Streven. Jaargang 77
(2010)– [tijdschrift] Streven [1991-]–
Auteursrechtelijk beschermdStreven. Jaargang 77. Herman Simissen, Antwerpen 2010
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
eigen exemplaar dbnl
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Streven. Jaargang 77 uit 2010.
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (mailto:dbnl.auteursrecht@kb.nl).
redactionele ingrepen
De eindnoten zijn in deze digitale editie direct bij de bijbehorende nootverwijzingen geplaatst. De volgende pagina’s zijn hierdoor komen te vervallen: deel 1: 17, 47, deel 2: 150, deel 3: 215, 234, 255, 267, deel 4: 320, 321, deel 5: 419, 433, 444, 445, deel 7: 609, 656, deel 8: 697, deel 9: 794, deel 10: 880, 900, 912, 924, deel 11: 996, 1008.
p. 1: 2009 → 2010: ‘Januari 2010’
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (deel 1: binnenkant achterplat, deel 2: binnenkant achterplat, deel 3: binnenkant achterplat, deel 4: binnenkant achterplat, deel 5: binnenkant achterplat, deel 6: binnenkant achterplat, deel 7: binnenkant achterplat, deel 8: binnenkant achterplat, deel 9: binnenkant achterplat, deel 10: binnenkant achterplat, deel 11: binnenkant achterplat) en pagina's met advertenties (deel 1: 96, deel 2: 192, deel 4: 384, deel 5: 480, deel 6: 576, deel 8: 768, deel 9: 864, deel 10: 960, deel 11: 1056) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[Deel 1, voorplat]
STREVEN
JANUARI 2010
[Deel 1, binnenkant voorplat]
KAFTONTWERP JAARGANG 77:
Yoko Enoki
www.yokoenoki.com
In the forest
Houtskool op papier 40 × 30 cm
Fotografie: Luk Monsaert
[Deel 1, pagina 1]
| 3 | Geachte lezers
Herman Simissen |
| 4 | Bij zijn positieven komen
De schilderijen van Yoko Enoki Christophe Van Gerrewey |
| 7 | ‘Ain't no mountain high enough’: uitslag essaywedstrijd
Ludo Abicht |
| 8 | Berg en dal
Het reliëf van de Amerikaanse ziel Bart Loos |
| 18 | Alles kan beter
over werklust, alpinisme en onze eigen dikke bult Els Van Peborgh Voor het tweede jaar achtereen schreef Streven een essaywedstrijd uit, ditmaal over het thema ‘Ain't no mountain high enough’. Deelname stond open voor auteurs geboren op of na 1 januari 1976. Uit zestien inzendingen koos de jury twee prijswinnaars wier essay hier wordt afgedrukt. |
| 26 | Kinetiek en extase
Naar een kritiek van de hyperkinetische rede Giovanni Rizzuto We zijn verslaafd aan de demon van de snelheid, beweert Kundera in zijn novelle De traagheid. Inderdaad sleurt de kinetiek onze leefwereld, economie, wetenschap en techniek in een onstuitbare vaart met zich mee. Ondertussen kijken we gefascineerd naar dit schouwspel. Waarom beschouwt niemand onze op hol geslagen wereld als problematisch? Aan de kinetiek blijken onvermoede metafysische motieven ten grondslag te liggen, die paradoxalerwijs te maken hebben met een verlangen naar het onveranderlijke en eeuwige. |
| 36 | Weg met de taalkundigen?
Jürgen Jaspers Taalzorg staat de laatste tijd opnieuw sterk in de publieke belangstelling. Maar hoe meer men over taalzorg en taalnormen in debat gaat, hoe dieper het water lijkt te worden tussen vakmensen en belangstellenden. ‘Sluit ze op in een zonnige kliniek!’, riep Benno Barnard over taalkundigen. Ondanks de wederzijdse ergernis verliezen beide partijen het verband tussen taalnormen en hun eigen overtuigingen uit het oog. Het debat over taalnormen lijkt daarom andere inhoudelijke paden te moeten bewandelen. |
[Deel 1, pagina 2]
| 48 | Van apartheid naar postapartheid
Waarom werkt apartheidsverleden nog door in Zuid-Afrika? Wim Couwenberg Apartheid heeft diepe sporen nagelaten in Zuid-Afrika. Waarom werkt het apartheidsverleden nog zo door? De deceptie daarover is begrijpelijk, maar vanuit historisch perspectief verklaarbaar. Apartheid is geen specifiek Zuid-Afrikaans probleem, maar maakt deel uit van het Europese koloniale verleden waarvan het de meest radicale variant en uitloper was. Apartheid in juridische zin is voorbij in Zuid-Afrika, maar niet in sociologische zin. En ook buiten Zuid-Afrika is er nog veel apartheid, onder meer in het Israëlisch-Palestijnse conflict. |
| 57 | FORUM |
| 57 | Tien jaar traagheid
Harold Polis |
| 63 | ‘Op de langere duur ben ik redelijk optimistisch’
Gesprek met Kishore Mahbubani Paul van Velthoven |
| 68 | De ontvoering van God
Stijn Geudens |
| 73 | PODIUM |
| 73 | Stedenbouwers en natuurbeschermers, verenigt u!
Jan-Hendrik Bakker |
| 78 | Jonge kunstenaars?
Klaas Tindemans |
| 83 | BOEKEN
M. Stirner, Der Einzige und sein Eigentum * J. Habermas en J. Ratzinger, Dialectiek van de secularisering * L. van Middelaar, De passage naar Europa * R. Heyne en F.M. Neusüss (red.), Moholy-Nagy * J. Carr, De Wagnerclan * E. Brems en T. Sintobin (red.), De goudsmid en de kleininquisiteur * H. de Coninck, Die lenige liefde. |
[Deel 1, pagina 95]
COLOFON
redactie
Herman Simissen (hoofdred.), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Stijn Geudens, Vincent Hunink, Elianne Muller, Barbara Segaert, Chris Timmerman, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
erelid
Frans Van Bladel
verantwoordelijk uitgever
Herman Simissen, Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
redactiesecretariaat
Stijn Geudens
Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
tel 03/212.10.20 / fax 03/212.10.22
e-mail streven@skynet.be
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324
btw BE 406.745.249
bankrekening kbc 409-8515871-91 (B)
(iban BE23 4098 5158 7191)
(bic KREDBEBB)
postbankrekening 4344657 (NL)
contactadres nederland
Beulingstraat 11, NL-1017 BA Amsterdam
tel 020/679.82.07 / fax 020/670.20.15
e-mail ignatiushuis@ignatiushuis.nl
nadruk van artikelen
Verboden zonder verlof van de redactie
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze richtlijnen. Onze ‘Wenken voor auteurs’ zijn aan te vragen op het redactiesecretariaat of te raadplegen op onze website.
kaftontwerp jaargang 77
Yoko Enoki
abonnementen
Januari-december (11 nrs.) incl.
BTW:
België: eur 65,00
Nederland: eur 68,00
Europa: eur 82,12
Buiten Europa: eur 87,42
Studenten België: eur 44,00
Studenten Nederland: eur 47,00
Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u vóór 1 november opzegt.
nabestellen losse nummers
Vanaf januari 1999: eur 8,00 (indien voorradig)
Lid van de vzw ‘Culturele en Literaire Tijdschriften’ (www.detijdschriften.be)
[Deel 1, achterplat]
Jaargang 77, nr. 1 - afgiftekantoor 3000 Leuven Mail - verschijnt niet in augustus - €8,00
[Deel 2, voorplat]
STREVEN
FEBRUARI 2010
[Deel 2, binnenkant voorplat]
KAFTONTWERP JAARGANG 77:
Yoko Enoki
www.yokoenoki.com
Stockholm
Olie op doek 110 × 90 cm
Fotografie: Hideo Takiura
[Deel 2, pagina 97]
| 99 | Het ‘uitgerekte’ dichtersleven van Leo Vroman
bij driekwart eeuw gedichten Wam de Moor In 2010 wordt Leo Vroman 95 jaar. Hij is vanaf zijn debuut driekwart eeuw onafgebroken aan het dichten geweest. Op zijn heel eigenzinnige wijze, los van conventies, experimenterend met tradities en nieuwigheden, warm, emotioneel rijk, vermakelijk en onderhoudend. Dit artikel schetst Vromans humane, liefdevolle houding ten opzichte van zijn omgeving en de wijde wereld, alsook zijn verstandhouding, dwars tegen de tijdgeest in, met wat sinds de bundel Psalmen (1995) ‘Systeem’ heet. |
| 111 | Polemiek met het bovenaardse
Bij Roger Lenaers' al is er geen god-in-denhoge Georges De Schrijver Met zijn boek Al is er geen God-in-den-hoge breekt Roger Lenaers met de opdeling tussen hemel en aarde, omdat die de autonomie van mens en wereld in het gedrang brengt. Hij opteert, in een teilhardiaans perspectief, voor een Oerliefde waarvan de evolutie van de kosmos de groeiende zelfuitdrukking is en die haar volle zichtbaarheid bereikt in Jezus van Nazareth. Het artikel plaatst een paar kanttekeningen bij deze vernieuwende aanpak. |
| 121 | ‘That's a bingo!’
