Boekbespreking
A.J. STORFER, Wörter und ihre Schicksale. Berlin, Atlantis-Verlag 1935.
De bedoeling van dit boek is, volgens 's schrijvers zeggen, dat het ‘einen weiteren Leserkreis über Herkunft und Wandel von Wörtern und Redensarten unterrichten will’. Wie denkt daarbij niet aan de etymologische bloemlezingen, weleer door gymnasiumleeraren uit Kluge en het Deu. Wörterbuch gedistilleerd en onder namen als Deutsche Wortkunde aan de markt gebracht? En inderdaad, ook dit boek bevat een bonte en willekeurige reeks van woordverklaringen, die weinig nieuws geven en de bronnenvermeldingen schijnen te kunnen missen ook bij die verklaringen, die nog lang geen gemeen goed geworden zijn. Maar wat dit werk van zijn voorgangers onderscheidt, is, dat Storfer ook gaarne jonge en vooral volkstümliche woorden en gezegden aan zijn lezers voorlegt. Weliswaar kan hij het zich permitteeren hun nogal wat oudbakkens (als abgefeimt, Almosen, brennen, Brunnen-Born, Zapfenstreich, Hängematte) voor te zetten, maar ook dan weet hij, als een handige pasteibakker, er nog iets smakelijks van te maken. Bovendien echter geeft hij een zeer aardig verslag van al wat over woorden als Schmetterling, mayonnaise, bons (partijleider), over uitdrukkingen als Ulrich rufen, O.K., hep hep (de hoonformule voor de Joden) geschreven is. De liefhebber van de volkstaal vindt hier (blz. 374) b.v. uitdrukkingen voor ‘braken’ (overgeven) uit allerlei gebieden bijeengebracht, op blz. 337 tot 347 een collectie van syphilisbenamingen en een overzicht van de geschiedenis der ziekte, dat uitermate boeiend is, en wie over het perfide Albion, Mussolini (= mousselinewever?), cretin, over verbasterde herbergnamen, dum-dums en tanks iets weten wil, kan hier in dit 400 bladzijden tellende boek, dat nog een register heeft en uiterlijk goed verzorgd is, terecht. Dat deze leverancier de herkomst van zijn waren (vooral Spitzer had een goede klant aan hem) soms ten onrechte angstvallig verzwijgt, dat neemt men dan gaarne op de koop toe. Achtte de
schrijver het overbodig daarvoor zijn verontschuldiging aan te bieden, zonder een korte verantwoording van de latijnsche letter, waarmee het gedrukt is, kon hij dit boek toch niet de wereld in sturen.
H.L. BEZOEN
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd