Streven. Jaargang 20

[p. 217]

[1966, nummer 3]

[Inhoud]

Communisme en religie, p. 219

Zijn de wijzigingen in de houding van het communisme ten aanzien van de godsdienst een aanduiding voor een verlaten van de marxistische inspiratie? Het atheïsme neemt in het systeem een zo wezenlijke plaats in, dat het uit het marxisme niet weg te denken is. Ook al onderkennen verschillende moderne Oosteuropese auteurs het tijdgebonden aspect van Marx' atheïsme en dat van de eerste overtuigde communisten en al ontstaat er heden ten dage een zekere waardering voor de religie, zeker voorzover men sociale tendensen gemeen heeft, - toch zullen marxisme en godsdienst voorlopig, zij het in groeiende toenadering, naast elkaar blijven bestaan.

De sociale wetenschappen en het ontwikkelingsvraagstuk, p. 229

De naoorlogse ontwikkelingsproblematiek vond de sociale wetenschappen slecht voorbereid. Aanvankelijk werd vooral een beroep gedaan op de economie, die in een al te westerse probleemstelling eenzijdig de nadruk legde op de factor kapitaal. Door de ondervinding wijzer geworden ging men ook te rade bij de andere sociale wetenschappen. Het antwoord van deze wetenschappen is niet altijd bevredigend geweest.

Vormende waarde van de economische wetenschappen in het M.O., p. 234

Is er in het algemeen vormend onderwijs, in de zogenaamde humaniora, plaats voor de economische wetenschappen? Het bestaan van talloze economische secties in het secundair onderwijs bewijst natuurlijk dat men op deze vraag allang positief geantwoord heeft. Maar worden de mogelijkheden welke de economie biedt om de leerlingen ook een volwaardige algemene vorming bij te brengen, voldoende benut?

Documententheater en historisch drama 2, p. 240

De vogue van het ‘documententheater’ en de eigen problematiek van dit genre doen de vraag rijzen, hoe geschiedenis in het moderne theater nog uitgebeeld kan worden. Aan de hand van recente voorbeelden wordt aangetoond waar vandaag de mogelijkheden én de voorwaarden liggen voor het historisch drama.

[p. 218]

Gesprek met Henry Moore, p. 247

Henry Moore zou men de Socrates van de moderne Engelse beeldhouwkunst kunnen noemen: in een land waar van beeldhouwkunst nauwelijks sprake was, wekte hij een hele generatie beeldhouwers die momenteel de avant-garde uitmaken. Hij heeft nu zelf zijn ervaringen neergelegd in een boek, ‘Henry Moore on Sculpture’. In het gesprek dat Ludo Bekkers met hem had, vertelt hij over zijn evolutie en over de verschillende themata die zijn werk beheersen.

Brief aan een jonge niet-katholiek, p. 253

Heinrich Böll spreekt zich hier zeer beslist en emotioneel uit tegen de sterke band tussen kerk en staat, in dit geval de Bundeswehr, in Duitsland. Hij maakt vooral bezwaar tegen de verwarrende en vernederende positie van de jonge man die meent op principiële gronden dienst te moeten weigeren.

Josef von Sternberg, p. 262

Josef von Sternberg, de schepper van ‘Der blaue Engel’ en van de Marlene-Dietrichmythe, is een ‘oude’ kineast. Maar de jonge garde schijnt voor deze figuur een vernieuwde belangstelling en waardering aan de dag te leggen. Een analyse van zijn werk laat niet alleen zien hoe modern het is, maar ook wat wij onder modern kunnen verstaan.

Teilhard verwoordt een mensbeeld, p. 273

Het gangbare mensbeeld uit de evolutionistische school (Darwin en Haeckel) was door een sterk methodisch biologische benadering zeer eenzijdig gekleurd. Teilhard heeft door zijn onderzoekingen en zijn visie een meer harmonieus beeld ontworpen, dat meer dan een exact registreerbaar gedeelte van de werkelijkheid omvat. Dode skeletten en schedels worden ten leven gewekt vanuit Teilhards levenservaring, die geest, persoon en toekomst ziet.