Over inglourious basterds van Quentin Tarantino Rutger H. Cornets de Groot Nagegaan wordt op welke manier de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog wordt herschreven in de film Inglourious Basterds (2009) van Quentin Tarantino, en hoe die zich verhoudt tot vergelijkbare procédés in Tarantino's andere films. Aan bod komen onder meer zijn narratieve ingrepen, de opbouw en samenstelling van zijn films, het sublieme als esthetische categorie, de taal als wapen en achilleshiel, en ten slotte de suggestie dat film in alle middelen voorziet om tot een aanvaardbare wereld te komen, waarin aan moraal geen behoefte meer is. |
| 130 | ‘Peru produceert verhalen’
alonso cueto over peruaanse literatuur, maatschappij en politiek Jasper Vervaeke Dit artikel beoogt de roman Het blauwe uur van Alonso Cueto te plaatsen in de ruimere context van de Peruaanse en Latijns-Amerikaanse literatuur en maatschappij. Het houdt het midden tussen een essay en een interview. Aan de hand van tussenkomsten van Cueto en de nodige kanttekeningen en reflecties, komen de historische en maatschappelijke problemen aan bod als de guerrilla van het Lichtend Pad, de socioculturele ongelijkheid en de dictatuur van Alberto Fujimori. |
[Deel 2, pagina 98]
| 140 | Geboetseerd door de Chinezen: Matteo Ricci (1552-1610)
Nicolas Standaert Na 1982 en 2001 is 2010 opnieuw een ‘Ricci-jaar’, dit keer ter nagedachtenis van zijn overlijden in 1610. Kan er nog iets nieuws gezegd worden over de jezuïet-missionaris? Een belangrijke ontwikkeling in de historiografie is de aandacht voor het contact tussen culturen. De hamvraag luidt dan hoe men naar zo'n geloofsverkondiger dient te kijken: vanuit diens perspectief of dat van de ontvangende cultuur? Zo herleest dit artikel het verhaal van Matteo Ricci en bevraagt hoe hij werd geboetseerd door anderen, in het bijzonder door Chinezen. |
| 151 | FORUM |
| 151 | Schim in de horizon
Pleter Anton van Gennip |
| 156 | Móeten wij rijken de armen helpen?
léonne van der weegen |
| 160 | Zonder ethiek verdwaalt de hulp
mario coolen |
| 166 | Klimaattop: ontnuchterend en toch hoopvol
jacques haers |
| 171 | PODIUM |
| 171 | Katherina van Kleef en haar getijdenboek
paul begheyn |
| 175 | ‘De oorlog verandert de woorden’
herinneren in een populaire beeldcultuur Liesbeth Hoeven |
| 180 | BOEKEN
H. De Dijn, Spinoza * S. Janse, De apocriefen * W. Davidts & K. Paice (red.), The Fall of the Studio * H. Westgeest (red.), Tak.e Place * J. Uytterschaut, Portret van een Dubbelmonarchie * M. de Ridder, Ouverture 1912 * D. Wagner, Vier Äpfel * P. Veyne, Toen onze wereld christelijk werd. |
[Deel 2, pagina 191]
COLOFON
redactie
Herman Simissen (hoofdred.), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Stijn Geudens, Vincent Hunink, Elianne Muller, Barbara Segaert, Chris Timmerman, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
erelid
Frans Van Bladel
verantwoordelijk uitgever
Herman Simissen, Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
redactiesecretariaat
Stijn Geudens
Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
tel 03/212.10.20 / fax 03/212.10.22
e-mail streven@skynet.be
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324
btw BE 406.745.249
bankrekening kbc 409-8515871-91 (B)
(iban BE23 4098 5158 7191)
(bic KREDBEBB)
postbankrekening 4344657 (NL)
contactadres nederland
Beulingstraat 11, NL-1017 BA Amsterdam
tel 020/679.82.07 / fax 020/670.20.15
e-mail ignatiushuis@ignatiushuis.nl
nadruk van artikelen
Verboden zonder verlof van de redactie
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze richtlijnen. Onze ‘Wenken voor auteurs’ zijn aan te vragen op het redactiesecretariaat of te raadplegen op onze website.
kaftontwerp jaargang 77
Yoko Enoki
abonnementen
Januari-december (11 nrs.) incl.
BTW:
België: eur 65,00
Nederland: eur 68,00
Europa: eur 82,12
Buiten Europa: eur 87,42
Studenten België: eur 44,00
Studenten Nederland: eur 47,00
Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u vóór 1 november opzegt.
nabestellen losse nummers
Vanaf januari 1999: eur 8,00 (indien voorradig)
Lid van de vzw ‘Culturele en Literaire Tijdschriften’ (www.detijdschriften.be)
[Deel 2, achterplat]
Jaargang 77, nr. 2 - afgiftekantoor 3000 Leuven Mail - verschijnt niet in augustus - €8,00
[Deel 3, voorplat]
STREVEN
MAART 2010
[Deel 3, binnenkant voorplat]
KAFTONTWERP JAARGANG 77:
Yoko Enoki
www.yokoenoki.com
Red point garden
Olie op doek 50 × 60 cm
Fotografie: Hideo Takiura
[Deel 3, pagina 193]
| 195 | Operatie Diversiteit
enkele cultuurkritische beschouwingen Walter Weyns Nu ‘diversiteit’ door overheden is uitgeroepen tot een must, krijgt het woord een bevelskarakter. Het fungeert als ordewoord. En was het nu nog maar zo dat het de overheid echt om diversiteit ging. Maar bij nader toezien blijkt dat het om iets anders dan ‘diversiteit’ gaat. Namelijk om ‘participatie’, ‘inzetbaarheid’, ‘productiviteit’, ‘activering’ en gelijkaardige begrippen die de samenleving opvatten als één samenhangend geheel waarin mensen ‘leden’ zijn of zelfs ‘onderdelen’ die optimaal moeten functioneren. |
| 205 | Autonomie en zelfbeschikkingsrecht
herman de dijn Deze bijdrage onderzoekt de autonomiegedachte zoals ze functioneert in de geesten van vele tijdgenoten. Het gaat om een complexe notie met verschillende componenten, waarvan eerst de oorsprong wordt onderzocht en dan de problemen die ermee verbonden zijn. Het zelfbeschikkingsrecht zoals het vandaag wordt begrepen, is natuurlijk nauw verbonden met die idee van autonomie. Geen wonder dat het eveneens problematisch is. Ten slotte wordt de vraag gesteld waar de sterke aantrekkingskracht van de zelfbeschikkings-idee vandaan komt. |
| 216 | Autonomie, erbarmen en de wet
euthanasie volgens arts-auteur richard selzer Wouter Schrover en Arko Oderwald De Amerikaanse arts-auteur Richard Selzer (o1928) levert in het autobiografische ‘A Question of Mercy’ een moreel relevante reflectie op het in de Verenigde Staten zeer omstreden vraagstuk van euthanasie en hulp bij zelfdoding. In dit artikel wordt onderzocht op welke manier die reflectie in deze tekst precies vorm krijgt en hoe Selzer aldus bijdraagt aan het (Amerikaanse) debat over dit onderwerp. |
| 225 | Vrees en Verlichting
bij de totstandkoming van de verlichte rationaliteit Bart Loos Er zijn sterke aanwijzingen dat onder luidruchtige paniekgolven, vaak bekrachtigd en verspreid door de media, een angst voor de angst schuilgaat die haar wortels heeft in de Verlichting. Uit analyse van leven en teksten van een aantal verlichte filosofen uit de zeventiende en achttiende eeuw blijkt dat de wetenschap het vreemde en onbekende, inclusief de dood, voortaan voor iedereen beheersbaar zou maken, waardoor elke reden wegviel zich nog langer door angst te laten leiden. Maar meer kennis verwekte juist meer angst. |
[Deel 3, pagina 194]
| 235 | Weten voorbij de wetenschap
roger scruton over hogere cultuur Herman Simissen De Engelse filosoof Roger Scruton geldt als iemand die in het publieke debat tegendraadse en onmodieuze standpunten inneemt. Zo werpt hij zich op als een fervent verdediger van de hogere cultuur. In lagere kunst zou volgens hem namelijk een moreel weten ontbreken, dat verdergaat dan informatie en praktische vaardigheid. Dit weten zou ons kunnen leren wat wij in bepaalde situaties moeten voelen - en in hogere cultuur maken we volgens Scruton kennis met een breder scala aan emoties dan de ervaring toelaat. |
| 245 | Luxaeterna?
