Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het xj. Capittel.

1 Ptolomeus Koningh van Egypten komt met groote krijghs-macht in Syrien, onder het decksel van sijn swager by te staen, ende neemt de zeesteden in. 9 Spant aen met Demetrius tegen sijn swager, welcken hy sijn dochter ontneemt, ende geeftse aen Demetrius. 13 Set op de kroone van Asien. 15 Slaet Alexander, die na Arabien vlucht, ende Zabdiël slaet hem het hooft af. 18 Ptolomeus sterft korts daer na, ende Demetrius wort Koningh in sijn plaetse. 20 Ionathan belegert de burcht. 24 Treckt na den Koningh met geschencken, die hem verhooght, ende in het Hoogepriesterdom bevestight. 30 De brief Demetrij aen Ionathan ende de Ioden. 37 Demetrius danckt af het vreemt krijghsvolck, dat daerom op hem t’onvreden is. 38 Eenen Tryphon brenght te voorschijn Antiochum den sone van Alexander, om in sijns vaders plaetse te regeeren. 41 Demetrius soeckt hulpe aen Ionathan, die hem drie duysent Ioden sendt. 44 Die van Antiochien rebelleeren tegen Demetrium, die op het hof vlucht, ende de Ioden verlossen hem, dootslaende hondert duysent mannen. 52 Demetrius is ondanckbaer tegen de Ioden. 53 Tryphon maeckt den jongen Antiochum Koningh, ende krijght Ionathan aen sijn zijde. 59 die Ascalon ende Gasa inneemt. 64 gelijck oock sijn broeder Simon, Bethsura. 67 Ionathans volck wort op de vlucht gedreven, doch weder by een gebracht, slaet hare vyanden.

1

ENde de Koningh van Egypten vergaderde veel krijghsvolck, gelijck daer is het zant aen den oever der zee, ende vele schepen: ende hy socht het Koninckrijck van Alexander te bemachtigen met bedrogh, ende het selve te brengen aen sijn Koninckrijck.

2

Ende hy trock in Syrien met vreedsame woorden, ende die van de steden openden hem [de poorten,] ende gingen hem te gemoete, alsoo dit het bevel was des Koninghs Alexandri, dat men hem soude te gemoete gaen, om dat hy sijn schoonvader was.

3

Ende als Ptolomeus nu in de steden quam, stelde hy in een yegelicke stadt krijghsvolck tot besettinge.

4

Ende als hy na by Azoten quam, soo toonden sy hem den tempel Dagons met vyer verbrant, ende Azoten met hare voorsteden verwoest, ende de doode lichamen wech geworpen, ende de verbrande menschen, die [Jonathan] verbrant hadde in de oorloge. (Want sy hadden deselve tot hoopen gemaeckt in sijnen wegh.)

5

Ende sy vertelden den Koningh wat Ionathan gedaen hadde, om hem veracht te maken: ende de Koningh sweegh.

6

Ende Ionathan quam den Koningh te gemoete tot Ioppe met [groote] heerlickheyt, ende sy groeteden malkanderen, ende sy sliepen aldaer.

7

Ende Ionathan reysde met den Koningh tot de riviere genaemt Eleutherus, ende keerde weder na Ierusalem.

8

De Koningh Ptolomeus nu, de heerschappije verkregen hebbende over de zeesteden tot Selucien toe, die aen de zee gelegen is, overdacht tegen Alexandrum quade overdenckingen.

9

Ende hy sondt Gesanten aen den Koningh Demetrium, seggende, Wel aen, laet ons met malkanderen een verbont maecken, ende ick sal u geven mijne dochter die Alexander heeft, ende ghy sult Koningh zijn over het Koninckrijck uwes vaders.

10

Want het berouwt my dat ick hem mijne dochter hebbe gegeven: want hy heeft my gesocht te dooden.

11

Ende hy maeckte hem veracht, om dat hy sijn Koninckrijck begeerde.

