Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xj. Capittel.

1 Ptolomeus Coninck van Egypten komt met groote krijghsmacht in Syrien, onder ’t decksel van sijn swager by te staen, ende neemt de zee-steden in. 9 Spant aen met Demetrius tegen sijn swager, welcken hy sijn dochter ontneemt, ende geeft’se aen Demetrius. 13 Set op de kroone van Asien. 15 Slaet Alexander, die na Arabien vlucht, ende Zabdiël slaet hem het hooft af. 18 Ptolomeus sterft korts daer na, ende Demetrius wort Coninck in sijn plaetse. 20 Ionathan belegert de burcht. 24 Treckt na den Coninck met gheschencken, die hem verhooght, ende in’t Hooghe-priesterdom bevestight. 30 De brief Demetrij aen Ionathan ende de Ioden. 37 Demetrius danckt af ’t vremd krijghs-volck, dat daerom op hem t’onvreden is. 38 Eenen Tryphon brenght te voorschijn Antiochum den sone van Alexander, om in sijns vaders plaetse te regeren. 41 Demetrius soeckt hulpe aen Ionathan, die hem dry duysent Ioden sendt. 44 Die van Antiochien rebelleren tegen Demetrium, die op ’thof vlucht, ende de Ioden verlossen hem, dootslaende hondert duysent mannen. 52 Demetrius is ondanckbaer tegen de Ioden. 53 Tryphon maeckt den jongen Antiochum Coninck, ende krijght Ionatham aen sijn zijde. 59 die Ascalon ende Gaza inneemt. 64 gelijck oock sijn broeder Simon, Bethsura. 67 Ionathans volck wort op de vlucht gedreven, doch weder by een gebracht, slaet hare vyanden.

1

ENde de Coninck van Egypten vergaderde veel krijghs-volck, ghelijck daer is het zandt aen den oever der zee, ende vele schepen: ende hy socht het Coninckrijck van Alexander te bemachtigen met bedrogh, ende het selve te brengen aen sijn Coninckrijck.

2

Ende hy trock in Syrien met vreedsame woorden, ende die van de steden openden hem [de poorten], ende gingen hem te gemoete, alsoo dit het bevel was des Conincks Alexandri, datmen hem soude te ghemoete gaen, om dat hy sijn schoon-vader was.

3

Ende als Ptolomeus nu in de steden quam, stelde hy in een yegelijcke stadt krijghs-volck tot besettinge.

4

Ende als hy na by Azoten quam, so toonden sy hem den tempel Dagons met vyer verbrandt, ende Azoten met hare voorsteden verwoest, ende de doode lichamen wechgeworpen, ende de verbrande menschen, die [Jonathan] verbrandt hadde in de oorloge. (Want sy hadden deselve tot hoopen gemaeckt in sijnen weg)

5

Ende sy vertelden den Coninck wat Ionathan gedaen hadde, om hem veracht te maken: ende de Coninck sweegh.

6

Ende Ionathan quam den Coninck te ghemoete tot Ioppe met [groote] heerlickheyt, ende sy groeteden malkanderen, ende sy sliepen aldaer.

7

Ende Ionathan reysde met den Coninck tot de riviere ghenaemt Eleutherus, ende keerde weder na Ierusalem.

8

De Coninck Ptolomeus nu, de heerschappie verkregen hebbende over de zee-steden tot Seleucien toe die aen de zee ghelegen is, overdacht tegen Alexdrum quade overdenckingen.

9

Ende hy sondt ghesanten aen den Coninck Demetrium, seggende, Wel aen, laet ons met malkanderen een verbondt maecken, ende ick sal u geven mijne dochter die Alexander heeft, ende ghy sult Coninck zijn over het Coninckrijck uwes vaders.

10

Want het berouwt my dat ick hem mijne dochter hebbe gegeven: want hy heeft my ghesocht te dooden:

11

Ende hy maeckte hem veracht, om dat hy sijn Coninckrijck begeerde.

