Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1835

[p. t.o. 293]

Algemeene tafel van Weêrkundige Waarnemingen te Paramaribo, op de plaats van 's Lands Hospitaal;
met eene korte Aanwijzing van het aantal der Zieken en Overledenen, den aard der heerschende Ziekte, enz., gedurende het jaar 1833;
gedaan en opgemakkt door H.H. Dieperink.

1833. MAANDEN.	TIJDSTIP VAN DEN DAG.	STAND VAN DEN THERMOMETER.			STAND VAN DEN HYGROMETER.	HOEVEELHEID VAN HET				WEÊRSGESTELHEID.
		HOOGSTE	LAAGSTE	Grootste verschil op denzelfden dag.		gevallen water.		in de schaduw uitgew. water.
JANUAR.	's morg.	77	71	12	Des morgens de grootste vochtigh. aanwijzende, die op den namidd. 15 gr. verminderde, en van 6 ure des nam. wed. toenam.	Amsterdamsche vestmaat.				Van den 1 tot den 23 regen, betrokkene of bewolkte lucht, meermalen stortregens, vergezeld van Z.-O.-O. of N.-O. wind; in het laatste der maand was de dampkringslucht helderder; de laagste stand van den Thermometer werd den 27 waargenomen, zijnde 71 graden.
	's midd.	85	78			v.	d.	lijn.	lijn.
	's av.	80	77			2	2	7¾	61
FEBRUAR.	's morg.	78	73	9	Dezelfde stand tot den 24^sten, wanneer de Hygrometer eenen minder vochtigen dampkring begon aan te wijzen.	1	2	4	47	Regenachtig weder, betrokkene of bewolkte lucht, buitengeswoon harde, meestal Z.-O. wind tot den 24, wanneer de luchtsgestelheid veranderde en helder werd; de warmte was even als in de vorige maand gematigd.
	's midd.	84	76
	's av.	80	77
MAART.	's morg.	78	71	12	In het begin van deze, even als in het laatste der vorige maand, eene mindere vochtigh. van den dampkr. aanwijzende, welke sedert den 16 weder is toegenom.		5	½	56	Het helder weder bleef, met eenige uitzondering van bewolkte lucht en enkelen zachten regen, met harden wind, die enkele keeren N.-W. werd, aanhouden; de toegenomene vochtigheid des dampkr. maakte de warmte onaangenaam en drukkend.
	's midd.	86	78
	's av.	82	78
APRIL.	's morg.	78	75	9	Den grootst. graad van vochtigh. des dampkr. wees de Hygrometer gedurende deze maand (den 17, 18 en 19 alleen uitgezonderd) aan.	3	1	1¼	44	Buiten eenige drooge dagen, in het midden der maand aanhouden regenachtig, buijig, meermalen zelfs onstuimig weder; de saizoensverander. van den kleinen droogen tot den grooten regentijd heeft in het laatste der vorige maand aanvang genom.; den 10 en 11 een weinig donder, welke in de laatste 6 maanden niet is waargenomen.
	's midd.	85	77
	's av.	81	76
MEI.	's morg.	78	74	11	De stand van den Hygrometer was in deze maand veelal aan de vorige maand gelijk.	3	1		41	Het regensaizoen liet zich gelden, daar het van de 31, 27 dagen veel of weinig geregend heeft; voor het overige betrokkene lucht, en een meer gematigde of weinig wind; hierdoor, en door de groote vochtigheid van den dampkring, was de warmte meermalen zeer drukkend; den 21 en 22 een gering onweder.
	's midd.	88	77
	's av.	83	77
JUNIJ.	's morg.	78	75	11	Als boven tot den 20^sten, wanneer de Hygrometer op den middag van 6 tot 10 grad. meer naar droogte begon te wijzen.	1	11	2	54	Doorgaans veranderlijk en afwisselend weder; de regenbuijen, die veelal van onweder vergezeld waren, vielen veelal in den namidd.; de wind was veelvuldiger Noord-Oostelijker dan in de vorige maanden; de warmte was aan die van de maand Mei gelijk.
