Streven. Jaargang 25

[p. 113]

[1971, nummer 2]

[Inhoud]

Drie jaren na augustus 1968, p. 115

Husák heeft het volk duidelijk gemaakt dat het zich geen valse illusies moet maken. Achteraf acht men Dubceks idealisme wat kinderlijk en om erger te vermijden geeft men voor een groot deel zijn vertrouwen aan Husák.

Het grootstadsprobleem in Amerika, p. 130

Het traditionele beeld van de echte Amerikaan is de man die in een blokhut geboren is of op een ranch. De politiek van de Verenigde Staten is hier tot voorkort vanuit gegaan. De ontwikkeling van de grootstad brengt allerlei problemen met zich mee, waaronder niet het minste dat van de criminaliteit en het geweld is. Zullen de bouwers van de metropolis de slopers worden van de Amerikaanse samenleving of zullen zij de grootstad tot uitgangspunt kunnen nemen voor nieuwe waarden?

Twee spaanse dichters, p. 141

De poëzie die hier gepresenteerd wordt is volgens de auteur van belang vanwege de transcriptie die ze geeft van de ‘eigentijds Spaanse werkelijkheid’, als document van de preoccupatie van een kleine groep alerte geesten met betrekking tot de eigen geschiedenis. Bovendien is zij een schakel tussen wat geschreven werd onmiddellijk na de Burgeroorlog en een nieuwe etappe die nog maar pas vorm aan het krijgen is.

De valstrik van het conformisme, p. 152

Il, Conformista, de jongste film van Bertolucci, heeft zowel in vakbladen als krantenrecensies over het algemeen een lovende kritiek gekregen. Het is in ieder geval een uiterst verzorgde film. Maar tussen het werk dat Bertolucci daaraan besteed heeft en het resultaat bestaat een breuk. Juist dit tekort is intrigerend. Analyseert men dit, dan ziet men dat kritiek op deze film meteen kritiek kan zijn op de Italiaanse (én Europese) cultuur en samenleving.

[p. 114]

Alexander Solsjenitzyn, p. 161

Op het eerste gezicht is het natuurlijk bijzonder gewaagd Alexander Solsjenitzyn een ‘christelijk profeet in Sovjet-Rusland’ te noemen. De auteur poneert dit echter niet slechts, hij toont ook uit werken van de schrijver aan, in welke zin dit verstaan dient te worden: hij is een apologeet zonder apologetiek.

Beeld-spraak VI, p. 175

H.M. Enzensberger begint zijn geruchtmakend essay ‘Bouwdoos voor de theorie van de massamedia’ met een citaat van Brecht: ‘Voor het geval u dit utopisch vindt: wees zo goed erover na te denken waarom het utopisch is’. Hetzelfde motto had ook boven de Beeld-spraak kunnen staan, waarin enkele losse overwegingen worden gegeven over de manier waarop wij met onze tv (kunnen) omgaan.