12

Ende hy nam sijne dochter wech, ende gaf’se aen den selven Demetrius, ende hy wiert van Alexander vervremt, ende hare vyandschap wiert openbaer.

13

Ende Ptolomeus quam tot Antiochien, ende settede op sijn hooft twee Conincklicke hoeden, eenen van Asien, ende eenen van Egypten.

14

Ende de Coninck Alexander was op dien tijdt in Cilicien, om dat de inwoonders der selve plaetsen afvielen.

15

Ende Alexander dit hoorende, quam om tegen hem te oorlogen: ende Ptolomeus toogh uyt, ende ontmoetede hem met een stercke macht, ende hy sloegh hem in de vlucht.

16

Ende Alexander vloodt na Arabien, op dat hy aldaer mochte beschermt zijn. Doch de Coninck Ptolomeus wiert verhooght.

17

Ende Zabdiel den Arabier sloegh Alexander het hooft af, ende sondt dat aen Ptolomeum:

18

Ende de Coninck Ptolomeus stierf den derden dagh daer nae, ende de gene die in sijne sterckten waren wierden omgebracht van de gene, die in die sterckten waren.

19

Ende Demetrius wiert Coninck in het hondert ende seven-en-tsestighste jaer.

20

In die selve dagen vergaderde Ionathan die uyt Iudeen, om de burcht te Ierusalem in te nemen, ende maeckte teghen deselve vele instrumenten [van gewelt].

21

Ende sommighe die haer eygen volck hateden, mannen die de Wet verbraken, reysden henen nae den Coninck, ende boodschapten hem dat Ionathan de burcht belegerde.

22

Ende hy dit hoorende wiert gram: ende soo haest hy het hoorde, spande hy terstont aen, ende quam tot Ptolomais, ende schreef aen Ionathan dat hy van het belegh soude ophouden, ende dat hy op het aller spoedichste hem soude te ghemoete comen tot Ptolomais, om met hem te spreken.

23

’Twelck Ionathan verstaen hebbende, beval datmen met de belegeringe soude voortgaen, ende hy verkoos eenighe vande Ouderlinghen Israëls, ende van de Priesters, ende begaf hem selven in’t gevaer.

24

Ende hy nam met hem silver, ende goudt, ende [costelicke] cleederen, ende andere geschencken zeer vele, ende hy reysde nae den Coninck tot Ptolomais, ende hy vondt genade voor hem.

25

Ende eenige godtloose uyt het volck [der Ioden] beschuldighden hem.

26

Doch de Coninck dede hem gelijck hem gedaen hadden de [Coningen] die voor hem waren geweest, ende hy verhooghde hem in teghenwoordicheyt van alle sijne vrienden.

27

Ende hy bevestighde hem het Hooge-priesterschap, ende alle andere saecken daer mede hy te voren was vereert geweest: ende hy maeckte hem tot een opperste van sijne voornaemste vrienden.

28

Ende Ionathan versocht van den Coninck dat hy Iudeen, ende de dry Gerichten, ende het landt van Samarien soude tribuyt-vry maken, ende beloofde hem dry hondert talenten.

[fol. 61r]

29

Ende de Coninck vondt dat goet, ende hy schreef aen Ionathan brieven van alle dese dingen, zijnde van desen inhoudt:

30

De Coninck Demetrius wenscht sijnen broeder Ionathan, ende het volck der Ioden, voorspoedt.

31

Het af-schrift des briefs, dien wy geschreven hebben aen Lasthenes onsen neve, van u lieden, schrijven wy oock aen u, op dat ghy het mooght sien.

32

Wy hebben voorgenomen aen het volck der Ioden, die onse vrienden zijn, ende die aen ons houden ’tgene recht is, goet te doen, van wegen hare goetwillicheyt tegen ons.

33

Daerom hebben wy haer toegeleght de landtpalen van Iudeen, de dry Gerichten, Apherema, Lydda, ende Ramathem, welcke van het landt van Samarien gevoeght zijn aen Iudeen: ende al het gene dat daer aen behoort, [geven wy] aen alle die te Ierusalem offeren: ende dat in plaetse van de Conincklicke renten, die de Coninck te voren van haer jaerlicks ontfingh van het gewas der aerde, ende van de boom-vruchten.

