Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het xiiij. Capittel.

Als men het lant aen dese zijde der Iordane soude uytdeylen, vers 1, etc. Soo gaf Caleb voor, dat hem ’t lant Hebrons belooft was door Mose, 6. Doe hy was weder gekomen van het bespieden des lants, den volcke goeden moedt gevende, 7. Iosua geeft Caleb het lant ’t welcke hy begeerde, 13.

1

DIt ¹ is nu ’t gene dat de kinderen Israëls ge-erft hebben in het lant Canaan: ^a ’t welck de Priester Eleazar, ende Iosua de sone Nun, ende ² de hoofden der [kolom] vaderen van de stammen der kinderen Israëls, haer hebben doen erven;

1 T.w. dat verhaelt wort in dit ende de vijf volgende Capittelen.

a Numer. 34.17.

2 Dat is, de overste vaders der stammen Israëls. Dese mannen die over dese uytdeelinge des lants souden staen, zijn te voren van Godt selve gestelt, ende met namen uytgedruckt ten tijde Mose, Num. 34.16.

2

Door het lot harer erffenisse: gelijck als de HEERE door den ³ dienst Mose geboden hadde, ^b aengaende de negen stammen ende den ⁴ halven stamme:

3 Hebr. de hant.

b Numer. 26.55.

4 T.w. den halven stamme Manasse.

3

Want den tween stammen, ende den halven stamme hadde Mose een erfdeel gegeven op gene zijde der Iordane: maer den Leviten en hadde hy geen erfdeel ⁵ onder hen gegeven.

5 Hebr. in ’t midden van haer.

4

Want de kinderen Iosephs ⁶ waren twee stammen: Manasse ende Ephraim: ende den Leviten en gaven sy geen deel in den lande, maer steden om te bewoonen, ende ⁷ der selver voorsteden voor haer vee ende voor hare besittinge.

6 Dit hadde Iacob alsoo op sijn dootbedde verordineert, Genes. 48.5.

7 T.w. steden.

5

Gelijck als de HEERE Mose geboden hadde, alsoo deden de kinderen Israëls, ende ⁸ sy deylden het lant.

8 Niet met der daet, maer na de ordre die sy in haren sin ofte by haer selven maeckten. Alsoo staet’er Gen. 37.21. Hy verloste hem, Dat is hy meynde, ofte pooghde hem te verlossen. Alsoo oock Exod. 12.48. ende het Pascha houdt, D. houden wil.

6

⁹ Doe naderden de kinderen Iuda tot Iosua te ¹⁰ Gilgal, ende Caleb de sone Iephunne, de Kenesiter, seyde tot hem: Ghy weet ^c het woort dat de HEERE tot Mose ¹¹ den man Godts gesproken heeft te Kades Barnea, ter oorsake van my, ende ter oorsake van u.

9 T.w. om Caleb, die van hare stamme was, by te staen, in ’t bevorderen sijns rechts ende erfdeels ’t welck hem belooft was.

10 Het schijnt dat dese deylinge is geschiet als het leger ende de Tente noch te Gilgal was: De andere deelingen zijn te Silo geschiet, daer de Tente henen gebracht is van Gilgal, gelijck hier ond. Capit. 18 verhaelt wort.

c Numer. 14.24. Deuter. 1.36.

11 Siet Iud. 13. op vers 6.

7

Ick was ¹² veertigh jaer oudt, doe Mose de knecht des HEEREN my uytgesonden heeft van Kades Barnea, om het lant te verspieden: ende ick hem antwoorde bracht, ¹³ gelijck als ’t in mijn herte was.

12 Hebr. een sone van veertigh jaer, alsoo oock vers 10.

13 D. gelijck ick in mijn herte wist waer te zijn, T.w. dat Godt ons in het lant Canaan brengen soude.

8

Maer ¹⁴ mijne broederen die met my op gegaen waren, ¹⁵ deden het herte des volcks smelten: ^d doch ¹⁶ ick volherdde den HEERE mijnen Godt na te volgen.

14 D. mijne lantslieden, verstaende de tien verspieders, die met hem uytgesonden waren.

15 D. sy maeckten het herte des volcks vertsaeght, ende moedeloos.

d Numer. 14.24.