De Jubileumkerk in Rome van Richard Meier Jos Pouls In 2003 kwam in Tor Tre Teste, een buitenwijk van Rome, de Jubileumkerk gereed. Dit ontwerp van Richard Meier kenmerkt zich door een combinatie van strakke en organische vormen, de toepassing van gewapend wit beton en de grote aandacht voor de lichtwerking. Het godshuis moest een gidsontwerp zijn voor de kerkenbouw van de eenentwintigste eeuw. Deze bijdrage plaatst deze kerk tegenover een ander recent godshuis in Italië: de pelgrimskerk voor Padre Pio in San Giovanni Rotundo, gebouwd door Renzo Piano. |
| 256 | FORUM |
| 256 | De leer der laatste dingen
Harold Polis |
| 262 | Nederige discretie
Eric Hulsens |
| 268 | PODIUM |
| 268 | Kleine mythologie
Klaas Tindemans |
| 273 | Alle hoop verloren in het anti-paradijs
Over antichrist van Lars von Trier Elianne Keulemans |
| 279 | P.C. Hooft, de liefde en de tijd
wam de moor |
| 284 | BOEKEN
M. Barnard & G. van de Haar (red.), De Bijbel cultureel * R. Dullaert, Tien jaar drugs- en aidspastoraat in Amsterdam. |
[Deel 3, pagina 288]
COLOFON
redactie
Herman Simissen (hoofdred.), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Stijn Geudens, Vincent Hunink, Elianne Muller, Barbara Segaert, Chris Timmerman, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
erelid
Frans Van Bladel
verantwoordelijk uitgever
Herman Simissen, Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
redactiesecretariaat
Stijn Geudens
Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
tel 03/212.10.20 / fax 03/212.10.22
e-mail streven@skynet.be
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324
btw BE 406.745.249
bankrekening kbc 409-8515871-91 (B)
(iban BE23 4098 5158 7191)
(bic KREDBEBB)
postbankrekening 4344657 (NL)
contactadres nederland
Beulingstraat 11, NL-1017 BA Amsterdam
tel 020/679.82.07 / fax 020/670.20.15
e-mail ignatiushuis@ignatiushuis.nl
nadruk van artikelen
Verboden zonder verlof van de redactie
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze richtlijnen. Onze ‘Wenken voor auteurs’ zijn aan te vragen op het redactiesecretariaat of te raadplegen op onze website.
kaftontwerp jaargang 77
Yoko Enoki
abonnementen
Januari-december (11 nrs.) incl.
BTW:
België: eur 65,00
Nederland: eur 68,00
Europa: eur 82,12
Buiten Europa: eur 87,42
Studenten België: eur 44,00
Studenten Nederland: eur 47,00
Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u vóór 1 november opzegt.
nabestellen losse nummers
Vanaf januari 1999: eur 8,00 (indien voorradig)
Lid van de vzw ‘Culturele en Literaire Tijdschriften’ (www.detijdschriften.be)
[Deel 3, achterplat]
Jaargang 77, nr. 3 - afgiftekantoor 3000 Leuven Mail - verschijnt niet in augustus - €8,00
[Deel 4, voorplat]
STREVEN
APRIL 2010
[Deel 4, binnenkant voorplat]
KAFTONTWERP JAARGANG 77:
Yoko Enoki
www.yokoenoki.com
Scattered Spring
Olie op doek 115 × 80 cm
Fotografie: Hideo Takiura
[Deel 4, pagina 289]
| 291 | Nooit helemaal ergens thuis
essaywedstrijd 2010 |
| 292 | Bij het overlijden van Edward Schillebeeckx
elianne muller |
| 293 | Retrospectieve van een rijk leven
Domien Dolf Vaganée |
| 296 | ‘God is ieder ogenblik nieuw’
Erik Borgman |
| 300 | Het einde van een tijdperk?
Pleter Anton van Gennip Op 23 december 2009 overleed theoloog Edward Schillebeeckx, die in 1914 te Antwerpen werd geboren maar het grootste deel van zijn leven in Nijmegen woonde en doceerde. Twee bij zijn uitvaart uitgesproken bijdragen gaan in op respectievelijk zijn leven en zijn werk. Vervolgens wordt in breder verband een voorlopige balans opgemaakt van het Tweede Vaticaans Concilie, waarbij Schillebeeckx de Nederlandse bisschoppen adviseerde - en waaraan zijn wereldfaam én omstredenheid verbonden is. |
| 310 | Het roer moet om!
naar een sentimentalistisch humanisme Jan Bransen Op quasi-suggestieve manier verkent deze bijdrage de conceptuele ruimte die ontstaat zodra een humanistische levensbeschouwing verbonden wordt met een sentimentalistische visie op de bronnen van moraliteit. Dit gebeurt aan de hand van vier stellingen waarin niet alleen een contrast gearticuleerd wordt met de meer rationalistische traditie van het naoorlogse humanisme, maar waarin ook de nadruk wordt gelegd op het belang van het ontwikke-len van onze morele emoties. |
| 322 | Kosovo twee jaar onafhankelijk
Erik Faucompret Op 17 februari was het twee jaar geleden dat Kosovo zijn onafhankelijkheid uitriep. Maar slechts een derde van de leden van de Verenigde Naties heeft Kosovo diplomatiek erkend. Andere landen steunen Servië en Rusland in hun verzet tegen een onafhankelijk Kosovo. Volkenrechtelijk zijn er vier criteria om te kunnen worden erkend. Daarnaast moet een staat economisch leefbaar zijn en de rechten van zijn minderheden erkennen. De kwestie Kosovo wordt echter mede beheerst door een conflict tussen de Verenigde Staten en Rusland. |
[Deel 4, pagina 290]
| 333 | Marokkaans dagboek
Joseph Pearce In oktober 2009 reisden de Vlaamse auteurs Rachida Lamrabet, Tom Lanoye, Joseph Pearce en Anne Provoost met de Schrijverskaravaan van de literaire organisatie Het Beschrijf naar Casablanca en Rabat. Daar presenteerden ze zich vier dagen lang samen met vier Marokkaanse auteurs aan het publiek tijdens feestelijke literair-muzikale avonden en debatten. Joseph Pearce hield een dagboek bij. |
| 342 | Verdwaald in de politiek
Gustave Courbet en de Commune van 1871 Wouter van Raamsdonk De Franse schilder Gustave Courbet (1819-1877) is gedurende zijn hele artistieke loopbaan politiek geïnteresseerd en geëngageerd geweest. Eerst ageerde hij tegen het Franse Tweede Keizerrijk van Napoleon III, na de nederlaag van Frankrijk in de Frans-Duitse oorlog (18701871) raakte hij actief betrokken in de kunstpolitiek van de jonge Franse Derde Republiek en de Parijse Commune van 1871. Vooral die laatste betrokkenheid heeft hem de haat van politiek rechts in Frankrijk opgeleverd en hem na de nederlaag van de Commune de fysieke maar ook artistieke ballingschap ingedreven. |
| 354 | FORUM |
| 354 | Transcendentie en engagement
Guido Vanheeswijck |
| 360 | Financiële crisis, economische crisis of beschavingscrisis?
