Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xxxj. Capittel.

Hizkia doet alle afgodische wercken af breken, vers 1, etc. stelt de Priesteren, ende Leviten in haer ampt, 2. oock order tot de onderhoudinge der selver, 4. laet kameren maken, om haer inkomen daer in te versamelen, ende uyt den Leviten persoonen tot Ontfangers, ende Thresoriers stellen, 11. Hizkia blijft godtvruchtich, ende gesegent, 20.

1

ALs sy nu ¹ dit alles voleyndet hadden, togen alle Israëliten, dieder gevonden werden, uyt, tot de steden van Iuda, ende ^a braken de ² opgerichtte

1 T.w. dat de onderhoudinge van het hooge Paeschen-feest aenginck, in 't voorgaende Capittel beschreven.

a 2.Reg. 18.4.

2 Siet Lev. 26 op vers 30.

[fol. 212r]

beelden, ende hieuwen ³ de bosschen af, ende wierpen de hoochten, ende de altaren af, uyt gantsch Iuda, ende Benjamin, oock ⁴ in Ephraim ende Manasse, ⁵ tot datse alles te niete gemaeckt hadden: daer na keerden alle de kinderen Israëls weder, een yeder tot sijne besittinge in hare steden.

3 Siet van de bosschen, ende hoochten ter eere, ende ten dienste der Afgoden gemaeckt, Levit. 26. op vers 30.

4 T.w. In de steden, dewelcke die van Iuda het Coninckrijcke Israels afgenomen hadden. Siet bov. 13.19. ende 15.8.

5 And. tot dat sy voleyndt hadden.

2

Ende Hizkia bestelde de ⁶ verdeelingen der Priesteren, ende der Leviten, nae hare verdeelingen, een yeder nae sijnen dienst, de Priesteren, ende de Leviten tot het brand-offer, ende tot de danck-offeren; om te dienen, ende om te loven, ende om te ⁷ prijsen in ⁸ de poorte der legeren des HEEREN.

6 Siet boven 8. op vers 14.

7 Te weten, den Heere.

8 T.w. des Tempels, alwaer de Priesteren, ende de Leviten, in hare orden, ende verdeelinge, elck sijnen dienst moeste waernemen, als in een leger. Vergel. hier mede de aenteecken. Num. 4. op vers 3.

3

⁹ Oock het deel des Conincks van sijne have tot de ¹⁰ brand-offeren; tot de brand-offeren des morgens, ende des avonts, ende de brand-offeren ¹¹ der sabbathen, ende der ¹² nieuwe maenden, ende der ¹³ gesette hooch-tijden: ^b gelijck geschreven is in de wet des HEEREN.

9 T.w. bestelde Hizkia. Als of hy seyde: de Coninck heeft alsoo de diensten, ende ampten des Tempels geschickt, ende in order gestelt, ten eynde, dat een yeder sijn last wel soude waer nemen, dat hy hem selven oock in desen niet heeft onbelast gelaten, ordinerende, dat de offerhanden hier in den text vermelt, uyt sijn eygen inkomen genomen souden worden. Waer uyt het schijnt, datse te vooren bekost, ende gevonden wierden uyt de schatten des Tempels; van de welcke siet 1.Chron. 26.20.

10 Siet van dese Exod. 29.38, 39, etc. ende Num. 28. versen 3, 4, etc.

11 Siet Num. 28.9, 10.

12 Siet Num. 28.11, 12, etc.

13 Siet Levit. 23.

b Num. 28. ende 29.

4

Ende hy seyde tot het volck, tot de inwoonderen van Ierusalem, dat sy ¹⁴ het deel der Priesteren ende Leviten, geven souden; op datse ¹⁵ versterckt mochten worden ¹⁶ inde wet des HEEREN.

14 Te weten, dat hen nae Godts ordinantie tot haer onderhout toe-quam, Num. 18.8, etc.

15 D. tijt, ende moet souden hebben, om haren dienst wel waer te nemen, sonder daer van afgetrocken te worden, om andersins haren kost te winnen.

