Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

[fol. 151r]

De Algemeyne Sendt-brief des Apostels JUDE.

Inhoudt van desen Sendt-brief.

D’Apostel Iudas, navolgende het exempel ende oock de voetstappen des Apostels Petri in sijnen tweeden Sendt-brief, heeft desen brief geschreven om de geloovige Christenen te vermanen tot stantvastigheydt in het ware geloove, ende tot dien eynde te waerschouwen voor de valsche leeraers ende spotters, om van haer niet verleydt te worden. 1 Ende eerstelick na ’t opschrift ende de groetenisse, 3 stelt hy dese vermaninge voor, ende wijst aen hoe noodigh de selve is, also vele godtloose menschen onder de Christenen waren in-geslopen. 5 Verklaert dat sulcke eeuwelick van Godt sullen gestraft worden, ende bewijst het met gelijcke exemplen der Israëliten in de woestijne. 6 der afvallige Engelen. 7 ende der inwoonders van Sodoma ende Gomorra. 8 Beschrijft haer datse de Overheden lasteren, ’t welck selve de Archangel Michaël tegen den Duyvel niet en heeft durven doen. 11 Datse de voetstappen volgen ven Cain, Balaam, ende Core. 12 Datse vlecken zijn der Christelicke vergaderingen, huychelaers, ongestadighe, ende datse sekerlick sullen verdoemt worden. 15 ’t welck hy bevestight met een prophetie van Enoch. 16 ende beschrijft voorder hare gebreken. 17 ende seght dattet die luyden zijn daer d’Apostelen haer van gewaerschouwt hebben. 20 Daer nae verhaelt hy wederom de selve vermaninghe tot stantvastigheydt, met belofte des eeuwigen levens. 22 Vermaentse dat sy haren naesten oock soecken te behouden, sommige met soetigheyt, andere met hardigheydt. 24 Eyndelick besluyt hy met eenen lof ende danck-segginge tot Godt.

1

¹ IUDAS ² een dienstknecht Iesu Christi, ende ³ Iacobi broeder, aen ⁴ den gheroepenen, die ⁵ door Godt den Vader geheylight zijn, ende [door] Iesum Christum ⁶ bewaert:

1 Onder de Apostelen Christi zijnder twee geweest van desen name: een die toegenaemt was Iscarioth, de verrader onses Heeren: ende een die oock genaemt is gheweest Thaddeus ende Lebbeus. Mat. 10.3. die om van den anderen te onderscheyden gheseght wort: Iudas niet de Iscarioth. Ioan. 14.22. welcke wort oock tot onderscheyt genaemt Iudas Iacobi Luc. 6.16. Act. 1.13. Dese is ’t die desen Sendt-brief heeft geschreven.

2 D. Apostel. Siet Rom. 1.1. Tit. 1.1. Iacob. 1.1. 2.Petr. 1.1.

3 Daer zijn oock onder de Apostelen twee Iacobi gheweest, Mat. 10. versen 2, 3. een die een sone Zebedei was, ende een broeder des Euangelists Ioannis, ende een die een sone was Alphei, toe-genaemt de mindere. Deses tweeden broeder was Iudas: het welck hy in het op-schrift byvoeght, om hem van den anderen te onderscheyden, ende sijn aensien daer mede oock te verstercken, alsoo dese Iacobus onder de Apostelen in groote achtinghe was. Siet Luc. 6.16. Actor. 15.13. Galat. 2.9. ende de aenteeck. op het opschrift des Sendt-briefs Iacobi.

4 Siet Rom. 1.6.

5 Gr. in. Namelick door den Geest der weder-geboorte.

6 Namel. by de saligheydt, die hy haer verworven heeft. Siet Ioan. 10.28. ende 17.12. 1.Petr. 1.5.

2

⁷ Barmherticheyt, ende vrede, ende liefde zy [u] ⁸ vermenichvuldight.