Bruno Segers |
| 365 | PODIUM |
| 365 | Thomas Mann en Serach
Het vrouwelijk geheugen van Israël Riet Schenkeveld-van der Dussen |
| 370 | Logicomix
Een striproman over wiskunde, logica en het leven Jasper Van de Vijver |
| 375 | BOEKEN
L. Goosen, Van Abraham tot Zacheüs * E. Drewermann, Taal voor de ziel * K. Schmidt, Du stirbst nicht * E. van der Wall en L. Wessels (red.), Een veelzijdige verstandhouding * A. de Botton, Een week op de luchthaven. |
[Deel 4, pagina 383]
COLOFON
redactie
Herman Simissen (hoofd red.), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Annemarie Estor, Joris Gerits, Stijn Geudens, Vincent Hunink, Elianne Muller, Barbara Segaert, Chris Timmerman, Maarten Van Alstein, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
erelid
Frans Van Bladel
verantwoordelijk uitgever
Herman Simissen, Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
redactiesecretariaat
Stijn Geudens
Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
tel 03/212.10.20 / fax 03/212.10.22
e-mail streven@skynet.be
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324
btw BE 406.745.249
bankrekening kbc 409-8515871-91 (B)
(iban BE23 4098 5158 7191)
(bic KREDBEBB)
postbankrekening 4344657 (NL)
contactadres nederland
Beulingstraat 11, NL-1017 BA Amsterdam
tel 020/679.82.07 / fax 020/670.20.15
e-mail ignatiushuis@ignatiushuis.nl
nadruk van artikelen
Verboden zonder verlof van de redactie
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze ‘Wenken voor auteurs’, te raadplegen op onze website.
kaftontwerp jaargang 77
Yoko Enoki
abonnementen
Januari-december (11 nrs.) incl.
BTW:
België: eur 65,00
Nederland: eur 68,00
Europa: eur 82,12
Buiten Europa: eur 87,42
Studenten België: eur 44,00
Studenten Nederland: eur 47,00
Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u vóór 1 november opzegt.
nabestellen losse nummers
Vanaf januari 1999: eur 8,00 (indien voorradig)
Lid van de vzw ‘Culturele en Literaire Tijdschriften’ (www.detijdschriften.be)
[Deel 4, achterplat]
Jaargang 77, nr. 4 - afgiftekantoor 3000 Leuven Mail - verschijnt niet in augustus - €8,00
[Deel 5, voorplat]
STREVEN
MEI 2010
[Deel 5, binnenkant voorplat]
KAFTONTWERP JAARGANG 77:
Yoko Enoki
www.yokoenoki.com
Trick star
Olie op doek 65 × 65 cm
Fotografie: Hideo Takiura
[Deel 5, pagina 385]
| 387 | Geachte lezers
Herman Simissen |
| 388 | Palestina: de dodelijke status quo
Ludo Abicht Al sinds de overgrote meerderheid van de Palestijnse bevolking vanaf december 1947 onder Israëlische druk huis en haard moest verlaten, is er een conflict in het Midden-Oosten. Soms wakkerde het vuur aan (Zesdaagse Oorlog, 1967), soms ging het liggen (Oslo-akkoorden. 1993). Maar is de situatie werkelijk uitzichtloos? Aan de hand van vier concrete problemen worden de aard en omvang van de dilemma's geschetst - en oplossingen gesuggereerd ten voordele van alle bewoners van deze getraumatiseerde regio. |
| 399 | Thanatopolitiek
Dirk De Schutter We vinden het vanzelfsprekend dat de staat in toenemende mate maatregelen neemt die betrekking hebben op onze gezondheid, vruchtbaarheid, hygiëne, voeding en dat de staat tabellen opstelt waarin geboortecijfers worden opgenomen en sterftecijfers, ongeneeslijke ziektes van kanker tot schizofrenie, kindersterfte, zelfmoord, enz. We noemen dat de verantwoordelijkheid van de welvaartsstaat. In dit artikel worden de grenzen en gevaren van deze biopolitiek afgetast. |
| 408 | Communitarisme en christendemocratie van de nieuwe eeuw
Dries Deweer In de nasleep van hun historische verkiezingsnederlagen in de jaren negentig beleefden de Nederlandse en Vlaamse christendemocraten een identiteitscrisis. Hun ideologische herbronning werd duidelijk beïnvloed door het Anglo-Amerikaanse communitarisme. Aan de hand van een vergelijking tussen het communitarisme en het personalisme, de oorspronkelijke filosofische bron van de christendemocratie, wordt duidelijk hoe de recente communitaristische input een meerwaarde bood aan het CDA en CD&V. |
| 420 | Ruimte voor Tijd
De sculpturale fotografie van Thomas Demand Jan Koenot Schoonheid bedriegt? Thomas Demands foto's bekoren door hun prachtige kleuren, heldere compositie en royale afmetingen. De realistisch ogende opnamen zijn echter foto's van fictieve, papieren reconstructies van door de nieuwsberichten bekend geworden plaatsen. Demands werk nodigt uit tot bezinning over de impact van de media en de werking van het collectieve en individuele geheugen. Bovenal getuigt het van een geloof in de noodzaak en zeggingskracht van kunst. Van postmodern beeldscepticisme heeft Demand geen last. |
[Deel 5, pagina 386]
| 434 | Franz Boas en het raadsel van zijn ‘primitieve kunst’
Paul van der Grijp De van oorsprong Duitse antropoloog Franz Boas legde de basis voor de universitaire antropologiebeoefening in de Verenigde Staten. Dit artikel gaat niet alleen in op zijn biografische en intellectuele achtergronden, maar ook op de paradoxale publicatie van zijn boek Primitive Art uit 1927, relatief laat in zijn carrière. Dit boek is een standaardwerk over niet-westerse kunst en esthetiek, zo niet dé klassieke studie over dit onderwerp. |
| 446 | FORUM |
| 446 | Het verloren paradijs
Pleter Anton van Gennip |
| 451 | Een krimpende tijd
Harold Polis |
| 457 | Van de Dam naar de Bijlmer
Herdenken in Nederland Jeroen Dewulf |
| 462 | PODIUM |
| 462 | Weggaan en verdwijnen, op zoek naar jezelf
Wam de Moor |
| 468 | Communisme
Klaas Tindemans |
| 473 | BOEKEN
M. Kruk, Parijs denkt * W. van der Meiden, ‘Zoo heerlijk eenvoudig’ * M. Rensen, Lijden aan de tijd. |
[Deel 5, pagina 479]
COLOFON
redactie
Herman Simissen (hoofdred.), Ludo Abicht, Georges De Schrijver, Annemarie Estor, Joris Gerits, Stijn Geudens (secr.), Maarten Van Alstein
redactieraad
Paul Begheyn, Wil Derkse, Vincent Hunink, Elianne Muller, Barbara Segaert, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
erelid
Frans Van Bladel
verantwoordelijk uitgever
Herman Simissen, Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
tel 03/212.10.20 / fax 03/212.10.22
e-mail streven@skynet.be
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324
btw BE 406.745.249
bankrekening kbc 409-8515871-91 (B)
(iban BE23 4098 5158 7191)
(bic KREDBEBB)
postbankrekening 4344657 (NL)
contactadres nederland
Beulingstraat 11, NL-1017 BA Amsterdam
tel 020/679.82.07 / fax 020/670.20.15
e-mail ignatiushuis@ignatiushuis.nl
nadruk van artikelen
Verboden zonder verlof van de redactie
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze ‘Wenken voor auteurs’, te raadplegen op onze website.
kaftontwerp jaargang 77
Yoko Enoki
abonnementen
Januari-december (11 nrs.) incl.
BTW:
België: eur 65,00
Nederland: eur 68,00
Europa: eur 82,12
Buiten Europa: eur 87,42
Studenten België: eur 44,00
Studenten Nederland: eur 47,00
Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u vóór 1 november opzegt.