16 D. in 't ondersoecken, overleggen, ende verklaren van de wet des Heeren: mitsgaders in 't bedienen van den godts-dienst in de wet bevolen.

5

¹⁷ Doe nu dat woort uytbrack, ¹⁸ brachten de kinderen Israëls vele ¹⁹ eerstelingen van coorn, most, ende olye, ende ²⁰ honich, ende van alle de inkomste des velts: oock brachten sy ²¹ de tienden van alles in, met menichte.

17 D. doe nu dat bevel des Conincks ruchtbaer wiert.

18 Hebr. vermenichvuldichden.

19 Siet van dese de wetten, ende ordinantien Godts. Exod. 23.19. ende 34.26. Levit. 11.14, etc. Numer. 15.17, 18, 19, etc. Deut. 26, 1, 2, etc.

20 And. Dadelen. Het Hebr. woort beteeckent honich, doch wort hier van den Hebreen voor Dadelen, ofte vruchten van boomen, die soete vruchten droegen, genomen, dewelcke van wegen hare soeticheyt den honich gelijck zijn. Want Godt en hadde nergens in sijne wet bevolen de eerstelingen van honich te geven, maer van boom-vruchten der aerde, ende van beesten.

21 Siet van dese Lev. 27. op vers 30.

6

Ende de kinderen Israëls, ende Iuda, die inde steden Iuda woonden, die brachten oock tienden der runderen, ende der schapen, ende tienden der heylige dingen, die den HEERE haren Godt geheyliget waren, ende maeckten ²² vele hoopen.

22 Hebr. hoopen, hoopen. Siet Gen. 14. op vers 10.

7

Inde ²³ derde maent begonnen sy den ²⁴ gront van die hoopen te leggen: ende in de ²⁵ sevende maent voleynddense.

23 T.w. des heyligen, ofte kerckelicken jaers. Siet bov. 15. op vers 10. ende Exod. 12. op vers 2. in dese maent begon den oogst in Canaan.

24 D. het eerste begin van die hoopen te maken.

25 Siet van dese maent Lev. 23. op vers 24. Sy quam seer over een met onsen September, als de vruchten van dat lant in de schueren gevoert waren.

8

Doe nu Iehizkia, ende de Vorsten quamen, ende die hoopen sagen; ²⁶ segenden sy den HEERE, ²⁷ ende sijn volck Israël.

26 D. loofden, ende danckten den Heere, om dat hy het volck het herte gegeven hadde, soo vrywillichlick sijne gaven op te brengen. Siet Genes. 14.20. ende de aenteeck.

27 De menschen te segenen, is hen alle goet ende welvaert toe te wenschen. Vergel. Gen, 31.35. ende de aenteeck.

9

Ende Iehizkia ondervraechde de Priesteren, ende de Leviten, aengaende die hoopen.

10

Ende Azaria de ²⁸ Hooft-priester van den huyse Zadoks, sprack tot hem, ende seyde; Van datmen ²⁹ dese heffinge begonnen heeft tot het Huys des HEEREN te brengen, isser te eten geweest, ende versadigt te worden, ja over te houden tot overvloet toe; want de HEERE heeft sijn volck ³⁰ gesegent, ³¹ so dat dese veelheyt overgebleven is.

28 Hebr. De Priester het hooft, ofte, die het hooft was. alsoo 2.Reg. 25.18. bov. 24.6. wort hy alleen het hooft genaemt, namelick der Priesteren.

29 Dat is, dese gaven, ende offerhanden. Want het woort heffinge wort hier in 't gemeyne genomen. Siet Num. 5. op vers 9.

30 D. goet gedaen. Siet Genes. 12. op vers 2.

31 Ofte, so dat het overgeblevene is dese veelheyt: T.w. die noch voorhanden is, ende die ghy siet.

11

Doe seyde Iehizkia, datmen kameren aen het Huys des HEEREN ³² bereyden soude, ende sy bereyddense.

