Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Psalm Cij.

De gemeynte klaeght seer van wegen hare sware elende, biddende om verlossinge uyt deselve, ende haer verquickende in Godes altijtduerende barmhertigheyt, ende in de eeuwige oneyndelicke macht des Heeren, dien sy daer voor belooft te sullen prijsen ende dancken. Ende wort onder de verlossinge van de gevangenisse van Babel, ende herbouwinge van den tempel ende stadt, mede verstaen de verlossinge door Christum, ende beroepinge der Heydenen tot sijne gemeenschap.

1

EEn gebedt ¹ des verdruckten, als hy ² overstelpt is, ende sijne klaghte ³ uytstort voor het aengesichte des HEEREN.

1 Ofte, voor den bedruckten: Verstaet hier de bedruckte ende elendige gevangene in Babylonien.

2 T.w. met anghst ende schrick. In dese beteeckenisse wort het woort overstelpen oock gebruyckt, Psal. 61.3. ende 77. vers 4. ende 107.5. ende 142.4. en 143. vers 4.

3 D. vrymoedelick ende overvloedelick uyt den gront des herten te kennen geeft.

2

O HEERE, hoort mijn gebedt: ende laet mijn geroep tot u komen.

3

⁴ Verberght u aengesichte niet voor my, neyght uwe oore tot my ten dage mijner benauwtheyt: ten dage als ick roepe, ⁵ verhoort my haestelick.

4 Dat is, en ontreckt my uwe hulpe niet. siet d’aenteeck. Iob 13. op vers 24.

5 Hebr. haest, verhoort my.

4

Want ⁶ mijne dagen zijn vergaen, ^{a 7} als roock: ende mijne gebeenten zijn uytgebrant ⁸ als een heert.

6 T.w. de dagen mijnes levens.

a Psalm 37.20.

7 Anders, in, of, tot roock.

8 Anders, als eenen brant vyers aen den heert. Siet Iob 21. op vers 24.

5

Mijn herte is geslagen ende verdorret, ⁹ als gras, [soo] ¹⁰ dat ick vergeten hebbe mijn broot te eten.

9 Het welck afgemaeyt zijnde verdrooght, ende het wort hoy.

10 Hy wil seggen, Ick en hebbe geenen lust gehadt mijnen nootdruft te nemen, ofte eenigh voedsel te gebruycken.

6

Mijn gebeente kleeft ¹¹ aen mijn vleesch, ¹² van wegen de stemme mijnes suchtens.

11 D. aen mijn vel. Hy wil seggen, Ick ben soo uytgeteert, dat ick maer vel en been hebbe. Siet Iob 19. op vers 20. Thren. 4.8.

12 D. van wegen mijn suchten dat met geluyt ende geschrey dagelicks geschiet.

7

Ick ¹³ ben een roerdomp der woestijne gelijck geworden, ick ben geworden als een steen-uyl der wildernissen.

13 Dat is, ick ben gedrongen alleen ende eensaem te blijven, van alle menschen verlaten zijnde, ende ick sla schrickelick geluyt, gelijck de roerdomp ende de uylen doen, Iob cap. 30. vers 29.

8

¹⁴ Ick wake, ende ben geworden ¹⁵ als een eensame mussche op het dack.

14 Ick en kan niet slapen.

15 Dat is, als een mussche die haer wederpaer verloren heeft.

9

¹⁶ Mijne vyanden smaden my al den dagh: die [tegen] my ¹⁷ rasen, ¹⁸ sweeren by my.

16 T.w. de Babyloniers, ofte Chaldeen.

17 Siet d’aenteeck. Psalm 5. op vers 6.

18 D. als sy sweeren, dat sy yemant qualick tracteeren sullen, soo dreygen sy, dat sy hem soo sullen africhten, dat hy my sal gelijck worden. Of, sy gebruycken mijnen name tot een formulier van vervloeckinge. Vergel. Num. 5.21. Iesa. 65. vers 15. Ierem. 29.22. met d’aenteeck. And. sweeren tegen my.