7 Siet diergelijcke groetenisse. Tit. 1.4.

8 Siet van dit woordt 1.Petr. 1.2. ende 2.Pet. 1. vers 2.

3

Geliefde, alsoo ick alle neersticheyt doe om u te schrijven van ⁹ de gemeyne salicheyt, so hebbe ick ¹⁰ noodtsake gehadt aen u te schrijven, ende [u] te vermanen, dat ghy ¹¹ strijdt ¹² voor het geloove, dat ¹³ eenmael den heyligen ¹⁴ overgelevert is.

9 Dat is, van saken die onser aller saligheydt aengaen, die ghy met ons Apostelen gemeyn hebt. Siet Tit. 1.3.

10 Namel. om het selve nu te doen. De reden van dese noodtsakelickheydt wordt aengewesen in het volgende vers.

11 Namelick tegen de verleydinge ende quade exemplen der godtloose spotters, om van haer niet overwonnen ende verleydt te worden, tot afval ofte godtloosheydt. 1.Timoth. 6.12.

12 Dat is, voor de suyvere leere des Euangeliums, gelijck 1.Timoth. 4.1. om die te behouden, ende daer van niet af te wijcken.

13 D. die niet verandert en sal worden, maer altijdt blijven, soo’se eens van Christo ende de Apostelen geleert is.

14 Namel. van Christo ende sijne Apostelen.

4

^a Want daer zijn sommige menschen ¹⁵ ingeslopen, ^b die ¹⁶ eertijts ¹⁷ tot dit selve oordeel ¹⁸ te voren opgeschreven zijn, ¹⁹ godloose, die ²⁰ de genade onses Godts ²¹ veranderen in ²² ontuchticheyt, ende den eenigen ²³ Heerscher ²⁴ Godt ende onsen Heere Iesum Christum ²⁵ verloochenen.

a 2.Petr. 2.1.

15 D. heymelick ende bedrieghlick onder de Christenen gekomen. Siet Galat. 2.4. 2.Petr. 2.1.

b 1.Petr. 2.8. 2.Petr. 2.3.

16 Ofte, al over lange, gelijck 2.Petr. 2.3.

17 Namel. waer door Godt haer rechtveerdelick in eenen verkeerden sin heeft overgelevert. Rom. 1. versen 24, 26, 28. 2.Thess. 2. versen 10, 11. ende hier namaels straffen sal met de eeuwighe verdoemenisse.

18 Namel. van Godt in het register van de verworpene menschen. Een gelijckenisse van de menschen genomen, die hare registers hebben in welcke sy de namen opteeckenen der gene, met welcke sy te doen hebben, elck in sijne orden. Siet Philip. 4.3.

19 D. die noch op Godt, noch op sijnen dienst en passen.

20 D. de leere der genade Godts.

21 Gr. versetten, overstellen. dat is, misbruycken om daer op te vryer te sondigen ende alle ontucht te bedrijven. Siet Galat. 5.13. 1.Petr. 2.16. 2.Petr. 2.19.

22 Ofte, dertelheydt, geylheydt, wulpsheydt.

23 Ofte, Heere. Gr. despoten. Siet van dit woordt 2.Petr. 2.1.

24 Ofte, onsen Godt ende Heere Iesum Christum.

25 Siet de aenteeckeninge op Actor. 4.24. 2.Petr. 2.1.

5

Maer ick wil u ²⁶ indachtich maecken, als die ghy dit ²⁷ eenmael weet, dat de Heere ²⁸ het volck uyt Egyptenlandt ²⁹ verlost hebbende, ^c wederom de gene die niet en geloofden ³⁰ verdorven heeft.

26 D. verhalen ende in ghedachtenisse brengen eenige exemplen van Godts oordeelen tegen de soodanige.

27 Dat is, gewisselick, ten vollen, ten rechten, onveranderlick.

28 Namel. Israels.

29 Gr. behouden hebbende.

c Num. 14.29. ende 26.64, 65. Psal. 106.26. 1.Corinth. 10.5. Hebr. 3.17.