16 Hebr. vervulde achter den Heere: alsoo oock versen 9, 14. siet Numer. 14.24.

9

¹⁷ Doe swoer Mose te dien selven dage, seggende: ¹⁸ Indien niet het lant daer uwen voet op getreden heeft, u, ende uwen kinderen ten erfdeele sal zijn in eeuwigheyt! Dewijle ghy volherdt hebt den HEERE mijnen Godt na te volgen.

17 Sonder twijffel door Godts last ende ingeven. Vergel. den eedt Godts Numer. cap. 14. versen 21, 24.

18 Siet Genes. 14. op vers 23. ende de volkomene reden, Iosu. cap. 22. vers 22. ende 1.Sam. 24. vers 22. ende 25.22.

10

Ende ¹⁹ nu, siet, de HEERE heeft my in ’t leven behouden, gelijck als hy gesproken heeft: het zijn nu vijf ende veertigh jaer sedert dat de HEERE dit woort tot Mose gesproken heeft, doe Israël in de woestijne wandelde: ende nu, siet ick ben heden ²⁰ vijf en tachtentigh jaer oudt.

19 Dit was het sevende jaer na dat de Israëliten in’t lant Canaan gekomen waren.

20 Hebr. een sone van vijf en tachtentigh jaer.

11

Ick ben noch heden soo sterck, gelijck als ick was ten dage, doe Mose my uytsondt: gelijck mijn kracht doe was, alsoo is nu mijne kracht, tot de oorloge, ende ²¹ om ^e uyt te gaen, ende om in te gaen.

21 Siet Deut. 31.2.

e Numer. 27.17. Deuter. 31.2.

12

Ende nu, geeft my ²² dit geberghte, daer van de HEERE te dien dage gesproken heeft: want ²³ ghy hebt het te dien selven dage gehoort, dat de Enakim aldaer waren, ende datter groote vaste steden waren, of de HEERE met my ware, dat ickse verdreve, gelijck als de HEERE gesproken heeft.

22 D. dit berghlant, T.w. het geberghte Iuda, daer de stadt Hebron op lagh.

23 Hier uyt is af te nemen, dat Caleb dese bede aen Iosua gedaen heeft eer dat het lant Canaan geheel ingenomen was, onaengesien dat c. 10. versen 36, 37. verhaelt is, dat Iosua Hebron heeft ingenomen ende verstoort.

13

Doe ²⁴ zegende hem Iosua, ende hy gaf Caleb den sone Iephunne Hebron ten erfdeele.

24 D. hy consenteerde hem sijn begeerte, ende hy wenschte hem geluck, ende alles goets daer mede.

14

Daerom wert ²⁵ Hebron, Caleb den sone Iephunne den Kenesiter, ten erfdeele tot op desen dagh: om dat hy volherdt hadde den HEERE den Godt Israëls na te volgen.

25 Verstaet dit niet soo seer van de stadt Hebron (want sy was een vrystadt, ende quam de Leviten toe) als van het lant, dorpen, ende vlecken daer rontom gelegen, siet Iosu. cap. 21. versen 11, 12. 1.Chron. 6.56.

15

De name nu van ²⁶ Hebron was eertijts Kiriath-Arba, ²⁷ die ²⁸ een groot mensche geweest is onder de Enakim: ende ²⁹ het lant rustede van den krijgh.

26 Vele houden het daer voor, dat Kiriath-Arba is genoemt geworden Hebron, na Hebron den sone Calebs, die 1.Chron. 2.42. genoemt wort de vader van Hebron.

27 Arba is de name eenes mans, van den welcken de stadt haren name heeft.

28 Soo ten aensien sijner macht ende autoriteyt, als der grootte sijnes lichaems: ende groot onder de Enakim, D. de grootste onder haer, alsoo oock Luce. 1.28.

29 T.w. na dat Iosua aen Caleb de stadt Hebron gegeven, ende Caleb deselve hadde ingenomen: maer niet te dier tijt doese Caleb van Iosua begeerde, vers 12. want doe was Hebron ende noch vele lants te winnen.