Streven. Jaargang 63

(1996)– [tijdschrift] Streven [1991-]– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

bron

Streven. Jaargang 63. Jan Koenot, Antwerpen 1996

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr _str010199601_01

logboek

- 2021-04-09 AB colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Streven. Jaargang 63 uit 1996.

De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (mailto:dbnl.auteursrecht@kb.nl).

redactionele ingrepen

De eindnoten zijn in deze digitale editie direct bij de bijbehorende nootverwijzingen geplaatst. De volgende pagina’s zijn hierdoor komen te vervallen: deel januari: 23, 65, deel maart: 219, 227, 238, 274, deel april: 299, 317, 327, deel mei: 396, 430, 431, deel juni: 537, deel juli-augustus: 587, 597, deel oktober: 797, deel november: 878.

p. 316: noot ‘7’ heeft in de lopende tekst geen nootverwijzing. In deze digitale editie is de noot achteraan het artikel geplaatst.

p. 601: noot ‘7’ heeft in het origineel in de lopende tekst geen nootverwijzing. In deze digitale editie is de noot onderaan de pagina geplaatst.

p. 926: noot ‘1’ heeft in het origineel in de lopende tekst geen nootverwijzing. In deze digitale editie is de noot onderaan de pagina geplaatst.

p. 965: noot ‘5’ heeft in het origineel in de lopende tekst geen nootverwijzing. In deze digitale editie is de noot onderaan de pagina geplaatst.

p. 1083: in het origineel is een gedeelte van de tekst onleesbaar. In deze digitale editie is ‘[...]’ geplaatst.

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de pagina's met advertenties (deel januari: 66, binnenkant achterplat, deel februari: binnenkant achterplat, deel maart: binnenkant achterplat, deel april: 384, binnenkant achterplat, deel mei: binnenkant achterplat, deel juni: binnenkant achterplat, deel juli-augustus: binnenkant achterplat, deel september: binnenkant achterplat, deel oktober: binnenkant achterplat, deel november: 938, 939, binnenkant achterplat, deel december: 1074, 1088, binnenkant achterplat) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

[Deel januari, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

JANUARI 1996

De toekomst van de bevrijdingstheologie

Het Gregoriaans

Comparatieve filosofie

Landbouw op z'n Oud-Romeins

Robert Lucas, nobelprijs economie

Ontbossing en ontwikkeling

Jaargang 63, nummer 1

[Deel januari, binnenkant voorplat]

Streven, januari 1996

63^E jaargang, nr. 1

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Eddy Kerckhof, Hugo Roeffaers, Frans Van Bladel, Toon Vandevelde, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.770; Nederland: fl. 113;

andere landen: BEF 2.194.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 71 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

BEF 240 (B), fl. 15 (NL). Nummers van de lopende jaargang worden toegezonden na betaling op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u het gewenste nummer (maand, jaar).

Oude nummers (verschenen voor januari 1995) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank ontvangt u in januari 1997 een fiscaal kwijtschrift. Fiscale aftrekbaarheid geldt alleen voor schenkers onderworpen aan de Belgische personen-, vennoots- of niet-inwonersbelasting.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

De herder melkt een geit, fragment van een sarcofaag, derde eeuw, Thermenmuseum, Rome.

[Deel januari, pagina 1]

STREVEN

JANUARI 1996

3	De toekomst van de bevrijdingstheologie Jürgen Moltmann Twintig jaar geleden vierde de bevrijdingstheologie hoogtij, ook in Europa. Nu lijkt die belangstelling weg te ebben. Is dat te wijten aan de bevrijdingstheologie zelf of aan de veranderde wereldsituatie? In deze bijdrage maakt de Tübingse theoloog Jürgen Moltmann de balans op en wijst hij op de nieuwe uitdagingen waarvoor de bevrijdingstheologie komt te staan.
11	Het moduleren van de stilte De magie van het Gregoriaans Jacques Janssen De religieuze beleving bedient zich van een eigen taal die duisterder wordt naarmate de kern nadert. Ook de betekenis van het Gregoriaans is niet in gewone woorden te vatten. Dat betekent niet dat het Gregoriaans geen zin kent en slechts sfeermuziek is. Het Gregoriaans is juist ontstaan uit betekenis, die echter al zingend vervaagt en die men los moet (durven) laten tot de stilte er op volgt. Dan herhaalt zich het proces, tot in de eeuwen der eeuwen.
24	Comparatieve filosofie Filosoferen in de context van een mondiale cultuur Ilse Bulhof Hoe kan er in de westerse filosofie over andere denkwijzen gedacht en gesproken worden zonder eurocentrische maatstaven te hanteren? In zijn boek Comparatieve filosofie reikt Ulrich Libbrecht een model van antwoord aan waarin zowel het rationele als het emotionele, kosmologie en antropologie, wetenschap en mystiek een plaats krijgen.
35	Landbouw op z'n Oud-Romeins Cato: De agricultuur Vincent Hunink Het boek over de landbouw van Cato (234-149 v.C.) is het oudst bewaarde Latijnse prozageschrift. In zijn kapitalisme en ‘nuttigheids’-denken lijkt het modern, ál te modern. Maar juist door het vreemde en archaïsche heeft het ook vandaag nog iets te zeggen.

[Deel januari, pagina 2]

67	PODIUM
46	Rationele verwachtingen? Nobelprijs economie voor Robert Lucas Toon Vandevelde Opnieuw ging de Nobelprijs Economie naar een ultra-liberaal econoom. Robert Lucas behoort tot de school van de Chicago-economen. Deze kampioenen van het methodologisch economisme beschouwen het model van de homo oeconomicus als de harde, onaantastbare kern van de economische wetenschap. Bovendien menen zij dat ook het menselijke gedrag in het algemeen uitstekend kan worden verklaard vanuit het nastreven van het eigenbelang.
55	Ontbossing en ontwikkeling. Een voorbeeld uit Nicaragua Johan Bastiaensen Economische vooruitgang en bescherming van het tropische regenwoud lijken op het eerste gezicht tegenstrijdig. Het verloop van de ontbossing in Nicaragua toont echter aan dat juist een gebrek aan ontwikkeling leidt tot de vernieling van het woud. Een verandering in de economische randvoorwaarden voor rurale ontwikkeling is noodzakelijk voor het ombuigen van de huidige destructieve tendens.

67	Een zachte egel. Poëzie van Bernard Dewulf Joris Gerits
70	Nieuwjaar in Teheran Erik Martens
73	De kunst van het kijken Charo Crego
75	Multatuli compleet! Manu van der Aa

78	FORUM
78	Klein nawoord bij de dood van Gilles Deleuze Rudi Laermans
80	Carlos Tindemans Joris Gerits

83	BOEKEN
Weyembergh & Van den Bossche, Het einde van de geschiedenis? Over Francis Fukuyama en Peter Sloterdijk ♦ De Kesel, De sfinx van de sociologie ♦ Dohmen, Nietzsche over de menselijke natuur ♦ Jeremia ♦ Malka, Wijsheid in woorden ♦ Jöckle, Heiligen van alle tijden ♦ Haubenthaler, Askese und Freiheit bei Romano Guardini ♦ Nieuwe Psalmen ♦ Huisken e.a., Jacob van Campen ♦ Doom, Stabiliteit, ontwikkeling & democratie ♦ Gorbatschow, Erinnerungen ♦ Schuijt & Voorhoof, Vrijheid van meningsuiting, racisme en revisionisme ♦ Weyns, Het gras onder onze voeten ♦ Van het Reve, Luisteraars! ♦ Arnould, Ruitijd ♦ Chielens, Nooit meer terug naar Tipperary ♦ Roobjee, De kleinzoon van de letterzetter ♦ Sofsky, Die Ordnung des Terrors ♦ Grant, Greek & Roman Historians ♦ Draaisma, De metaforenmachine

[Deel januari, achterplat]

STREVEN JANUARI 1996

	PODIUM
Jürgen Moltmann	De toekomst van de bevrijdingstheologie
Jacques Janssen	Het moduleren van de stilte
Ilse Bulhof	Comparatieve filosofie
Vincent Hunink	Landbouw op z'n Oud-Romeins
Toon Vandevelde	Rationele verwachtingen?
Johan Bastiaensen	Ontbossing en ontwikkeling


Joris Gerits	Poëzie van Bernard Dewulf
Erik Martens	Nieuwjaar in Teheran
Charo Crego	De kunst van het kijken
Manu van der Aa	Multatuli compleet!

