|
| |
| |
| |
Aankondigingen en mededelingen.
Het Nederlands in Frans-Vlaanderen.
In de vorige jaargang, blz. 345, is een boekje aangekondigd van Dr. P.C. Paardekooper, Bonen of Boulogne, over de moeilijke positie van het Nederlands in Frans-Vlaanderen of wel Zuid-Vlaanderen, waarvoor hij belangstelling en meeleven wil wekken bij het nederlandse publiek. Hetzelfde doel dient hij met een wat uitvoeriger geschrift, Nederland in Frankrijk, uitgegeven als no. 200 in de Opvoedkundige Brochurenreeks onder leiding van Fr. S. Rombouts (Uitgeverij Zwijzen; Tilburg, 1960; 52 blz.; prijs f 1,50). De goed gedocumenteerde brochure getuigt, evenals zijn voorganger, van kennis van land en volk uit eigen aanschouwing, bevat tal van interessante historische biezonderheden, en de auteur neemt in zijn beoordeling van de franse taalpolitiek geen blad voor de mond. Aan het slot wordt verhaald van een bezoek dat de tegenwoordige president De Gaulle, wiens grootvader en oom zich hebben onderscheiden in de strijd voor de rechten van het Nederlands in Zuid-Vlaanderen, in september 1959 aan zijn geboorteplaats Rijsel bracht. Bij die gelegenheid hebben de ‘Vlaamse vrienden in Frankrijk’ hem in een verzoekschrift gevraagd, ‘de wensen van zijn eigen voorouders te vervullen door het Nederlands in Zuid-Vlaanderen volledig recht te doen’. Het resultaat daarvan was bij het afsluiten van de brochure nog niet bekend.
| |
Hertzog-Annale.
In Jaarboek VI (Pretoria, 1959) van de Hertzog-Annale van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns klinken de taalfeestvieringen van 1959 na in Die wonder van Afrikaans door T.H. le Roux; in een verslag van Ons eerste taalfeesvierings, waarbij de taal nog ‘Hollands’ was, op Burgersdorp in 1882 en 1893, door D.H. Celliers; en in Burgersdorp se aandeel aan die eerste Afrikaanse Taalkongres aan de Paarl in 1896, eveneens door D.H. Celliers. Uit de verdere inhoud zijn van taalkundig belang Enkele gedagtes oor die pleknaamstudie in Zuid-Afrika, van S. Strydom, en de uitvoerigste bijdrage in de bundel, die van M.A. Bax-Botha, een uitgave, met toelichting, van Die Scheltema-briewe uit die Kaapkolonie 12 April 1854-10 Maart 1867, een familiecorrespondentie waarin terloops opmerkingen voorkomen over de taaltoestand in die jaren, of langs indirecte weg enige gegevens dienaangaande zijn te vinden.
| |
Afrikaans-Nederlandse woordenlijst.
In 1947 verscheen het Beknopt Afrikaans-Nederlands Woordenboek, bewerkt door een commissie in opdracht van de thans zich schrijvende ‘Nederlands Zuidafrikaanse Vereniging’. Nederlanders die wel eens Afrikaans lezen, hebben daar gemak van gehad, omdat de meeste afrikaanse woorden die ze niet zomaar herkennen, erin waren opgenomen. Er is nu een tweede druk uitgekomen, onder de titel Beknopte Afrikaans-Nederlandse woordenlijst, en bewerkt door Dr. J.M. Tillema-De Vries. (De Bussy; Amsterdam, 1960; VII en 75 blz.; prijs f 3,90). Een vrij uitvoerige verantwoording ‘ter inleiding’ en twee bladzijden ‘taalregels’, die in de eerste druk voorkwamen, zijn in de tweede vervallen, maar de eigenlijke woordenlijst is twee bladzijden uitgedijd, doordat een bladzijde ‘aanhangsel’ van de eerste druk nu op de
| |
| |
alfabetische plaats van de woorden is verwerkt, en doordat enkele nieuwe lemmata zijn opgenomen. Het praktische boekje, aantrekkelijker uitgevoerd dan zijn voorganger, zal zijn weg stellig vinden.
C.B.v.H.
| |
De Middelnederlandse Arthur-romans.
In Arthurian Literature in the Middle Ages, verzorgd door R.S. Loomis en onlangs bij de University Press te Oxford verschenen, geeft Prof. Dr. H. Sparnaay het overzicht van The Dutch romances (pag. 443-461). Achtereenvolgens bespreekt hij de Joseph-Merlijn-cyclus, de Lancelot-cyclus, Perchevael, de Wrake van Ragisel, de Ridder metter Mouwen, Walewein en Ferguut. Ten aanzien van de literatuur-opgave dient men er rekening mee te houden, dat de kopij op 1 mei 1953 moest worden ingeleverd, zodat later verschenen studies en uitgaven uiteraard niet zijn vermeld.
| |
Twee uitgaafjes van De Beuk.