nabestellen losse nummers
Vanaf januari 1999: eur 8,00 (indien voorradig)
Lid van de vzw ‘Culturele en Literaire Tijdschriften’ (www.detijdschriften.be)
[Deel 5, achterplat]
Jaargang 77, nr. 5 - afgiftekantoor 3000 Leuven Mail - verschijnt niet in augustus - €8,00
[Deel 6, voorplat]
STREVEN
Juni 2010
[Deel 6, binnenkant voorplat]
KAFTONTWERP JAARGANG 77:
Yoko Enoki
www.yokoenoki.com
Katsura
Olie op doek 50 × 65 cm
Fotografie: Hideo Takiura
[Deel 6, pagina 481]
| 483 | Extrasportief. Ter inleiding
Stijn Geudens |
| 485 | Sokker Suid-Afrika 2010
Salomon J. Terreblanche |
| 494 | Bob Munro
Joost Gilissen |
| 498 | De georkestreerde volksmisleiding door IOC en FIFA
Stefan Kesenne |
| 504 | Eugène Arnould
Stijn Geudens |
| 507 | Over de cultuur van het uithoudingsvermogen
Bart Vanreusel |
| 519 | Pindaros
Vincent Hunink |
| 522 | Wielrenners en schrijvers, koers en literatuur
Joris Gerits |
| 533 | Nico Scheepmaker
Herman Simissen |
| 536 | Van wreed naar beschaafd
Jan van Gestel |
| 547 | Roger Bannister
Guido Vanheeswijck |
| 550 | Cricket als wereldbeeld
Herman Simissen |
| 561 | Billie Nevill
Leo van Bergen |
| 565 | Vijfentwintig jaar na het Heizeldrama
Stijn Geudens |
[Deel 6, pagina 575]
COLOFON
redactie
Herman Simissen (hoofdred.), Ludo Abicht, Georges De Schrijver, Annemarie Estor, Joris Gerits, Stijn Geudens (secr.), Maarten Van Alstein
redactieraad
Paul Begheyn, Wil Derkse, Vincent Hunink, Elianne Muller, Barbara Segaert, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter
erelid
Frans Van Bladel
verantwoordelijk uitgever
Herman Simissen, Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
tel 03/212.10.20 / fax 03/212.10.22
e-mail streven@skynet.be
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324
btw BE 406.745.249
bankrekening kbc 409-8515871-91 (B)
(iban BE23 4098 5158 7191)
(bic KREDBEBB)
postbankrekening 4344657 (NL)
contactadres nederland
Beulingstraat 11, NL-1017 BA Amsterdam
tel 020/679.82.07 / fax 020/670.20.15
e-mail ignatiushuis@ignatiushuis.nl
nadruk van artikelen
Verboden zonder verlof van de redactie
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze ‘Wenken voor auteurs’, te raad-plegen op onze website.
kaftontwerp jaargang 77
Yoko Enoki
abonnementen
Januari-december (11 nrs.) incl.
BTW:
België: eur 65,00
Nederland: eur 68,00
Europa: eur 82,12
Buiten Europa: eur 87,42
Studenten België: eur 44,00
Studenten Nederland: eur 47,00
Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u vóór 1 november opzegt.
nabestellen losse nummers
Vanaf januari 1999: eur 8,00 (indien voorradig)
Lid van de vzw ‘Culturele en Literaire Tijdschriften’ (www.detijdschriften.be)
[Deel 6, achterplat]
Jaargang 77, nr. 6 - afgiftekantoor 3000 Leuven Mail - verschijnt niet in augustus - €8,00
[Deel 7, voorplat]
STREVEN
JULI-AUGUSTUS 2010
[Deel 7, binnenkant voorplat]
KAFTONTWERP JAARGANG 77:
Yoko Enoki
www.yokoenoki. com
Nights of Love and Laughter
Olie op doek 112 × l45 cm
Fotografie: Hideo Takiura
[Deel 7, pagina 577]
| 579 | In memoriam Frans Van Bladel |
| 580 | Congo, vijftig jaar na de Dipenda
Guy Poppe Congo bezat troeven te over om na de verkiezingen van 2006 tot een welvarend land uit te groeien. Maar op de grondvesten van de prille democratisering werd er nauwelijks voortgebouwd. Van een ontbolsterende democratische cultuur was geen sprake, de oorlog sleepte aan en gewapende groepen, inbegrepen het eigen leger, bleven elkaar de controle op lucratieve mijnsites betwisten. Vijftig jaar na de onafhankelijkheid heeft Congo behoefte aan een staat, die naam waardig. |
| 590 | India in de ban van de hoogtechnologische ontwikkeling
Een paar snapshots Georges De Schrijver Amartya Sen somde drie criteria op voor een geslaagde ontwikkeling: door de staat gerunde scholen, gezondheidscentra en democratisch verkozen leiders. Van deze doelstellingen heeft de in januari overleden communistische minister-president van West-Bengalen, Jyoti Basu, gedurende 23 jaar werk gemaakt. Hij kreeg hiervoor een staatsbegrafenis. Dit lokte heel wat kritiek uit in de pers. Het nieuwe India wil blijkbaar niet weten van een afgevlakte, communistische samenleving, maar kiest resoluut voor hoogtechnologische ontwikkeling zowel in de steden als op het platteland. Een verslag. |
| 601 | De niet zo stille kracht van het Oosten
Patrick Vanden Berghe De koloniale roman is weer in. Dit is niet toevallig: België nam vijftig jaar geleden afscheid van zijn kolonie, terwijl ook Nederland en Groot-Brittannië nog maar net herdachten dat hun belangrijkste overzeese gebieden zich eind jaren veertig definitief afscheurden van het moederland. Over de verhoudingen tussen kolonisator en gekoloniseerde is heel wat geschreven, maar wat hadden twee van de belangrijkste koloniale auteurs, Louis Couperus en E.M. Forster, nog tijdens die periode te vertellen? |
| 610 | Schrijven voor het vaderland
Op zoek naar José Mart! Piet Devos Naar aanleiding van een rondreis op Cuba reflecteert de auteur over de maakbaarheid van geschiedenis. Als literatuurwetenschapper focust hij met name op de cultus rond de Dichter des Vaderlands, José Marti (1853-1895), en hoe deze figuur wordt ingezet om de revolutie te rechtvaardigen. Maar in hoeverre stemt deze officiële kant van het verhaal overeen met de historische werkelijkheid en met de huidige toestand op het suikereiland? |
[Deel 7, pagina 578]
| 622 | Nederlandse jezuïeten in de bètavakken tijdens de emancipatie
Frans Kurris Het in 1868 gestichte jezuïetentijdschrift Studiën werd na enige decennia het podium voor de confrontatie tussen geloof en wetenschap: experimenteel verkregen kennis stootte op geopenbaarde, Bijbelse gegevens. Korte portretten van meer dan tien natuurwetenschappers tonen de ontwikkeling van een katholiek, algemeen cultureel maandblad tijdens de tweede helft van de negentiende en de eerste helft van de twintigste eeuw. Polemiek, rechtzettingen, menselijke normen en waarden, nieuws en voorlichting - en steeds serener wordende gesprekken met andersdenkenden. |
| 633 | FORUM |
| 633 | De gruwel der ontheiliging
Pieter Anton van Gennip |
| 638 | Draadloos RSA (6)
'n Oomblik van waarheid? Gerrit Brand |
| 643 | Zakat
Eric Hulsens |
| 646 | PODIUM |
| 646 | Raak me niet aan - raak me aan (voulez-vous toucher avec moi)
Ignaasch Devisch |
| 651 | Pleidooi voor meer openheid Bruno Segers |
| 657 | BOEKEN
A. Badiou en S. Zizek, Actuele filosofie * L. Kenis, J. Billiet en P. Pasture (red.), The Transformation of the Christim Churches in Western Europe (1945-2000) * J. Soskice, De tweeling van de Sinaï * R.W. Baker, S.T. Ismael en T.Y. Ismael, Cultural Cleansing in Iraq * A. Schumacher (red.), Botticelli: Bildnis, Mythos, Andacht * M. Verminck (red.), Onheil, pijn, bloed * L. de Vos, Y. T'Sjoen en L. Stynen (red.), Verbrande schrijvers * Lyrikstimmen. Die Bibliothek der Poeten. |
[Deel 7, pagina 672]
COLOFON
redactie
Herman Simissen (hoofdred.), Ludo Abicht, Georges De Schrijver, Annemarie Estor, Joris Gerits, Stijn Geudens (secr.), Maarten Van Alstein
redactieraad
Paul Begheyn, Wil Derkse, Vincent Hunink, Elianne Muller, Barbara Segaert, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter
erelid
Frans Van Bladel
verantwoordelijk uitgever
Herman Simissen, Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
tel 03/212.10.20 / fax 03/212.10.22
e-mail streven@skynet.be
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324
btw BE 406.745.249
bankrekening kbc 409-8515871-91 (B)
(iban BE23 4098 5158 7191)
(bic KREDBEBB)
postbankrekening 4344657 (NL)
contactadres nederland
Beulingstraat 11, NL-1017 BA Amsterdam
tel 020/679.82.07 / fax 020/670.20.15
e-mail ignatiushuis@ignatiushuis.nl
nadruk van artikelen
Verboden zonder verlof van de redactie
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze ‘Wenken voor auteurs’, te raadplegen op onze website.
kaftontwerp jaargang 77
Yoko Enoki
abonnementen
Januari-december (11 nrs.) incl.