	FORUM

Rudi Laermans	Gilles Deleuze
Joris Gerits	Carlos Tindemans

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel februari, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

FEBRUARI 1996

Interview met Girard

Flauwekul over religie?

Seamus Heaney

De Indische kampbewoners

Moderne stedelijkheid in verval

Vrede in ex-Joegoslavië

Mala Zimetbaum

Jaargang 63, nummer 2

[Deel februari, binnenkant voorplat]

Streven, februari 1996

63^E jaargang, nr. 2

redactie

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.770; Nederland: fl. 113;

andere landen: BEF 2.194.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 71 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1995) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Portret van Mala Zimetbaum gemaakt in 1943 door Zofja Stępień-Bator, haar medegevangene in Birkenau. Krijt op karton, 25×17cm (Staatsmuseum Oświęcim).

[Deel februari, pagina 97]

STREVEN

FEBRUARI 1996

101	Wie is bang van Virginia Woolf? Interview met René Girard Guido Vanheeswijck & Peter Van Olmen Op 23 oktober 1995 hield René Girard aan de UFSIA (Universiteit Antwerpen) een spreekbeurt naar aanleiding van de toekenning van zijn eredoctoraat. Na afloop hadden G. Vanheeswijck en P. Van Olmen een gesprek met hem, waarin ze op een drietal thema's ingingen: zijn antropologische visie, zijn opvatting over de rol van het christendom en zijn literatuurwetenschappelijke bevindingen.
116	Te veel flauwekul over religie? Louis Van Bladel De Leuvense filosoof Paul Moyaert doceert niet alleen, maar propageert nu ook via magazine-interviews zijn door Jacques Lacan geïnspireerde ideeën over religie en ethiek. Er wordt volgens hem immers te veel flauwekul verteld over religie en, over religie stelt men geen rationele vragen! In deze bijdrage protesteert Louis Van Bladel tegen dit pleidooi voor een ongelovige rede en een redeloos geloof.
123	Seamus Heaney. Nobelprijs literatuur voor een forens Hugo Roeffaers De Nobelprijs voor literatuur viel in 1995 te beurt aan de Ierse dichter Seamus Heaney. De jury prees het werk van een dichter die de wonderen van het heden en de levenskracht van het verleden aan het licht brengt. ‘Verandering in continuïteit’ is inderdaad het waarmerk van zijn poëzie.
134	De Indische kampbewoners vijftig jaar later Johan de Wit Het Oostindisch kampsyndroom lijkt de Nederlandse samenleving te achtervolgen. Waarom valt het de overlevenden zo moeilijk de internering door de Japanners te verwerken? Was hun leven in Nederlands Oost-Indië op zich misschien al neurotiserend? Die vragen stelt zich Johan de Wit s.j. die in Nederlands Oost-Indië geboren werd en van 1942 tot 1945 de kampen van Malang, Solo en Ambarawa meemaakte.

[Deel februari, pagina 98]

162	PODIUM
142	Moderne stedelijkheid in verval. Het Martini-center te Brussel Bruno De Meulder Het Martini-center te Brussel is waarschijnlijk de eerste Brusselse wolkenkrabber die gesloopt zal worden. Het multi-functionele complex is vanuit architectuurhistorisch standpunt nochtans uiterst merkwaardig, stedebouwkundig gezien is het nog steeds een perfecte interventie. Architectuurtheoretisch kan de Martini als manifest, of wellicht beter, als mascotte dienst doen voor wat heden wel eens stadsontwerp wordt genoemd. De afbraak roept dus heel wat vragen op.
149	Vrede in ex-Joegoslavië Erik Faucompret Het is een hoopvol teken dat ontwikkelde landen oorlog proberen te vermijden en tussenkomen in conflicten om verder bloedvergieten te voorkomen. Onheilspellend is echter dat ontwikkelingslanden nog steeds oorlog voeren om hun gebied uit te breiden of te vrijwaren. Deze denkbeelden dienen als uitgangspunt voor een studie van het Joegoslavisch conflict. Zal het Dayton-akkoord de vrede herstellen?

162	Spoorzoeker met een groot geheugen De poëzie van Stefan Hertmans Joris Gerits
166	No fan, no fun Rudi Laermans
168	Het gewicht van rook. Smoke van Paul Auster en Wayne Wang Erik Martens

172	FORUM
172	De wetten van Agalev Jörgen Oosterwaal
175	Mala Zimetbaum. Fragment van een leven Gie Van Den Berghe

180	BOEKEN
Bauman, Life in Fragments ♦ Epicurus, Brief over het geluk ♦ Girard, Shakespeare. Het schouwspel van de afgunst ♦ Pierre, Les Odes de Salomon ♦ Pérès, L'Epître des apôtres ♦ Wiesel, Talmoedisch eerbetoon ♦ Poortman & Augusteijn, Kaarten in Bijbels ♦ Lohfink & Zenger, Der Gott Israels und die Völker ♦ Newsom & Ringe, Met eigen ogen ♦ Dun, Facets of the Conflict in Northern Ireland ♦ Elders, Over leven en dood ♦ Wilson, Het veelvormige leven ♦ Kaiser, Mythen und Epen III ♦ De Geest & Peeters, Bloemlezing uit de poëzie van Hugues C. Pernath ♦ Steenhuis, Alles is altijd uit de bijbel ♦ Vonck, Bloemlezing uit de poëzie van César Vallejo ♦ Wagnerová, Milena Jesenská ♦ Runia, De pathologie van de veldslag ♦ Perkins, The Suffering Self ♦ Couwenberg, Geschiedenis als noodlot

[Deel februari, achterplat]

STREVEN FEBRUARI 1996

	PODIUM
G. Vanheeswijck & P. Van Olmen	Interview met René Girard
Louis Van Bladel	Te veel flauwekul over religie?
Hugo Roeffaers	Seamus Heaney
Johan de Wit	De Indische kampbewoners
Bruno De Meulder	Moderne stedelijkheid in verval
Erik Faucompret	Vrede in ex-Joegoslavië


Joris Gerits	Poëzie van Stefan Hertmans
Rudi Laermans	No fan, no fun
Erik Martens	Smoke, of het gewicht van rook

	FORUM

Jörgen Oosterwaal	De wetten van Agalev
Gie Van Den Berghe	Mala Zimetbaum

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel maart, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

MAART 1996

Het cliché van de vernieuwing

Het Oostenrijks kerkreferendum

Johannes Vermeer en de jezuïeten

Emmanuel Levinas (1906-1995)

Geweldig geweld bij Tarantino

Liefdadig China

Jaargang 63, nummer 3

[Deel maart, binnenkant voorplat]

Streven, maart 1996

63^E jaargang, nr. 3

redactie

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.770; Nederland: fl. 113;

andere landen: BEF 2.194.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 71 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1995) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Johannes Vermeer, detail uit de Staande virginaalspeelster, ca. 1672-1673, doek, 52cm × 45cm, The National Gallery, Londen.

[Deel maart, pagina 193]

STREVEN

MAART 1996

195	Het cliché van de vernieuwing Cornelis Verhoeven Op 21 maart wordt het weer lente. Over dit nieuwe seizoen hebben dichters en denkers heel wat geschreven. Maar wat is een cliché geworden, het natuurverschijnsel zelf, of ons spreken erover? Woorden kunnen verslijten, maar de onuitputtelijke rijkdom van de werkelijkheid gaat de mogelijkheden van de menselijke taal en actie ver te boven.
206	Welke toekomst voor welke kerk? Het Oostenrijks kerkreferendum Roger Lenaers Het Oostenrijks kerkreferendum is een unicum in de lange geschiedenis van de rooms-katholieke kerk. Daarom alleen al verdient het onze aandacht. Het nodigt ons uit tot creatief meedenken en meedromen, want hier klinkt een droom op van het kerkvolk en een geloof in een kerk van mondige en zelfbewuste, hedendaagse christenen.
220	Johannes Vermeer en de jezuïeten Paul Begheyn In de literatuur over Johannes Vermeer wordt vaak gewezen op de banden tussen de schilder en de jezuïeten. Heeft men daar bewijzen voor? In dit stuk worden de betrekkingen tussen Vermeer en de jezuïeten te Delft bevestigd en gaat de auteur op zoek naar sporen van een mogelijke invloed van de Ignatiaanse spiritualiteit op zijn oeuvre.
228	Sterker dan de dood Emmanuel Levinas' denken over mens en God Jan Koenot Levinas is in Nederland en Vlaanderen een bekende naam. Toch wordt zijn denken niet overal naar waarde geschat. Naar aanleiding van zijn overlijden wordt op de filosofische en theologische betekenis van zijn werk ingegaan. Ook zijn houding tegenover het jodendom, Heidegger, kunst en de dood worden besproken.