34

Ende [alle] de andere [inkomsten] die ons toebehooren, so van tienden, als van tollen die ons toebehooren, ende de sout-pannen, ende de kroonen die ons toebehooren, alle dese dingen vergunnen wy haer van nu af.

35

Ende geen dingh van desen allen en sal van nu aen tot eenigen tijdt te niete gedaen worden.

36

So besorght dan nu dat een afschrift van desen allen gemaeckt werde, ende laet het aen Ionathan geven, ende gestelt worden op den heyligen bergh in een bequame ende vermaerde plaetse.

37

Ende Demetrius siende dat het landt voor hem in stilte was, ende dat daer niet en was dat sich tegen hem stelde, so heeft hy alle sijn krijghs-volck laten gaen, een yegelick na sijne plaetse: uytgenomen het vremt krijghs-volck, dat hy uyt de vremde Eylanden ende volcken hadde aengenomen: daerom al het krijghs-volck, dat hy van sijne vaderen ontfangen hadde, is hem hatigh geworden.

38

Ende daer was eenen Tryphon, onder de gene die eertijts aen Alexanders zijde waren, welcke siende dat al het krijghs-volck tegen Demetrium murmureerde, reysde na Simalkue den Arabier, die het kindt Antiochum, den sone van Alexander, opvoedde:

39

Ende hy hield by hem aen, dat hy den selven aen hem soude overgeven, op dat hy in sijns Vaders plaetse soude Coninck zijn: ende verhaelde hem oock wat Demetrius uytgericht hadde, ende hoe dat sijn krijghs-volck hem vyandigh was: ende hy bleef daer vele dagen.

40

Ende Ionathan sond brieven tot den Coninck Demetrium, dat hy de gene die op de burcht van Ierusalem, ende in de sterckten waren, soude willen uytwerpen: want sy streden tegen Israël.

41

Ende Demetrius sondt aen Ionathan, seggende, Ick sal niet alleen dat doen aen u ende uwen volcke, maer ick sal u met [groote] heerlickheyt verheerlicken, ende oock uw’ volck, so wanneer ick goede gelegentheyt sal verkrijgen.

42

Ghy sult dan nu wel doen dat ghy my mannen sendt, die my helpen strijden, om dat al mijn krijghs-volck my is afgevallen.

43

Ende Ionathan sondt hem na Antiochien dry duysent kloecke ende dappere mannen: ende die quamen tot den Coninck, ende de Coninck wiert verheught over hare komste.

44

Ende die van de stadt vergaderden in’t midden van de stadt, ontrent hondert ende twintigh duysent mannen, ende wilden den Coninck dooden.

45

Ende de Coninck vluchtte op het [Conincklick] hof, ende die van de stadt namen de toegangen der stadt in, ende begonden hem te bestrijden.

46

Ende de Coninck riep de Ioden tot hulpe, ende sy vergaderden alle te samen by hem, ende verstroyden haer door de stadt.

47

Ende sy doodden in de stadt op dien dagh hondert duysent mannen, ende staken de stadt in brandt, ende sy kregen op dien dagh grooten buyt, ende verlosten den Coninck.

48

Ende die van de stadt siende dat de Ioden de stadt bemachtight hadden, gelijck sy wilden, zijn in haer gemoet verslagen geworden, ende riepen tot den Coninck met smeeckinge,

49

Seggende, Geeft ons de rechter-[hant], ende laet de Ioden ophouden ons ende de stadt te berijden.

50

Ende sy wierpen hare wapenen wech, ende maeckten vrede: ende de Ioden bequamen groote eere so by den Coninck, als by alle die in sijn rijck waren: ende sy keerden weder na Ierusalem, hebbende grooten buyt.