30 D. omgebracht heeft in de woestijne: welcke tijtlicke straffe een afbeeldinghe was van de eeuwige. Hebr. 3.17, etc.

6

^d Ende de Engelen die haer ³¹ beginsel niet bewaert en hebben, maer ³² haer eygen woonstede verlaten hebben, ^e heeft hy tot het oordeel ³³ des grooten daeghs ³⁴ met eeuwige banden onder de duysternisse bewaert.

d 2.Petr. 2.4.

31 D. haren eersten staet in welcke sy nae Godts evenbeelt gheschapen, ende in de hemelsche gelucksaligheyt met de goede Engelen ghestelt waren. Ioan. 8.44. Ofte, oorspronck, ofte, heerschappye. Want het Gr. woort alle drie dinghen beteeckent.

32 D. den hemel, de plaetse der gelucksaligheydt, daer de goede Engelen hare woonplaetse noch hebben. Matth. 24. vers 36. Marc. 12.25. Luc. 2.15. waer uyt dese afvallige Engelen zijn rechtveerdelick verstooten.

e 2.Petr. 2.4.

33 Namel. in welcken dat groot werck van de opstandinge ende oordeel aller menschen, ende de voleyndinge der werelt geschieden sal, ende Christus in sijne heerlickheydt sal verschijnen.

34 Siet de aenteeckeninge op 2.Petr. 2.4.

7

^f Gelijck Sodoma ende Gomorra, ende ³⁵ de steden rontom de selve, die op gelijcke wijse als ³⁶ dese gehoereert hebben, ende ³⁷ ander vleesch zijn nagegaen, ³⁸ tot een exempel voorgestelt zijn, dragende de straffe ³⁹ des eeuwigen vyers.

f Genes. 19.24. Deuter. 29.23. Iesai. 13.19. Ierem. 50.40. Ezech. 16.49. Oze. 11.8. Amos 4.11. Luc. 17.29. 2.Petr. 2.6.

35 Namelick, Adamah ende Zeboim, gelijck de selve genoemt worden. Deuter. 29.23.

36 N. inwoonders van Sodoma ende Gomorra.

37 So beschrijft d’Apostel met eerbare woorden de grouwelicke sonde der Sodomiten. siet Rom. 1.27.

38 Namelick van Godts rechtveerdigen toorne ende straffe tegen sodanige sondaers, om haer daer aen te mogen spiegelen.

39 Siet van dese straffe Matth. 25.41.

8

Desgelijcks evenwel oock ⁴⁰ dese ⁴¹ in slaep gebracht zijnde, verontreynigen ⁴² het vleesch, ende verwerpen ⁴³ de Heerschappie, ende lasteren ⁴⁴ de Heerlickheden.

40 Namelick, godtloose menschen, van de welcke hy gesproken heeft vers 4.

41 Ofte, droomende. Dit wort verstaen ofte na de letter, ofte geestelicker wijse, datse van den Satan gelijck als in eenen slaep der sonde gewiegt zijnde, haer vleesch ontreynigen met hoereryen, overspel, etc.

42 D. hare lichamen, in welcke dese sonden gedaen worden, ende die daer door worden verontreynight. Siet 1.Corinth. 6.18.

43 D. de gene die in Overheydt zijn gestelt, ende het ampt selve.

44 D. de gene die over de menschen in hoocheydt, macht, eere, ende groot aensien zijn gestelt. Siet 2.Petr. 2.10.

9

Maer ^{g 45} Michaël ⁴⁶ de Archangel, ⁴⁷ doe hy met den Duyvel twistede, ende handelde van ⁴⁸ het lichaem Mosis, ^h en durfde geen ⁴⁹ oordeel van lasteringe tegen [hem] voortbrengen: maer seyde, ^{i 50} De Heere bestraffe u.

g Dan. 10.13. ende 12.1. Apocal. 12.7.

