Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Psalm Lv.

David zijnde in perijckel van omcingelt ende overvallen te worden, klaegt Godt sijne benaeuwtheyt, ende bidt seer angstichlick om vernietinge van de aenslagen sijner vyanden, welker wreetheyt, valscheyt ende trouwloosheyt (bysonderlick van eenen) hy Gode voor-draegt, doch propheterende haren onderganck, ende sich versekerende van Godts verhooringe, sterckt sich selven ende alle geloovige in het vertrouwen op Godt, die de vroome behoudt, ende de godtloose verdoet.

1

¹ EEn’ onderwijsinge Davids: voor den Opper-sang-meester, op Neginoth.

1 Als op den voorgaenden Psalm.

2

O Godt, neemt mijn gebedt ter ooren: ende en verbergt u niet voor mijne smeeckinge.

3

Merckt op my, ende verhoort my: ick bedrijve misbaer in mijne ² klachte, ende maeck ³ getier;

2 Ofte, gepeyns, gebedt: hy wil seggen dat de overdenckinge van alle sijne swaricheden ende perijckelen hem onrustich ende kermende maeckt in’t bidden.

3 Ofte, rumoer, gerucht.

4

Om den ⁴ roep des vyants, van wegen de beangstiginge ⁵ des godtloosen: want sy schuyven ⁶ ongerechticheyt op my, ende in toorne haten sy my.

4 Hebr. stemme, dat is, den roep, dien mijne vyanden laten gaen, datse my van alle kanten willen omcingelen, ende in’t verderf brengen. Vergel. 2.Sam. 17. versen 11, 12, 13, 14, 21, 24.

5 D. die de godtloose my aendoet.

6 Ofte, valscheyt, ongelijck, onrecht. D. sy beswaren my met leugenen, stroyende van my allerleye boose stucken, waer mede ick my dit lijden op den hals gehaelt ende verdient hebbe.

5

Mijn herte ⁷ smert in’t binnenste van my: ende verschrickingen des ⁸ doots zijn op my gevallen.

7 D. lijdt smerte, als eener barender vrouwe.

8 D. doodtlicke.

6

Vreese ende bevinge komt my aen: ende grouwen overdeckt my.

7

So dat ick segge; ⁹ Och dat my yemant ¹⁰ vleugelen, als eener ¹¹ duyve, gave! Ick soude henen vliegen, ¹² waer ick blijven mochte.

9 Hebr. wie sal my geven, etc. gemeyne maniere van wenschen by den Hebreen, als bov. Psal. 14.7. ende 53.7. Siet Deut. 5. op vers 29.

10 Hebr. eenen vleugel, ofte, veder. Dat is, vleugelen.

11 Een swack ende vreesachtich dier, dat sich in woestijnen ende holen soeckt te bergen. siet Ier. 48.28.

12 Hebr. ende soude blijven, ofte, woonen: waer ick slechs veylich konde zijn, wil hy seggen.

8

Siet, ick soude ¹³ verre wech swerven: ick soude ¹⁴ vernachten in de woestijne, ¹⁵ Sela!

13 Hebr. my verre afmaken, swerven, D. verre van hier vluchten, henen swervende, waer het dan oock soude mogen wesen. Siet gelijcke t’samen-voeginge van twee woorden Psal. 45. op vers 5.

14 Ofte, herbergen, my onthouden, etc.

15 Siet Psal. 3. op vers 3.

9

¹⁶ Ick soude haesten dat ick ontquame; van den ¹⁷ drijvenden wint, van den storm.

16 Hebr. Ick soude de ontkominge haesten voor my, ofte, my d’ontkominge haesten.

17 Hebr. wint der drijvinge, ofte, des storms, des aenvals, D. dese vervolginge, die my haestelick overvalt, ofte dreycht wech te rapen, gelijck een stormwint alles nederwerpt ofte met sich wechruckt. Vergel. 2.Sam. 15.14. ende 17.21.

10

Verslindtse, Heere, deylt hare ¹⁸ tonge: want ick sie ¹⁹ wrevel ende twist in de ²⁰ Stadt.

18 D. hare sprake. dit verslinden, ende verdeylen der sprake, schijnt te sien op de oordeelen Godts, die hy gevoert heeft over de bouwers des torens van Babel, ende de rotte van Korah. Genes. 11.7, 8. Num. 16.32.

19 Ofte, gewelt.

20 Ierusalem, als sommige verstaen, duydende den Psalm op Absaloms vervolginge, wanneer (David in haeste gevlucht zijnde) Absalom daer binnen quam, grouwelick te hove huyshoudende, ende raet nemende, hoemen sijnen vader best soude overvallen ende verdelgen, waer inne de Raets-lieden niet wel en accordeerden, door dien Godt hare tongen verdeylde. 2.Sam. 17.14. volgens Davids gebedt, hier, ende 2.Sam. 15.31. Andere verstaen’t van Gibea Sauls, daer Saul hof hieldt, (vergel. Psal. 59.7.) ofte, niet juyst van eene stadt, maer in’t gemeyn van de ongebondene godtloosheyt, die over al, selfs in de steden (daer de beste ordre behoorde te zijn) in swange ginck.

