De Nieuwe Taalgids. Jaargang 19

Van Lennep en de aanspreekvorm.

Ook in de Vooriede van het ‘Onderwijs voor Kinderen, door W.E. de Perponcher tot gebruik zijner kinderen opgesteld, herzien en op nieuw uitgegeven door Mr. J. van Lennep’ (Amsterdam, Gebroeders Kraay, 1863) schrijft Van Lennep over den aanspreekvorm. Hij keurt het aldaar in den bewerker van de derde uitgave van De Perponchers boek af, dat hij zich vermeten had, den stijl te herzien, ‘in zijn wijsheid zich zeker verbeeldende, dat hy beter dan De Perponcher wist, hoe fatsoenlijke ouders en kinderen zich samen onderhielden. Zoo werden je en jy in gij, en jou in u, en bent in zijt veranderd.’ Daarom heeft Van Lennep in zijne uitgave den stijl van 't oorspronkelijke hersteld, ‘en o.a. het stijve gij en u weder door je en jou vervangen, spijt het belachlijke vooroordeel, als zouden deze woorden min fatsoenlijk klinken²⁾.’ ‘Of is het niet belachlijk, te beweeren, dat woorden, die fatsoenlijke lieden dagelijks bezigen in 't gesprek, onfatsoenlijk zouden worden als zy gedrukt staan? - En als you in 't Engelsch niet onfatsoenlijk is, waarom zou 't zelfde woord het in 't Nederlandsch wel zijn? 't Hangt ten dezen alles af van den toon, waarop het wordt uitgesproken, en wanneer kinderen leeren spreken gelijk in zijn tijd de Perponcher sprak, dan zullen zy er waarlyk geen gevaar van loopen, dat iemand hen aan hun taal voor slecht opgevoed houde.’

Mr. C. Bake.

2) ‘Het is integendeel dat u, heden ten dage gestadig, zelfs in den lsten naamval gebezigd, ter vervanging van 't uwee, dat ik in mijn jeugd hoorde, dat burgerlijk, ja, als de Engelschen zeggen zouden, excessively vulgar, klinkt.’