[Deel maart, pagina 194]

258	PODIUM
239	Geweldig geweld De harde humor van Quentin Tarantino Pieter Pekelharing De films waarvoor Quentin Tarantino het scenario heeft geschreven, zijn berucht omwille van het extreme geweld dat geen enkel verheven of verdorven doel dient. Het leven is akelig goedkoop in Pulp Fiction, Reservoir Dogs, True Romance en Natural Born Killers.
247	Welzijnszorg in China. Liefdadigheid onder toezicht Yves Nalet De Chinese leiders aarzelen om de opkomende spontane liefdadigheid te stimuleren, maar durven ze evenmin zonder meer te nationaliseren. Zij worstelen met de vraag hoe de economische realiteit en de dienstverlening op elkaar te laten aansluiten. Bovendien zijn er dramatische noden te verhelpen en de toekomst van de kinderen en de bejaarden moet worden verzekerd.

258	Niet alles waait weg in de wind. Joseph Brodsky (1940-1996) Joris Gerits
262	Jarmusch, New York en het Wilde Westen Erik Martens

266	FORUM
266	De Belgische justitie. Een Kafkaïaanse nachtmerrie? Daniël Cuypers
269	DDR-nostalgie als voedingsbodem van de PDS Dirk Rochtus

275	BOEKEN
Otterspeer, Bolland ♦ Taylor, Sources of the Self ♦ Taylor, Philosophical Arguments ♦ De Crescenzo, Panta rhei ♦ Borgman, Van Dijk & Salemink, Katholieken in de moderne tijd ♦ Jagersma, Genesis 1:1-25:11 ♦ Lohfink, Studien zum Deuteronomium und zur deuteronomistischen Literatur III ♦ Deurloo, Jona ♦ Corijn, Van wereldburger tot ‘bange blanke man’ ♦ Malfliet, De ex-communistische landen ♦ Montias, Vermeer en zijn milieu ♦ Pluis, Bijbeltegels ♦ Hogenelst & Van Oostrom, Handgeschreven wereld ♦ Easterman, Het Judas Testament ♦ Wagner, Spelen op straat ♦ Van den Berghe, De zot van Rekem ♦ Van den Berghe, Getuigen ♦ Edelheit & Edelheit, History of the Holocaust ♦ Gutman, Enzyklopädie des Holocausts ♦ Frei, De Führerstaat ♦ Herodotus, Het verslag van mijn onderzoek ♦ Kossmann, Vergankelijkheid en continuïteit

[Deel maart, achterplat]

STREVEN MAART 1996

	PODIUM
Cornelis Verhoeven	Het cliché van de vernieuwing
Roger Lenaers	Het Oostenrijks kerkreferendum
Paul Begheyn	Johannes Vermeer en de jezuïeten
Jan Koenot	Emmanuel Levinas (1906-1995)
Pieter Pekelharing	Geweldig filmgeweld
Yves Nalet	Welzijnszorg in China

Joris Gerits	Joseph Brodsky (1940-1996)
Erik Martens	Jarmusch en het Wilde Westen

	FORUM
Daniël Cuypers	De Belgische justitie
Dirk Rochtus	DDR-nostalgie en de PDS

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel april, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

APRIL 1996

Mystiek en mystificatie

Geen vragen, alleen dank

Welke ontwikkelingshulp voor Afrika?

Oriëntalistiek

Stem(loos)

Balzac: gevecht met de woorden

Mixed-Media in de kunst

Jaargang 63, nummer 4

[Deel april, binnenkant voorplat]

Streven, april 1996

63^E jaargang, nr. 4

redactie

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.770; Nederland: fl. 113;

andere landen: BEF 2.194.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 71 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1995) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Cy Twombly, Zonder titel (Roman Note, no. 21), ± 1970, 69 × 87 cm.

[Deel april, pagina 289]

STREVEN

APRIL 1996

291	Mystiek en mystificatie. Zin en onzin van mystiek Kick Bras Op de religieuze markt doet ‘mystiek’ het goed. Rijp of groen, authentiek of dubieus, het verkoopt uitstekend. De vraag rijst dus onvermijdelijk naar criteria om ‘de geesten te onderscheiden’. Aan de hand van de bijbel, Jan van Ruusbroec en auteurs als Karl Rahner formuleert de auteur enkele criteria om zin en onzin van elkaar te onderscheiden.
300	Geen vragen, alleen dank. Over zin Harry Hamersma Filosofen en therapeuten houden zich met de zinsvraag bezig. In grenssituaties lijkt zin afwezig, en moet de mens schijnbaar zelf aan ervaringen en toestanden een zin geven. Maar het leven is er ‘om niet’. Zin wordt ons geschonken.
307	Welke ontwikkelingshulp voor Afrika? Marcus Leroy Terwijl de westerse wereld zelf begint te twijfelen aan de waarde van ongeremde economische groei en technologische vooruitgang, gaat ze ermee door dit maatschappijmodel op paternalistische wijze aan Afrika op te dringen. Marcus Leroy pleit voor een meer bescheiden ontwikkelingshulp die op de eerste plaats kennisoverdracht nastreeft.
318	Oriëntalistiek. Laatste bedrijf of nieuwe akte? Johan de Wit Eeuwenlang hebben westerse vooroordelen de wetenschappelijke studie van de oosterse wereld beïnvloed. In Oriëntalism beweert E. Said dat Europese mogendheden de bevindingen van de oriëntalistiek politiek hebben misbruikt. Is deze kritiek ook zelf ideologisch gekleurd? En bewijzen de Arabische taal en omgangsvormen niet dat er wel degelijk culturele verschillen zijn tussen Oost en West?
328	Stem(loos). Muziek zonder woorden en geslacht in de kunst Jan Koenot Zowel Lisa Gerrard als Tortoise beoefenen muziek als een weg van uitzuivering en verinnerlijking. Toch valt er een verschil op: de Australische zangeres laat op haar plaat nog een pure stem horen, terwijl de Amerikaanse groep instrumentale muziek brengt, zonder stem. Als kunst zich van het gewicht van woorden bevrijdt, wordt het onderscheid tussen de geslachten bijzonder relevant.

[Deel april, pagina 290]

352	PODIUM
336	Balzac: het gevecht met de woorden Franc Schuerewegen La Comédie humaine is Balzacs onvoltooide meesterwerk. De schrijver is er een leven lang mee bezig geweest. Toch heeft hij het niet afgekregen. Misschien is dat maar goed ook. Misschien is alles veel mooier omdat het er niet echt uitziet zoals Balzac wilde dat het eruit zou zien. Emile Zola en Marcel Proust hebben die veronderstelling geopperd.
343	Mixed-Media in de kunst De artbox als postmoderne assemblage Hans Willemse In 1994 was op de reizende tentoonstelling Worlds in a Box werk van heel wat bekende namen te zien. De artbox is maar een van de vele soorten van assemblage-kunst, die in onze eeuw opgang hebben gemaakt. Met materiaal van gemengde oorsprong schept de kunstenaar een intrigerende wereld met een postmoderne meerduidigheid.

