De Stijl 2 1921-1932

Werner Gräff
De nieuwe ingenieur en marche

Zekerst criterium voor den modernen scheppenden mensch is:

de mogelijkheid elementair te denken en te beelden.

Vorming tot de nieuwe beelding bestaat in: de elementen van elk beeldingsgebied radikaal en onaanvechtbaar formuleeren.

Voorts: het moderne inzicht in uiterste consequentie beleven.

Thans vormt zich een nieuwe ingenieursgeneratie!

Dat beteekent: Voltooiïng en ten slotte einde der mechanistische techniek. Laatste en uiterste bloei der mechanistische techniek, daar de noodzakelijke wetten volkomen beheerscht bestanddeel onzer nieuwe wereldbeschouwing zijn. Daardoor wordt de nieuwe ingenieur zijn elementair uitdrukkingsmiddel bewust.

Noodwendig resultaat dezer bewustwording en beheersching: ongecompliceerdheid, evenwichtigheid, begrijpelijkheid en geraffineerdste economie.

De nieuwe ingenieur beeldt niet om, hij beeldt nieuw. D.w.z. hij verbetert niet, maar hij vervult elke nieuwe eisch direct-elementair.

Binnen weinige jaren, zal de nieuwe, d.i. elementair-geschoolde ingenieursgeneratie, elke nieuwe levens-

[p. 362]

vordering, welke men redelijkerwijs aan de mechanistische techniek kan stellen, gemakkelijk vervullen.

Maar het gaat altijd verder:

Daar bovenuit, zal voor de pioniers der nieuwe beelding een enorm beeldingsgebied vrij komen, waarvan reeds thans de eerste omtrekken in wetenschap en kunst doorschemeren. In een tiental jaren worden uit de hypothesen van heden, theoriën geboren-en ten slotte: wetten. Slechts de, volkomen in ons wezen omgezette vaardigheid, om elke nieuwe eisch, absoluut elementair op te lossen, kan ons dan verder brengen, onbeïnvloed door de methode der mechanistische techniek, ontstaat de nieuwe techniek der spanningen, der onzichtbare bewegingen, der imponderatiliteit en van snelheden welke in het jaar 1923 zelfs nog niet denkbaar zijn.

De nieuwe ingenieur is gewapend.

De elementaire beelding leve!

De snelheid der tijdsontwikkeling:

De materieele en geestelijke behoeften van ieder mensch bepalen zijn wereldbeschouwing, zijn verlangens en zijn werk.

Drijfveer tot scheppen is ons slechts: de behoefte. Ons: d.w.z. van de modernste menschen, van den tijdsdrang. De heldersten der aktief-werkenden erkennen en bevestigen de richting, waarin de tijdsontwikkeling zich beweegt. Vreugde beleven aan den vooruitgang is hun een behoefte. Op deze wijze werken zij positief in op de snelheid der tijdsontwikkeling.

De verwardsten onder de actief-werkenden verkennen de ontwikkelingsrichting tot aan hare uiterste grenzen, tot aan haar tegendeel. Hun behoeften zijn middeneeuwsch: zij werken negatief, dus remmend. Beide groepen zouden zich wel direct van elkaâr verwijderen, indien zij niet elkanders polen waren, verbonden door de tusschen hen liggende (enorm omvangrijke) groep der passieven: de groote massa, die slechts als traagheidsmoment werkt. De snelheid der tijdsontwikkeling wordt daarom bepaald door de totaliteit der behoeften aller groepen, d.w.z.: Omvang en intensiteit der behoeften der vooruitstrevendsten, verminderen omvang en intensiteit der behoeften van de achterlijksten (middeneeuwschen) - met inachtneming van het traagheidsmoment.

Dec. 1922.