De Nieuwe Taalgids. Jaargang 25

Uit de tijdschriften. (Sept. - Oktober).

De Gids. Okt. In de Kroniek der Nederlandsche Letteren schrijft M. Nijhoff o.a. over Kinderen van dezen tijd, het spel van H. Roland-Holst.

De Nieuwe Gids. Sept. W. Kloos schrijft een artikel over Noto Soeroto, naar aanleiding van de bundel Wayangliederen.

Okt. W. Kloos geeft beschouwingen naar aanleiding van De duivel op aarde, door Ben. van Eijsselstein.

Groot-Nederland. Sept. Frans Coenen beoordeelt o.a. de gebundelde kritiese opstellen van E. du Perron en H. Marsman.

De Stem. Sept. F.A. Brunclaus geeft enige notities over Perk's ontwikkelingsjaren onder het opschrift Jacques Perk: jochie en tachtiger. In het Critisch Bulletin noemt Victor E. van Vriesland de roman Twee meisjes en ik van A.H. Nijhoff ‘een opmerkelijk maar slordig debuut’. - Theun de Vries beoordeelt Albert Helman's Overwintering; Karel Leroux beoordeelt Gerard Walschap's Eric. - Roel Houwink oordeelt ongunstig over De magische schaal van Jan Walch.

Okt. In de Poëziekroniek beoordeelt Anthonie Donker de Sonnettencyclus van François Pauwels.

Leiding. Sept. In de rubriek Verschijningen en verschijnselen besluit P.N. van Eyck zijn beschouwing over Aart van der Leeuw's ontwikkelingsgang met een karakteristiek van De Opdracht en Kleine Rudolf. Verder bespreekt hij uitvoerig het boek van Jan de Vries over De Germaansche Oudheid en Kinderen van

[p. 318]

dezen tijd door H. Roland-Holst. - Onder de Boekbeoordelingen beoordeelt hij o.a. Guido Gezelle door Bernard Verhoeven en het ‘waterfeestspel’ De Vliegende Hollander van M. Nijhoff.

Stemmen des tijds. Okt. C. Tazelaar geeft een bonte rij korte boekbesprekingen in zijn Litteraire Kroniek, onder het opschrift ‘Over de heele linie’: romans, dichtbundels, studies en bloemlezingen.

Opwaartsche Wegen. Sept. Aan De dichter J.H. Leopold wordt een artikel gewijd door H.A. Mulder. - Onder het opschrift Staan en uitzien bespreekt J.A. van Nie kritiese opstellen van Menno ter Braak, H. Marsman, E. du Perron en Dirk Coster. - J. Haantjes begroet met ingenomenheid de herdruk van J. Koopmans' Letterkundige Studiën.

Okt. Leo van Breen schrijft over Het onopgeloste probleem der Christelike verskunst. - K. Fokkema geeft een Friese kroniek 1930. - J. van Ham oordeelt gunstig over de dichtbundel Vaart door Jan de Groot.

Den Gulden Winckel. Aug. J.C. Bloem bespreekt als ‘Stemmen uit het verleden’ de Litteraire herinneringen uit den Nieuwe Gids-tijd van F. van der Goes en De Arbeidersraad, een nagelaten werk van Herman Gorter. - Roel Houwink noemt Marianne van Jef Last ‘beloftenrijk werk’.

Sept. G.H. 's Gravesande gaat de verhouding van Vosmaer en Jacques Perk na. - J.C. Bloem beoordeelt beknopt een aantal Nieuwe bundels met gedichten. - Roel Houwink prijst de roman Het Geluk van Jos. Panhuysen.

Okt. J.C. Bloem betoogt Het goed recht van het Essay, naar aanleiding van een reeks recente uitgaven op dit terrein, van J. Greshoff, H. Marsman, E. du Perron, M. Nijhoff, M. ter Braak, Albert Helman, D.A.M. Binnendijk en Jan Engelman. - In de Kroniek van het Proza bespreekt Roel Houwink Lessen in Charleston van Constant van Wessem.

Dietsche Warande en Belfort. Aug.-Sept. De redaktie geeft een kort In Memoriam van Pol de Mont. - A.D. bespreekt het tweede deel van Het leven van Herman Coene door Ernest Claes.

Okt. Deze aflevering is ten dele gewijd aan Stijn Streuvels, die zijn zestigste verjaardag viert. Achtereenvolgens prijzen Jul. Persijn, H. de Man, J. Eeckhout en Aug. van Cauwelaert zijn werk, terwijl Felix Timmermans vertelt Hoe ik met het werk van Streuvels

[p. 319]

kennis maakte, en hoe dit werk hem zijn eigen talent openbaarde. De bewonderaars wijzen op de betekenis van zijn ‘na-oorlogsch werk’, dat te vaak miskend wordt, en in het biezonder op het laatste boek Alma, volgens Van Cauwelaert ‘een van de zuiverste en sterkste constructies, die Streuvels ooit heeft opgebouwd’.