Bij de Stichting De Beuk, Prinsengracht 1083 te Amsterdam, verschenen in de herfst van 1959: Sonnetten van Jacobus Revius, verzorgd door Wim J. Simons, en Carry van Bruggen, mijn zuster, geschreven door Mies de Haan (overleden in 1957). De prijs van beide boekjes, resp. 38 en 28 bladzijden groot, bedraagt f 1,90. Het eerste bevat 24 Nieuw-Testamentische sonnetten van Revius, zonder annotatie, maar met een kort nawoord van de verzamelaar. In het tweede vertelt de schrijfster, in vaak treffende anecdoten, over haar beroemde oudere zuster die zulk een grote plaats in haar leven heeft ingenomen.
| |
Bibliografie van de Vlaamse tijdschriften.
Bij de Uitgeverij Heideland te Hasselt verschijnt een bibliografie van de Vlaamse tijdschriften, samengesteld door Dr. Rob. Roemans en Dra. Hilda van Assche. Er zijn twee reeksen voorzien, één voor de Vlaamse literaire tijdschriften van 1930 tot en met 1958, en één voor de Vlaamse niet-literaire tijdschriften van 1886 tot en met 1958. De eerste drie afleveringen van Reeks I zijn bestemd voor de Dietsche Warande en Belfort, de Vlaamse Gids en het Nieuw Vlaams Tijdschrift; in Reeks II komen allereerst de Verslagen en Mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie aan de orde, en vervolgens de Leuvense Bijdragen. - De eerste aflevering van Reeks I (Dietsche Warande en Belfort), die thans voor mij ligt, geeft een duidelijk beeld van de opzet. Na de gegevens omtrent uitgeverij, redactie, formaat en omvang, illustratie, medewerkers en pseudoniemen, volgt een volledige opgave van: I. Poëzie (alfabetisch op naam van de dichter) en II. Proza (met inbegrip van studies en kritieken; alfabetisch op naam van de schrijver). Een Register op de medewerkers, en een ‘op de in het werk voorkomende namen’ (ingedeeld naar de verschillende taalgebieden) maken het de gebruiker mogelijk snel te vinden wat hij zoekt. Wij mogen hopen, dat bij de niet-literaire tijdschriften daaraan nog een register op de behandelde onderwerpen zal worden toegevoegd. - Wij begroeten deze eerste aflevering (331 blzz.; prijs B.Fr. 260,-) met voldoening en dankbaarheid, en spreken gaarne de hoop uit dat het samenstellers en uitgeverij gegeven zal zijn hun plannen volledig tot uitvoering te brengen.
W.A.P.S.
| |
| |
| |
Frederik van Eeden - Upton Sinclair.
In de zo juist door de University of Missouri Press in Columbia gepubliceerde selectie uit de brieven aan Upton Sinclair: My Life-time in Letters (412 pag.; 6.50 dollar), vinden wij o.a. een 21-tal brieven van Frederik van Eeden aan Upton Sinclair. - Van Eeden ontmoette Sinclair tijdens zijn eerste Amerikaanse reis (1908) in New York. Vier jaar later bracht Upton Sinclair een bezoek aan Walden, waarna de beide schrijvers een tocht naar Duitsland maakten om Erich Gutkind op te zoeken. Van Eeden en Sinclair hebben een zeer regelmatige correspondentie met elkaar onderhouden en hierin o.m. gezamenlijke plannen besproken. In de brieven van andere correspondenten komt de naam van Van Eeden dan ook voor (b.v. in die van Tagore, Shaw, Kropotkin en Harry H. Kemp, die Van Eedens IJsbrand in het Engels vertaalde). Een groot aantal brieven van Van Eeden aan Sinclair wordt bewaard in de Indiana University Libraries te Bloomington, die van Sinclair aan Van Eeden in het Frederik van Eeden Museum in de Universiteits-bibliotheek te Amsterdam. - In zijn commentaar bij de brieven noteert Upton Sinclair: ‘Van Eeden's mind was the most universal I have encountered. He spoke and wrote fluently in English, French and German, as well as his native Dutch. He told me it was discouraging to write Dutch, with only seven million potential readers! He was the most popular poet, novelist and playwright in his country.’
Wim J. Simons
|
|
Auteursrechtelijk beschermd