45 Dit is de eygen naem van den Archangel, die oock ghevonden wordt Dan. 10.13. ende 12.1. Apocal. 12.7. ende is soo veel te seggen als wie is gelijck Godt. Welcke naem oock den Heere Iesu Christo wel kan toe-geschreven worden: maer hy wordt oock 1.Thess. 4.16. uytdruckelick van den Archangel onderscheyden.

46 Dat is, de overste Engel, ofte een van de overste Engelen. Siet van desen naem 1.Thess. 4.16. ende de aenteeckeninge aldaer.

47 Dese historye en wordt in de schriften des Ouden Testaments niet beschreven: soo dat het schijnt dat Iudas dit heeft ofte uyt eenige overleveringe van handt tot handt, ofte uyt eenigh schrift, dat wy nu niet en hebben. ghelijck hy oock vers 14 de prophetie van Enoch verhaelt: gelijck oock Paulus verhaelt de namen van de Egyptische toovenaers. 2.Timoth. 3.8. Waer uyt niet en kan besloten worden dat de Heylige Schriftuere soude onvolmaeckt zijn. Siet de aenteeck. aldaer.

48 Dit wordt van velen verstaen van het doode lichaem Mosis, als hy ghestorven was op den bergh Nebo, het welck Godt heeft begraven op een onbekende plaetse, op dat de Israeliten met sijne doode beenderen geen afgoderye en souden begaen, gelijck van velen hedensdaeghs gedaen wordt met de beenderen van martelaren ende andere heyligen Deut. 34. versen 1, 6. ende meynen dat de Duyvel dit heeft gesocht te verhinderen, om het volck tot afgoderye te brengen.

h 2.Petr. 2.11.

49 D. lasterlick oordeel, laster-woorden, ofte schelt-woorden, waer mede yemant veroordeelt wort. Siet 2.Pet. 2.11.

i Zach. 3.2.

50 Diergelijcke wort gelesen Zach. 3.2. waer op sommige meynen dat de Apostel hier soude sien.

[fol. 151v]

10

^k Maer dese, ’t gene sy niet en weten, dat lasteren sy: ende ’t gene sy ⁵¹ natuerlick, als de onredelicke dieren, weten, in ’t selve ⁵² verderven sy haer.

k 2.Petr. 2.12.

51 D. door de uytwendige sinnen.

52 N. door dien sy die dingen met overdaet ende ontuchtigheydt misbruycken, waer mede sy lichaem ende ziele verderven.

11

⁵³ Wee haer, want sy zijn ⁵⁴ den wech ^l Cains ingegaen, ende door ^m de verleydinge ⁵⁵ des loons Balaams zijn sy henen gestort, ⁿ ende zijn ⁵⁶ door de tegensprekinge Core ⁵⁷ vergaen.

53 D. haer sal een eeuwige elende overkomen.

54 D. het exempel van Cain gevolght in hare broeders te haten ende te vervolgen.

l Genes. 4.8. 1.Ioan. 3.12.

m Num. 22.7, 21. 2.Petr. 2.15.

55 D. ghelijck Balaam door gierigheydt, om des loons wille, hem heeft laten verleyden om Godts volck te vloecken, hoe wel Godt hem sulcx heeft verhindert, so leeren dese oock valsche leeringen, ende lasteren de rechte leere, om vuyl ghewins wille. Gr. uytgestort. dat is gelijck als uytgegoten water van selfs henen vliet, also worden sy uyt groote gierigheydt daer henen gedreven.

n Num. 16.1.

56 D. naevolgende de wederspannigheyt ende oproerigheydt van Core tegen hare Overheydt.

57 Ofte, in het verderf gebracht, gelijck Core met sijne medegesellen Dathan ende Abiram, ende al wat sy hadden, levendigh in de aerde versoncken zijn. Num. 16.31, etc.

12

Dese zijn ^o vlecken in uwe ⁵⁸ liefdemaeltijden, [ende] als sy ⁵⁹ met u ter maeltijdt zijn, ⁶⁰ weyden sy haer selven ⁶¹ sonder vreese: sy zijn ^p waterloose wolcken, die van de winden ommegedreven worden: sy zijn als boomen ⁶² in’t afgaen van den herfst, onvruchtbaer, ⁶³ tweemael verstorven, [ende] ontwortelt:

o 2.Petr. 2.13.