BTW:
België: eur 65,00
Nederland: eur 68,00
Europa: eur 82,12
Buiten Europa: eur 87,42
Studenten België: eur 44,00
Studenten Nederland: eur 47,00
Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u vóór 1 november opzegt.
nabestellen losse nummers
Vanaf januari 1999: eur 8,00 (indien voorradig)
Lid van de vzw ‘Culturele en Literaire Tijdschriften’ (www.detijdschriften.be)
[Deel 7, achterplat]
Jaargang 77, nr. 7 - afgiftekantoor 3000 Leuven Mail - verschijnt niet in augustus - €8,00
[Deel 8, voorplat]
STREVEN
SEPTEMBER 2010
[Deel 8, binnenkant voorplat]
KAFTONTWERP JAARGANG 77:
Yoko Enoki
www.yokoenoki.com
Vegan's rainbow
Olie op doek 92 × 75 cm
Fotografie: Hideo Takiura
[Deel 8, pagina 673]
| 675 | Al mijn boeken zijn kleine gereedschapskisten
Kritische begrippen in de filosofie van Ernst Bloch Ludo Abicht Na de val van de Berlijnse Muur verwijderde men met het ‘achterhaalde’ denken van de linkse grensverleggende filosoof Ernst Bloch meteen een obstakel op de weg naar de wereldwijde neoliberale restauratie. Vandaag, na de al even wereldwijde mislukking van dit offensief, wordt het, 125 jaar na Blochs geboorte, hoog tijd na te gaan welke werktuigen uit zijn oeuvre helpen bij de zoektocht naar een nieuwe marxistische synthese - die onvermijdelijk samenhangt met de nog altijd actuele strijd tegen uitbuiting en onderdrukking. |
| 687 | Taal als getuige van onheil
Bij Victor Klemperers Lingua Tertii Imperii Matthias J. Bunneghem Taal stuurt volgens de Duitse filoloog Victor Klemperer (1881-1960) bewust en onbewust het handelen aan. Daar waar men het precieze en heldere taalgebruik verwaarloost, lonkt dan ook een groot onheil. Klemperer onderbouwt en illustreert deze these in Lingua Terii Imperii, waarin hij de nazistische invloed op het alledaagse spreken en schrijven monstert. Een werk dat onverminderd als opdracht en aansporing kan gelden om de verdachte kantjes van het taalgebruik binnen de risicosamenleving op te sporen. |
| 698 | Ex oriente lux, ex arte lux
Boris Groys in het domein van de taal Christophe Van Gerrewey De kunsttheoreticus en filosoof Boris Groys definieert in zijn recentste boek het communisme als ‘de heerschappij van de taal’. Het communistische postscriptum is geen voldragen politieke theorie of wetenschappelijke historiografie. Het presenteert wel een driedubbele uitdaging: elke vorm van links denken wordt tot zijn essentie teruggebracht, de klassieke westerse kritiek wordt op een lachwekkende manier ontbloot, en de talige (en dus communistische) onderbouw van vele culturele en artistieke praktijken wordt opnieuw in de steigers gezet. |
| 708 | De medische (r)evolutie en het (on)vermogen van ethiek
Walter Van Reusel De geneeskunde zal naast haar eeuwenoude therapeutische functie meer en meer ook een transformerende functie hebben. Ze sleutelt immers aan de bouwstenen van het leven zelf. De maatschappij verwacht van de ethiek dat zij deze nieuwe toepassingen in goede banen zal leiden. Dit verwachtingspatroon is natuurlijk terecht: de ethiek mag de mens niet op zijn honger laten. Maar dit verwachtingspatroon is tegelijk niet terecht, omdat bij de rol van ethiek in medische kwesties tal van complicaties opduiken. |
[Deel 8, pagina 674]
| 719 | Wat iedereen zou moeten weten van...
Canonitis in Nederland Herman Simissen Vanaf 2006 heeft zich met grote kracht en verbazingwekkende snelheid een trend over Nederland verspreid. De ene canon na de andere verschijnt. Spottend wordt wel opgemerkt dat in Nederland de canonitis woedt. Iedere zichzelf respecterende gemeente, regio of organisatie heeft inmiddels een canon opgesteld, dan wel in voorbereiding. Hoe valt de canonitis te verklaren? En in hoeverre verschilt de huidige betekenis van ‘canon’, gericht op culturele identiteit en onderwijs, van de aloude en heeft ze - vaak gerechtvaardigde - kritiek verwerkt? |
| 729 | FORUM |
| 729 | Deze keer lijkt het anders
Harold Polis |
| 735 | Victor Klemperer
Jacques de Maere |
| 738 | In het beste geval krijgen we een schedel...
Guatemala zoekt vermisten via DNA Mario Coolen |
| 742 | Nationalisme als ideologie van de moderne natiestaat
Wim Couwenberg |
| 749 | PODIUM |
| 749 | Anna Enquist, in rouw, op zoek naar harmonie
Wam de Moor |
| 755 | Groot en klein
Klaas Tindemans |
| 760 | BOEKEN
W. Coolsaet, Perspectieven op literatuur * K. Jansen en R. Jonkers, Mondeling Examen: Marc Vervenne * Michaël Borrentans: Paintings * C. Verbruggen, Schrijverschap in de Belgische belle époque * P. Begheyn, B. Deprez, R. Faesen en L. Kenis, Jesuit Books in the Low Countries 1540-1773. |
[Deel 8, pagina 767]
COLOFON
redactie
Herman Simissen (hoofdred.), Ludo Abicht, Georges De Schrijver, Annemarie Estor, Joris Gerits, Stijn Geudens (secr.), Maarten Van Alstein
redactieraad
Paul Begheyn, Wil Derkse, Vincent Hurtink, Stefaan Marysse, Elianne Muller, Barbara Segaert, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
erelid
Frans Van Bladel (+)
verantwoordelijk uitgever
Herman Simissen, Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
tel 03/212.10.20 / fax 03/212.10.22
e-mail streven@skynet.be
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324
btw BE 406.745.249
bankrekening kbc 409-8515871-91 (B)
(iban BE23 4098 5158 7191)
(bic KREDBEBB)
postbankrekening 4344657 (NL)
contactadres nederland
Beulingstraat 11, NL-1017 BA Amsterdam
tel 020/679.82.07 / fax 020/670.20.15
e-mail ignatiushuis@ignatiushuis.nl
nadruk van artikelen
Verboden zonder verlof van de redactie
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze ‘Wenken voor auteurs’, te raadplegen op onze website.
kaftontwerp jaargang 77
Yoko Enoki
abonnementen
Januari-december (11 nrs.) incl.
BTW:
België: eur 65,00
Nederland: eur 68,00
Europa: eur 82,12
Buiten Europa: eur 87,42
Studenten België: eur 44,00
Studenten Nederland: eur 47,00
Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u vóór 1 november opzegt.
nabestellen losse nummers
Vanaf januari 1999: eur 8,00 (indien voorradig)
Lid van de vzw ‘Culturele en Literaire Tijdschriften’ (www.detijdschriften.be)
[Deel 8, achterplat]
Jaargang 77, nr. 8 - afgiftekantoor 3000 Leuven Mail - verschijnt niet in augustus - €8,00
[Deel 9, voorplat]
STREVEN
OKTOBER 2010
[Deel 9, binnenkant voorplat]
KAFTONTWERP JAARGANG 77:
Yoko Enoki
www.yokoenoki.com
Golf
Olie op doek
R 33 × 25 cm
L 10 × 10 cm
Fotografie: Hideo Takiura
[Deel 9, pagina 769]
| 771 | Bij de Pieter Gillislezing 2010
Patrick Loobuyck |
| 773 | Diversiteit in de stad als politieke uitdaging
Ahmed Aboutaleb Op 21 april 2010 hield Ahmed Aboutaleb de derde Pieter Gillislezing. Hij is de eerste allochtone burgemeester van Europa, en wel te Rotterdam. Deze stad telt meer dan 170 nationaliteiten en de meerderheid van de bevolking is van vreemde afkomst. Aboutaleb geldt al geruime tijd een als van de meest belangrijke ‘allochtone gezichten’ uit de Partij van de Arbeid en vertolkt binnen de Nederlandse politiek een eigen stem in het diversiteitsdebat. Zijn lezing wilde daar andermaal van getuigen. |
| 782 | Thomas More en het doodgeknepen kind van moderniteit en tolerantie
Wim François In zijn Utopia (1516) beschreef Thomas More de ideale Commonwealth waarin open debat en religieuze tolerantie een duidelijke plaats hebben. Als kanselier ontpopte dezelfde More zich later als een notoir ketterjager. Een mogelijke verklaring voor deze schijnbaar verrassende omslag is dat More de protestantse doctrine van de rechtvaardiging door het geloof alleen beschouwde als een gevaarlijke ondergraving van de deugdenmoraal, die de poort opende voor seksuele losbandigheid en sociale chaos. En uiteindelijk stierf More zelf als martelaar, voor het katholieke geloof. |
| 795 | ‘De eenentwintigste eeuw zal cultureel zijn of niet zijn’
Over De ontregeling van de wereld van Amin Maalouf Barbara Segaert Maalouf nodigt uit tot een reflectie over de actuele mondiale uitdagingen, de islam en het Westen, de mondialisering en de rol van taal en cultuur. Hij wijt de ontregeling van de samenleving minder aan een botsing tussen culturen dan aan de uitputting van de beschaving. Het identitaire en communautaire denken stelt hij ter discussie, en komt tot het besluit dat de grote strijd van deze eeuw zal worden geleverd op vlak van de migratie. Daarbij vormt Europa het laboratorium van de culturele diversiteit. |
| 804 | ‘A tale told by a liberal’
Dirk Verhofstadt over Pius XII Herman Simissen Bij een breed publiek is rond Pius XII het beeld ontstaan van de zwijgende paus, die zich niet verzette, niet uitsprak tegen de vervolging van de Europese joden door de nationaal-socialisten, of zelfs heimelijk sympathiseerde met deze vervolging. Ook een recente studie van de Vlaamse jurist en communicatiewetenschapper Dirk Verhofstadt doet mee aan die profanatie. Maar werd dat beeld eigenlijk niet al meer dan eens tot in het detail weerlegd? En waarop is Verhofstadts argumentatie gestoeld? |
[Deel 9, pagina 770]
| 815 | Superman voor een nieuwe supermacht?