11

Dach ende nacht ²¹ omringense haer op hare mueren: ende ongerechticheyt ende overlast is binnen in haer.

21 T.w. wrevel ende twist omringen de stadt: ofte, sy (de boose) gaen haer (de stadt) rontomme, dat is, loopende over al, om alle quaet te bedrijven, ofte, my te achterhalen.

12

²² Enckel verdervinge is binnen in haer: ende list ende bedroch en wijckt niet van hare strate.

22 Hebr. verdervingen. dat is, enkel schenderije, allerleye schade, jammer, verdruckinge.

13

Want het en is geen ²³ vyant, [die] my hoont, anders soud’ ick het hebben gedragen; ’t en is mijn hater niet, [die] sich tegen my ²⁴ groot maeckt, anders soud’ ick my voor hem ²⁵ verborgen hebben.

23 Verst. geen openbaer vyant, want (wil hy seggen) was hy my openbaerlick vyant geweest, so soudet my soo vreemt niet voorkomen, ende soo ondraechlick niet vallen.

24 Siet Psal. 35. op vers 26.

25 D. my voor hem hebben konnen wachten, hem ontgaen, ontwijcken.

14

Maer ghy zijt het, ô mensch als van mijne ²⁶ weerdicheyt; mijn ²⁷ leytsman, ende mijn bekende:

26 Hebr. nae mijne schattinge, ofte, weerde. D. mijns gelijcke, geacht ofte geschatt als ick, ofte dien ick achtede als myselven. And. mijns ordens, D. van mijnen staet, conditie ende qualiteyt. hier door verstaen sommige Achitophel, van wiens groot-achtinge ende credijt, soo in’t gemeyn, als by David in’t bysonder, siet 2.Sam. 16.23. daerom oock van hem (als hy sich by Absalom gevoecht hadde) in ’t bysonder gebootschapt wert aen David, als zijnde niet alleen seer vreemt, onverwacht, ende troulooslick gedaen, maer oock sulcx, dat David (ten aensien van Achitophels uyt nemende kloeckheyt) daer op wel te letten hadde. die desen Psalm op Sauls tijt duyden, verstaen Abner, ofte, andere van Sauls krijchs-raet.

27 Ofte, voorneemste vrient, beleyder. T.w. mijner affairen. siet Prov. 6.28. ende 7.9. Mich. 7.5.

15

Die wy t’samen ²⁸ in soeticheyt heymelick raet pleegden: wy wandelden ²⁹ in geselschap ten huyse Godes.

28 Hebr. den raedt (ofte, de verborgentheyt, verborgen raet) soet maeckten.

29 Ofte, met de t’samenloopende schare. (Psal. 42.5.) Siet van ’t Hebr. woort Psal. 2. op vers 1. hy wil seggen, datse t’samen verplicht waren niet alleen door den bant van politijcke vrientschap ende gemeenschap, maer oock door den alderstercksten bant van Religie.

16

³⁰ Dat hen de ³¹ doot als een schulteysscher overvalle, datse levendich ter hellen nederdalen: want boosheden zijn in hare ³² wooninge in’t binnenste van hen.

30 Ofte, de doot salse, etc.

31 Hy wil seggen, laetse schielick ende schrickelick omkomen. Siet bov. op vers 10. Dit spreeckt David door den prophetischen Geest ende yver des Heeren gedreven zijnde.

32 De plaetse daer sy verkeeren, ofte, geselschap, omme-ganck.

17

My aengaende, ick sal tot Godt roepen: ende de HEERE sal my verlossen.

18

³³ ’Savonts, ende ’smorgens, ende ’smiddachs sal ick klagen ende getier maken: ende hy sal mijne stemme hooren.

33 Vergel. Dan. 6.10. ende Actor. 3.1. ende 10.3, 9, 30. hy wil seggen, dat hy niet sal ophouden, noch moede worden, maer Godt met sijne dagelickse gebeden, (welcker gewoonlicke tijden hy hier verhaelt) als moeyelick ende lastich vallen. Siet Luce 18.1.

19

Hy heeft mijne ³⁴ ziele in vrede verlost van den strijt ³⁵ tegen my: want ³⁶ met menichten zijnse tegen my geweest.

34 Dat is, hy heeft mijn leven uyt perijckel geredt, ende my in vrede gestelt. Dit kan sien op voorgaende verlossingen, ofte, eene geloovige ende prophetische verklaringe zijn van de sekerheyt eener goeder uytkomste, diergelicke vele in dit boeck gevonden worden.