10

Want ¹⁹ ick ete assche als broot: ende vermenge ²⁰ mijnen dranck met tranen,

19 Hy wil seggen, Dewijle ick rouwe dragende in d’assche ligge, soo gebeurt het dickwils, dat ick assche ete met mijne spijse. And. ick ben soo bedroeft, dat ick niet meer lust noch smaeck in het broot, of andere spijse en vinde, dan of ick assche ate.

20 Hebr. mijne drancken, D. al wat ick drincke.

[fol. 264v]

11

Van ²¹ wegen uwe verstoortheyt ende uwen grooten toorn: want ghy hebt my verheven, ende my [weder] neder geworpen.

21 Hebr. van ’t aengesichte uwer verstoortheyt.

12

²² Mijne dagen zijn ²³ als een afgaende schaduwe: ende ick verdorre ²⁴ als gras.

22 De dagen mijnes levens.

23 T.w. als de sonne onder gaet: als dan is de schaduwe wel langh uytgestreckt, maer sy en blijft niet lange, alsoo de nacht stracks daer op volght, Psalm 109. vers 23. ende 144.4.

24 Siet vers 5.

13

Maer ghy HEERE, blijft in eeuwigheyt, ende ²⁵ uwe gedachtenisse van geslachte tot geslachten.

25 T.w. de gedachtenisse uwer heerlicker wercken ende weldaden, die ghy voormaels uwen volcke gedaen ende bewesen hebt. Siet Exod. 3.15. ende Psalm 135.13.

14

Ghy sult opstaen, ghy sult u ontfermen ²⁶ over Zion, want de tijt om haer genadigh te zijn, want de ²⁷ bestemde tijt is gekomen.

26 D. over u volck, ende de stadt Ierusalem.

27 T.w. de tijt van de seventigh jaren onser gevangenisse, door uwe Propheten voorseyt. Siet 2.Chron. 36. vers 21. Ierem. 25. vers 12. ende 29.10. Dan. 9. versen 2, 24, 25. Immers uyt de laetste woorden deses vers blijckt genoeghsaem, dat desen Psalm beschreven is op het eynde van de Babylonische gevangenisse.

15

Want ²⁸ uwe knechten ²⁹ hebben een welgevallen aen hare steenen, ende ³⁰ hebben medelijden met haer ³¹ gruys.

28 D. wy Ioden, Neh. 1.3. ende 2. vers 3. ende 4.2.

29 Dat is, sy sagen seer geerne, dat de stadt van Ierusalem weder opgetimmert werde, ende hebben groote droefheyt daer over, datse tot eenen steenhoop gemaeckt is.

30 D. het doet haer wee, dat de stadt ende de tempel aldus verwoest blijven liggen.

31 Of, steenmul, of, puyne.

16

Dan sullen ³² de Heydenen den name des HEEREN vreesen: ende alle Koningen der aerde uwe heerlickheyt.

32 T.w. die, die de wonderbaerlicke verlossinge uwes volcks, ende de volvoeringe uwer beloften sien sullen.

17

Als de HEERE Zion zal opgebouwt hebben, in sijne heerlickheyt sal verschenen zijn,

18

Hem gewendet sal hebben tot het gebedt ³³ des genen die gantsch ontblootet is: ende niet versmaet hebben haerlieder gebedt.

33 Verstaet hier de arme Ioden, die in de Babylonische gevangenisse waren.

19

³⁴ Dat sal beschreven worden voor het navolgende geslachte, ende het volck ³⁵ dat geschapen sal worden, sal den HEERE loven.

34 T.w. onse verlossinge uyt de Babylonische gevangenisse.

35 D. het volck dat namaels, ofte lange na ons geboren sal worden: doch men mach dit oock verstaen van het volck Israëls, het welck uyt de gevangenisse van Babylonien verlost wordende, gelijck als uyt den stof verweckt, ende van nieuws geschapen soude worden. Siet Psalm 22.32. Ezech. cacp. 37.

20

Om dat hy ³⁶ uyt de hooghte sijnes Heylighdoms sal hebben nederwaerts gesien: dat de HEERE uyt den hemel ³⁷ op de aerde geschouwt sal hebben.