51

Ende de Coninck Demetrius ginck sitten op den throon sijns Coninckrijcks, ende het landt was voor hem in stilte.

52

Ende hy en hield niets van ’t gene hy belooft hadde, ende wiert vervremdt van Ionathan, ende hy en vergold hem niet na de weldaden, die hy hem bewesen hadde, maer hy heeft hem seer verdruckt.

53

Ende na desen is Tryphon weder gekeert, ende Antiochus het jonge kindt met hem, ende dat wiert Coninck, ende settede hem den Conincklicken hoedt op.

54

Ende tot hem vergaderden alle de krijghs-machten, die Demetrius afgedanckt hadde, ende die streden tegen hem, ende hy vloodt, ende wierdt in de vlucht gebracht.

55

Ende Tryphon kreegh de beesten, ende bemachtighde [de stadt van] Antiochien.

56

Ende de jonge Antiochus schreef aen Ionathan, seggende, Ick bevestige u het Hooge-priesterschap, ende stelle u over de vier Gerichten, ende dat ghy een van de vrienden des Conincks sult zijn.

57

Ende hy sondt hem [veel] gout-werck tot sijnen dienst, ende hy gaf hem macht om te mogen drincken uyt gout-werck, ende om een purper-kleedt te dragen, ende om een gouden spangsel te hebben.

58

Ende hy stelde sijnen broeder Symon tot een Overste van de gewesten van Tyrus af, tot de landtpalen van Egypten toe.

59

Ende Ionathan trock uyt, ende reysde over de riviere, door de steden, ende alle de krijghs-machten van Syrien vergaderden by hem, om hem te helpen strijden, ende hy quam tot Ascalon, ende die van de stadt quamen hem seer statelick te gemoete.

60

Ende hy vertrock van daer na Gaza, ende van die van Gaza uytgesloten zijnde, belegerde hy’se rontom, ende verbrandde hare voorsteden met vyer, ende plonderde deselve.

61

Ende die van Gaza baden Ionathan, ende hy gaf haer de rechter-handt, ende hy nam de sonen harer Oversten tot gijselaers, ende sondt haer na Ierusalem, ende door-reysde dat landt tot Damascum toe.

62

Ende Ionathan hoorende dat de Overste van Demetrius te Cades in Galileen waren, met veel krijghs-volck, willende hem uyt dat landt verdrijven:

63

Is hy haer te gemoete getrocken: ende liet sijnen broeder Symon in het landt.

64

Ende Symon belegerde Bethsura, ende hy bestormde [de stadt] vele dagen, ende hield haer besloten.

65

Ende sy baden hem dat’se de rechterhandt mochten hebben, ende hy gaf’se haer: ende hy verdreef’se van daer, ende nam de stadt in, ende bestelde besettinge in de selve.

66

Doch Ionathan legerde hem met sijn leger tegen het water Gennesar: ende des morgens vroegh trocken sy na het vlacke velt Nasor.

67

Ende siet, het leger der vremde ontmoetede hem in dat velt, ende sy sonden een hinderlage tegen hem uyt in de bergen, ende sy ontmoeteden haer van vooren.

68

Ende de hinderlage brack op uyt hare plaetsen, ende leverde haer slagh.

69

Ende alle die by Ionathan waren, namen de vlucht, ende daer en was niet een van de selve by hem

[fol. 61v]

gebleven, als Mattathias de sone Absaloms, ende Iudas de sone Calphi, die Overste waren van het krijghs-volck des legers.

70

Ende Ionathan verscheurde sijne kleederen, ende leyde aerde op sijn hooft, ende badt [Godt].

71

Ende hy keerde weder tot haer, ende streed, ende hy bracht’se op de vlucht, ende sy vloden.

72

’Twelck siende de gene die van hem gevloden waren, keerden wederom tot hem, ende vervolghden’se met hem tot Cades toe, tot haer leger toe: ende sy legerden haer aldaer.

73

Ende daer vielen van de vremde op dien dagh, tot dry duysent mannen: ende Ionathan keerde weder na Ierusalem.