Streven. Jaargang 64

(1997)– [tijdschrift] Streven [1991-]– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

bron

Streven. Jaargang 64. Jan Koenot, Antwerpen 1997

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr _str010199701_01

logboek

- 2021-04-09 AB colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Streven. Jaargang 64 uit 1997.

De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (mailto:dbnl.auteursrecht@kb.nl).

redactionele ingrepen

De eindnoten zijn in deze digitale editie direct bij de bijbehorende nootverwijzingen geplaatst. De volgende pagina’s zijn hierdoor komen te vervallen: deel januari: 17, 47, deel februari: 121, 133, deel maart: 206, deel april: 312, 323, deel mei: 400, 440, deel juli-augustus: 633, deel september: 690, 713, 734, deel oktober: 814.

p. 220: van nootverwijzing 1 ontbreekt de corresponderende noottekst. De nootverwijzing is in deze digitale editie verwijderd.

p. 270: de noten op deze pagina hebben in de lopende tekst geen nootverwijzing. In deze digitale editie zijn de noten onderaan de het artikel geplaatst.

p. 448: noot ‘6’ heeft in de lopende tekst geen nootverwijzing. In deze digitale editie is de noot onderaan de pagina geplaatst.

p. 569: in het origineel is een gedeelte van de tekst onleesbaar. In deze digitale editie is ‘[...]’ geplaatst.

p. 597: noot ‘9’ heeft in het origineel abusievelijk nootverwijzing ‘8’ gekregen in de lopende tekst. In deze digitale editie is dat verbeterd.

p. 609: van nootverwijzing 1 ontbreekt de corresponderende noottekst. De nootverwijzing is in deze digitale editie verwijderd.

p. 876: van nootverwijzing 11 ontbreekt de corresponderende noottekst. De nootverwijzing is in deze digitale editie verwijderd.

p. 894: noot ‘3’ heeft in de lopende tekst geen nootverwijzing. In deze digitale editie is de noot onderaan de pagina geplaatst.

p. 1005, 1007: op deze pagina's worden in het origineel tekstblokjes gebruikt. In deze digitale editie worden deze blokjes als inspringende tekst weergegeven.

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de pagina's met advertenties (deel januari: binnenkant achterplat, deel februari: 192, binnenkant achterplat, deel maart: 288, binnenkant achterplat, deel april: 384, binnenkant achterplat, deel mei: 466, binnenkant achterplat, deel juni: binnenkant achterplat, deel juli-augustus: binnenkant achterplat, deel september: binnenkant achterplat, deel oktober: 864, binnenkant achterplat, deel november: binnenkant achterplat, deel december: 1071, 1072, binnenkant achterplat) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

[Deel januari, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

JANUARI 1997

Rekenkunde van het leed

Cassatie en het spaghetti-arrest

Democratisering in de kerk

Michel Tournier

Harddrugs en zelfregulering

Jaargang 64, nummer 1

[Deel januari, binnenkant voorplat]

64^E jaargang, nr. 1

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Toon Vandevelde, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

BEF 240 (B), fl. 15 (NL). Nummers van de lopende jaargang worden toegezonden na betaling op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u het gewenste nummer (maand, jaar).

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Bess (Emily Watson) bidt om een goddelijke interventie in de opmerkelijke film Breaking the Waves van Lars von Trier. Foto Alternative Films.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

[Deel januari, pagina 1]

STREVEN

JANUARI 1997

3	Rekenkunde van het leed ‘Hou jij je mond maar, ik was in Auschwitz’ Gie Van Den Berghe Slachtoffers van een catastrofe gaan vanzelf vergelijken: ‘wat ons overkomt, is even erg als, is erger dan...’ In onze eeuw geldt de ervaring van de KZ-gevangenen als het hoogtepunt van het kwaad dat mensen elkaar ooit hebben aangedaan. Maar wie heeft het meeste geleden: politieke gevangenen? Verzetslieden? Joden? Als men eenmaal begint te rekenen, komt er geen einde aan.
18	Cassatie en het spaghetti-arrest Fernand Tanghe Het zogenaamde spaghetti-arrest van het Belgische hof van Cassatie werd voorgesteld als onvermijdelijk, wilde men de democratische rechtstaat niet ondermijnen. Maar rechtstaat en democratie zijn geen synoniemen. Ook de rechtspraak valt niet buiten de soms conflictueuze discussies die het kenmerk zijn van een democratische samenleving. Toe-eigening van het recht is antidemocratisch.
28	Democratisering in de kerk Jan Kerkhofs Inspraak van alle gelovigen in de materies waarbij zij betrokken zijn, kent een lange traditie in de kerk. Na een millennium kerkelijke feodaliteit heeft het Tweede Vaticaans Concilie opnieuw bij die traditie aangeknoopt. Maar kerkelijke en politieke democratie zijn niet identiek, en het op gang brengen van een waarachtig democratiseringsproces in de kerk vraagt veel tijd.
38	De navolging van Mozes Paul Pelckmans In het najaar van 1996 publiceerde Michel Tournier, die nu al een tiental jaren vooral novellen en korte stukjes schreef, eindelijk weer een echte roman. Eléazar ou la source et le buisson brengt het verhaal van een negentiende-eeuwse dominee die zich in zijn trek van Ierland naar Californië een tweede Mozes voelt worden. De nieuwe Mozes heeft dan wel geen roeping...

[Deel januari, pagina 2]

56	FORUM
48	Harddrugs en zelfregulering Toon Vandevelde In het novembernummer van Streven (jaargang 1996) hield Tom Decorte een pleidooi voor zelfregulering van het druggebruik. Dit pleidooi vindt Toon Vandevelde niet oninteressant, maar wel misleidend en gevaarlijk. In zijn reactie stelt hij vragen bij de wetenschappelijke basis waarop Decorte steunt en bij zijn visie op mens, maatschappij en wetgeving.

56	Regulering van roesmiddelen Tom Decorte
61	Who's afraid of Marc Dutroux? Ludo Abicht
64	Zaïre: dansen met Ntalumanga Tom De Herdt
68	De zachte zoenen van Pierre Godfroid Jörgen Oosterwaal

71	PODIUM
71	De geraffineerde eenvoud van Wislawa Szymborska Joris Gerits
74	Voorspel is voor bejaarden. Seks in tweeduizend en een Erik Martens
80	De epiloog van de corruptie Arturo Ui door het Berliner Ensemble Paul Demets

84	BOEKEN
Huijer, De kunst gewoon te leven ♦ Geldorf & Laermans, Sluipwegen van het denken ♦ Hadewijch, Visioenen ♦ Martinez & Van der Woude, De rollen van de Dode Zee, deel 2 ♦ Van Hilten, Een vreemde vrouw ♦ Louth, Maximus the Confessor ♦ Doom & Nonneman, Het Midden-Oosten hertekend ♦ Van de Woestijne, Fellaci. Scholier in Frankrijk ♦ Van Eck, Een tuin in het heelal ♦ Coraghessan Boyle, De tortillagrens ♦ Kossmann, Huldigingen ♦ Semprun, Schrijven of leven ♦ Minne, Verzamelde verhalen ♦ Missine & Musschoot, Klassieke verhalen uit Vlaanderen ♦ Coetzee, Die hand vol vere ♦ Reich, Het joodse volk ♦ Castello & Kapon, Joden en Europa. Cultuur-Geschiedenis

[Deel januari, achterplat]

STREVEN JANUARI 1997

	FORUM
Gie Van Den Berghe	Rekenkunde van het leed
Fernand Tanghe	Cassatie en het spaghetti-arrest
Jan Kerkhofs	Democratisering in de kerk
Paul Pelckmans	De navolging van Mozes
Toon Vandevelde	Harddrugs en zelfregulering


Tom Decorte	Regulering van roesmiddelen
Ludo Abicht	Who's afraid of Marc Dutroux?
Tom De Herdt	Zaïre dansen met Ntalumanga
Jörgen Oosterwaal	De zachte zoenen van Pierre Godfroid

	PODIUM

Joris Gerits	Wislawa Szymborska
Erik Martens	Voorspel is voor bejaarden
Paul Demets	De epiloog van de corruptie

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel februari, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

FEBRUARI 1997

Het geheugen

Ben je te vertrouwen?