36 Dit is genomen van Deut. 26. vers 15. Anders, van sijne heylige hooghte. D. van uyt den hemel.

37 D. op ons, die op de aerde woonen.

21

Om het suchten ³⁸ der gevangenen te hooren, om los te maken ³⁹ de kinderen des doots.

38 T.w. die in Babel gevangen zijn. Hebr. des gevangenen, ofte, des gebondenen.

39 Dat is, die ter doot ge-eygent waren, als Psalm 79.11. ende 44.23.

22

Op dat men den name des HEEREN vertelle te Zion, ende sijnen lof te Ierusalem.

23

⁴⁰ Wanneer de volcken t’samen sullen vergadert worden, oock de Koninckrijcken, om den HEERE te dienen.

40 D. als Godt uyt de Ioden ende Heydenen een volck maken sal, ende sich een Kercke uyt alle Koninckrijcken der aerde sal versamelen. Siet Actor. 2.5. Ephes. cap. 2. versen 13, 14.

24

⁴¹ Hy heeft mijne kracht ⁴² op den wegh ter neder gedruckt: ⁴³ mijne dagen heeft hy verkortet.

41 Te weten, Godt.

42 T.w. doe ick gevangelick na Babel gevoert wert, daer ick tot noch toe gevangelick ben gebleven.

43 Te weten, de dagen mijnes levens: Alsoo dat onser vele in droeffenisse ende elende gestorven zijn. Siet dergelijcke maniere van spreken Iob 21. vers 21. Siet oock Psalm 55. op vers 24.

25

⁴⁴ Ick seyde, Mijn Godt, ⁴⁵ en neemt my niet wech in het midden mijner dagen: ⁴⁶ uwe jaren zijn ⁴⁷ van geslachte tot geslachte.

44 T.w. als de Heere my druckte op den wegh na Babylonien, vers 24. stellende dese gedachten tegen de vorige tentatie ende vreese van dat ick haest soude sterven.

45 Hebr. En neemt my niet op, T.w. uyt dit leven. Siet d’aenteeck. Iob 36. op vers 20.

46 Hy wil seggen; Heere, dewijle ghy eeuwigh blijft, daerom sal oock uwe Kercke eeuwighlick blijven, ende sy en sal door de vyanden ende vervolgers niet kunnen onderdruckt worden, gelijck hy vers 29. besluyt.

47 Hebr. van geslachte der geslachten.

26

⁴⁸ Ghy hebt ⁴⁹ voormaels d’aerde gegrondet, ende de hemelen zijn ’t werck uwer handen.

48 D’Apostel gebruyckt Hebr. 1.10.11, 12. dese woorden, om de Godtheyt Christi te bewijsen, om dat hier de Heere Christus verklaert wort niet alleene te zijn Schepper van alles ende eeuwigh, maer oock een Verlosser ende Salighmaker sijner gemeynte. Siet versen 14, 16, 23, 29. daerom de Apostel in de aengetogene plaetse oock den name, HEERE, uyt het 13. vers wederhaelt zijnde, hem toeschrijft.

49 Hebr. voor het aengesichte, dat is hier te seggen, voormaels, voor henen.

27

⁵⁰ Die sullen vergaen, maer ghy sult staende blijven, ende ⁵¹ sy alle sullen als een kleet verouden, ^b ghy sultse veranderen als een gewaet, ende sy sullen verandert zijn.

50 T.w. hemel ende aerde, Hebr. 1. versen 10, 11.

51 Te weten, alle de hemelen.

b Hebr. 1.12.

28

Maer ⁵² ghy zijt deselve, ende uwe jaren en sullen niet ge-eyndight worden.

52 T.w. die ghy te voren geweest zijt van eeuwigheyt af: Ende ghy blijft deselve in eeuwigheyt.

29

⁵³ De kinderen uwer knechten sullen ⁵⁴ woonen, ende haer zaet sal voor u aengesichte bevestight worden.

[kolom]

53 D. onse kinderen, ofte nakomelingen.

54 D. een vaste wooninge by u hebben, sonder immermeer te veranderen. Of, sy sullen in Zion woonen, vers 22. ende Psalm 69.36, 37.