Over Luiz Inacio Lula da Silva Luk Corluy Letterlijk begonnen op straat, als twaalfjarige schoenpoetser, werkte Lula zich via Braziliaanse vakbonden langzaam op. Tot hij in 2002 de hoogste positie van het land verwierf - die van president. Nu zijn ambtstermijnen bijna voorbij zijn, is het tijd voor een terugblik. Lula zette zich in voor een duurzaam kapitalisme. Behalve economische groei wilde hij ook sociaal beleid nastreven. Is Lula, die tijdens zijn presidentschap moest afrekenen met de krediet-crisis, daarin geslaagd? Welke rol speelde het buitenland en het milieu in zijn politiek? Wie volgt hem op? |
| 825 | FORUM |
| 825 | We are the champions
Pieter Anton van Gennip |
| 830 | Joden en Polen: a tragedy of errors
Ludo Abicht |
| 834 | PODIUM |
| 834 | Het leven begint bij dertig
Harold Polis |
| 838 | Toch meer iets van het vrije Westen?!
Over Coming Out van Heiner Carow Anja Fricke |
| 843 | Een nieuwe Ilias
Vincent Hunink |
| 849 | BOEKEN
H. Snoek, Een huis om in te wonen * W. Lindwer en H. Pool (red.), From Jerusalem with Love * G. Dierickx, De buitenkant van de religie * T. Lemaire, De val van Prometheus * J. Hendrickx, Vlaanderen en zijn buitenlandse betrekkingen * S. Bourget, Sexe, mort et sacrifice dans la religion mochica * E.E. de Bock, Inca's Capac Hucha * B. Vlierhuis, E. Woltjes, J. Dera en S. Marie (red.), Nog een lente * G. Winter (red.), Belgisch Congo gefilmd door Gérard De Boe, André Cauvin & Ernest Genval * C. Stallaert, Naar eigen beeld en gelijkenis. |
[Deel 9, pagina 863]
COLOFON
redactie
Herman Simissen (hoofdred.), Ludo Abicht, Georges De Schrijver, Annemarie Estor, Joris Gerits, Stijn Geudens (secr.), Maarten Van Alstein
redactieraad
Paul Begheyn, Wil Derkse, Vincent Hunink, Elianne Muller, Barbara Segaert, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
erelid
Frans Van Bladel
verantwoordelijk uitgever
Herman Simissen, Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
tel 03/212.10.20 / fax 03/212.10.22
e-mail streven@skynet.be
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324
btw BE 406.745.249
bankrekening kbc 409-8515871-91 (B)
(iban BE23 4098 5158 7191)
(bic KREDBEBB)
postbankrekening 4344657 (NL)
contactadres nederland
Beulingstraat 11, NL-1017 BA Amsterdam
tel 020/679.82.07 / fax 020/670.20.15
e-mail ignatiushuis@ignatiushuis.nl
nadruk van artikelen
Verboden zonder verlof van de redactie
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze ‘Wenken voor auteurs’, te raadplegen op onze website.
kaftontwerp jaargang 77
Yoko Enoki
abonnementen
Januari-december (11 nrs.) incl.
BTW:
België: eur 65,00
Nederland: eur 68,00
Europa: eur 82,12
Buiten Europa: eur 87,42
Studenten België: eur 44,00
Studenten Nederland: eur 47,00
Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u vóór 1 november opzegt.
nabestellen losse nummers
Vanaf januari 1999: eur 8,00 (indien voorradig)
Lid van de vzw ‘Culturele en Literaire Tijdschriften’ (www.detijdschriften.be)
[Deel 9, achterplat]
Jaargang 77, nr. 9 - afgiftekantoor 3000 Leuven Mail - verschijnt niet in augustus - €8,00
[Deel 10, voorplat]
STREVEN
NOVEMBER 2010
[Deel 10, binnenkant voorplat]
kaftontwerp jaargang 77:
Yoko Enoki
www.yokoenoki.com
Wood and airplane
Olie op doek 115 × 80 cm
Fotografie: Hideo Takiura
[Deel 10, pagina 865]
| 867 | Het taboe van transcendentie
Katholiek onderwijs in een geseculariseerde samenleving Guido Vanheeswijck Vanaf de jaren zeventig is het dominante discours over transcendentie en verticaliteit ingeruild voor het discours over engagement en horizontaliteit. De spanning tussen inspiratie en structuur is echter zo oud als het christendom zelf. Het is immers niet alleen een godsdienst van de innerlijkheid, maar ook een godsdienst geworteld in maatschappelijke structuren. De vraag is nu wat er overblijft van de christelijke inspiratie in het katholieke onderwijs, dat zich hoe dan ook situeert in een sterk geseculariseerd landschap. |
| 881 | Levende geschiedenis: geënsceneerde authenticiteit?
Herman De Dijn Er bestaat vandaag in de populaire cultuur een sterk verlangen het verleden uit te beelden en aldus lijfelijk aan het leven van dat verleden te participeren. Men spreekt in dit verband van living history en reenactment: levende geschiedenis, met onder meer de heropvoering van gebeurtenissen uit het verleden. Onder de titel Fake? had de recentste Erfgoeddag in Vlaanderen precies de bedoeling het fenomeen aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Is het inderdaad allemaal fake? Wat zit er juist achter? |
| 893 | Het andere schrijven uit België
Over Anthropogénie van Henri Van Lier Jan Baetens en Arnoud van Adrichem Steeds meer denkers durven het aan de grenzen van de eigen specialismen ter discussie te stellen. Dat geldt voor Sloterdijk of Enzensberger, maar evengoed voor de Belg Henri Van Lier (1921-2009). Zijn pogingen om de bestaande kennis over de ontwikkeling van mens en wereld door de eeuwen heen te begrijpen, lijken anachronistisch of zelfs naïef. Juist de ogenschijnlijke onmogelijkheid een synthese te bieden van iets wat zich aan elke synthese onttrekt heeft echter gevolgen voor ons begrip, ook bijvoorbeeld van wat ‘literatuur’ is. |
| 901 | Offers in de tempels der muzen
Over privéverzamelaars en musea Paul van der Grijp Voor veel privéverzamelaars zijn musea modellen en referenties, die zij in termen van symbolische of reële competitie kunnen ervaren. Musea van hun kant hebben hun oorsprong vaak in een privéverzameling en worden in de loop van hun bestaan verder - door aankoop of giften - uit privéverzamelingen gevoed. Dit essay werkt het thema van de verhouding tussen privéverzamelaars en musea via casestudies in Taiwan en Noord-Amerika uit. De verhouding blijkt niet alleen harmonisch te zijn maar ook met ambivalenties en conflicten gepaard te gaan. |
[Deel 10, pagina 866]
| 913 | Geweld, vertrouwen en de moderniteit
Paul Pelckmans De Hamburgse socioloog en literatuurwetenschapper Jan Philipp Reemtsma vraagt zich in Vertrauen und Gewalt (2008) af waarom de gruwelijkste gewelddaden uit de geschiedenis (Auschwitz, Gulag, Hiroshima) uitgerekend plaatsvonden in een culturele context die, sinds het Verlichte begin van de moderniteit, alle geweld meer dan ooit tevoren ter discussie stelde. En hij geeft aan dat het onzeker blijft of we zulke pijnlijke uitglijders in de toekomst altijd kunnen vermijden. |
| 925 | FORUM |
| 925 | Voor de stad en de wereld
Harold Polis |
| 931 | Draadloos RSA (7): Regstelling
Gerrit Brand |
| 938 | PODIUM |
| 938 | De oudheid in veelvoud
Over de receptie van de klassieken Toon Van Houdt |
| 942 | ‘Alles gaat voorbij, maar niets gaat over’
De opgewekte poëzie van Luuk Gruwez Wam de Moor |
| 947 | Stromboli: teloorgang en redding van een hshi rend="sc">Elianne Keulemans |
| 952 | BOEKEN
J. Moschos, De weide * A. Gabelmann, Ernst Ludwig Kirchner * F. Krämer (red.), Kirchner * B. Baert, Kleine iconologie van de navel * A. Paenhuysen, De nieuwe wereld * S. Tormans, Verhalen en reportages. |
[Deel 10, pagina 959]
COLOFON
redactie
Herman Simissen (hoofdred.), Ludo Abicht, Georges De Schrijver, Annemarie Estor, Joris Gerits, Stijn Geudens (secr.), Maarten Van Alstein
redactieraad
Paul Begheyn, Wil Derkse, Vincent Hunink, Elianne Muller, Barbara Segaert, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter
erelid
Frans Van Bladel
verantwoordelijk uitgever
Herman Simissen, Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
tel 03/212.10.20 / fax 03/212.10.22
e-mail streven@skynet.be
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324
btw BE 406.745.249
bankrekening kbc 409-8515871-91 (B)
(iban BE23 4098 5158 7191)
(bic KREDBEBB)
postbankrekening 4344657 (NL)
contactadres nederland
Beulingstraat 11, NL-1017 BA Amsterdam
tel 020/679.82.07 / fax 020/670.20.15
e-mail ignatiushuis@ignatiushuis.nl
nadruk van artikelen
Verboden zonder verlof van de redactie
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze ‘Wenken voor auteurs’, te raadplegen op onze website.