Het Aziatisch mirakel

H/Geeft seks zin?

De kerk als natiestaat

Jaargang 64, nummer 2

[Deel februari, binnenkant voorplat]

64^E jaargang, nr. 2

redactie

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

De herinnering, bron onbekend.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

[Deel februari, pagina 97]

STREVEN

FEBRUARI 1997

99	Het geheugen Cornelis Verhoeven Terwijl het verstand op het noodzakelijke en algemene gericht is, vertegenwoordigt het geheugen het overbodige en toevallige. De dingen die er nu eenmaal zijn, wekken door hun aanwezigheid onze aandacht en laten in onze ziel sporen na. Dat bewijst ons geheugen, een vermogen dat ons anderzijds ook wel eens in de steek laat, juist als het onmisbaar is.
110	Ben je te vertrouwen? Waarom feitenkennis mensenkennis vereist Pieter Pekelharing Als wij te gemakkelijk getuigenissen en herinneringen als bewijsmateriaal inroepen, kunnen we ons op vreselijke wijze vergissen. Maar als we elk getuigenis en alle herinneringen in twijfel trekken en alleen maar geloven wat we met eigen ogen zien, schrompelt onze wereld ineen. Ook rechtspraak en wetenschappelijke kennis worden dan onmogelijk.
122	Het Aziatisch mirakel: Een superieur economisch model of een alibi voor machtshandhaving? Peter Verhezen Economische groei is niet onbeperkt. Ook de jonge Aziatische industriële machten, zoals Zuid-Korea en Taiwan, zullen hun huidig groeitempo niet kunnen volhouden. Maar Aziatische politieke machthebbers verwijzen graag naar het economisch mirakel om het oosterse waardesysteem tegenover het westerse democratische model te affirmeren.
134	H/Geeft seks zin? Seksualiteit en zingeving vanuit Lacans psychoanalyse Paul Verhaeghe Vanuit een psychoanalytisch perspectief wordt seksualiteit beschreven als de centrale zingever. Dat in onze cultuur zowel het seksueel verlangen als de ruimere zingeving duidelijk verzwakken, vloeit voort uit een verlies van de symbolische vaderfunctie en uit de gevolgen ervan op de dimensies van verbod en verlangen.

[Deel februari, pagina 98]

159	PODIUM
147	De kerk als natiestaat Opkomst en ondergang van het ultramontaans katholicisme Peter Raedts De crisis die de Kerk doormaakt, wordt vaak voorgesteld als het einde van het christelijk tijdperk, ten gevolge van de secularisatie. Maar wat eigenlijk aan het afbrokkelen is, is het negentiende-eeuwse katholicisme, dat zich als een natiestaat had georganiseerd. Misschien is er een nieuwe toekomst voor de Kerk, als basisgemeente of als reli-reservaat.

159	Verrassende poëzie van Judith Herzberg Joris Gerits
162	De nieuwe independents. Amerika, groot en klein Erik Martens
167	Christa Wolf: moeizame verwerking van een Duits verleden Hugo Quintiens

173	FORUM
173	Angst voor succes Walter Weyns
176	De staat en de seksuele moraal Kees Klop

181	BOEKEN
Taylor, De politieke cultuur van de moderniteit ♦ Wildiers, Zo vrij is de mens. Kerngedachten uit zijn werk ♦ Kurpershoek, Onzalig Jeruzalem ♦ Exodus ♦ Parmentier, Oudchristelijke teksten over Genesis 22 ♦ De Psalmen ♦ Klaagliederen ♦ Ruth-Judith-Ester-Susanna ♦ David ♦ Job ♦ Hooglied ♦ Psalmen ♦ Ackerman, J.G. Frazer. His Life and Work ♦ Marynen & Waelkens, Het ABC van het DNA. Mens en erfelijkheid ♦ Waugh, Klassieke muziek. Leren luisteren en begrijpen ♦ Chielens, De troost van schoonheid: de literaire salient (Ieper 1914-1918) ♦ Nijhoff, Brieven aan mijn vrouw ♦ Brouwers, Bezonken rood ♦ Aristofanes, Wolken. Vogels. Kikkers ♦ Cato, Goed boeren

[Deel februari, achterplat]

STREVEN FEBRUARI 1997

	PODIUM
Cornelis Verhoeven	Het geheugen
Pieter Pekelharing	Ben je te vertrouwen?
Peter Verhezen	Het Aziatisch mirakel
Paul Verhaeghe	H/Geeft seks zin?
Peter Raedts	De kerk als natiestaat


Joris Gerits	Verrassende poëzie van Judith Herzberg
Erik Martens	Amerika, groot en klein
Hugo Quintiens	Christa Wolf

	FORUM

Walter Weyns	Angst voor succes
Kees Klop	De staat en de seksuele moraal

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel maart, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

MAART 1997

Zonde, schuld en schaamte in de Chinese cultuur

Bestaat er zoiets als Chinese filosofie?

Het International Christian Aids Network

De celestijnse haast

Energie en democratie

Het Electrabel-debat

Jaargang 64, nummer 3

[Deel maart, binnenkant voorplat]

64^E jaargang, nr. 3

redactie

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Geleerde aan zijn lessenaar, uit geïllustreerde keizelijke decreten. Blokdruk, gedateerd 1681. Public Library, New York.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

[Deel maart, pagina 193]

STREVEN

MAART 1997

195	Zonde, schuld en schaamte in de Chinese cultuur Nicolas Standaert Binnen elke cultuur worden mensen met de donkere zijde van het bestaan geconfronteerd. Maar hoe gaan zij ermee om? In China heerst een schaamtecultuur, in het Westen een schuldcultuur. In de ogen van Chinese auteurs zijn ‘zonde’, ‘schuld’ en ‘vergeving’ aantrekkelijke begrippen, die zij als de kern van het christendom beschouwen en die volgens hen mede verklaren waarom democratie in het Westen is ontstaan.
207	Bestaat er zoiets als Chinese filosofie? Carine Defoort De vraag of ‘Chinese filosofie’ bestaat, wordt nagenoeg nooit luidop gesteld. Nochtans leven de twee termen van deze uitdrukking op gespannen voet, in zo hoge mate dat men kan twijfelen aan de entiteit die ze samen vormen. Dit artikel brengt de veelal impliciete antwoorden op deze vraag in vier grote groepen onder, op basis van twee criteria: degenen die het bestaan van een Chinese filosofie bevestigen (groepen 1 en 2) versus degenen die het ontkennen (groepen 3 en 4); en degenen die het Westen als norm nemen (groepen 1 en 3), versus degenen die zich vooral op de Chinese traditie richten (groepen 2 en 4).
220	Het International Christian Aids Network Ricus Dullaert Wie door aids getroffen wordt of met HIV-positieven werkt, wordt ook op het vlak van zijn geloofsleven geraakt. Evangelie, gebeden en oude rituelen krijgen ineens een sterke betekenis. Over God en kerk-zijn wordt anders nagedacht. Dit blijkt uit de getuigenissen die verleden zomer op een bijeenkomst van het International Christian Aids Network werden gegeven.
228	De celestijnse haast Harry Hamersma ‘Voer het trillingsniveau van je atomen op. Maak de oversteek naar de hogere werkelijkheid’. De celestijnse belofte dient zich aan als een verhaal met een geestelijke boodschap. Maar is een hemelse profetie met de horloge in de hand wel geloofwaardig? Spirituele mensen hebben zelden haast.