12

Ende hy nam sijne dochter wech, ende gafse aen den selven Demetrius, ende hy wiert van Alexander vervreemt, ende hare vyantschap wiert openbaer.

13

Ende Ptolomeus quam tot Antiochien, ende settede op sijn hooft twee Konincklicke hoeden, eenen van Asien, ende eenen van Egypten.

14

Ende de Koningh Alexander was op dien tijt in Cilicien, om dat de inwoonders der selve plaetsen af vielen.

15

Ende Alexander dit hoorende, quam om tegen hem te oorlogen: ende Ptolomeus toogh uyt, ende ontmoetede hem met een stercke macht, ende hy sloegh hem in de vlucht.

16

Ende Alexander vloodt na Arabien, op dat hy aldaer mochte beschermt zijn. Doch de Koningh Ptolomeus wiert verhooght.

17

Ende Zabdiël den Arabier sloegh Alexander ’t hooft af, ende sondt dat aen Ptolomeum.

18

Ende de Koningh Ptolomeus stierf den derden dagh daer na, ende de gene die in sijne sterckten waren wierden omgebracht van de gene, die in die sterckten waren.

19

Ende Demetrius wiert Koningh in het hondert ende seven en sestighste jaer.

20

In die selve dagen vergaderde Ionathan die uyt Iudeen, om de burcht te Ierusalem in te nemen, ende maeckte tegen deselve vele instrumenten [van gewelt.]

21

Ende sommige die haer eygen volck hateden, mannen die de wet verbraken, reysden henen na den Koningh, ende boodtschapten hem dat Ionathan de burcht belegerde.

22

Ende hy dit hoorende wiert gram: ende soo haest hy [kolom] het hoorde, spande hy terstont aen, ende quam tot Ptolomais, ende schreef aen Ionathan dat hy van het belegh soude ophouden, ende dat hy op het allerspoedighste hem soude te gemoete komen tot Ptolomais, om met hem te spreken.

23

Het welck Ionathan verstaen hebbende, beval dat men met de belegeringe soude voort gaen, ende hy verkoos eenige van de Ouderlingen Israëls, ende van de Priesters, ende begaf hemselven in ’t gevaer.

24

Ende hy nam met hem silver, ende gout, ende [kostelicke] kleederen, ende andere geschencken seer vele, ende hy reysde na den Koningh tot Ptolomais, ende hy vondt genade voor hem.

25

Ende eenige godtloose uyt het volck [der Joden] beschuldighden hem.

26

Doch de Koningh dede hem, gelijck hem gedaen hadden de [Koningen] die voor hem waren geweest, ende hy verhooghde hem in tegenwoordigheyt van alle sijne vrienden.

27

Ende hy bevestighde hem het Hoogepriesterschap, ende alle andere saken daer mede hy te voren was vereert geweest: ende hy maeckte hem tot een Opperste van sijne voornaemste vrienden.

28

Ende Ionathan versocht van den Koningh dat hy Iudeen, ende de drie Gerichten, ende het lant van Samarien soude tribuyt-vry maken, ende beloofde hem drie hondert talenten.

29

Ende de Koningh vondt dat goet, ende hy schreef aen Ionathan brieven van alle dese dingen, zijnde van desen inhoudt:

30

De Koningh Demetrius wenscht sijnen broeder Ionathan, ende het volck der Ioden, voorspoet.

31

Het afschrift des briefs, dien wy geschreven hebben aen Lasthenes onse neve, van u-lieden, schrijven wy oock aen u, op dat ghy het mooght sien.

32

Wy hebben voorgenomen aen het volck der Ioden, die onse vrienden zijn, ende die aen ons houden het gene recht is, goet te doen, van wegen hare goetwilligheyt tegen ons.

33

Daerom hebben wy haer toegeleght de lantpalen van Iudeen, de drie Gerichten, Apherema, Lydda, ende Ramathem, welcke van het lant van Samarien gevoeght zijn aen Iudeen: ende al het gene dat daer aen behoort, [geven wy] aen alle die te Ierusalem offeren: ende dat in plaetse van de Konincklicke renten, die de Koningh te voren van haer jaerlicks ontfingh van ’t gewas der aerde, ende van de boomvruchten.