35 D. die sy my aendeden, ofte aendoen wilden.

36 Hebr. in, ofte met, onder, vele (ofte, groote, machtige) zijn sy geweest tegen, ofte met my: want het Hebr. woordeken kan geduydt worden op vrienden ofte vyanden. ende beydts heeft eenen goeden sin. gelijck Davids vyanden vele waren, alsoo hadde hy daer en tegen de heyrscharen der H. Engelen met hem. Vergel. Psal. 34.8. ende 57.4. 2.Reg. 6.16. doch in het volgende spreeckt David van sijne vyanden.

20

Godt sal hooren, ende salse plagen, als die van outs ³⁷ sitt, ³⁸ Sela! dewijle by hen ³⁹ gantsch geene veranderinge en is, ende sy Godt niet en vreesen.

37 Als Richter van den beginne. Vergel. Psal. 93.2.

38 Siet Psal. 3. op vers 3.

39 Hebr. geene veranderingen, noch kleyne noch groote, te weten, van’t quade tot het goede: sy en beteren haer niet in’t alderminste, wil hy seggen.

21

⁴⁰ Hy ⁴¹ slaet sijne handen aen de gene die ⁴² vrede met hem hadden: hy ontheylicht sijn ⁴³ verbondt.

40 D. elck een deser godtloosen, ofte de principaelste onder hen, dien d’andere volgen.

41 Ofte, leyt, streckt uyt: dat is, hy doetse quaet, overlast, gewelt, ja hy brengtse om ’t leven. siet Gen. 37. op vers 22.

42 Ofte, sijne vrede-genooten, bont-genooten. Vergel. Psal. 7.5. ende 41.10. ende bov. versen 13, 15.

43 Dat hy met eede, ende dien volgens (met overroepinge van Godts heyligen naem) gemaeckt ende bevesticht hadde, dat breeckt hy sonder schroomen.

22

Sijn ⁴⁴ mont is gladder ⁴⁵ dan boter, maer sijn herte is ⁴⁶ krijch: sijne woorden zijn sachter dan olye, maer de selve zijn ⁴⁷ bloote sweerden.

44 Dat is, de woorden sijns monts: daerom oock het by-gevoecht Hebreeusch woort in’t getal van velen staet, zijn gladder.

45 Ofte, dan ofse boterich, ofte, gebotert waren. and. sy maken haren mont gladt, ofte, sy versachten haren mont [als] boter. and. sy maken haren mont gladder als boter, ofte: [de woorden] sijns monts zijn glat als boter.

46 Dat is, vol van krijch ofte strijdt, sy hebben niet dan enckel strijdt in den sin, tegen my.

47 Hebr. geopende, uytgetogene. dat is, sy zijn dootlick wondende, sy soecken my daer door in’t verderf te brengen. Vergel. Prov. 12.18. ende Psal. 57.5.

23

⁴⁸ Werpt ⁴⁹ uwe sorge op den HEERE, ende hy sal u ⁵⁰ onderhouden: ⁵¹ hy sal in eeuwicheyt niet toelaten, dat de rechtveerdige wanckele.

48 David spreeckt hier sich selven ende alle geloovige aen.

49 Hebr. uwe gave, ofte, u geven. D. in alle uwe bekommernissen ende sorgen, (gelijck de Apostel Petrus dit woort gebruyckt 1.Pet. 5.7.) als ghy geerne wildet, dat u dit ofte dat mochte gegeven worden, al denckende op, geven, nae den eysch van u gebreck ofte noot, so beveelt sulcx alles uwen hemelschen Vader, die sal u geven, dat u salich is: ofte, uwe gave. D. al wat hy (de Heere) u geeft, wat u van hem aenkomt, D. wat hy u toeschickt, toesendt, dat werpt ghy weder op hem, vertrouwende, dat hy u sal ontlasten,verlichten, ende eene uytkomste geven, die tot sijner eere ende uwe salicheyt strecke. Vergel. Psal. 22. op vers 9. And. u pack, ofte, uwen last: doch dese beteeckeninge wort in de H. Schrifture niet gevonden.

50 Ofte, voeden, gelijck ’t Hebr. woort elders gebruyckt wort, siet Ruth 4. op vers 15.

51 Hebr. hy sal niet toelaten in eeuwicheyt de wanckelinge, den (ofte des, ofte, voor den) rechtveerdigen. Vergel. Psal. 15. op vers 5.

24

Maer ghy, ô Godt, sult ⁵² die doen nederdalen in den put des verderfs; de ⁵³ mannen des bloets ende bedrochs en sullen hare dagen niet ter ⁵⁴ helfte brengen: Ick daerentegen sal op u vertrouwen.

52 T.w. de voorseyde godtloose.

53 Siet Psal. 5. op vers 7.

54 Hebr. halven, ofte, halveren, D. sy sullen eenen ontijdigen doot sterven. Vergel. Iob 15.32. ende 22.16. ende ond. Psal. 58.9, 10. ende 102.24, 25. Prov. 10.27. Eccl. 7.18.