58 Gr. agapais. D. liefden. So wierden genaemt de maeltijden, die de eerste Christenen plachten met malcandren tot versterckinge der liefde te houden, als het Avontmael was gehouden: van welcke de Apostel Paulus spreeckt 1.Cor. 11.21, 22. ende die beschreven worden van Tertulliano Apol. cap. 36.

59 D. van u tot een bysondere maeltijt genoodt zijn.

60 D. met gulsicheyt ende overdadigheyt vollen ende mesten sy haer selven. Siet Ezech. 34.2.

61 N. van daer over van Godt gestraft te sullen worden; ofte oock van schande voor de menschen.

p 2.Pet. 2.17.

62 D. die als dan noch vruchten noch bladen en hebben. Ofte, die wel somwijlen bloeysels ende beginsel van vruchten voortbrengen, maer die vergaen ende afvallen.

63 Dat is, ganschelick, noch vruchten noch bladeren hebbende.

13

^{q 64} Wilde baeren der zee, haer eyghen schande ⁶⁵ op-schuymende: ⁶⁶ dwalende sterren, den welcken ⁶⁷ de donckerheyt der duysternisse in der eeuwicheyt bewaert wort.

q Iesai. 57.20.

64 Dat is, onstuymige, wreede.

65 D. als schuym ende vuyligheyt uytwerpende. N. hare onstuymige vuyle ende lasterlicke woorden, ende schandelicke daden.

66 D. planeten, welcker loop hoewelse seker is, so schijnense ons nochtans te dwalen, om dat haren loop niet eenparigh en is met de andere sterren. Daer by vergelijckt hy hare ongestadigheydt.

67 Siet de verklaringe daer van 2.Petr. 2.17.

14

Ende van dese heeft oock ^r Enoch, ⁶⁸ de sevende van Adam, ⁶⁹ gepropheteert, seggende, ^s Siet, de Heere ⁷⁰ is gecomen met sijne ⁷¹ veel duysent heylige,

r Genes. 5.18.

68 N. Adam mede gerekent zijnde, aldus, Adam, Seth, Enos, Kenan, Mahalaleël, Iared, Enoch. Siet Genes. capit. 5.

69 Dese prophetie en staet nergens in de Schriften des Ouden Testaments beschreven, maer schijnt van handt tot handt onder de Ioden overgelevert te zijn, ende heeft Godt door den Apostel Iudam de selve laten opschrijven onder de Heylighe schriften, om eeuwelick in de Gemeynte bewaert te worden. Siet vers 9.

s Dan. 7.10. Actor. 1.11. 1.Thess. 1.10. 2.Thess. 1.10. Apoc. 1.7.

70 D. sal comen. Also spreken de Propheten om daer mede aen te wijsen de sekerheyt van de vervullinge der prophetie, als of die al geschiedde ofte geschiet ware. siet 1.Cor. 16.22.

71 Gr. heylige tien duysenden. Namel. van Engelen. Een seker ghetal voor een onseker groot getal. Siet Dan. 7.10. Matth. 24.31. ende 25.31.

15

Om gerichte ⁷² te houden tegen ⁷³ alle, ende ⁷⁴ te straffen alle ⁷⁵ godtloose onder haer, van wegen alle hare godtloose wercken, die sy godtlooslick gedaen hebben, ende ^t van wegen alle ⁷⁶ de harde [woorden] die de godtloose sondaers tegen ⁷⁷ hem gesproken hebben.

72 Gr. te doen, ofte, oordeel te vellen.

73 N. ongeloovige ende onboetveerdighe sondaren. Want hier wordt gesproken van het oordeel van verdoemenisse, in welcke de geloovige ende boetveerdige sondaren niet en sullen komen. Ioan. 5.24.