[Deel maart, pagina 194]

245	FORUM
234	Energie en democratie Aviel Verbruggen Het Electrabel-dossier is op de eerste plaats een maatschappelijk dossier dat over onze democratie gaat en niet zomaar een technisch dossier voor specialisten. In zijn reactie op een artikel van Toon Vandevelde over dit onderwerp (Streven, november 1996) pleit de auteur onder meer voor een duidelijke regelgeving vanwege de overheid en voor open en doorzichtige procedures.

245	Electrabel. Over de complexiteit van een maatschappelijk debat Toon Vandevelde
250	Van herinnering naar geschiedenis Vivian Liska
254	Pers en politiek Jörgen Oosterwaal
257	De jezuïeten van El Salvador onder kerkelijk geschut Martin Maier

260	FORUM
260	Jeugd en poëzie Joris Gerits
263	Zeventien seconden The Cure Jan Koenot
267	Gek worden van Rachmaninov Erik Martens
271	Een geschiedenis van seks. Een fotoserie van Andres Serrano Jim Cook

275	BOEKEN
Collingwood, Over metafysica ♦ En al mijn levensdagen stonden in uw boek ♦ Hallebeek & Wirix, Met het oog op morgen ♦ Van Uden & Pieper, Religie in de geestelijke gezondheidszorg ♦ Diels, Ondergesneeuwde sporen ♦ My Land van Hoop. Die Lewe van Beyers Naudé ♦ Villa-Vicencio & Niehaus, Many Cultures, One Nation ♦ Lesage, Onzuivere gedachten ♦ Richter, 100 Bilder ♦ Van Parys, Masereel ♦ Extra Nieuwsbrief. Kunstecho's ♦ Le Touze, Net als je vader ♦ Catullus, Verzen ♦ Het teken van de ram. Jaarboek voor de Claus-studie 2 ♦ Ankersmit, De spiegel van het verleden ♦ De Donder, Troje. De machtigste mythe van Europa ♦ Von der Dunk, Elke tijd is een overgangstijd ♦ Milis, Hemelse monniken, aardse mensen ♦ Mesotten, Binnenkijken in woorden

[Deel maart, achterplat]

STREVEN MAART 1997

	FORUM
Nicolas Standaert	Schuld en schaamte in de Chinese cultuur
Carine Defoort	Bestaat er zoiets als Chinese filosofie?
Ricus Dullaert	Het International Christian Aids Network
Harry Hamersma	De celestijnse haast
Aviel Verbruggen	Energie en democratie

Toon Vandevelde	Het Electrabel-debat
Vivian Liska	Van herinnering naar geschiedenis
Jörgen Oosterwaal	Pers en politiek
Martin Maier	El Salvador: jezuïeten onder geschut

	PODIUM
Joris Gerits	Jeugd en poëzie
Jan Koenot	The Cure: Zeventien seconden
Erik Martens	Gek worden van Rachmaninov
Jim Cook	Foto's van Andres Serrano

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel april, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

APRIL 1997

Concentratie als voorwaarde

Geslachtskeuze moreel aanvaardbaar?

Een kindje maken

Caesar en de Gallische Goden

Algerije, islamisme in opmars

Michel del Castillo: het kind in ons

Jaargang 64, nummer 4

[Deel april, binnenkant voorplat]

64^E jaargang, nr. 4

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Pablo Picasso, Le peintre et l'enfant, 1969, olie op doek, 130 × 195 cm.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

[Deel april, pagina 289]

STREVEN

APRIL 1997

291	Concentratie als voorwaarde Wil Derkse De homo zappens is niet bij de dingen en ziet niets. Homo sapiens wordt hij pas als hij zich oefent in het kijken. Concentratie wekt verwondering, vreugde en dankbaarheid. Verveling is er dan niet meer bij. We voelen ons op ons best wanneer we ons niet op onszelf concentreren, maar aandacht hebben voor het andere, voor de ander.
299	Geslachtskeuze: regels voor een morele toepassing Guido Pennings Volgens de auteur mogen ouders een beroep doen op medische technieken om het geslacht van toekomstige kinderen te bepalen, enkel en alleen als ze daarmee een evenwichtige verdeling van het aantal jongens en meisjes binnen hun gezin nastreven. Als dit criterium wordt gehanteerd, vervallen de bezwaren die men doorgaans tegen deze technieken oppert en is er geen reden meer om ouders deze vrijheid niet te gunnen.
307	Een kindje maken. Een antwoord aan Guido Pennings Ger Groot Van oudsher maakt men geen kinderen, maar krijgt men ze. Zo luidt de reactie van Ger Groot op het voorgaande artikel van Guido Pennings over de keuze van het geslacht van toekomstige kinderen. De autonomiegedachte die het moderne mensbeeld bepaalt, stuit hier op een grens.
313	Caesar en de Gallische Goden Vincent Hunink Julius Caesar geeft in zijn werk een paar details over de inheemse godsdienst van de Galliërs. Daarbij blijkt zijn weergave sterk beïnvloed door Romeinse vooroordelen en vooral door zijn persoonlijke belangen als verteller. In het latere epos van Lucanus treedt de figuur van Caesar zelfs openlijk op tegen de Gallische religie. Beide teksten vullen elkaar goed aan.
324	Algerije: het islamisme in opmars Erik Faucompret Elke dag berichten de media over de burgeroorlog in Algerije. Er zijn al minstens 60.000 doden gevallen en het einde van de strijd is nog lang niet in zicht. Het sociaal-economisch beleid van de regering en het eenpartijstelsel hebben de opgang van het Islamitisch Heilsfront mogelijk gemaakt. De regering en het leger hebben zich in een moeilijke situatie gemanoeuvreerd door de fundamentalisten af te wijzen als gesprekspartner. Het FIS gaat echter zelf ook niet vrijuit: het is totalitair en steunt in het geheim de terroristen. De gewone Algerijn is het slachtoffer van deze ideologische confrontatie.

[Deel april, pagina 290]

345	PODIUM
337	Het kind in ons: Michel del Castillo Luc Rasson De Franse schrijver van Spaanse afkomst Michel del Castillo is de auteur van een eigenzinnig en autobiografisch getint oeuvre dat het engagement langs de schaduwzijde bekijkt. Zijn kampervaring als kind ligt aan de basis van het scepticisme over de mens en de geschiedenis dat hij sinds sinds 1957 in al zijn romans tot uitdrukking brengt.

