Streven. Jaargang 30

[p. 769]

[1977, juni]

[Inhoud]

J. Kuin, De kerk in stroomversnelling

De auteur bespreekt in dit artikel het boek van Peter Hebblethwaite, ‘The Runaway Church’, hetgeen te vertalen zou zijn met ‘de kerk in stroomversnelling’. Het opmerkelijke van dit boek is de humor, die functioneert binnen een ernstig betoog. Voor de Nederlanders is er de charme van het feit dat uit dit boek blijkt dat wat in Nederland aan de hand was, overal elders ook aan de gang is. Hebblethwaites attitude: de spanningen, de tegenstellingen, de strijd en het onbehagen aanvaarden in het besef dat de ideale kerk nooit bestaan heeft.

G. Thys, Schuld en boete: voer voor psychologen

De commentaren die grote en minder grote auteurs aan Dostojewski's oeuvre hebben gewijd, blijken alle haast onvermijdelijk aan eenzelfde euvel te lijden: de multidimensionele wereld van de Russische schrijver wordt tot één, gezochte of gewenste (psychologische, filosofische...) dimensie ervan herleid. Met zijn benadering wil de auteur meer recht laten wedervaren aan de complexiteit èn de rijkdom van een van Dostojewski's meesterwerken.

E. De Kuyper, Brecht in Hollywood: een anachronisme

Brechtbiografen weten veelal geen blijf met het historisch feit dat deze marxistische auteur ooit naar Hollywood getogen is met de kennelijke bedoeling daar ook het filmmedium te (leren) gebruiken. Tot de mislukking van dit kortstondig avontuur hebben een aantal wederzijdse misverstanden bijgedragen: onoverkomelijk was echter Brechts vasthouden aan zijn eigen verteltrant, de exemplarische fabel, die zijn overredingsbedoeling al te uitdrukkelijk demonstreert.

C. Free, Een schrijver over en een schrijver van literatuur

De voltooiing van het handboek van Knuvelder en de toekenning van de P.C. Hooftprijs 1974 aan Simon Carmiggelt vormen de aanleiding voor een korte bespreking van beider werk.

G. Delmarcel, Rubens en de wandtapijtkunst

Het picturale genie van de Vlaamse meester heeft ook op de wandtapijtkunst van zijn en nog veel latere tijd een enorme invloed gehad. De door Rubens eigenhandig geschilderde - veeleer dan getekende - modellen, op

[p. 770]

klein en groot formaat, van vier tapijt‘reeksen’ illustreren zowel zijn compositorisch talent als de creatieve behendigheid waarmee hij de vaak erg gedetailleerde wensen van zijn opdrachtgevers aan zijn eigen visie op het kunstwerk wist te onderwerpen.

L.L.S. Bartalits, De Latijns-Amerika politiek van de Verenigde Staten

President Carter legt ook ten aanzien van Zuid-Amerika nadruk op de mensenrechten. Brazilië reageert hierop ontstemd. Deze houding illustreert de emancipatie van de koploper van Latijns-Amerika. Chili, Uruguay, Paraguay en zelfs Argentinië, landen waarop de nieuwe ‘moraliserende’ koers van het Witte Huis eveneens gericht is, kunnen zich een dergelijke vrijheid van toon en optreden niet veroorloven.

K. Deburchgrave, Barry Lyndon: figuren in Kubrickland

Met zijn jongste film heeft Kubrick tot aller verrassing aangeknoopt bij het vergeten of ‘versleten’ genre van de historische kostuumfilm. De auteur vergelijkt Kubricks exploot met het literair model ervan, de weinig bekende roman van Thackeray, en signaleert hoe uiteenlopend de Angelsaksische en de continentaal-europese kritiek hebben gereageerd op een z.i. toch originele reanimatie van een oud filmgenre.