34

Ende [alle] de andere [inkomsten] die ons toebehooren, soo van tienden, als van tollen die ons toebehooren, ende de soutpannen, ende de kroonen die ons toebehooren, alle dese dingen vergunnen wy haer van nu af.

35

Ende geen dingh van desen allen en sal van nu aen tot eenigen tijt te niete gedaen worden.

36

Soo besorght dan nu dat een afschrift van desen allen gemaeckt werde, ende laet het aen Ionathan geven, ende gestelt worden op den heyligen bergh in een bequame ende vermaerde plaetse.

37

Ende Demetrius siende dat het lant voor hem in stilte was, ende dat daer niet en was dat sich tegen hem stelde, soo heeft hy alle sijn krijghsvolck laten gaen, een yegelick na sijne plaetse: uytgenomen het vreemt krijghsvolck, dat hy uyt de vreemde eylanden ende volcken hadde aengenomen: daerom al het krijghsvolck, dat hy van sijne vaderen ontfangen hadde, is hem hatigh geworden.

38

Ende daer was eenen Tryphon, onder de gene die eertijts aen Alexanders zijde waren, welcke siende dat al het krijghsvolck tegen Demetrium murmureerde, reysde na Simalkue den Arabier, die het kint Antiochum, den sone van Alexander, opvoedde:

39

Ende hy hieldt by hem aen, dat hy den selven aen hem soude over geven, op dat hy in sijns vaders plaetse soude Koningh zijn: ende verhaelde hem oock wat Demetrius uytgericht hadde, ende hoe dat sijn krijghsvolck hem vyandigh was: ende hy bleef daer vele dagen.

40

Ende Ionathan sondt brieven tot den Koningh Demetrium, dat hy de gene die op de burcht van Ierusalem, ende in de sterckten waren, soude willen uytwerpen: want sy streden tegen Israël.

41

Ende Demetrius sondt aen Ionathan, seggende, Ick sal niet alleen dat doen aen u ende uwen volcke, maer ick sal u met [groote] heerlickheyt verheerlicken, ende oock uw’ volck, soo wanneer ick goede gelegentheyt sal verkrijgen.

[fol. 53r]

42

Ghy sult dan nu wel doen dat ghy my mannen sendt, die my helpen strijden, om dat al mijn krijghsvolck my is af gevallen.

43

Ende Ionathan sondt hem na Antiochien drie duysent kloecke ende dappere mannen: ende die quamen tot den Koningh, ende de Koningh wiert verheught over hare komste.

44

Ende die van de stadt vergaderden in het midden van de stadt, ontrent hondert ende twintigh duysent mannen, ende wilden den Koningh dooden.

45

Ende de Koningh vluchtte op het [Konincklick] hof, ende die van de stadt namen de toegangen der stadt in, ende begonden hem te bestrijden.

46

Ende de Koningh riep de Ioden tot hulpe, ende sy vergaderden alle te samen by hem, ende verstroyden haer door de stadt.

47

Ende sy doodden in de stadt op dien dagh hondert duysent mannen, ende staken de stadt in brant, ende sy kregen op dien dagh grooten buyt, ende verlosten den Koningh.

48

Ende die van de stadt siende dat de Ioden de stadt bemachtight hadden, gelijck sy wilden, zijn in haer gemoedt verslagen geworden, ende riepen tot den Koningh met smeeckinge,

49

Seggende, Geeft ons de rechter [hant,] ende laet de Ioden ophouden ons ende de stadt te bestrijden.

50

Ende sy wierpen hare wapenen wech, ende maeckten vrede: ende de Ioden bequamen groote eere soo by den Koningh, als by alle die in sijn Rijck waren: ende sy keerden weder na Ierusalem, hebbende grooten buyt.