345	Jazz en poëzie Joris Gerits
348	Portret van vier dames Erik Martens

355	FORUM
355	Sport en ethiek Toon Vandevelde
359	Religieuze regimes in Nederland Arno Fafié
363	Moraal en markt Kees Klop
368	De revolte van de Parijse intellectuelen Ludo Abicht

372	BOEKEN
Meister Eckhart, Het boek van de goddelijke troost ♦ Von Linné, Nemesis divina ♦ Otten, De letterpiloot ♦ Breukelman, De Theologie van de evangelist Matteüs, aflevering 2 ♦ Eynikel & Van Wieringen, Toen zond de Heer een profeet naar Israël ♦ Barley, Dansend rond het graf ♦ Ruys, Achter de Maskerade ♦ Bouveroux, Van Zwarte Zondag tot Zwarte Zondag ♦ Beckett, Geschiedenis van de schilderkunst ♦ Durand & Lefort, Tauromachie, mythes et réalités ♦ Boon, Eten op zijn Vlaams ♦ Steenmeijer, Mythenbouwers van de Nieuwe Wereld ♦ Hemmerechts, Kort kort lang ♦ Van den Boogaard, De heerlijkheid van Julia ♦ Bousset, Geritsel van papier ♦ Berendrecht, Proeven van bekwaamheid ♦ Monballyu, Van hekserij beschuldigd ♦ Ilsch, De Feijter & Schram, De lange schaduw van vijftig jaar

[Deel april, achterplat]

STREVEN APRIL 1997

	PODIUM
Wil Derkse	Concentratie als voorwaarde
Guido Pennings	Geslachtskeuze
Ger Groot	Een kindje maken
Vincent Hunink	Caesar en de Gallische Goden
Erik Faucompret	Algerije, het islamisme in opmars
Luc Rasson	Het kind in ons: Michel del Castillo


Erik Martens	Portret van vier dames
Joris Gerits	Jazz en poëzie

	FORUM

Toon Vandevelde	Sport en ethiek
Arno Fafié	Religieuze regimes in Nederland
Kees Klop	Moraal en markt
Ludo Abicht	De revolte van de Parijse intellectuelen

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel mei, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

MEI 1997

De swaps van Maystadt

Abbie Hoffman en de taaie Amerikaanse droom

Huntington over de botsing tussen beschavingen

De tragische keuzen van Isaiah Berlin

Sean Scully en Zoran Music

Jaargang 64, nummer 5

[Deel mei, binnenkant voorplat]

64^E jaargang, nr. 5

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Sean Scully, Saba, olie op doek, 1997, 1066 × 965 mm, foto Galerie Lelong.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

[Deel mei, pagina 385]

STREVEN

MEI 1997

387	De swaps van Maystadt Een Belgische casus van financiële ethiek? Jef Van Gerwen & Danny Cassimon Tussen 1989 en 1992 voerde de Belgische Schatkist in het kader van een actief schuldbeheer een reeks ‘arbitrageswaps’ uit - een vorm van speculatie - die ondertussen al leidden tot verliezen van meer dan 40 miljard. In vergelijking met andere prangende zaken is aan dit dossier in de openbaarheid weinig aandacht besteed. Nochtans roept dit voorbeeld van wanbeheer heel wat politieke en ethische vragen op.
401	Abbie Hoffman en de taaie Amerikaanse droom Ludo Abicht Profeet, rebel, mediaster, drugverslaafde: Abbie Hoffmans leven is het symbool van een generatie die in de jaren zestig geloofde dat ze de wereld kon veranderen, en die heeft moeten leren dat een mens hooguit zichzelf kan veranderen. Hoffmans biografie door Jonah Raskin is een goede aanleiding om op een utopische droom terug te komen.
407	Oorlog en vrede in de wereld van morgen Huntington over de botsing tussen beschavingen Rik Pinxten De tijd van de westerse wereldheerschappij is voorbij. De wereldpolitiek wordt niet langer bepaald door ideologische tegenstellingen (kapitalisme tegen communisme), maar door een botsing tussen een aantal beschavingen, waarin onder meer de religieuze overtuiging een belangrijke factor is. In The Clash of Civilizations biedt Huntington een waardevolle analyse van de situatie, maar zijn visie en aanbevelingen dwingen tot een kritische reflectie.
419	De tragische keuzen van Isaiah Berlin Dirk Diels De Britse politiek filosoof en ideeënhistoricus Isaiah Berlin (^o1909) geldt als een van de belangrijkste denkers van onze tijd. Centraal in zijn werk staat de overtuiging dat, in elke kwestie, een aantal nastrevenswaardige waarden met elkaar in conflict treden en tegen elkaar moeten worden afgewogen. Zijn buitengewoon erudiete analyses over pluralisme en over vrijheid hebben nog niets van hun betekenis verloren.

[Deel mei, pagina 386]

441	PODIUM
429	Het zichtbare zichtbaar maken. Sean Scully en Zoran Music Jan Koenot Praten over kunst als een openbaring van het onzichtbare klinkt in postmoderne oren hoogdravend. Het werk van de Ier Sean Scully en dat van Zoran Music, die in Dachau gezeten heeft, nodigt uit tot een bescheidener benadering: kunst maakt het zichtbare zichtbaar, - het wonder van het zien en de wonde van het bestaan.

441	Jubileum van het pessimisme Joris Gerits
444	Helden van formaat Erik Martens
449	Nieuwe Jezus-boeken Panc Beentjes

452	FORUM
452	Het theater van de moraal Gert Verschraegen
455	De vergeten belofte van de reclame Walter Weyns
458	Een eeuw van desintegratie Luc Rasson
460	Schuld en boete? De bestraffing van de economische collaboratie 1940-1944 Jaak De Maere
463	De dood als bondgenoot Jörgen Oosterwaal

467	BOEKEN
Schopenhauer, De wereld een hel ♦ Pelckmans & Vanheeswijck, René Girard. Het labyrint van het verlangen ♦ Langenberg, Debat 21-1: De woorden en de mensen ♦ Spaans & Jongen, Het leven van Lutgard ♦ Ridderbos, Mens, durf te leven! Prediker ♦ Dear, Apostle of Peace ♦ Van Orshoven & Menten, Palliatieve zorg, stervensbegeleiding, rouwbegeleiding ♦ Rubin, It's Only Rock and Roll ♦ Katznelson, Lied van het vermoorde joodse volk ♦ Goldhagen, Hitler's Willing Executioners ♦ Enquist, Het geheim ♦ Insingel, Eenzaam lichaam ♦ Hotz, De vertegenwoordigers ♦ Komrij, Een zakenlunch in Sintra en andere Portugese verhalen ♦ Van Zomeren, Wat wil de koe ♦ De Volder, Benoit XV et la Belgique durant la Grande Guerre ♦ Vries, Verhaal en betoog

[Deel mei, achterplat]

STREVEN MEI 1997

	PODIUM
J. Van Gerwen & D. Cassimon	De swaps van Maystadt
Ludo Abicht	Abbie Hoffman
Rik Pinxten	Oorlog en vrede in de wereld van morgen
Dirk Diels	De tragische keuzen van Isaiah Berlin
Jan Koenot	Het zichtbare zichtbaar maken

Joris Gerits	Jubileum van het pessimisme
Erik Martens	Helden van formaat
Panc Beentjes	Nieuwe Jezus-boeken

	FORUM
Gert Verschraegen	Het theater van de moraal
Walter Weyns	De vergeten belofte van de reclame
Luc Rasson	Een eeuw van desintegratie
Jaak De Maere	Schuld en boete?
Jörgen Oosterwaal	De dood als bondgenoot

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel juni, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

JUNI 1997

Vincent van Gogh

Het jong van de panter

Het hart van de duisternis

Gedachten van Pascal opnieuw vertaald

Petrus Canisius

Jaargang 64, nummer 6

[Deel juni, binnenkant voorplat]

64^E jaargang, nr. 6

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Vincent Van Gogh, Olijfbomen in berglandschap, 1889, potlood, pen en rietpen, National Galerie, Berlijn.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

Streven, juni 1997

64^E jaargang, nr. 6

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Vincent Van Gogh, Olijfbomen in berglandschap, 1889, potlood, pen en rietpen, National Galerie, Berlijn.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

[Deel juni, pagina 481]