74 Gr. te bestraffen, ofte, te overtuygen.

75 D. die onder haer in godtloosheyt uytsteken, ende de Godtsalige lasteren, vervolgen ende verdrucken: hoedanighe hier van den Apostel beschreven worden.

t Matth. 12.36.

76 D. niet alleen over hare godtlooose wercken, maer oock over haer ongerijmde lasterlicke, ende smadelicke woorden, die hardt zijn om te verdragen.

77 N. den Heere die komen sal om ’t gerichte te houden vers 14. D. tegen sijnen persoon, leere, ende Gemeynte.

16

Dese zijn ⁷⁸ murmureerders, ⁷⁹ clagers over haren staet, wandelende na ⁸⁰ hare begeerlickheden: ^v ende haren mondt spreeckt zeer opgeblasene dingen: ⁸¹ verwonderende haer over de persoonen ⁸² om des vordeels wille.

78 N. soo tegen Godt, dat hy haer niet genoegh en doet: als tegen de menschen, ende voornamelick die over haer gestelt zijn, met welcker regeringe sy niet te vreden en zijn.

79 D. niet te vreden zijnde met den staet ofte deel, die Godt haer toegeschickt heeft.

80 Namel. vleeschelicke begeerlickheden. Siet Rom. 8. versen 1, 5. 2.Corinth. 10.3. Galat. 5.16. 2.Petr. 3.3.

v 2.Petr. 2.18.

81 D. als met een verwonderinge prijsende ende pluymstrijckende de persoonen die om haren rijckdom ofte macht in aensien zijn, ende haer voorderlick konnen wesen.

82 Om door dese pluymstrijckerie, van haer voordeel te bekomen.

17

Maer geliefde, gedenckt ghy der woorden die voorseght zijn ⁸³ van de Apostelen onses Heeren Iesu Christi:

83 Hier uyt en volght niet dat dese Iudas niet en soude mede een Apostel Christi geweest zijn. Want oock Petrus maeckt gewach van de Sendt-brieven Pauli. 2.Petr. 3.15. maer alleen dat hy na de andere Apostelen heeft geschreven. Hy siet hier voornamelick op de Apostelen Paulum ende Petrum.

18

Dat sy u geseght hebben, ^x dat in den laetsten tijt spotters sullen zijn, die na hare ⁸⁴ godtloose begeerlickheden wandelen sullen.

x Actor. 20.29. 1.Timoth. 4.1. 2.Timoth. 3.1. ende 4.3. 2.Petr. 2.1. ende 3.3.

84 Gr. begeerlickheden der godtloosheden.

19

Dese zijn ’t die haer selven ⁸⁵ afscheyden, ⁸⁶ natuerlicke [menschen], ⁸⁷ den Geest niet hebbende.

85 Namel. van de H. vergaderingen der gheloovighe. Ofte, scheydinge ende scheuringe in de Gemeynte maken.

86 Gr. zielicke. ghelijck 1.Corinth. 2.14. Iacob. 3.15. Siet de aenteeck. aldaer.

87 Namel. Godts. dat is, den Geest der weder-geboorte: het welcke daer uyt blijckt, om dat hare vleeschelicke begeerlickheden in haer de overhandt hebben ende heerschen: dat niet en gheschiet in de gene die den Geest der weder-geboorte hebben.

20

Maer geliefde, ⁸⁸ bouwet ghy ⁸⁹ u selven op ⁹⁰ uw’ aller-heylighst geloove, ⁹¹ biddende ⁹² in den heyligen Geest:

88 Ofte, sticht. Dat is, stelt u fondament vast, ende neemt dagelicks meer ende meer toe in het geloove.

89 Ofte, malkanderen, gelijck 1.Thess. 5.11.

90 Dat is, op het vertrouwen dat ghy hebt op den Salighmaker Iesum Christum, om dat selve te behouden, daer in toe te nemen, ende daer op alle Christelicke deughden te vestighen. Rom. 14.23. Hebr. 11.6. Ofte op de Leere der Heylighe Propheten ende Apostelen, die ghy ghelooft ende eenmael aenghenomen hebt. Ephes. 2.20. daer in dagelicks meer ende meer toenemende, ende by de selve vast blijvende.