352	Op de schaal van de taal ‘Verbeelde boedel’ van Stefaan van den Bremt Paul Demets
355	Beter goed slecht dan slecht goed Seven, Heat, Kids Erik Martens
361	Slauerhoff: de biografie Manu Van Der Aa

364	FORUM
364	Multiculturalisme en liberalisme Guido Vanheeswijck
369	Buitenlandse zaken Jörgen Oosterwaal

372	BOEKEN
Oger, Jacques Derrida ♦ Lofts & Moyaert, La pensée de Jacques Lacan ♦ Arendt, Vita activa ♦ Edelman, The Triumph of Elohim ♦ Van Stegeren-Keizer e.a., Een kerk op zoek naar Israël ♦ Van Belle, Het Johannesevangelie ♦ Van den Brink, Van Koinè tot Canon ♦ Fokkelman, Vertelkunst in de bijbel ♦ Bulckens, Zoals eens op de weg naar Emmaüs ♦ Van der Meer, Sodoms zaad in Nederland ♦ The Low Countries ♦ Geeraerts, Goud ♦ Pessoa, Mijn droom is van mij ♦ Moormann & Uitterhoeve, Lexikon der antiken Gestalten ♦ Le Goff, Het oude Europa en het onze ♦ Waelkens, De kode van de kosmos ♦ Biesinger & Braun, Gott in Farben sehen

[Deel april, achterplat]

STREVEN APRIL 1996

	PODIUM
Kick Bras	Mystiek en mystificatie
Harry Hamersma	Geen vragen, alleen dank
Marcus Leroy	Welke ontwikkelingshulp voor Afrika?
Johan de Wit	Oriëntalistiek
Jan Koenot	Stem(loos)
Franc Schuerewegen	Balzac: het gevecht met de woorden
Hans Willemse	Mixed-Media in de kunst

Paul Demets	‘Verbeelde boedel’ van Van den Bremt
Erik Martens	Heat, Seven, Kids
Manu Van Der Aa	Slauerhoff: de biografie

	FORUM
Guido Vanheeswijck	Multiculturalisme en liberalisme
Jörgen Oosterwaal	Buitenlandse zaken

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel mei, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

MEI 1996

In de ban van de ring

Gave, overgave, dankbaarheid

Spookstad Zoetermeer

Wat vrienden doen

Blaise Pascal

De Amerikaanse presidentsverkiezingen

Jaargang 63, nummer 5

[Deel mei, binnenkant voorplat]

Streven, mei 1996

63^E jaargang, nr. 5

redactie

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.770; Nederland: fl. 113;

andere landen: BEF 2.194.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 71 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1995) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

De schilder Raffaël beeldt zichzelf af samen met zijn leerling en vriend Polidoro Da Caraggio.

[Deel mei, pagina 385]

STREVEN

MEI 1996

387	In de ban van de ring De postmoderne religieuze verscheidenheid Lieven Boeve De confrontatie met de andere godsdiensten nodigt christenen uit om over de eigen godsdienst en de claims die deze maakt, na te denken. Wat leert de situatie van religieuze verscheidenheid de christelijke godsdienst over zichzelf? Aan de hand van twee contrasterende parabels worden een aantal mogelijke antwoorden op deze vraag overwogen. De religieuze verscheidenheid kan een weg zijn om God vandaag op een gepaste wijze ter sprake te brengen.
397	Gave, overgave, dankbaarheid Gerd Haeffner ‘Hartelijk dank’ is een alledaagse uitdrukking. Toch is zij niet vanzelfsprekend. Dankbaarheid veronderstelt een bepaalde manier van geven en van ontvangen. Dankbaar ben je altijd jegens iemand anders. Wie over de mogelijkheidsvoorwaarden en over de structuur van de dankbaarheid begint na te denken, ontdekt dat de dank zelf een bijzondere gave is.
411	Spookstad ‘Zoetermeer’ (I) Virtuele moderniteit in de Nederlandse literatuur Jeroen Overstijns In augustus 1994 verschijnt het eerste nummer van het tijdschrift Zoetermeer: een nieuwe literaire generatie was geboren. Zoetermeer en ‘Generatie Nix’ hebben heel wat inkt doen vloeien. Maar volstaan een scherpe profilering in de media en een gewiekste marktstrategie om een literaire vernieuwing op gang te brengen? Leidt deze generatie meer dan een spookachtig bestaan?
419	Wat vrienden doen Amicale relaties in Frankrijk (1700-1900) Eric Hulsens De Franse historica Anne Vincent-Buffault schreef een fascinerend boek over de vriendschap in Frankrijk in de achttiende en negentiende eeuw. Aan de hand van dagboeken, memoires en correspondenties van tientallen auteurs geeft zij een verrassend beeld van de intieme relaties in die tijd.

[Deel mei, pagina 386]

453	PODIUM
432	De Amerikaanse presidentsverkiezingen Erik Faucompret Op 5 november e.k. gaan de Amerikanen naar de stembus om een president te kiezen. Het ziet er naar uit dat het zal gaan tussen Bill Clinton en Bob Dole. Op de achtergrond spelen Newt Gingrich en Pat Buchanan een rol. De twee kandidaten bezitten een duidelijk ideologisch profiel, maar dit volstaat blijkbaar niet om de ontevreden kiezers te overtuigen.
447	Blaise Pascal. Een denker voor deze tijd? Guido Vanheeswijck Naast Descartes, de vader van het modern rationalisme, en Montaigne, de voorloper van het postmodern scepticisme, is er in wijsgerige kringen voor Pascal geen plaats. Jean Brun is een andere mening toegedaan. Omdat Pascal zowel de grootheid van de mens als zijn beperktheid erkent, en de rede een eigen domein toewijst, heeft deze denker ook vandaag nog iets te bieden.

453	Pleidooi voor de avant-garde Joris Gerits
457	Het rijk van de peetvader Erik Martens
464	De achtbaan van de zwaartekracht ‘Montagnes Russes’ door de Tijd Paul Demets

468	FORUM
468	Project Open Jaar Een andere manier om naar de universiteit te gaan Hans Van Crombrugge

472	BOEKEN
Gaarder, Het geheim van de kaarten ♦ Delfgaauw, Kierkegaard ♦ Van Wolde, Verhalen over het begin ♦ Brinkman, Psalmen I ♦ Koole, Jesaja III ♦ Ankersmit e.a., Hermeneutiek en cultuur ♦ Van Bolhuis & Colom, Cyberspace reflections ♦ Mutsaers, Paardejam ♦ Roeygens, Sneeuw draagt geen vruchten ♦ Lenders, Vilain XIIII ♦ Vanhemelryck, Geschiedenis als verborgen verleidster

[Deel mei, achterplat]

STREVEN MEI 1996

	PODIUM
Lieven Boeve	In de ban van de ring
Gerd Haeffner	Gave, overgave, dankbaarheid
Jeroen Overstijns	Spookstad ‘Zoetermeer’ (I)
Eric Hulsens	Wat vrienden doen
Erik Faucompret	De Amerikaanse presidentsverkiezingen
Guido Vanheeswijck	Blaise Pascal

Joris Gerits	Pleidooi voor de avant-garde
Erik Martens	Het rijk van de peetvader
Paul Demets	‘Montagnes Russes’ door de Tijd

	FORUM
Hans Van Crombrugge	Project Open Jaar

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel juni, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

JUNI 1996

Reïntegreren na de misdaad

EMU zonder emoties

Spookstad ‘Zoetermeer’ (II)

Ark-prijs voor Gie van den Berghe

De laatste zucht van de Moor

Het vredesproces in Israël en Palestina

Jaargang 63, nummer 6

[Deel juni, binnenkant voorplat]

Streven, juni 1996

63^E jaargang, nr. 6

redactie

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.770; Nederland: fl. 113;

andere landen: BEF 2.194.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 71 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1995) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1997 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

De weg naar Jeruzalem, foto Maria Fialho.