	's midd.	87	77
	's av.	82	76
JULIJ.	's morg.	78	72	14	De aanwijzing van eenen minder vochtig. dampkr. nam na den 17, in de heete middaguren, meer en meer toe; na zonsondergang nam de dampkr. weder in vochtigheid toe.	1	8	1¼	58	Tot den 18 was de weêrsgesteldheid aan de vorige maan gelijk; den 5 sloeg het onweder op twee plaatsen, zonder schade te veroorzaken, in; het groote drooge tijdsaizoen heeft den 18 een' aanvang genomen; de laatste 13 dagen der maand waren veelal helder en droog; den 28 nam men in den vroegen morgen eenen verschrikkelijken korstondigen wind, aan eenen kleinen orkaan grenzende, waar.
	's midd.	90	80
	's av.	84	76
AUGUST.	's morg.	78	75		Dezelfde afwissel. van eene veel vermind. vochtige luchtsgesteldh., op den middag, met een verschil van 20 graden sedert 's morg.	1	4	10¾	62	Min of meer zware regen- en onweêrsbuijen wisselden meermal. in den namidd. de droogte af; de lucht was doorgaans helder of half bewolkt; des morgen vroeg was het veelal mistig; de wind was in de namiddaguren meermalen N.-W. en West; de warmte komt met die der vorige maand (de nachten uitgezonderd, die deze maand warmer waren) overeen.
	's midd.	90	82
	's av.	84	79
SEPTEMB.	'morg.	79	75	18	De Hygrometer wees op den midd. geh. naar droogte; de meer drooge luchtsgesteldh. dan de vorige maand. werd door een aanhoudend verschil van 12 tot 16 grad. gekenmerkt.		3	9½	78	Buiten eene zware onweêrsbui, op den 11, was de lucht sedert den 2 onafgebroken helder; de zeewind maakte op den middag de hitte, welke in de laatste helft der maand 4 grad. meer dan bij den aanvang van dit drooge tijdsaizoen was, dragelijker; de wind werd enkele keeren N.-W. en W., en alzoo hoogst onaangenaam; de Baromet. stond in deze maand van 2 tot 3 strep. hooger dan boven vermeld.
	's midd.	94	86
	's av.	84	77
OCTOBER.	's morg.	79	76	17	De stand van den Hygrometer is aan de vorige maand gelijk.		2	3	88	Het groote drooge tijdsaizoen heeft deze maand met dezelfde heldere luchtsgesteldheid, hitte en droogte voortgeduurd; deze heldere luchtsgesteldh. werd echter door eenen zwaren boschbrand in eenen onaangenamen mist veranderd; des nachts veelal dauw; de stand van den Barometer als in September.
	's midd.	94	86
	's av.	86	80
NOVEMB.	's morg.	79	75	15	Dezelfde stand tot den 24, wann. de dampkr. weder aanmerk. in vocht. toenam; de Hygrometer bleef op den middag weder op eenige grad. vocht staan.		2	4¾	77	De droogte was, buiten drie kleine onweêrsbuijen, op den 1, 12 en 25 aanhoud., terwijl de aanhoudende zware boschbrand de lucht als tot eene rookwolk maakte; de warmte was op den middag 3 à 4 grad. sedert de vorige maand verminderd; des nachts veelal dauw.
	's midd.	91	84
	's av.	83	78
DECEMB.	's morg.	78	74	12	Deze vochtige staat van den dampkring nam meer en meer toe, en kwam in het laatst der maand met die van de maand Maart overeen.	1	6	1	60	Den 4 van deze maand heeft het buitengewoon langdurig over de vier maanden aangehouden hebbende drooge tijdsaizoen een einde genomen; dien dag viel bij eenen stortregen 103 lijnen water; de boschbrand werd door dezen en de opvolgende regens gebluscht; het weder was verder veranderlijk buijig, veelal harde wind, die Noordel. dan gewoonl. was, de nachten veelal helder.