51

Ende de Koningh Demetrius gingh sitten op den throon sijns Koninckrijcks, ende het lant was voor hem in stilte.

52

Ende hy en hieldt niets van ’t gene hy belooft hadde, ende wiert vervreemt van Ionathan, ende hy en vergoldt hem niet na de weldaden, die hy hem bewesen hadde, maer hy heeft hem seer verdruckt.

53

Ende na desen is Tryphon weder gekeert, ende Antiochus het jonge kint met hem, ende dat wiert Koningh, ende settede hem den Konincklicken hoedt op.

54

Ende tot hem vergaderden alle de krijghs-machten, die Demetrius afgedanckt hadde, ende die streden tegen hem, ende hy vloodt, ende wiert in de vlucht gebracht.

55

Ende Tryphon kreegh de beesten, ende bemachtighde [de stadt van] Antiochien.

56

Ende de jonge Antiochus schreef aen Ionathan, seggende, Ick bevestige u het Hoogepriesterschap, ende stelle u over de vier Gerichten, ende dat ghy een van de vrienden des Koninghs sult zijn.

57

Ende hy sondt hem [veel] goutwerck tot sijnen dienst, ende hy gaf hem macht om te mogen drincken uyt goutwerck, ende om een purperkleet te dragen, ende om een gouden spanghsel te hebben.

58

Ende hy stelde sijnen broeder Simon tot een Overste van de gewesten van Tyrus af, tot de lantpalen van Egypten toe.

59

Ende Ionathan trock uyt, ende reysde over de riviere, door de steden, ende alle de krijghs-machten van Syrien vergaderden by hem, om hem te helpen strijden, ende hy quam tot Ascalon, ende die van de stadt quamen hem seer statelick te gemoete.

60

Ende hy vertrock van daer na Gaza, ende van die van Gaza uytgesloten zijnde, belegerde hyse rontom, ende verbrandde hare voorsteden met vyer, ende plonderde deselve.

61

Ende die van Gaza baden Ionathan, ende hy gaf haer de rechter hant, ende hy nam de sonen harer Oversten tot gijselaers, ende sondt haer na Ierusalem, ende doorreysde dat lant tot Damascum toe.

62

Ende Ionathan hoorende dat de Overste van Demetrius te Cades in Galileen waren, met veel krijghsvolck, willende hem uyt dat lant verdrijven:

63

Is hy haer te gemoete getrocken: ende liet sijnen broeder Simon in het lant.

64

Ende Simon belegerde Bethsura, ende hy bestormde [de stadt] vele dagen, ende hieldt haer besloten.

65

Ende sy baden hem datse de rechter hant mochten hebben, ende hy gaf’se haer: ende hy verdreef’se van daer, ende nam de stadt in, ende bestelde besettinge in deselve.

66

Doch Ionathan legerde hem met sijn leger tegen het water Gennesar: ende des morgens vroegh trocken sy na het vlacke veldt Nasor.[kolom]

67

Ende siet, het leger der vreemde ontmoetede hem in dat veldt, ende sy sonden een hinderlage tegen hem uyt in de bergen, ende sy ontmoeteden haer van voren.

68

Ende de hinderlage brack op uyt hare plaetsen, ende leverde haer slagh.

69

Ende alle die by Ionathan waren, namen de vlucht, ende daer en was niet een van deselve by hem gebleven, als Mattathias de sone Absaloms, ende Iudas de sone Calphi, die Overste waren van het krijghsvolck des legers.

70

Ende Ionathan verscheurde sijne kleederen, ende leyde aerde op sijn hooft, ende badt [Godt.]

71

Ende hy keerde weder tot haer, ende streedt, ende hy bracht’se op de vlucht, ende sy vloden.

72

Het welck siende de gene die van hem gevloden waren, keerden wederom tot hem, ende vervolghden’se met hem tot Cades toe, tot haer leger toe: ende sy legerden haer aldaer.

73

Ende daer vielen van de vreemde op dien dagh, tot drie duysent mannen: ende Ionathan keerde weder na Ierusalem.