[Deel juni, pagina 481]

STREVEN

JUNI 1996

483	Schaamte en verzoening Reïntegreren na de misdaad Frans Denkers Gewoonlijk houdt het strafrechtelijk apparaat de daders en slachtoffers van een misdaad van elkaar gescheiden. Dit gaat in tegen de spontane menselijke gemeenschap die zij ongewild vormen. Juist binnen die wederzijdse betrokkenheid, waarin gevoelens van schaamte en woede meespelen, kan een proces van verzoening op gang komen. Geen enkele instantie kan vergeving en vrede opleggen. De betrokken partijen moeten die waarden zelf realiseren.
496	EMU zonder emoties André Van Poeck Een Economische en Monetaire Unie (EMU) gaat met kosten en baten gepaard. Voor de Europese EMU geldt dit niet minder. Overtreffen de baten de kosten? Komen alle EU-lidstaten evenzeer in aanmerking voor deelname aan de EMU en wat zijn de gevolgen van niet-deelname? Heeft Duitsland iets te winnen met een Europese Unie? Wat is de zin en de onzin van de Maastricht-normen en wat zijn de slaagkansen van de EMU?
506	Spookstad ‘Zoetermeer’ (II) Virtuele moderniteit in de Nederlandse literatuur Jeroen Overstijns De schrijvers van de Generatie Nix vormen met hun tijdschrift Zoetermeer de zoveelste schakel in het verhaal van de eigentijdse cultuur. Er zijn aanknopingspunten met het postmodernisme, de Maximalen, punk en cult heroes. Maar als produkt van de media en van een behoefte aan categorisering lijdt Generatie Nix niet veel meer dan een schijnbestaan. Het spookt in Zoetermeer.
515	De prijs van vrijheid Gie Van Den Berghe Wetenschap verstoort de orde. Zij vervangt de zekerheid van de mythes door de onzekerheid van de kennis. Maar in de huidige context laat het wetenschappelijk onderzoek zich te makkelijk aan banden leggen. Rendementsdenken en informatiesnelwegen wekken jammerlijke illusies. Wie voor vrijheid kiest, moet de prijs betalen.

[Deel juni, pagina 482]

549	PODIUM
525	De laatste zucht van de moor Paul Pelckmans Na The Satanic Verses (1988) was Salman Rushdie nog niet uitgepraat. Geen ayatollah kon zijn creativiteit bedwingen. In zijn jongste roman, The Moors Last Sigh, speelt hij met klassieke thema's: eenheid en veelheid, liefde en bedrog, godsdienstigheid en ongeloof, genialiteit en abnormaliteit. In het hart van ieder mens schuilt een neiging tot geweld. Niemand gaat vrijuit.
538	De lange tocht door de woestijn Het vredesproces in Israël en Palestina Ludo Abicht Het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen betekent een keerpunt in een lange geschiedenis. De uitvoering van de akkoorden van Oslo wordt door terroristische acties langs beide zijden bedreigd. Toch moet de vrede er komen: er rest de Israëli's geen andere keuze.

549	Van Ostaijen (her)lezen vanuit de beginnershouding Joris Gerits
553	Tussen grappig en triviaal Ontgoochelingen bij het werk van Guillaume Bijl Hans Willemse
556	Digitale speelfilms voor jong en oud? Erik Martens

562	FORUM
562	Roomsch in alles. Het rijke roomse leven 1900-1950 Arno Fafié
566	Perverse relaties Jörgen Oosterwaal

569	BOEKEN
Bartels, De geschiedenis van het subject. Hegel, Nietzsche ♦ Held, Trefpunt Plato ♦ Begheyn, Bibliography on the History of the Jesuits ♦ Ter Herkenning. Tijdschrift voor christenen en joden ♦ Thalien & de Wit-Tak, De oorsprong van de Griekse bijbel. De Brief van Aristeas over het ontstaan van de Septuagint ♦ Verhoeven, Een register ♦ Van Hemert, In het licht van Omega ♦ Van der Hoeven, Nuange en andere gedichten ♦ Brants, Een plasje bloed in het zand. Literaire getuigenissen van de Grote Oorlog ♦ Brants, Velden van weleer: reisgids naar de Eerste Wereldoorlog ♦ De Vos, Veldslagen in de Lage Landen

[Deel juni, achterplat]

STREVEN JUNI 1996

	PODIUM
Frans Denkers	Schaamte en verzoening
André Van Poeck	EMU zonder emoties
Jeroen Overstijns	Spookstad ‘Zoetermeer’ (II)
Gie Van Den Berghe	De prijs van vrijheid
Paul Pelckmans	De laatste zucht van de moor
Ludo Abicht	De lange tocht door de woestijn

Joris Gerits	Van Ostaijen (her)lezen
Hans Willemse	Guillaume Bijl: grappig of triviaal?
Erik Martens	Digitale speelfilms voor kinderen

	FORUM
Arno Fafié	Roomsch in alles
Jörgen Oosterwaal	Perverse relaties

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel juli-augustus, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

JULI-AUGUSTUS 1996

Authenticiteit in de politiek

De oude dag van Gerard Reve

De parallax Joyce, Lichtenberg, Sterne

Hoe lang gaat een bijbelvertaling mee?

Sicilië, een eiland

Jaargang 63, nummer 7

[Deel juli-augustus, binnenkant voorplat]

Streven, juli-augustus 1996

63^E jaargang, nr. 7

redactie

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.770; Nederland: fl. 113;

andere landen: BEF 2.194.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 71 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1995) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1997 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Een foto van Gerard Reve, een karikatuur van Georg Christoph Lichtenberg en een grafische voorstelling van de structuur van de roman Tristram Shandy volgens zijn auteur Laurence Sterne.

[Deel juli-augustus, pagina 577]

STREVEN

JULI-AUGUSTUS 1996

579	Authenticiteit in de politiek J.M.M. de Valk Er zijn beroepen waarbij men niet voor schade aan de ziel hoeft te vrezen: herder, visser, timmerman, tentenmaker. Maar beroepen die met geld te maken hebben (belastingambtenaar, bankier, koopman...), worden in de bijbel steevast met argwaan bekijken. Ook het beroep van politicus is niet vrij van verdenking. Tal van morele gevaren belagen de politicus. Maar er zijn ook deugden in de politiek.
588	De oude dag van Gerard Reve Vincent Hunink Begin 1996 verscheen de nieuwe roman van Gerard Reve, getiteld Het boek van Violet en Dood. Het is het eerste serieuze prozawerk van Reve sinds 1988. Hoewel het niet het ultieme boek is dat de titel suggereert, is de roman serieuze aandacht waard. De schijnbaar ordeloze structuur en losse stijl verbergen een diepere eenheid, waarin Reve terugkeert naar zijn verste verleden.
598	De parallax Joyce, Lichtenberg, Sterne De moderniteit van Georg Christoph Lichtenberg Dirk Van Hulle De eindeloze discussie onder letterkundigen over de grenzen en de wortels van het modernisme neemt wel eens astronomische proporties aan. Om toch naar de diepte van die wortels te peilen leek er daarom niet veel anders op te zitten dan de beproefde letterkundige methoden even te laten voor wat ze zijn en te kiezen voor een werkwijze uit de astronomie: een methode om de afstand van een ver afgelegen ster tot de aarde te meten. Hoe ver staat een tamelijk onbekende ster als Georg C. Lichtenberg af van twee grootheden uit het literair modernisme, James Joyce en Laurence Sterne? De afstand lijkt best mee te vallen.
612	Hoe lang gaat een moderne bijbelvertaling mee? Revisie van de Wilibrordvertaling voltooid Panc Beentjes In 1975 werden de nieuwste vertalingen van het Oude en Nieuwe Testament samengebracht in één boekdeel, dat bekend werd onder de naam ‘Willibrordvertaling’. Vorig jaar werd een ‘geheel herziene uitgave’ uitgebracht, want langer dan twintig jaar is een moderne bijbelvertaling niet bestand tegen de zich snel veranderende taal.

[Deel juli-augustus, pagina 578]

635	PODIUM
622	Sicilië, een eiland Bestaat het of bestaat het niet? Luc Devoldere Sicilië lijdt aan te veel identiteit. Het is een eiland in meervoud. Misschien is Sicilië alleen te vatten in tegenstellingen, in oxymora. Die hebben iets gemakkelijks, omdat ze verblinden. Het zijn de listige verleiders uit de retorische handboeken, afdeling stilistiek, en zijn die handboeken niet voor het eerst geschreven op Sicilië? Sinds Goethes Italienische Reise heeft de Europeaan op zoek naar Europa de weg naar het eiland gevonden. Alleen heeft de moderne en postmoderne reiziger Goethes onschuld niet meer, en Sicilië evenmin.