	's midd.	89	78
	's av.	82	76
Hoogste stand in dit jaar.	's morg.	79	den}	21. Sep.	Hoeveelheid van den in dit jaar gevallen' regen.	v.	d.	lijn		Tijdperken der onderscheidene saizoenen.
	's midd.	94	den}	6 Oct.		17	2	9¾			week.	dag
	's av.	86	den}	19 Oct.						Kleine regentijd, de maand Januarij tot 24 Februarij, en van 4 tot 31 December,	11	3
Laagste stand.	's morg.		71	27 Jan.	Hoeveelheid van het in dit jaar uitgewasemd water.				5 vt.	Klein droogetijd van 24 Feb. tot 1 April,	5	1
	's midd.		76	22 Feb.					en	Groot regentijd van 1 April tot 18 Julij,	15	3
	's av.		76	2 Feb.					6 ln.	Groote droogetijd van 18 Julij tot 4 Dec.,	20

1833. MAANDEN.	BETREKKING van de WEÊRSGESTELDHEID of den AARD en de HERSTELLING van ZIEKTE.	Het aantal der verpleegdegen der Zieken in het Hospit. was in deze maand	Het aantal der overled. was in		BIJZONDERE VERMELDINGEN en WAARNEMINGEN.
			het Hospit.	den Burgerlijk. Stand.
JANUAR.	De lijders, welke van de voorgaande maand waren overgebleven, herstelden langzaam; eenige overleden aan febris gastrica biliosa. Het aantal nieuwe zieken was gering.	2663	4	29	De waarnem. zijn geschied des morg, ten 7 ure, des mid. ten 2 ure, zijnde gewoonlijk de heetste tijd van den dag, en des avonds ten 7 ure; blijvende de stand van den Thermometer later in den avond dezelfde.
FEBRUAR.	Het algemeen ziektekarakter was deze maand zeer ongunstig; de koortsen waren bij het aanhoudend natte weder en de vocht. luchtsgest. meer aanhoudend. Er openb. zich bij eenige diarrhea; het getal der overledenen was deze maand buitengewoon.	2539	8	27	De wind zonder vele veranderingen, doorgaans Z.-O., O. en N.-O. waaijende, zijn alleen de afwijkingen hiervan in het vervolg nader vermeld.
MAART.	De verandering van luchtsgesteldheid sedert het laatste der vorige maand, de toenemende warmte en de met afwissel. toenemende vochtigheid des dampkrings, deed het aantal der zieken vermeerderen. Het ziektekarakter bleef hetzelfde.	2941	4	21	De stand van den Barometer, mede dagelijks waargenomen, was op den middag bestendig 28½ duim, en 's morgens van 2 tot 3 strepen hooger.
APRIL.	De uitwerking der saizoensverandering bleef zich in een vermeerderend aantal ziek en openbaren; de nieuwe zieken laboreerd. meestendeels aan febr. catharr. en febr. cath. gastr.; het ziektekarakt. was niet ongunstiger.	3042	3	28	De Hygrometer, tot de waarnemingen gebruikt, is naar den Hygrometer van saussure en door den Heer j.c. kleman, even als de andere weêrkundige wektuigen, vervaardigd.
MEI	Het aantal zieken en dat der overledenen nam, bij de groote vochtigh. des dampkr. en de toenem. warmte, mede toe; deze wêersgest, oefende op het kar. der ziekte eenen nadeel. invloed uit; de meeste overl. aan febr. gastr. biliosa.	3213	7	19	Den 30 en 31 van den maand viel alleen 129 lijn of 10 duim 9 lijnen water; bij eenen stortregen, in de maand Januarij, viel in den tijd van 1½ uur 69 lijnen.