STREVEN

JUNI 1997

483	Vincent van Gogh. Zijn bijbel en de leer van boeddha Hans Koenen Ook in zijn loopbaan als artiest is Van Gogh zijn roeping van evangelist trouw gebleven. Hij maakt portretten van kleinen en geringen - de armen van Jahweh. Maar stilaan heeft hij ook het boeddhistische gedachtegoed in zijn leven en werk geïntegreerd. In 1888 schildert hij zichzelf als een zenmonnik.
497	Het jong van de panter Charles Vergeer Was Jezus de zoon van een Romeinse soldaat of stamde hij uit het koningshuis van David en droeg hij een titel die zijn recht op de Davidstroon duidelijk maakte? Wisten de evangelisten meer over de vader van Jezus en hadden ze redenen om dat te verzwijgen?
508	Het hart van de duisternis Guido Vanheeswijck Gaat er in ieder mens een kampbeul schuil? In Het hart van de duisternis betoogt Jan De Laender dat het vermogen tot wreedheid evenredig verdeeld is en alleen maar op omstandigheden wacht om los te breken. In deze tragische visie krijgt het vermogen tot wreedheid altijd de bovenhand.
514	Een apologie in ruïnes De Gedachten van Pascal opnieuw vertaald Ger Groot Pascal twijfelde niet aan het bestaan van God, maar hij twijfelde wel of God er voor hém was. Die existentiële onzekerheid en zijn worstelen met de grenzen van de menselijke rede maken hem tot een interessante figuur, met wie latere denkers als Kierkegaard, Nietzsche en Wittgenstein verwant zijn.

[Deel juni, pagina 482]

538	FORUM
525	Petrus Canisius Restauratie van het portret van een Nederlandse heilige Paul Begheyn Sombere afbeeldingen van zijn persoon, een ongenuanceerde voorstelling van zijn theologie en een gebrekkige kennis van zijn geschriften hebben ervoor gezorgd dat Petrus Canisius bekend staat als een onaantrekkelijk figuur. De mystieke onderstroom van zijn leven wordt vaak miskend. Het portret van deze heilige is dringend aan restauratie toe.

538	Hou jij je mond maar, ik ben een historicus Open brief aan Gie Van den Berghe Vivian Liska
543	Het verkeerde verleden. Antwoord aan Vivian Liska Gie Van den Berghe
546	De Euro en het Europese gezin Kees Klop

550	PODIUM
550	Nolens over zichzelf en Hugo Claus Joris Gerits
554	Suspense Erik Martens
559	De veerman roept Nick Cave, rockartiest en romanschrijver Erik Vermeulen
562	Vlaamse miniaturen voor vorsten en burgers 1475-1550 Paul Begheyn

577	BOEKEN
Hermans, De echo van het ego ♦ Cuypers & Lemmens, Charles Taylor ♦ Verstraeten, Denken, Geloven ♦ Harline, De verzoekingen van Zuster Margriet ♦ Koole, Het Oude Testament in de NBG-vertaling 1951 ♦ Van Capelleveen, Het Woord gaat zijn weg ♦ Roebben, Een tijd van opvoeden ♦ Höpel & Tiemann, 1945. 50 Jahre danach ♦ Jacquemin & Van den Wijngaert, O dierbaar België ♦ De Meyer, Populaire cultuur ♦ Roele, De eeuwige lokroep ♦ Schulze, Zoran Music ♦ Porteman, Verbeke & Willaert, Tegendraads genot ♦ Pasolini, Olie ♦ Abraham, Vreugde der wet ♦ Touwen-Bouwsma & Groen, Tussen Banzaï en Bersiap

[Deel juni, achterplat]

STREVEN JUNI 1997

	FORUM
Hans Koenen	Vincent van Gogh
Charles Vergeer	Het jong van de panter
Guido Vanheeswijck	Het hart van de duisternis
Ger Groot	Pascal opnieuw vertaald
Paul Begheyn	Petrus Canisius


Vivian Liska	Hou jij je mond maar, ik ben historicus
Gie Van den Berghe	Het verkeerde verleden
Kees Klop	De Euro en het Europese gezin

	PODIUM

Joris Gerits	Nolens over zichzelf en Hugo Claus
Erik Martens	Suspense
Erik Vermeulen	Nick Cave
Paul Begheyn	Vlaamse miniaturen

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel juli-augustus, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

JULI-AUGUSTUS 1997

Europa en de rol van de kerken

Helmut Kohls Europabeleid

Zimbabwe's ommezwaai

De frivole La Fontaine

Marie Luise Kaschnitz

Kerken als musea

Jaargang 64, nummer 7

[Deel juli-augustus, binnenkant voorplat]

64^E jaargang, nr. 7

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Pieter Saenredam, De Mariaplaats met de Mariakerk te Utrecht, 1663, detail, collectie Boymans-van Beuningen, Rotterdam.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

[Deel juli-augustus, pagina 577]

STREVEN

JULI-AUGUSTUS 1997

579	De eenwording van Europa en de rol van de kerken Peter-Hans Kolvenbach Europa kan met een louter bureaucratische eenwording geen vrede nemen. Gevormd door het Griekse denken, het Romeinse recht en de Franse revolutie stelt het Europese bewustzijn hogere eisen. Ook de kerken dragen in het eenwordingsproces een verantwoordelijkheid in naam van het evangelie.
591	Helmut Kohls Europabeleid Erik Faucompret Zoals zijn grote voorbeeld Konrad Adenauer probeert Helmut Kohl het Duits probleem op te lossen d.m.v. de Europese eenmaking. Zijn politiek en militair beleid moet beantwoorden aan tegenstrijdige verwachtingen. Duitslands bondgenoten zijn het onderling oneens. Nog moeilijker is het hun eisen met de verwachtingen van de Duitse publieke opinie te verzoenen.
602	Zimbabwe's ommezwaai Brian MacGarry In de jaren tachtig kende Zimbabwe dankzij een politiek van vooruitgang en gerechtigheid een bescheiden groei. Vanaf 1989 volgt de regering een nieuwe koers op aandringen van de Wereldbank en het Internationale Monetaire Fonds. De gevolgen zijn rampzalig.
609	De frivole La Fontaine Eric Hulsens In het zeventiende-eeuwse Frankrijk neemt de pudeur hand over hand toe. Maar fabeldichter Jean de La Fontaine vindt er iets op: in zijn erotische verhalen roept hij het seksuele in bedekte termen op en laveert hij handig langs de grenzen van het fatsoen en de censuur.
625	Het huis der kinderjaren Keerpunt in het werk van Marie Luise Kaschnitz Dirk Van Hulle Van de Duitse schrijfster Marie Luise Kaschnitz (1901-1974) is er jammer genoeg nauwelijks een werk in het Nederlands vertaald. Misschien omdat ze zo moeilijk te plaatsen is. Ze heeft zich nooit in een of ander -isme laten onderbrengen. Door hun veelzijdigheid blijven haar teksten fascineren, in het bijzonder Das Haus der Kindheit, dat in haar oeuvre een centrale plaats inneemt.

[Deel juli-augustus, pagina 578]

641	FORUM
634	Kerken als musea Henk de Smaele Zijn babbelzieke toeristen een bedreiging voor de ‘wijding’ van onze kerken? In de loop der eeuwen werd het sacrale karakter van het kerkgebouw steeds zwaarder beklemtoond. In de huidige context van een gelaïciseerde samenleving wordt die sacraliseringstendens problematisch.