635	Gedichten zijn altijd hermetisch Joris Gerits
638	Manic Street Preachers Jan Koenot
643	De negentiende eeuw. Het verlangen en het verbod Erik Martens

648	FORUM
648	Consulent of ziener? De maatschappelijke betekenis van medische ethiek Walter Van Reusel
651	Helpt de televisie de literatuur? Roland Duhamel
655	Naar een Ministerie van Tijd Walter Weyns

659	BOEKEN
Arendt, De crisis in de cultuur ♦ Levinas, Transcendentie en intelligibiliteit ♦ Evers, Erfgenaam der Aartsvaders ♦ Oberforcher, Das Buch Micha ♦ Arts, Waarom geloven in God? ♦ Augustinus, Als licht in het hart ♦ P. Matthäus Rader s.j. Band I: 1595-1612 ♦ Art at Work ♦ Vuyk, De treurnis blijft ♦ Binkert, Melancholie ♦ Goossens, Ontstaan en groei van het Vlaams parlement ♦ Bernlef, Cellojaren ♦ Dorrestein, Verborgen gebreken ♦ Yehoshua, De minnaar ♦ De Veer, Om de Noord ♦ Moorehead, De verloren schatten van Troje ♦ Knox, De oudste dode blanke Europeanen ♦ Schmitt, Bijgeloof in de middeleeuwen ♦ Haffner, Kanttekeningen bij Hitler en Churchill

[Deel juli-augustus, achterplat]

STREVEN JULI-AUGUSTUS 1996

	PODIUM
J.M.M. de Valk	Authenticiteit in de politiek
Vincent Hunink	De oude dag van Gerard Reve
Dirk Van Hulle	De parallax Joyce, Lichtenberg, Sterne
Panc Beentjes	Hoe lang gaat een bijbelvertaling mee?
Luc Devoldere	Sicilië, een eiland

Joris Gerits	Gedichten zijn altijd hermetisch
Jan Koenot	Manic Street Preachers
Erik Martens	Drie negentiende-eeuwse romans verfilmd

	FORUM
Walter Van Reusel	Medisch ethicus: consulent of ziener?
Roland Duhamel	Helpt de televisie de literatuur?
Walter Weyns	Naar een Ministerie van Tijd

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel september, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

SEPTEMBER 1996

Hoe erg is de nieuwe spelling?

Kleine filosofie van het leiderschap

Het werk van Herman De Dijn

Drugs en aids in Nederland

Lieve Joris, reizigster

Francis Bacon

Jaargang 63, nummer 8

[Deel september, binnenkant voorplat]

Streven, september 1996

63^E jaargang, nr. 8

redactie

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.770; Nederland: fl. 113;

andere landen: BEF 2.194.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 71 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1995) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1997 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Francis Bacon, Liggende figuur nr. 3, 1953 (detail) en Schrijvend personage, gereflecteerd in een spiegel, 1976, (detail).

[Deel september, pagina 673]

STREVEN

SEPTEMBER 1996

675	Hoe erg is de nieuwe spelling? Boris Mets Vanaf dit nummer volgt Streven de nieuwe spelling. Veel zal de lezer er wellicht niet van merken. De voorgeschreven spellingwijzigingen betreffen niet de meest courante woorden. Het huidig spellingdebat roept daarom - naast terechte verontwaardiging over onrijpe besluiten en over marketingstrategieën - ook vragen op m.b.t. onze houding tegenover spelling en taalnormen.
683	Kleine filosofie van het leiderschap Jef Van Gerwen Sinds de politieke en financiële schandalen van de jaren zeventig wordt van managers verwacht dat zij ook leiding zouden geven. Maar leiderschap is meer dan een managementmethode die men aanleert. Management is op efficiëntie gericht, leiderschap viseert hogere maatschappelijke waarden en doelen.
694	Over de wending in het denken van Herman De Dijn Wil Derkse In de publicaties van Herman De Dijn is een verschuiving te zien van wetenschappelijke studies naar essayistische opstellen over de morele kwaliteit van de hedendaagse cultuur. Zijn cultuurkritische essays roepen gemengde gevoelens op. Maar misschien is zijn denken na zijn ‘wende’ juist filosofischer geworden, voor zover het de huidige vanzelfsprekendheden kritisch onderzoekt.
707	Dubbel getroffen, dubbel gestraft Drugs en aids in Nederland Joos van Vugt Seropositieve drugsgebruikers worden door het dubbele stigma van aids en drugs tot isolement veroordeeld. Te midden van alle publiciteit over ‘drugsoverlast’ is er bitter weinig belangstelling voor hun lot. De auteur geeft een overzicht van hun situatie en bepleit een zakelijke herbezinning op de war on drugs, die naar zijn oordeel de hoofdoorzaak is van hun ellende.

[Deel september, pagina 674]

742	PODIUM
722	Blikwisselingen. Lieve Joris, reizigster op weg naar Neerpelt Sigrid Bousset De reisverhalen van Lieve Joris zijn de neerslag van haar zoektocht naar wat er leeft in andere culturen (Zaïre, Oost-Europa, de Arabische wereld). Maar vanuit andere beschavingen kijkt zij ook voortdurend terug naar de onze. Op reis in verre landen blijft ze op weg naar Neerpelt.
731	Francis Bacon Jan Koenot Bacons doeken worden wel eens voorgesteld als de illustratie van een somber mensbeeld en van een nihilistisch wereldbeeld. De kunstenaar zelf zag het anders. Slechts onconventionele beelden, die op een geheimzinnige wijze ontstaan, zijn thans nog in staat de mysterieuze verschijning van de mens op te roepen.

742	Alice Nahon anders gelezen Joris Gerits
745	Een woord is een moord. Over Needcompany's Macbeth Paul Demets
748	Hollywood aan de Noordzee Erik Martens

754	FORUM
754	Experimenteren met verloren portefeuilles Tom De Herdt

758	BOEKEN
Rijntjes, Zoeken naar het mensbeeld ♦ Baumgartner, Kants ‘Kritik der reinen Vernunft’ ♦ Derrida, Geweld en metafysica ♦ Asclepius, De volkomen openbaring van Hermes Trismegistus ♦ Corpus Hermeticum ♦ De Jonge, Johannes ♦ Knoll, Glaube und Kultur bei Romano Guardini ♦ Van Leeuwen, Habakuk ♦ Deurloo e.a., Amsterdamse Cahiers voor exegese en bijbelse theologie ♦ Demeulemeester, De kruisweg ♦ Leonardo da Vinci, Paragone ♦ Stallaert, Etnisch nationalisme in Spanje ♦ Clara e.a., Palliatieve hulpverlening ♦ Palliatieve thuiszorg ♦ Ploutarchos, Laconieke zeden en gezegden ♦ Pelckmans, Isabelle de Charrière ♦ Verhuyck, De binnendienst

[Deel september, achterplat]

STREVEN SEPTEMBER 1996

	PODIUM
Boris Mets	Hoe erg is de nieuwe spelling?
Jef Van Gerwen	Kleine filosofie van het leiderschap
Wil Derkse	Het denken van Herman De Dijn
Joos van Vugt	Drugs en aids in Nederland
Sigrid Bousset	Lieve Joris, reizigster
Jan Koenot	Francis Bacon

Joris Gerits	Alice Nahon anders gelezen
Paul Demets	Needcompany's Macbeth
Erik Martens	Hollywood aan de Noordzee

	FORUM
Tom De Herdt	Verloren portefeuilles

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel oktober, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

OKTOBER 1996

Nederland als religieuze proeftuin

De terugkeer van Plato

De zwervende geest van Aby Warburg

Het engagement van Jorge Semprun

Waarheen met de Europese Unie?

Jaargang 63, nummer 9

[Deel oktober, binnenkant voorplat]

Streven, oktober 1996

63^E jaargang, nr. 9

redactie

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1995) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1997 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Tony Cragg, Sunder, 1993, foto Middelheim (detail).