kaftontwerp jaargang 77
Yoko Enoki
abonnementen
Januari-december (11 nrs.) incl.
BTW:
België: eur 65,00
Nederland: eur 68,00
Europa: eur 82,12
Buiten Europa: eur 87,42
Studenten België: eur 44,00
Studenten Nederland: eur 47,00
Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u vóór 1 november opzegt.
nabestellen losse nummers
Vanaf januari 1999: eur 8,00 (indien voorradig)
Lid van de vzw ‘Culturele en Literaire Tijdschriften’ (www.detijdschriften.be)
[Deel 10, achterplat]
Jaargang 77, nr. 10 - afgiftekantoor 3000 Leuven Mail - verschijnt niet in augustus - €8,00
[Deel 11, voorplat]
STREVEN
DECEMBER 2010
[Deel 11, binnenkant voorplat]
KAFTONTWERP JAARGANG 77:
Yoko Enoki
www.yokoenoki.com
Wood and airplane
Olie op doek 115 × 80 cm
Fotografie: Hideo Takiura
[Deel 11, pagina 961]
| 963 | Tolstoj en de grote levensvragen
Jeroen Vanheste Dit jaar wordt de honderdste sterfdag van Leo Tolstoj herdacht. Tolstoj is vooral bekend als de auteur van Oorlog en vrede en Anna Karenina, maar schreef naast deze twee epische romans ook talrijke verhalen, novellen en religieuze en filosofische verhandelingen. In zijn artikel bespreekt Jeroen Vanheste hoe Tolstojs leven en werk bepaald werden door een voortdurende spanning tussen de levenskunstenaar en de moralist in Tolstoj. |
| 976 | De acteur ontmaskerd?
De mens in de Fabula de homine van Juan Luis Vives Erik De Bom De Italiaan Pico della Mirandola (1463-1494) werd beroemd om een rede die hij nooit heeft gehouden: de Rede over de menselijke waardigheid. De Spaans-Nederlandse humanist Juan Luis Vives (1492-1540) liet zich door deze redevoering inspireren en schreef een elegant werkje: de Fabel over de mens. Is Pico's rede nog bij een relatief groot publiek bekend, nagenoeg niemand kent Vives' fabel. Toch verdient deze tekst het om onder het stof vandaan gehaald te worden; hij biedt een ideale kennismaking met het onderwerp van de menselijke waardigheid dat tijdens de Renaissance zo populair was. Tegelijkertijd legt Vives andere accenten dan zijn Italiaanse voorganger. |
| 988 | I'm bored today
Hessel Zondag Verveling is vandaag de dag een dominant levensgevoel dat ontstaat omdat men alle levenszin aan zichzelf wil ontlenen. Een beroep op andere instanties dan het zelf wordt als ‘niet echt’ en suspect beschouwd. Echter, aan het zelf valt moeilijk zin te ontlenen, het zelf is daarvoor te gefragmenteerd en te onstabiel. Pogingen tot zinbeleving die uitgaan van het zelf eindigen daarom in verveling. |
| 997 | Over het schandaal en schandalen
Brendan Callaghan Krantenkoppen over seksueel misbruik in de katholieke kerk legden over de volle breedte een verband tussen het verplichte celibaat en de manier waarop de katholieke kerk met de beschuldigingen is omgesprongen. De auteur, een psycholoog, kijkt nauwgezet naar deze facetten van een tragische situatie, en vraagt zich af hoe de kerk in zo'n spiraal van lijden, verraad en angst terechtgekomen is. |
[Deel 11, pagina 962]
| 1009 | FORUM |
| 1009 | Reacties op het seksueel misbruik in Nederland
Een momentopname Paul Begheyn |
| 1013 | Radeloos, reddeloos, redeloos
Pieter Anton van Gennip |
| 1018 | Beloofd is beloofd
Katrien Schaubroeck |
| 1022 | PODIUM |
| 1022 | Een vitale melancholicus
Wiel Kusters' portret van Pierre Kemp Stijn Vanclooster |
| 1027 | Woorden als daden
Henk Oosterling herwaardeert vakmanschap Erwin Jans |
| 1032 | Van Galenus tot Linnaeus
Over antieke sappen en moderne rassen Toon Van Houdt |
| 1037 | BOEKEN
M. Draguet, Het symbolisme in België * J. Saramago, Kaïn * W Huijser en P. Pierik (red.), Britain, Issue I. |
| 1041 | INHOUDSOPGAVE STREVEN JAARGANG 77
(JANUARI 2010 - DECEMBER 2010) |
[Deel 11, pagina 1055]
COLOFON
redactie
Herman Simissen (hoofdred.), Ludo Abicht, Georges De Schrijver, Annemarie Estor, Joris Gerits, Stijn Geudens (secr.), Maarten Van Alstein
redactieraad
Paul Begheyn, Wil Derkse, Vincent Hunink, Elianne Muller, Barbara Segaert, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
erelid
Frans Van Bladel
verantwoordelijk uitgever
Herman Simissen, Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
Prinsstraat 15, B-2000 Antwerpen
tel 03/212.10.20 / fax 03/212.10.22
e-mail streven@skynet.be
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324
btw BE 406.745.249
bankrekening kbc 409-8515871-91 (B)
(iban BE23 4098 5158 7191)
(bic KREDBEBB)
postbankrekening 4344657 (NL)
contactadres nederland
Beulingstraat 11, NL-1017 BA Amsterdam
tel 020/679.82.07 / fax 020/670.20.15
e-mail ignatiushuis@ignatiushuis.nl
nadruk van artikelen
Verboden zonder verlof van de redactie
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze ‘Wenken voor auteurs’, te raadplegen op onze website.
kaftontwerp jaargang 77
Yoko Enoki
abonnementen
Januari-december (11 nrs.) incl.
BTW:
België: eur 65,00
Nederland: eur 68,00
Europa: eur 82,12
Buiten Europa: eur 87,42
Studenten België: eur 44,00
Studenten Nederland: eur 47,00
Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u vóór 1 november opzegt.
nabestellen losse nummers
Vanaf januari 1999: eur 8,00 (indien voorradig)
Lid van de vzw ‘Culturele en Literaire Tijdschriften’ (www.detijdschriften.be)
[Deel 11, achterplat]
Jaargang 77, nr. 11 - afgiftekantoor 3000 Leuven Mail - verschijnt niet in augustus - €8,00