641	De zeven fouten van Guy Verhofstadt Jörgen Oosterwaal
645	Spiritualiteit van A tot Z Thom Mertens

649	PODIUM
649	Herman de Koninck (1944-1997) Joris Gerits
654	De Shakespeare-film is terug De renaissance van een hachelijk genre Erik Martens
661	Paul Van Ostaijenjaar. Een terugblik Manu Van Der Aa

665	BOEKEN
Vleugels voor onze sandalen (Cicero) ♦ Max Huot de Longchamp, Saint Jean de la Croix. Bekleed mij met jouw schoonheid ♦ Van der Horst, Bronnen voor de studie van de wereld van het vroege christendom ♦ Jagersma, Genesis 25:12-50:26 ♦ Bovon, Das Evangelium nach Lukas ♦ Lewin, Vorig jaar in Jeruzalem. Israël en de Palestina-pioniers ♦ Jenner & Wiegers, Jeruzalem als heilige stad ♦ De Herdt & Marysse, L'économie informelle au Zaire ♦ Cavazzoni, Een kalender gekkenlevens ♦ Zweig, Nergens in Afrika ♦ De Vos, De Eerste Wereldoorlog

[Deel juli-augustus, achterplat]

STREVEN JULI-AUGUSTUS 1997

	FORUM
Peter-Hans Kolvenbach	Europa en de kerken
Erik Faucompret	Helmut Kohls Europabeleid
Brian MacGarry	Zimbabwe's ommezwaai
Eric Hulsens	De frivole La Fontaine
Dirk Van Hulle	Het huis der kinderjaren
Henk de Smaele	Kerken als musea

Jörgen Oosterwaal	De zeven fouten van Verhofstadt
Thom Mertens	Spiritualiteit van A tot Z

	PODIUM
Joris Gerits	Herman de Koninck (1944-1997)
Erik Martens	De Shakespeare-film is terug
Manu Van Der Aa	Paul Van Ostaijenjaar

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel september, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

SEPTEMBER 1997

Filosofie en de toekomst van België

Vakbonden en de nieuwe economische orde

De wereld van Alessandro Barbero

Apuleius en het christendom

De rechter als politiek koorddanser

Jaargang 64, nummer 8

[Deel september, binnenkant voorplat]

64^E jaargang, nr. 8

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Groeten uit België.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

[Deel september, pagina 673]

STREVEN

SEPTEMBER 1997

675	Filosofie en de toekomst van België Philippe Van Parijs Als filosofie een oefening in het sterven is, is filosoferen over de toekomst van België een manier om zich op de dood van België voor te bereiden. Maar filosofisch gezien is de dood ook een keuze. Willen we de dood van België? Of kiezen we voor het voortbestaan van de Belgische staat, omwille van rechtvaardigheid en solidariteit?
692	De vakbonden en de nieuwe economische orde Daniël Cuypers P. Godfroid en M. Dekeyser verdedigen in hun boeken lijnrecht tegenovergestelde visies op de nieuwe internationale economische orde en de vakbonden. De uitdaging van de snelle technologische en maatschappelijke veranderingen roept fundamentele vragen op m.b.t. democratie, vrijheid en gelijkheid.
703	De kleurige wereld van Alessandro Barbero Paul Pelckmans Alessandro Barbero's debuutroman Het mooie leven en de oorlogen van anderen of de avonturen van Mr. Pyle werd door velen begroet als ‘het boek dat Umberto Eco over de negentiende eeuw zou hebben geschreven’. Bij nader toezien vertonen deze twee bestsellers nogal grondige verschillen. William van Baskerville bleef op zijn manier een late contestant; Robert Pyle incarneert eerder een typisch ‘postmoderne’ nonchalance.
714	Apuleius en het christendom Vincent Hunink De Romeinse schrijver Apuleius (tweede eeuw) leefde in de tijd dat het christendom opkwam. Hij heeft er ongetwijfeld kennis mee gemaakt, maar noemt de christenen nergens. Hij richt zich echter impliciet tegen die nieuwe godsdienst, zonder er overigens serieus mee in debat te gaan.

[Deel september, pagina 674]

735	FORUM
725	De rechter als politiek koorddanser Maurice Adams Sedert de Franse Revolutie en met name onder invloed van Rousseau werden politiek en recht streng gescheiden: de rechter was er alleen maar om de bepalingen van de wetgevende macht toe te passen. Die strikte scheiding is thans achterhaald. In de huidige democratische samenleving speelt de rechter ook een, zij het bescheiden, politieke rol.

735	Moraal, multinationals, mensenrechten Kees Klop
739	McDonaldisering en het kleine barbaartje Walter Weyns

742	PODIUM
742	Twaalf jonge Vlaamse dichters Joris Gerits
746	Zwemmen in vuil water Erik Martens
750	Een stem uit het hart van de rockbeats Tellin' Stories van The Charlatans Jan Koenot

756	BOEKEN
Heirman, De waanzinnige twintigste eeuw; Het verloren millennium; Botsende werelden ♦ Léon-Dufour, Lecture de l'évangile de Jean ♦ Oswald & Rummel, Petrus Canisius. Reformer der Kirche ♦ Pohlmann, Der Prophet Hesekiel/Ezechiel ♦ Hermans, Uitgerekend Europa. Geschiedenis van de Europese integratie ♦ Stols, Brazilië. Vijf eeuwen geschiedenis in dribbelpas ♦ Mertens, Schoonheid is uw naam ♦ Ransmayr, Morbus Kitahara ♦ Van de Kerckhove, Correspondance générale I. Emile et Marthe Verhaeren - Stefan Zweig ♦ Rousseau, Bekentenissen ♦ Eco, Op reis met een zalm; Plato in de bananenbar ♦ Detrez, De sloop van Joegoslavië ♦ Van Deursen, De hartslag van het leven. Studies over de Republiek der Verenigde Nederlanden ♦ Suetonius, Keizers van Rome ♦ Meiresonne, Lexicon van de Romantische en Moderne Muziek

[Deel september, achterplat]

STREVEN SEPTEMBER 1997

	FORUM
Philippe Van Parijs	Filosofie en de toekomst van België
Daniël Cuypers	De vakbonden en de nieuwe economie
Paul Pelckmans	Alessandro Barbero
Vincent Hunink	Apuleius en het christendom
Maurice Adams	De rechter als politiek koorddanser


Kees Klop	Moraal, multinationals, mensenrechten
Walter Weyns	McDonaldisering en het barbaartje

	PODIUM

Joris Gerits	Twaalf jonge Vlaamse dichters
Erik Martens	Zwemmen in vuil water
Jan Koenot	Een stem uit het hart van de rockbeats

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel oktober, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

OKTOBER 1997

Burundi: van koloniaal naar etnisch geweld

Rwanda: grondrechten en geweld

Verlangen naar het weten

Mann en de muziek in Doktor Faustus

Immanuel Wallersteins wereldsysteem

Kassel 1997: jansenistische Documenta

Jaargang 64, nummer 9

[Deel oktober, binnenkant voorplat]

64^E jaargang, nr. 9

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

e-mail streven@skynet.be

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Hans Haacke, Standortkultur, 1997, realisatie voor Documenta X, Kassel.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

[Deel oktober, pagina 769]