[Deel oktober, pagina 769]

STREVEN

OKTOBER 1996

771	Nederland als religieuze proeftuin Jacques Janssen Nederland is in religieus opzicht een opmerkelijk land. Alle varianten van traditionele en eigentijdse gelovigheid en ongelovigheid zijn er in ruime mate aanwezig. Dat stelt het land voor nieuwe vragen en problemen, maar biedt ook nieuwe kansen en mogelijkheden om te blijven zoeken naar de kern van de religie. Nederland is een proeftuin voor de religie van de toekomst.
786	De terugkeer van Plato Guido Vanheeswijck De opkomst van het nominalisme en de ontwikkeling van het autonome, kritische denken hebben eeuwenlang de invloed van Plato op de westerse cultuur overschaduwd. Thans lijkt het tij te keren: romanschrijvers en filosofen worstelen met de grenzen van het (post)moderne denken en zoeken opnieuw bij Plato inspiratie.
798	De zwervende geest van Aby Warburg Notities bij een kunsthistorische nostalgie Barbara Baert De laatste jaren wordt het kunsthistorisch debat gekenmerkt door een herwaardering voor de figuur van Aby Warburg (⁺ 1929). De ‘peetvader’ van de kunsthistorische methode schijnt op de huidige onderzoekers vooral een nostalgische uitwerking te hebben. De analyse van de mechanismen die tot dit type van reveil hebben geleid, geeft een doorsnede van de belangrijkste ontwikkelingen in de geschiedenis van de kunstgeschiedenis.
804	Voorbij het engagement: Jorge Semprun Luc Rasson Spaans republikein, Frans verzetsstrijder, communist en ten slotte minister in de jonge Spaanse democratie: Jorge Sempruns carrière staat model voor de evolutie die de intellectueel in de loop van deze eeuw heeft gekend. In zijn literair werk staan de thema's van de kampervaring, de ironie van de geschiedenis en de illusie van het engagement centraal.

[Deel oktober, pagina 770]

829	PODIUM
816	Waarheen met de Europese Unie? Erik Faucompret Op 20 maart j.l. startte in Turijn een Intergouvernementele Conferentie die moet leiden tot een herziening van het verdrag van Maastricht. De context van de discussies wordt bepaald door een aantal nieuwe ontwikkelingen, zoals de uitbreiding van de Europese Unie. De herziening slaat zowel op het sociaal-economische als het buitenland- en veiligheidsbeleid en het beleid op het domein van justitie en binnenlandse zaken. Echte vooruitgang zal maar mogelijk zijn indien wordt geopteerd voor een Europa met twee snelheden.

829	Juiste eenvoud in het complexe Poëzie van Huub Beurskens Joris Gerits
833	Tony Cragg Jan Koenot
838	Psychopaten toegelaten Erik Martens

844	FORUM
844	De blinde vlek van het liberalisme Kees Klop
847	Over Vlaanderen en zijn identiteit Eddy Boutmans
851	De radicale ‘cosmovision’ van de Zapatisten Ludo Abicht

855	BOEKEN
Verschaffel, Figuren ♦ Raymaekers e.a., Een nieuw wereldbeeld voor de mens? ♦ Maeijer, Klein en fijn. Twaalf kleine profeten ♦ Verdeyen, Jan van Ruusbroec ♦ Klijn, Het ontstaan van een Nieuw Testament ♦ Van Segbroeck, Het Nieuwe Testament leren lezen ♦ Verhaeghe, Tussen hysterie en vrouw ♦ Aler, De waarheid van de kunst ♦ Van Wiemeersch, Nieuw internationaal lexicon beeldende kunst van de 20^e eeuw ♦ Kissinger, Die Vernunft der Nationen ♦ Büch, Geestgrond ♦ Rabelais, Gargantua en Pantagruel ♦ Nolens, De vrek van Missenburg ♦ Reve, Zondagmorgen zonder zorgen

[Deel oktober, achterplat]

STREVEN OKTOBER 1996

	PODIUM
Jacques Janssen	Nederland als religieuze proeftuin
Guido Vanheeswijck	De terugkeer van Plato
Barbara Baert	De zwervende geest van Aby Warburg
Luc Rasson	Voorbij het engagement: Jorge Semprun
Erik Faucompret	Waarheen met de Europese Unie?


Joris Gerits	Juiste eenvoud in het complexe
Jan Koenot	Tony Cragg
Erik Martens	Psychopaten toegelaten

	FORUM

Kees Klop	De blinde vlek van het liberalisme
Eddy Boutmans	Over Vlaanderen en zijn identiteit
Ludo Abicht	De ‘cosmovision’ van de Zapatisten

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel november, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

NOVEMBER 1996

Migratie en multiculturalisme

Onze-Lieve-Heer-in-de-kelder

Zelfregulering van druggebruik

Economie, ethiek en energie

Henricus Bate: Wijsgeer, wetenschapper, wichelaar

Jaargang 63, nummer 10

[Deel november, binnenkant voorplat]

Streven, november 1996

63^E jaargang, nr. 10

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Toon Vandevelde, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1995) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1997 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Uit Roemer Visschers Sinnepoppen, 1614.

[Deel november, pagina 865]

STREVEN

NOVEMBER 1996

867	Migratie en de opkomst van het multiculturalisme Pieter Pekelharing In het vroegere Europa konden migranten met hun culturele eigenheid naast andere, van elkaar gescheiden bevolkingsgroepen bestaan. Thans is de Europese samenleving homogeen geworden. Maar door de communicatiemedia kunnen de nieuwe migrantengemeenschappen de band met hun moederland dagelijks onderhouden en zo hun identiteit affirmeren. In een multiculturele samenleving worden overdreven culturele verschillen echter een hindernis voor cultuur.
879	Onze-Lieve-Heer-in-de-kelder Harry Hamersma De officiële cijfers van het kerkbezoek in Amsterdam liggen aan de lage kant. Maar in ondergrondse parkeergarages stromen gelovigen samen om liturgie te vieren. De aanwezigheid van talrijke bloeiende migrantenparochies in de grootstad roept vragen op. Bijvoorbeeld over de zogenaamde afwezigheid van God in de hedendaagse maatschappij, en over multiculturele diversiteit in de ene geloofsgemeenschap.
886	De informele zelfregulering van illegaal druggebruik Tom Decorte De gangbare benaderingswijzen en reguleringsregimes van het illegaal druggebruik zijn niet zo vanzelfsprekend. Een analyse van wetenschappelijke literatuur toont aan dat het gebruik van illegale drugs niet automatisch tot controleverlies leidt. Vanuit die vaststelling worden een aantal fundamentele bedenkingen bij het huidige drugbeleid geformuleerd.
900	Economie, ethiek en energie Toon Vandevelde Ook in economische verhoudingen spelen ethische waarden een rol. Rationele overwegingen kunnen tot eerlijk handelen aanzetten. Een belangrijke sector als de energievoorziening doet vragen rijzen m.b.t. economische groei en energieverbruik. Een quasi-monopoliepositie van elektriciteitsproducenten biedt, vanuit het standpunt van de economische ethiek, misschien wel voordelen.

[Deel november, pagina 866]

921	PODIUM
911	Henricus Bate. Wijsgeer, wetenschapper, wichelaar Guy Guldentops Bates Speculum is gewijd aan allerlei natuurwetenschappelijke en metafysische kwesties. In dialoog met een lange traditie tekent de dertiende-eeuwse encyclopedist zijn platonisch-aristotelisch wereldbeeld. Wellicht kan zijn holisme ook het hedendaagse denken bevruchten.

921	Nescio, 't Dichtertje en de natuur Joris Gerits
924	Marge Gunderson, Jerry Lundegaard, Fargo Erik Martens
928	Job. Visies van twintig hedendaagse kunstenaars Paul Begheyn
931	Literair werk van joodse auteurs Panc Beentjes
934	De optelsommen van het ik De keizer van het verlies & De wijze van zaal 7 Paul Demets

940	FORUM
940	De mythische Belg Walter Weyns
943	Is er behoefte aan gemeenschapsdienst? Erik De Smet
946	De gevoeligste man van de wetstraat Jörgen Oosterwaal

947	BOEKEN
Brandsma & Kuiken, Denkers van deze tijd ♦ Gorgias, Het woord is een machtig heerser ♦ Derkse (red.), Denken van wat ons ontsnapt ♦ Duquesne, Jezus ♦ Tromp, Vruchten in overvloed ♦ Dyk, Give ear to my words ♦ Mcgrath, The Christian Theology Reader ♦ Dewachter, Tussen staat en maatschappij ♦ Van der Hulst, Het federale parlement ♦ Schipper, De boomstam en de krokodil ♦ Orwell, Dierenboerderij ♦ Bloem, Het onzegbare geheim ♦ Jacobson, De Godskinderen ♦ Weemoedt, Overal wat ♦ Hermans, Levenswerk ♦ Morelli, De grote mythen uit de geschiedenis van België ♦ De Baets, De figuranten van de geschiedenis

