Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Psalm viij.

David verheft op’t hooghste Godts majesteyt, almachtigheyt, ende wonderbare regeeringe: insonderheyt sijne onbegrijpelicke goedertierenheyt ende genade aen den elendigen mensche, in den Messia Iesu Christo.

1

EEn Psalm Davids, voor den ¹ Oppersanghmeester, op de ² Gitthith.

1 Siet Psalm 4. op vers 1.

2 Dit houden sommige oock voor sekeren toon, ofte een instrument der musijcke, tot het spelen ende singen der Psalmen, gebruyckt by de nakomelingen (als eenige meynen) van Obed-Edom, die een Levijt ende Sanger was, genoemt de Gitthiter, 2.Sam. cap. 6. vers 10. Het Hebreeusch woort Gath (waer van Gitthit schijnt te komen) is de naem van eene vermaerde stadt der Philistijnen, (alwaer sommige meynen dit instrument eerst gevonden te zijn) ende beteeckent oock eene wijnpersse, ofte, olypersse, daerom (als mede uyt den inhoudt deses Psalms) eenige gissen, dat dese Psalm gemaeckt zy om gesongen te worden, als een danckpsalm, ter tijt van den wijnoogst.

2

O HEERE, onse Heere, hoe ³ heerlick is uwen ⁴ naem op de gantsche aerde! die ghy uwe majesteyt gestelt hebt ⁵ boven de hemelen.

3 Ofte, doorluchtigh, grootmachtigh, overtreflick - geweldigh, wijt vermaert. Alsoo Iesa. 33.21. Ierem. 30.21. Het Hebreeusch woort wort oock den Grooten op aerden toegeschreven, Iudic. 5. versen 13, 25. Neh. 3. vers 5. Ier. 14.3. ende 25.34, 35. oock den Godtsaligen, Psalm 16.3. selfs de bruysende wateren van het roode meyr, Exod. 15.10. beteeckenende altoos eenige sonderlinge uytnementheyt.

4 Dat is, ghy selfs, met den roem van uwe macht, wijsheyt ende goedigheyt, die in alle uwe wercken blijckt.

5 Dat is, wiens majesteyt onbegrijpelick ende oneyndelick is. Vergelijckt 1.Reg. cap. 8. vers 27. Ofte, die ghy uwe majesteyt boven alle sienlicke hemelen seer heerlick openbaert. Vergelijckt Ephes. cap. 4. vers 10.

3

Uyt ^a den mont der ⁶ kinderkens, ende der ⁷ zuygelingen, hebt ghy ⁸ sterckte ⁹ gegrontvest om uwer ¹⁰ tegenpartijen wille; om den vyant ende ¹¹ wraeckgierigen te doen ¹² ophouden.

a Matth. cap. 21. vers 16.

6 Verstaet, soodanige kinderen, die nu sprake ende verstant beginnen te gebruycken, die op straten loopen spelen. Vergelijckt Ierem. 6.11. ende 9.21. Thren. 1.5. Matth. cap. 21. vers 16. hoewel het Hebreeusch woort somtijts anders gebruyckt wort. Siet Iob 3.16.

7 Aen dewelcke Godt sijne wonderlicke macht, goedigheyt, ende voorsichtigheyt alsoo bewijst, dat sy daer van een krachtigh ende onwedersprekelick bewijs zijn. Waer op de Heere Christus dese woorden gepast heeft. Siet Matth. 21.16.

8 Anders, krachtigen, ofte, stercken lof, Dat is, lof uwer kracht, ofte sterckte. Alsoo Psalm 29. vers 1. ende 96.7. ende 118.14. Vergelijckt Matth. 21.16.

9 Dat is, vastelick geordineert, besloten ende volbracht. Vergelijckt Esth. 1.8. ende Psalm 11. vers 3.

10 Dat is, om de loochenaers ende bespotters van uwe Godtlicke regeeringe ende voorsichtigheyt te beschamen.

11 Hebr. den genen die sich wreeckt.

12 Om hem te bedwingen, ende van sijn lasterlick voornemen te doen afstaen.

4

¹³ Als ick uwen hemel aensie, het werck uwer ¹⁴ vingeren, de mane, ende de sterren, die ghy bereyt ¹⁵ hebt;

13 And. want ick aensie, ofte, sal aensien, etc.

14 D. die ghy met uwe wonderlicke wijsheyt soo konstighlick gewrocht hebt. Eene gelijckenisse van menschen, die seer konstighlick met de vingeren wercken, als stickers, borduerwerckers, etc.

15 Verstaet hier op: soo gedencke ick by my selven, ofte roepe uyt, aldus:

5

^b Wat is de ¹⁶ mensch, dat ghy sijner ¹⁷ gedenckt? ende ¹⁸ de sone des menschen, dat ghy hem besoeckt?

b Iob 7.17. Psalm 144.3. Hebr. 2.6.

16 Of, broose, elendige mensch. Het Hebreeusch woort Enosch komt van een woort, dat seer swack, ja dootlick kranck zijn, beteeckent. Siet Iob 5. op vers 17.

17 Door dit dencken ende besoecken Godts, wort voornemelick verstaen het gantsche genadenwerck in den Messia, onsen Heere Christo, den vervallenen mensche bewesen: waer toe het volgende mede gehoort. Vergelijckt wijders Genes. 8. op vers 1. ende 21. op vers 1.

18 Ofte, Adams kint. Siet 1.Reg. 8. op vers 39.

6

Ende hebt ¹⁹ een ²⁰ weynigh hem minder gemaeckt dan de ²¹ Engelen, ende hebt hem met eere ende heerlickheyt gekroont?

19 Dese woorden worden van den Apostel in ’t bysonder op onsen Heere Christum gepast, Hebr. 2.9.

20 Dat is, een kleyn deel, niet veel, ofte, eenen korten tijt. Siet Psalm 2. op vers 12.

21 Hebr. Elohim, het welck hier beduydt Engelen. Siet Hebr. 2.9.

7

Ghy doet hem heerschen over de wercken uwer handen; ^c ghy hebt ²² alles onder sijne voeten gesett:

c 1.Corinth. 15.27.

22 Dit wort in het volgende verklaert.

8

²³ Schapen ende ²⁴ ossen, alle die; oock mede de ²⁵ dieren des velts,

23 D. kleyn vee. Siet Genes. 12. op vers 16.

24 D. groot vee.

25 Verstaet, de wilde dieren. Siet van het Hebreeusch woort Genes. 1. op vers 26. ende 6. op vers 7.

9

²⁶ Het gevogelte des ²⁷ hemels, ende de visschen der zee; het gene de paden der ²⁸ zeen doorwandelt.

26 Siet van het Hebreeusch woort Tsippor, Levit. 14. op vers 4.

27 D. luchts: als elders dikwils.

28 Dat is, allerleije vergaderingen van wateren. Siet Genes. 1. op vers 10.

10

O HEERE, onse Heere, ²⁹ hoe heerlick is uwen naem op de gantsche aerde!

29 Als boven vers 2.

[fol. 240r]