STREVEN

OKTOBER 1997

771	Burundi. Van koloniaal naar etnisch geweld Léandre Nshimirimana Voor de kolonisatie was er al een latente conflictsituatie in Burundi. Het optreden van de westerlingen heeft echter de etnische spanningen opgedreven: ze gaven eerder een les in geweldpleging dan in rechtvaardigheid. De kijk van een Burundees op de recente geschiedenis van zijn land.
781	Rwanda. Grond-rechten en geweld Catherine André & Tom De Herdt De conflicten die Rwanda in 1994 verscheurden, waren niet alleen maar van etnische aard. Ook ‘grondproblemen’ speelden mee: overbevolking, grondschaarste en een voorbijgestreefd gewoonterecht zorgden voor betwistingen over grondbezit, onrechtmatige toeëigeningen en wraakacties.
789	Verlangen naar het weten De eerste zin van Aristoteles' Metaphysica Cornelis Verhoeven Wat zou er met onze eetlust gebeuren, als die van staatswege tot een plicht werd verheven? Toch kent onze samenleving een leerplicht, alsof er geen ‘leerlust’ bestond. Aristoteles geloofde nochtans dat alle mensen van nature verlangen naar het weten.
799	Thomas Mann en de muziek in Doktor Faustus Dirk Van Hulle Thomas Mann zocht in het geheim van de muziek een uitweg voor de crisis van de literatuur. Hij componeerde zijn roman als een symfonie, paste muzikale technieken toe, liet zich inspireren door Bach en Schönberg, praatte over muziek met Adorno en speelde met Schopenhauers beeld van de ‘sluier van Maya’.
815	Immanuel Wallersteins wereldsysteem Ludo Abicht Volgens Wallerstein hangen de economische en politieke ontwikkelingen, zeker vanaf de zestiende eeuw, in een omvattend wereldsysteem samen, dat zich nog steeds verder ontplooit. Er is wel degelijk een groot verhaal aan de gang, en daar moeten de sociale wetenschappen ook hun eigen opbouw op richten.

[Deel oktober, pagina 770]

832	FORUM
823	Kassel 1997. Een jansenistische Documenta Jan Koenot Catherine David bracht op Documenta X een coherent ensemble van hedendaagse kunst samen, vanuit een nogal sombere visie op onze tijd. Haar theoretische benadering roept vragen op. Harald Szeemann legde het op de Biënnale van Lyon heel anders aan boord.

832	De opmars van het sufferdjesnieuws Jörgen Oosterwaal
835	Mirakels miraculeus Jan Kerkhofs
839	Dianamania Jan Koenot
842	Begrafenis H.W. Verhey

844	PODIUM
844	Afbakening van stilte, onthechting van het niets De poëzie van Roland Jooris gebloemleesd Joris Gerits
847	Apocalypse Now! Erik Martens

851	BOEKEN
Oosterling, Door schijn bewogen. Naar een hyperkritiek van de xenofobe rede ♦ Audi, The Cambridge Dictionary of Philosophy ♦ Tomson, Als dit uit de Hemel is... ♦ McCoog, The Society of Jesus in Ireland, Scotland, and England 1541-1588. ‘Our Way of Proceeding?’ ♦ Dierickx, Logica van de politiek ♦ Todorov, L'homme dépaysé ♦ Lauwaert, Artikels ♦ Dunning, Stof van dromen ♦ 't Hart, Wie God verlaat heeft niets te vrezen ♦ Venmans, De Spaanse roman na 1975 ♦ Siegel, De zoon van madame Butterfly ♦ Van der Kolk, Twee geheimen, ♦ Swift, Een bescheiden voorstel... ♦ De Wit, Grensbewoners, ♦ Grant, Irenaeus of Lyons ♦ Noordegraaf & Valk, De Gave Gods ♦ Don Michael Randel, The Harvard Biographical Dictionary of Music

[Deel oktober, achterplat]

STREVEN OKTOBER 1997

	PODIUM
Léandre Nshimirimana	Burundi
Catherine André & Tom De Herdt	Rwanda, grond-rechten en geweld
Cornelis Verhoeven	Verlangen naar het weten
Dirk Van Hulle	Mann en de muziek in Doktor Faustus
Ludo Abicht	Immanuel Wallersteins wereldsysteem
Jan Koenot	Kassel 1997

Jörgen Oosterwaal	De opmars van het sufferdjesnieuws
Jan Kerkhofs	Mirakels miraculeus
Jan Koenot	Dianamania
H.W. Verhey	Begrafenis

	FORUM
Joris Gerits	Roland Jooris gebloemleesd
Erik Martens	Apocalypse Now!

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel november, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

NOVEMBER 1997

Schopenhauer, metafysicus van het wantrouwen

Kerk in Hongarije

Maryse Condé

China versus de V.S.

Doodsteek voor de latin lover-mythe

Petrella in Wonderland

Welkom in Sarajevo

Jaargang 64, nummer 10

[Deel november, binnenkant voorplat]

64^E jaargang, nr. 10

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

e-mail streven@skynet.be

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.885; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.287;

landen buiten Europa: BEF 2.605.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Wilhelm Busch, Arthur Schopenhauer, karikatuur van de filosoof met zijn poedel, Historisches Bildarchiv Lolo Handke.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

[Deel november, pagina 865]

STREVEN

NOVEMBER 1997

867	Schopenhauer, metafysicus van het wantrouwen Guido Vanheeswijck Het denken en het leven van Schopenhauer zijn niet vrij van contradicties. Toch oefent zijn filosofie een grote aantrekkingskracht uit, mede door de grondervaring waaruit ze gegroeid is: er is te veel ellende in de wereld om nog vertrouwen te hebben in de werkelijkheid.
879	Zes stellingen over godsdienst en kerkelijkheid in Hongarije Miklos Tomka De katholieke kerk heeft in Hongarije de vrijheid teruggekregen, en geniet onmiskenbaar een zeker prestige in de huidige context van onzekerheid en moreel vacuüm. Maar veertig jaar communistisch bewind heeft zware littekens achtergelaten. De toekomst van de kerk ziet er niet zo rooskleurig uit.
888	Maryse Condé. Geschiedenis en literatuur herschrijven Kathleen Gyssels Maryse Condé is een van de schrijfsters uit de Franse Antillen, die strijden voor het eerherstel van de zwarte vrouw. Haar prolifieke oeuvre overbrugt genres en stijlen en levert een belangrijke bijdrage aan een multiculturele wereldliteratuur.
896	China versus de V.S. Zes knelpunten van een conflict Erik Faucompret Na de ineenstorting van de U.S.S.R. is China de grote rivaal van de V.S. geworden. Het Chinees-Amerikaanse conflict, dat gaat om mensenrechten, buitenlands beleid, nucleaire proliferatie en internationale handel, lijkt haast niet op te lossen. Nochtans is het vreedzaam samenleven van de twee supermachten essentieel voor het behoud van de wereldvrede.
906	De doodsteek voor de latin lover-mythe Nicaraguaanse vrouwen trekken aan de alarmbel Nadia Molenaers In Nicaragua is het seksuele geweld de laatste jaren enorm toegenomen. Historische, institutionele of economische factoren geven op zich geen voldoende verklaring voor dit fenomeen. Gecombineerd leggen ze echter wel een aantal fundamentele culturele kenmerken bloot, die mede aan de oorsprong liggen van het probleem.

[Deel november, pagina 866]

932	FORUM
914	Petrella in Wonderland? De groep van Lissabon en het rijk van de schaarste Bert Mosselmans & Ernest Mathijs De Groep van Lissabon, voorgezeten door Ricardo Petrella, probeert een tegenwicht te vormen tegen te pessimistische en te optimistische visies op de globalisatie van de economie. De Groep maakt echter twee denkfouten: ze miskent de subjectieve aspecten van de concurrentie, en ze vertrekt van het model van de oude Griekse oikonomia, dat op thans achterhaalde principes berustte.
923	Welkom in Sarajevo Een gesprek met Ademir Kenovic Erik Martens De perfecte cirkel is niet de eerste Sarajevo-film, het zal ook niet de laatste zijn. Het bijzondere aan deze film is dat hij gemaakt is door een inwoner van Sarajevo: Ademir Kenovic heeft, net zoals de personages van zijn film, de hele oorlog doorgebracht in de belegerde stad. Erik Martens had een gesprek met de cineast.