De Vlaamsche Gids. Sept. Omer Van Audenhage beschrijft Een Wandeling door de ‘Verzen’ van Prosper van Langendonck, waarbij hij drie ‘bedrijven’ onderscheidt: ‘dat van idealen en droomen’, ‘een van Storm’ en ‘het bedaren des orkaans, aan de borsten van goede moeder Natuur’. - In de rubriek Hollandsche Letteren bespreekt Franz de Backer beknopt een aantal nieuwe boeken.

Leuvensche Bijdragen XXIII. Bijblad, afl. 1-2. Deze afl. bevat o.a. een beoordeling van de proefschriften van Mej. C.M. Lelij (over De Parabelen van Cyrillus) en van H. de Buck (over De studie van het Middelnederlandsch tot in het midden der negentiende eeuw) door J.F. VanderHeyden. Dezelfde schr. kondigt ook een boek van Dr. Maria Meertens aan, over De godsvrucht in de Nederlanden, naar handschriften van gebedenboeken der vijftiende eeuw.

Verslagen en Mededeelingen van de Kon. Vlaamsche Academie. Mei. J. Vercoullie maakt enige opmerkingen over Denominatieven en Deverbatieven. - De verslagen van de keurraad over de prijsvragen voor 1931 geven een afwijzend advies omtrent één ingekomen antwoord. - Willy Koninckx publiceert Een inventaris van 394 Vlaamsche volksliederen uit de 18de en 19de eeuw, door verzamelaars in twee ‘kostbare liederboeken’, eigendom van de Antwerpse Bibliotheek, bijeengebracht.

Junie. Frank Lateur prijst de onlangs verzamelde Schriften van Dr. Lauwers, de leerling van Hugo Verriest en de voorstander van zijn Westvlaamse moedertaal. - Aug. van Cauwelaert wijst in een redevoering, getiteld Daar hapert iets op een gebrek aan waardering van de Zuid Nederlandse letterkunde bij sommige Noord-Nederlandse schrijvers van geschiedkundige overzichten en bloemlezingen. - Omer Wattez deelt biezonderheden mede uit Reisbrieven van Dr. C.G. Hansen. - A.J.J. Van de Velde stelde een uitvoerig en beredeneerd overzicht samen van Zuid- en Noord-Nederlandsche kruid en tuinboeken vóór 1800.

[p. 320]

Vondelkroniek. Okt. (nummer 4). A.J. Barnouw maakt de tekst bekend van D'omgekeerde Rommelpot van 't Hanekot weer omgekeert en geeft er aantekeningen bij. Wie de schrijver is, valt niet meer na te gaan. - J. Aleida Nijland vervolgt de publicatie van het ‘derde boeck’ van Godefroy of Hierusalem verlost. - L.C. Michels verklaart het woord Walscherm in de Verovering van Grol. - S. Kalff schrijft over Vondel's ‘Sineesch treurspel’, de Zungchin (1666). Enige kanttekeningen en berichten besluiten de aflevering.

Levende Talen. Okt. A. Zijderveld schrijft Over het onderwijs in literatuur en haar historie, naar aanleiding van de bloemlezingen, voor dat onderwijs bestemd. - P.N. Dezaire houdt een beschouwing over Idealisme en Letterkunde. - De Boekbesprekingen betreffen boeken in moderne talen.

Eigen Volk. Sept. J. Rasch deelt een en ander mede over Zuid-Afrikaansche volksliedjes. - C. de Vey geeft een dialektbijdrage uit Ierseke: Rienkrieën. - Kerst Zwart verzamelde Namen in de Graafschap. - F. van Es herdenkt de folklorist Pol de Mont.

Okt. E. Franquinet vervolgt zijn studie over Figuren uit de geschiedenis van Maastrichtsche dialect-litteratuur. In dit gedeelte bespreekt hij het werk van Alfons Olterdissen.

Museum. Aug.-Sept. J.L. Walch toont zich weinig ingenomen met Prinsen's boek over Het Drama in de 18e eeuw in West-Europa. - L.C. Michels bespreekt zeer uitvoerig de studie van E. Rombauts over Leven en Werken van Pater A. Poirters. - W. Zuidema beoordeelt de keuze Uit de Literarische Phantasieën van Busken Huet, door De Vooys en Staverman.

Okt. J.W. Muller beoordeelt het proefschrift van H. de Buck over De Studie van het Middelnederlandsch. Hij ontwikkelt bezwaren tegen de compositie en betreurt dat de studie van Zuid-Nederlanders ter zijde gelaten is. - A.W.C. Zuidema kondigt met ingenomenheid de Letterkundige Studiën van J. Koopmans aan.

C.d.V.