Taal en Tongval. Jaargang 18

[p. 188]

Ary Sleeks (Karel Seys)
Oostende 13-10-1888 - 29-1-1966

Op 29 januari jl. overleed in zijn geboortestad op zevenenzeventigjarige ouderdom de Oostendse letterkundige en folklorist Karel Seys (meer bekend onder zijn pseudoniem Ary Sleeks), stichter en archivaris van de Oostendse heemkundige kring ‘De Plate’ (een zeevis, ook pladijs genaamd).

Voor de meeste taalkundigen zal Ary Sleeks een onbekende zijn en daarom juist wens ik hier een paar woorden aan die verdienstelijke Oostendenaar te wijden.

Een jaar geleden schreef ik hem naar aanleiding van een klein werkje dat hij in 1958 had gepubliceerd over ‘Het Oostends dialekt’, dat ik toen uit het oog had verloren, maar dat ik, als Westvlaming, toch graag wou lezen en bezitten. Hij antwoordde mij per omgaande en zo vernam ik toevallig, dat mijn vader - ruim een halve eeuw geleden - zijn leraarsdiploma van de Rijksmiddelbare Normaalschool te Gent had ondertekend en dat hij (Seys) sinds een vijftal jaren een ‘Beknopt dialectisch Oostends woordenboekje’ had aangelegd. Daarop volgde onmiddellijk: ‘Helaas, ik ben binnen kort 77!...’

Een maand later bezorgde hij mij de acht deeltjes van zijn ‘Oostendse Folklorereeks’, maar over zijn Oostends dialektwoordenboek vernam ik niets. ‘Op de andere punten van Uw geëerd schrijven, antwoord ik van zohaast het mijn gezondheid toelaat, want ik ben sinds enkele weken in een sukkelstraatje geraakt’ luidde zijn laatste zin. Hij is er helaas! niet meer uitgeraakt en op 29 januari overleden.

Karel Seys werd op 13 oktober 1888 geboren op het Hazegras te Oostende. Hij studeerde aan de Koninklijke Athenea van Oostende en Chimay en later aan de Rijksmiddelbarenormaalschool te Gent, waar hij zijn stadsgenoot, professor J. Vercoullie als leraar had en het diploma van regent Germaanse talen verwierf.

Hij werd leraar aan het provinciaal Atheneum te Morlanwelz en bleef er tot 1926, jaar waarop hij het onderwijs verliet om zich in zijn geboortestad als beheerder van goederen te vestigen.

Ary Sleeks publiceerde niet alleen literair werk: vier romans, drie bundels novellen en een gedichtenbundel. Hij maakte zich op het gebied van de taalkunde verdienstelijk voor Vlaanderen. Tijdens zijn leraarschap schreef hij een ‘Beknopte Vlaamse Spraakkunst’ (met oefeningen), ten gebruike van Waalse leerlingen en later de reeds vermelde studie over ‘Het Oostendse dialekt’, opgedragen aan zijn oud-leraar, professor

[p. 189]

Jozef Vercoullie en zijn aantekeningen voor een beknopt Oostends dialektwoordenboekje.

Zijn huis in de Parijsstraat te Oostende vermaakte hij, met een aantal schilderijen en waardevolle verzamelingen, aan de vereniging die hij in 1954 had gesticht, om er een heemkundig museum Ary Sleeks van te maken. Hij legateerde ook een som geld aan de Koninklijke Vlaamse Academie voor een Ary-Sleeksprijs.

De meeste van deze gegevens werden mij bezorgd door zijn neef en testamentuitvoerder Raf Seys, de Westvlaamse letterkundige, die een uitvoeriger In Memoriam in de Mededelingen van de Vereniging van Vlaamse letterkundigen publiceert.

Misschien vinden we in de aantekeningen over het Oostende dialekt waardevol materiaal ter aanvulling van het Westvlaams Idiotikon. Maar daarover meer later.

Laten we hopen dat in West- (en ook in Frans-) Vlaanderen nog mensen van zijn slag te vinden zullen zijn om zowel de taal als de gebruiken van onze geboortegrond te zanten!

Willem Pée.