JUNIJ.	De meer drooge luchtsgesteldheid in het laatste der maand deed het aantal zieken tijdelijk afnemen, en het ziektekarakter gunstiger worden.	3068	1	21	In deze maand den stand van den Therm. meermaten 's nachts waargen. hebbende, maakte dezelve het medium tusschen 's av. en den opvolgenden morg.; zoo was deze stand 78, wanneer de stand 's av. 80 en 's morg. 76 was.
JULIJ.	De overgang van den grooten regen tot den grooten droogen tijd openbaarde zich in het laatste der maand door een zeer toenemend aantal zieken, onder welke men vele catharrale en zenuwkoortsen opmerkte.	3321	4	19	De maanëklips, den 1 van deze maand, was des av. van 8 tot 9½ ure, bij eene onbewolkte lucht, op het schoonste alhier zigtbaar.
AUGUST.	Het aantal der zieken bleef uit de bovenvermelde oorzaak aanhouden; in het laatste der maand echter minder dan in het begin, wanneer het heerschend ziektekarakter meer bilieus was.	3672	6	19	De Thermometer op den middag op de bovenste verdieping van de woning, of in eene nadere nabijheid van het dak geplaatst wordende, werd de stand 3 à 4 graden hooger.
SEPTEMB.	Het heldere en bestendige weder en de meer drooge luchtsgesteldheid oefenden, niettegenstaande de toegenomene warmte, eenen gewenschten invloed op de herstelling der zieken, wier getal zeer afnam, uit.	3542	2	21	De Thermometer, in de heete middaguren eenige minuten aan de vrije werking der zonnestralen blootgesteld wordende, klom het kwik tot den 121^sten graad
OCTOBER.	Het bovengemelde blijft bij dezelfde drooge bestendige, doch warme weêrsgesteldheid gelden; het aantal der ziek en is afnemend; het heerschend ziek te karakter meer catharr. en niet zeer ongunstig.	3488	5	25	De hoeveelheid van het [...] deze maand uitgewas. water is aanmerkelijk, en overtreft het gevallen water 81 lijnen, te meer, daar van zonsondergang tot zonsopgang geene uitwaseming meer plaats vond.
NOVEMB.	Ook deze maand is het aantal der zieken afnemend; vele der nieuw bijgekomene zieken laboreren aan diarrhea, van hetwelk gebrek aan zuiver drinkwater almede als oorzaak kan worden beschouwd.	3181	5	27	Bij eene voortgezette vergelijking van den stand des Barometers met den Thermometer, is het opmerkelijk voorgekomen, dat de Barometer des morgens 2 à 3 strepen hooger dan gewoonlijk stond, wanneer de stand van den Thermomet. de laagste was.
DECEMB.	De veranderde luchtsgesteldheid bragt weder eene ongunstige vermeerdering van zieken te weeg; het heerschend ziektekarakter was febris gastrica biliosa.	3234	5	26	De regenbogen, welke zich in dit jaar meermalen hebben vertoond, en ook ee[...] enkele, bij volle maan waargenomen, dubb. maanboog waren allerprachtigst, meermalen vertoonden zich ook zeer heldere zoogenaamde vallende sterren.
Hoogste stand in dit jaar.	Tot besluit kan strekken, dat eene gevestigde drooge, ofschoon zeer warme luchtsgest. voordeeliger voor de gezondh. en de herstelling der zieken in het algem. kan worden beschouwd den eene minder warme of gematigde, edoch uiterst vocht. dampkringsl. met plaatsvindende afw. van warmte en droogte.	In het geheel.			Op den vasten tijd der afwissel, der saizoenen kon in de laatste jaren geenszins, zoo als voorheen het geval was, gerekend worden. Dit jaar was dez. tijd en de duur der saizoenen van vorige jaren insgelijke afwijkend.
Laagste stand.		37904	54	282