevallen, waarin belangstellenden uit financieele overwegingen moesten besluiten af te zien van het lidmaatschap, de gelegenheid geopend het orgaan van het Genootschap te ontvangen tegen de geringe betaling van f 1. - 's jaars.

Mejuffrouw Mr. H.J.D. Revers wijst op het belang van de Radio voor de propaganda en zou willen voorstellen dat getracht zal worden de Radio-Volks-Universiteit te interesseeren voor het streven van het Genootschap.

De Voorzitter heeft met belangstelling van het denkbeeld van Mej. Revers kennis genomen en hij zal niet nalaten dit te gelegener tijd in een vergadering van het Dagelijksch Bestuur te bespreken.

De Heer P.J. d'Artillac Brill zegt dat de Haagsche Post een referendum onder haar leden heeft gehouden met betrekking tot de nieuwe spelling. Spreker zou wenschen dat Onze Taal een propaganda-circulaire zou zenden aan allen die aan dit referendum hebben deelgenomen. Dezen hebben althans blijk gegeven van belangstelling in de taal.

De Heer Mr. J.J. Montijn zou in overweging willen geven propaganda te maken voor Onze Taal door het Bestuur van het Algemeen Nederlandsch Verbond te verzoeken in Neerlandia een artikel op te nemen, waarin de aandacht wordt gevestigd op het doel van Onze Taal, zoo mogelijk met een bijschrift van het Bestuur van het A.N.V.

En dan vraagt deze spreker, als Onze Taal nu in het vervolg elke maand zal verschijnen, of er dan ook meer aandacht zal worden gewijd aan andere barbarismen dan germanismen alleen. - De Voorzitter antwoordt hierop dat het Algemeen Nederlandsch Verbond reeds veel heeft gedaan ten aanzien van gallicismen. En wat betreft de anglicismen heeft Onze Taal reeds getracht de belangstelling der leden daarvoor op te wekken, maar tot nu toe met gering resultaat.

De Heer E. Arrias verkrijgt nu het woord en geeft uiting aan zijn waardeering voor hetgeen de Voorzitter heeft tot stand gebracht ten aanzien van de zuivering van de taal, maar hij betreurt het dat de oprichting van het Genootschap Onze Taal heeft geleid tot de opheffing van de rubriek ‘Taalwacht’ in het orgaan Neerlandia van het Algemeen Nederlandsch Verbond.

De Voorzitter doet dezen spreker opmerken, dat het opheffen van de rubriek ‘Taalwacht’ in Neerlandia in geen enkel verband staat met de werkzaamheden van Onze Taal. De algemeene voorzitter van het A.N.V. heeft zich indertijd tot spreker gewend met de mededeeling, dat het noodig was gebleken de Taalwacht op te heffen; de redenen, die het Hoofdbestuur daartoe brachten, waren geheel van internen aard. Wat spr. aangaat, hij zou het hebben toegejuicht als de Taalwacht van Neerlandia was blijven bestaan; ook al kon hij zich niet steeds vereenigen met den inhoud, toch heeft hij die rubriek altijd met genoegen gelezen.

De Heer Mr. J.J. Montijn bevestigt als oud-lid van de ‘Taalwacht’ de mededeeling van den Voorzitter.

Als blijkt dat verder niemand iets heeft op te merken, doet de Voorzitter nog eenige mededeelingen met betrekking tot de redactie van Onze Taal. Die is nu zoo ingericht, zegt spr., dat de Secretaresse de redactie voert in technischen zin, d.w.z. dat al wat de Secretaresse gereed maakt door den Voorzitter wordt doorgezien. En hij werkt zelf uiteraard aan het orgaan mede. Het ‘opmaken’ geschiedt dus door Mej. Ter Huppen en dit is een werk dat veel tijd vordert. Hij wil dan ook niet nalaten haar daarvoor den dank van het Genootschap te brengen.

Het heeft den Voorzitter genoegen gedaan in besloten kring de belangen van het Genootschap te kunnen bespreken en Spr. sluit nu de vergadering, onder dankzegging aan de aanwezigen voor hun belangstelling.