[Deel november, achterplat]

STREVEN NOVEMBER 1996

	PODIUM
Pieter Pekelharing	De opkomst van het multiculturalisme
Harry Hamersma	Onze-Lieve-Heer-in-de-kelder
Tom Decorte	Zelfregulering van druggebruik
Toon Vandevelde	Economie, ethiek en energie
Guy Guldentops	Henricus Bate

Joris Gerits	Nescio, 't Dichtertje en de natuur
Erik Martens	De gebroeders Coen, Fargo
Paul Begheyn	Visies van 20 kunstenaars op Job
Panc Beentjes	Literair werk van joodse auteurs
Paul Demets	De optelsommen van het ik

	FORUM
Walter Weyns	De mythische Belg
Erik De Smet	Is er behoefte aan gemeenschapsdienst?
Jörgen Oosterwaal	De gevoeligste man van de wetstraat

ISSN 0039-2324 afgiftekantoor Leuven X

[Deel december, voorplat]

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

DECEMBER 1996

Mensenrechten zijn algemeen en redelijk, maar hun toepassing is dat niet

Kun je over God iets verstandigs zeggen?

Rusland en de buitenwereld

Vele Mondriaans

Het boek in 1996

Jaargang 63, nummer 11

[Deel december, binnenkant voorplat]

Streven, december 1996

63^E jaargang, nr. 11

redactie

Jan Koenot (hoofdredacteur), Erik Martens (redactiesecretaris), Ludo Abicht, Paul Begheyn, Ilse Bulhof, Wil Derkse, Georges De Schrijver, Joris Gerits, Ger Groot, Harry Hamersma, Vincent Hunink, Eddy Kerckhof, Frans Van Bladel, Toon Vandevelde, Jef Van Gerwen, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns

redactiesecretariaat

Geert Boeve, Erik Martens, Hans Willemse

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

tel 03/237.97.94 / fax 03/238.92.80

contactadres nederland

Hobbemakade 51, NL-1071 XL Amsterdam

tel 020/679.82.07 / fax 020/676.43.30

abonnementen

Januari-december (11 nummers) incl. BTW:

België: BEF 1.850; Nederland: fl. 113;

andere landen in Europa: BEF 2.253;

landen buiten Europa: BEF 2.571.

Studenten: BEF 990 (B), fl. 65 (NL).

Abonnementen gaan in na betaling van het juiste abonnementsgeld op KB-rekening 409-8515871-91 (B) of Postbankrekening 4344657 (NL). Als mededeling noteert u de gewenste jaargang.

Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij u, ten laatste een maand voor het einde van de jaargang, schriftelijk uw opzeg meldt.

losse nummers

Oude nummers (verschenen voor januari 1995) kosten BEF 100 / fl. 6. Informeer eerst of ze nog voorradig zijn.

steun

Voor giften vanaf 1000 frank (B) / fl. 50 (NL) bovenop het abonnementsgeld ontvangt u in januari 1997 een fiscaal kwijtschrift.

vormgeving

Erik Martens

verantwoordelijk uitgever

Jan Koenot,

Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen

nadruk van artikelen

Verboden zonder verlof van de redactie

omslagillustratie

Piet Mondriaan, Ex-libris voor E.E. Seeligs Strebe zum Licht, lithografie, 86 X 117mm, coll. J.P. Smid.

[Deel december, pagina 961]

STREVEN

DECEMBER 1996

963	Mensenrechten zijn algemeen en redelijk, maar hun toepassing is dat niet Ger Groot In 1995 bestonden de Verenigde Naties vijftig jaar en dat heeft aanleiding gegeven tot nogal gemengd gestemde bedenkingen. Vooral de situatie van de mensenrechten is nog altijd weinig rooskleurig. Wat moeten de Verenigde Naties doen en wat kúnnen zij doen? En wat is het filosofisch statuut van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens in een steeds pluriformer wordende wereld?
978	Kun je over God iets verstandigs zeggen? Wil Derkse Ludwig Heyde heeft, met zijn boek Het gewicht van de eindigheid, de godsvraag opnieuw onder de aandacht van de filosofen gebracht. Na de kritiek van de Verlichting lijken de klassieke denkwegen naar God, van Anselmus van Canterbury en Thomas van Aquino, voorbijgestreefd. Verstandig spreken over God is onmogelijk, onwenselijk, ondenkbaar of ongepast geworden. Biedt Hegel een antwoord, of blijft de vraag naar God een echte vraag?
990	Rusland en de buitenwereld Erik Faucompret Gedurende de eerste twee jaren was Jeltsins buitenlands beleid uitgesproken pro-westers. Na oktober 1993 is er een ommekeer: het Russisch buitenlands beleid wordt nationalistischer. Rusland wil opnieuw een supermacht worden, vooral in relatie tot het nabije buitenland en Azië. De band met het Westen zal in de toekomst wellicht losser worden. Of een nieuwe Oost-West-confrontatie zal kunnen worden vermeden, is de vraag.
1001	Vele Mondriaans Charo Crego In 1944 overleed Piet Mondriaan in New York in relatieve onbekendheid. Bij de vijftigste herdenking van zijn sterfdag is een vloed van literatuur losgekomen die zijn kunst en zijn persoon opnieuw trachten te duiden. Maar Mondriaan is een man met vele gezichten en de betekenis van zijn werk lijkt onuitputtelijk.

[Deel december, pagina 962]

1027	PODIUM
1015	Het boek in 1996. Een gesprek met Christian Bourgois Louis Seguin Het boek verliest als cultuurdrager dag na dag aan prestige en zijn marktaandeel in de communicatiemaatschappij slinkt zienderogen. Terzelfder tijd beleven de elektronische media een ongekende euforie. Christian Bourgois wijst op de precaire financiële situatie van het traditionele uitgevershuis, dat bedreigd wordt door het succes van de nieuwe media en door de ongecontroleerde toename van het fotokopiëren. Tegenover de eigentijdse mythe van een wereldwijde communicatie via Internet verdedigt hij het lezen van een boek als een intieme bezigheid die iemands leven ondersteboven kan keren.
1023	Niet het boek, maar de lezer Marcel Janssens Marcel Janssens vat de gedachten samen van Alfred Grypdonck, die misschien wel afscheid neemt van het boek, maar niet van het lezen. De nieuwe media zijn immers slechts andere dragers, waarvan de boodschap ook gelezen moet worden, op een kundige en kritische wijze. Ook al sturen de elektronische kanalen aan op een nieuwe vorm van ‘geletterdheid’, leescompetentie blijft een allerbelangrijkste sociaal-culturele vereiste.
1027	Laconieke poëzie van Peter van Lier Joris Gerits
1030	Have a nice cup of tea, it will make you feel better Erik Martens
1037	Jeugd, rock en cultuur. Recente publicaties Jan Koenot
1042	Aeschylus' Oresteia. Vrouwonvriendelijk, maar geen soap Jef Ector
1047	FORUM
1047	Justitia, met en zonder blinddoek Kees Klop
1051	Boekhistorisch onderzoek in Nederland (II) Paul Begheyn
1055	Fin de siècle, fin du Grec? Marc Vercruysse
1061	BOEKEN
1075	INHOUDSOPGAVE JAARGANG 63 (1996)

[Deel december, achterplat]

STREVEN DECEMBER 1996

	PODIUM
Ger Groot	Mensenrechten zijn algemeen en redelijk...
Wil Derkse	Kun je over God iets verstandigs zeggen?
Erik Faucompret	Rusland en de buitenwereld
Charo Crego	Vele Mondriaans
Christian Bourgois	Het boek in 1996
Marcel Janssens	Niet het boek, maar de lezer

Joris Gerits	Laconieke poëzie van Peter van Lier
Erik Martens	Have a nice cup of tea...
Jan Koenot	Jeugd, rock en cultuur
Jef Ector	Aeschylus' Oresteia

	FORUM
Kees Klop	Justitia, met en zonder blinddoek
Paul Begheyn	Boekhistorisch onderzoek in Nederland
Marc Vercruysse	Fin de siècle, fin du Grec?

Vorige Volgende