De financiering van het wetenschappelijk onderzoek in Vlaanderen, p. 1063
Een van de gebieden waarop de Vlamingen in België nog altijd een grote achterstand hebben op de Franstaligen, is dat van het wetenschappelijk onderzoek en de financiering ervan. Gemakkelijk kan men hier spreken van een ‘schandaal’. Maar de oorzaken van deze situatie zijn complexer dan een gefrustreerde strijdliteratuur soms doet vermoeden. Complexer en meer omvattend zijn dan ook de middelen om de situatie te verhelpen. De eerste voorwaarde is in ieder geval dat we nauwkeurig en concreet weten waar we staan. Pas dan kunnen we gaan praten over een gezamenlijke aanpak.
Een vertaling van een encycliek, p. 1075
De encycliek van Paulus VI, Sacerdotalis Caelibatus, zet vermoedelijk geen punt achter de discussies over het celibaat. De paus spoort zelf aan tot een diepere bezinning en studie. Wie voor die studie rekening wil houden met de encycliek, zal daarvoor de Nederlandse vertaling die in De Tijd is verschenen, niet kunnen gebruiken. Die vertaling is onbehoorlijk slecht.
Enige opmerkingen over vragen, p. 1082
Een uitspraak die niet het antwoord is op een vraag, hangt als het ware in de lucht. Het is vrij doelloos om dergelijke in de lucht hangende uitspraken te onderzoeken op haar zinvolheid of zinloosheid, zoals door veel moderne denkers wordt gedaan. De uitspraak moet worden beoordeeld in verband met de vraag waarop ze antwoordt. Daartoe moet eerst worden onderzocht hoe we de bedoeling van de vraag kunnen achterhalen en hoe wij kunnen achterhalen of een vraag werkelijk een bedoeling heeft.
Montreal Expo 67, p. 1089
Een wereldtentoonstelling is als een vreemde zwerfsteen op onze aarde: we weten niet hoe hij er eigenlijk komt of wat we ermee aanvangen, maar we zitten ermee. Je kunt gemakkelijk zeggen: zo'n wereldtentoonstelling heeft geen zin meer, maar ze is er - deze zomer in Montreal - zoals de oorlog in Vietnam of het conflict in het Midden-Oosten.
[pagina 1062]
[p. 1062]
De macht en de armoede van de middelmatigheid, p. 1099
In wankel evenwicht van Edward Albee gaat over een in bitterheid beleefde middelmatigheid van de liefde, die wordt uitgedaagd door een oproep tot heldhaftigheid. Uit onmacht wordt aan de oproep niet beantwoord, maar de middelmatigheid wordt nederig aanvaard en daardoor gelouterd. Daardoor wordt dit stuk veel rijper en evenwichtiger dan het rauwe, extroverte Wie is bang voor Virginia Woolf?
Godsdienstsociologie en beleid, p. 1111
De vraag die in deze bespreking van K. Dobbelaere's proefschrift, Sociologische analyse van de katholiciteit, wordt gesteld is, hoe de gegevens van de sociologie dienstbaar gemaakt kunnen worden aan het concrete beleid. De sociologie biedt het materiaal aan om de situatie te doorzien; er zullen ook mensen moeten zijn die deze gegevens kunnen gebruiken om te komen tot reële adviezen.
Medemens en maatschappij bij Ruyslinck, p. 1118
B.F. Van Vlierden heeft hier vroeger over een roman van Ward Ruyslinck eens geschreven: ‘Het Reservaat is een roman waarin we een scherpe, tot in het karikaturale verhevigde kritiek vinden op de dreigingen die onze tijdgeest inhoudt, met daartegenover de hulde aan de eenvoudigen van hart, de zwakken in deze wereld (...), die een wanhopige strijd voeren tegen de verwording van de moderne maatschappij’. Lieve Scheer vindt deze visie op mens en maatschappij terug in heel het werk van Ruyslinck.
Heinrich Bölls ‘Ende einer Dienstfahrt’, p. 1126
Van H. Böll schijnt men altijd maar weer te eisen dat hij eindelijk eens dé grote roman schrijft waar men nu al zo lang op zit te wachten. Zijn jongste novelle is dat ook weer niet. Maar is het al niet veel waard, dat een werk als dit een heel eigen plaats inneemt in Bölls hele werk? De auteur laat iets zien van Bölls evolutie en van de weg die hij in kan slaan.
Auteursrechtelijk beschermd