91 Namel. Godt, dat hy door sijne Godtlicke ghenade ende kracht u daer in verstercke. Waer uyt blijckt, als wy vermaent worden om ons selven te stichten ende te bewaren, dat sulcke bewaringe niet uyt onse krachten voortkomt, maer uyt de genade ende kracht Godts, die wy daerom moeten bidden.

92 Ofte, door den Heyligen Geest. Rom. 8.26.

21

⁹³ Bewaert ⁹⁴ u selven ⁹⁵ in de liefde Godts, verwachtende ⁹⁶ de barmherticheyt onses Heeren Iesu Christi ten eeuwigen leven.

93 N. sorghvuldelick aenwendende alle middelen om daer in te blijven, ende toe te nemen. Siet het voorgaende vers.

94 Ofte, malkanderen, ghelijck te voren.

95 Dit kan verstaen worden, ofte in de liefde met welcke Godt ons lief heeft, om in sijne gunste ende vrientschap te blijven: ofte in de liefde die wy Godt toe dragen om daer in te volherden ende toe te nemen: na beyde moeten wy trachten. Doch het tweede schijnt met des Apostels wit meer over een te komen.

96 Dat is, de genadige sententie, ofte vonnis, dat hy over ons geloovige sonder onse verdiensten, uyt enckele barmhertigheydt, sal uytspreken in den dagh des oordeels. Matth. 25.34.

22

Ende ⁹⁷ ontfermt u wel eeniger, ⁹⁸ onderscheydt makende:

97 Dat is, bestraft ende vermaent eenighe uyt barmhertigheydt ende medelijden over hare swackheydt. N. die uyt swackheydt sondigen ende niet moetwilligh en zijn. Galat. 6.1.

98 Namel. tusschen swacke ende moetwillige, tusschen leersame ende hardtneckige. Namel. om uwe bestraffingen ende vermaningen nae elck eens gelegentheydt met soetigheydt ofte met hardigheydt aen te stellen, om haer te beter te winnen.

23

Maer ⁹⁹ behoudt ¹⁰⁰ andere ¹ door vreese, ende ² grijptse uyt het vyer: ende haet oock ³ den rock die van het vleesch ⁴ bevleckt is.

99 Dat is, soeckt’se te behouden met goede vermaningen. Siet 1.Timoth. 4.16.

100 Namel. die moetwilligh, ofte hardtneckigh zijn.

1 Gr. in vreese: dat is, soeckt’se te verschricken met voorstellinge van het vreeslick oordeel Godts, dat over soodanige sal gaen, indiense haer niet en bekeeren. 2.Timoth. 4.2.

2 Dat is, treck’se sonder vertoeven uyt het openbaer perijkel van de saligheydt te verliesen, gelijck men doet als yemant in het vyer gevallen is. Want een bekeert sondaer is als uyt het helsche vyer getrocken.

3 D. niet alleen de onkuyscheyt ende andere sonden selve, maer oock dat daer mede eenige gemeynschap heeft.

4 Dit schijnt geseght te worden uyt opsicht van de onreynigheden der Wet, na de welcke al wat yet onreyns aenraeckte ’t selve oock voor onreyn gehouden wierdt.

24

Hem nu die machtigh is u van ⁵ struyckelen te bewaren, ende onstraffelick te stellen ⁶ voor sijne heerlickheyt in vreugde,

5 Ofte, te stooten, mis-treden.

6 Dat is, voor hem, die heerlick is.

25

^y Den alleen wijsen Godt onsen Salichmaker, zy heerlickheyt ende majesteyt, cracht ende macht, beyde nu ende ⁷ in alle eeuwicheyt. Amen.

y Rom. 16.27. 1.Timoth. 1.17.

7 Gr. in alle de eeuwen.

Eynde van den Algemeynen Sendt-brief JUDE.