932	De roddelpers aan banden? Kees Klop
936	De universiteit in de concurrentieslag Jef Van Gerwen
939	De Nederlandse Raad van Kerken en de oude Grieken H.W. Verheij

943	PODIUM
943	Een gedicht: een grafsteen die luistert naar wat erin is gegrift Joris Gerits
947	De toren van Babel staat niet in Babylonië De jongste roman van Marcel Möring Ludo Abicht

950	BOEKEN
Kevers (red.), Elia. Profeet van vuur, Mens als wij ♦ Tuinstra, Spreuken deel I ♦ Eynikel & van Wieringen, Toen zond de Heer een profeet naar Israel ♦ Het evangelie volgens Markus, Mattheus, Lukas en Johannes ♦ Goldschmidt, Darwins hofvijver ♦ De bloesems van mijn schaduw. Brieven over cultuur en identiteit ♦ Fontane, Stechlin ♦ Anbeek, Het donkere hart ♦ Meeuse, Doorkijkjes ♦ Goedegebuure, De veelvervige rok ♦ Berger, Een ander antwoord ♦ Eligh, Leven in de eindtijd ♦ Friedländer, Nazi Germany and the Jews ♦ Tollebeek, De ekster en de kooi ♦ Naaijkens (red.), Vertalers als erflaters

[Deel november, achterplat]

STREVEN NOVEMBER 1997

	FORUM
Guido Vanheeswijck	Schopenhauer
Miklos Tomka	Godsdienst en kerkelijkheid in Hongarije
Kathleen Gyssels	Maryse Condé
Erik Faucompret	China versus de V.S.
Nadia Molenaers	De doodsteek voor de latin lover-mythe
B. Mosselmans & E. Mathijs	Petrella in Wonderland?
Erik Martens	Welkom in Sarajevo


Kees Klop	De roddelpers aan banden?
Jef Van Gerwen	De universiteit in de concurrentieslag
H.W. Verheij	Het asielbeleid en de oude Grieken

	PODIUM

Joris Gerits	Vingerafdrukken van Herman de Coninck
Ludo Abicht	De toren van Babel staat niet in Babylonië

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel december, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

DECEMBER 1997

Het boek onder druk

Tai Chi

Een Antwerpse krant in de jaren dertig

Verdrag over landmijnen

De sterke democratie van Benjamin Barber

Jaargang 64, nummer 11

[Deel december, binnenkant voorplat]

64^E jaargang, nr. 11

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

e-mail streven@skynet.be

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.885; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.287;

landen buiten Europa: BEF 2.605.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1996) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1998 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Werklozen lezen de Brusselse ochtendkranten, uit De jaren dertig in België, foto ACL, Brussel.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

[Deel december, pagina 961]

STREVEN

DECEMBER 1997

963	Het boek onder druk Cornelis Verhoeven De drang om boeken te produceren en te consumeren zet ook het wijsgerig boek onder druk. Die druk dreigt te leiden tot het maken van behaaglijke en modieuze schijn. Nochtans: zonder weerbarstigheid komt er geen echtheid tot stand.
974	Tai Chi. Boksen als een weg tot inzicht Xianglong Zhang De Chinese gevechtskunst Tai Chi is een waarachtige belichaming van het taoïsme. De basisregels van deze sport leren je dat het doeltreffender is je intentie in te zetten dan je fysieke kracht. Door zelf in te treden in de dynamiek van een situatie krijg je stilaan inzicht in de betekenis die in die situatie ontstaat.
984	Een Antwerpse krant in de jaren dertig De Dag naast De Gazet van Antwerpen Leen Wouters De houding van de krant ‘De Dag’ (1933-1944) werpt een nieuw licht op de Antwerpse publieke opinie ten aanzien van de joodse minderheid in de jaren dertig. Een kwalitatieve inhoudsanalyse laat zien dat het in een klimaat van antisemitisme en maatschappelijke crisis mogelijk was (en is?) openlijk de tolerantie te blijven verdedigen.
994	Verdrag over landmijnen De start van een nieuwe vorm van diplomatie Franklin De Vrieze Ondanks het afhaken van de Verenigde Staten heeft de conferentie van Oslo een verdragstekst voorbereid die een volledig verbod op het gebruik van antipersoonsmijnen inhoudt. Dit opmerkelijke resultaat is mogelijk geworden onder meer omdat de onderhandelaars het gangbare consensusmodel en de traditionele ontwapeningsforums hebben verlaten en met niet-gouvernementele organisaties hebben samengewerkt.

[Deel december, pagina 962]

1016	FORUM
1003	De sterke democratie van Benjamin Barber Dirk Diels Een sterke democratie kan maar ontstaan als alle burgers actief betrokken worden bij het maatschappelijke gebeuren. Politiek moet erop gericht zijn een publieke ruimte te scheppen waarin afzonderlijke individuen tot volwassen burgers kunnen uitgroeien. Consumentisme en neotribalisme staan voorlopig de vorming van een sterke democratie in de weg.

1016	Idealisme: een gat in de markt? Ludo Abicht
1019	Sentimentalisering van het publieke debat Walter Weyns
1022	Bestaan er wel Chinese filosofen? Nicolas Standaert & Carine Defoort

1026	PODIUM
1026	Poëzie uit het interbellum en de Tweede Wereldoorlog Joris Gerits
1030	Spiritualized. Psychedelische rock ontmoet gospel Jan Koenot
1037	Het Vlaamse theaterlandschap in de kering Koen Van Kerrebroeck
1040	That's entertainment Erik Martens
1044	Heiligen in Nederland Paul Begheyn

1048	BOEKEN
Hermsen, Het denken van de ander. Proeve van een vrouwelijke ideeëngeschiedenis ♦ Comte-Sponville, Kleine verhandeling over de grote deugden ♦ Canisius, Een samenspel van geloof en liefde ♦ Maeijer, Beeldige teksten. Een bijbels ABC van Symbolen ♦ Vergeer, Een nameloze. Jezus de Nazarener ♦ Salemink, De Afrikaanse Mythe ♦ Hove & Trojanow, Hoeders van de aarde ♦ Marijnissen, Lof der mislukking ♦ Reve, Brieven aan Matroos Vosch ♦ Konrad, De oude brug ♦ Van Oostrom, Maerlants Wereld ♦ Vissers, Knipogen zoals mama ♦ Crone, De schuiftrompet ♦ Ozment, De burgemeestersdochter ♦ Abram & Heyl, Thema Holocaust. Ein Buch für die Schule ♦ Adriaenssens, Opvoeden is een groeiproces
1058	INHOUDSOPGAVE JAARGANG 64

[Deel december, achterplat]

STREVEN DECEMBER 1997

	FORUM
Cornelis Verhoeven	Het boek onder druk
Xianglong Zhang	Tai Chi
Leen Wouters	Een Antwerpse krant in de jaren dertig
Franklin De Vrieze	Verdrag over landmijnen
Dirk Diels	De democratie van Benjamin Barber

Ludo Abicht	Idealisme: een gat in de markt?
Walter Weyns	Sentimentalisering van het publieke debat
N. Standaert & C. Defoort	Bestaan er wel Chinese filosofen?

	PODIUM
Joris Gerits	Poëzie uit het interbellum
Jan Koenot	Spiritualized
Koen Van Kerrebroeck	Het Vlaamse theaterlandschap
Erik Martens	That's entertainment
Paul Begheyn	Heiligen in Nederland

Vorige Volgende