32 D. gereet maken. Siet van dese kameren, 1.Reg. 6.5. ende de aenteeck.

12

Daer in brachten sy die heffinge, ende de tienden, ende de geheylichde dingen in getrouwicheyt, ende daer over was Chonania de Levijt ³³ Overste, ende Simei sijn broeder, de tweede.

33 D. de voornaemste Thresorier, die over dese schatten des Tempels gestelt was. Naest hem was Simei sijn broeder, als een Onder-commijs, onder desen de andere Ontfangers, die in 't volgende vers genaemt worden. Siet de ordinantie hier van 1.Chron. 26.20, 21.

13

Maer Iehiël, ende Azazia, ende Nahath, ende Asahel, ende Ierimoth, ende Iozabad, ende Eliël, ende Iismachia, ende Mahath, ende Benaja, waren Opsienders, onder de hant van Chonania, ende Simei sijn broeder, door het bevel van den Coninck Iehizkia, ende van Azaria den ³⁴ Oversten van het Huys Godts.

34 Ofte, voorganger: D. den Overpriester. bov. vers 10.

14

Ende Kore de sone van Iimna de Levijt, de poortier ³⁵ tegen't Oosten, was over de vrywillige gaven Godts, om het hef-offer des HEEREN, ende het ³⁶ alderheylichste uyt te ³⁷ deelen.

35 D. aen de Oost-poorte des Tempels. Siet van dese bov. cap. 23. op vers 5.

36 Hebr. de heylicheden der heylicheden. Verstaet, het overige des vrywilligen spijs-offers, Levit. 2.3. ende 10. ende de sond-offeren, Levitic. 6. versen 18, 22. de schult-offeren, Lev. 7.1. de toon-brooden, Lev. 24.9. Siet oock Num. 18.9.

37 Hebr. te geven.

15

Ende ³⁸ aen sijne hant waren Eden, ende Miniamin, ende Iesua, ende Semaia, Amaria, ende Sechania ^c inde steden der Priesteren, met getrouwicheyt, om haren broederen inde verdeelingen, ³⁹ soo wel den kleynen als den grooten, uyt te deelen:

38 Verst. sijne bygevoechde medehulpers, die onder sijn opsicht, sorge, ende beleyt waren.

c Ios. 21.9, etc.

39 Nae de Wet. Deut. 18.8.

16

⁴⁰ (Benevens die gestelt waren in't geslacht-register der mans persoonen, drie jaren out, ende daer boven) ⁴¹ allen die in het Huys des HEEREN gingen, ⁴² tot het dagelicks werck op elcken dach, voor haren dienst in hare wachten, nae hare verdeelingen:

40 Hebr. benevens haer rekenen. ofte, hare rekeninge der geslachten. D. mitsgaders de gene, die in hare geslacht-registeren geschreven waren van al wat mannelick was. De sin is, datse niet alleene de Priesteren, die den dienst in den Tempel deden, haer deel gegeven hebben, maer oock haren sonen.

41 D. die in den dienst des Tempels gebruyckt konden worden, ende volgens van de kerckelicke goederen haer onderhout moeten hebben.

42 Hebr. om de saken des daegs op sijnen dach. dat is, om daer te doen, dat op elcken dach gedaen moest wesen. Siet gelijcke maniere van spreken, Exod. 5.13. And. hare dagelicksche portie voor haren dienst.

17

Ende met ⁴³ die gestelt waren in't geslacht-register der Priesteren, nae het huys harer vaderen; oock de Leviten ^d van twintich jaren out, ende daer boven, in hare wachten, nae hare verdeelingen:

43 D. die in 't geslacht-register der Priesteren geschreven stonden: den welcken niet alleen haer onderhout gegeven wiert, maer oock den Leviten.

d 1.Chron. 23.27.

18

Oock tot de geslacht-rekeninge met alle hare kinderkens, hare wijven, ende hare sonen, ende hare dochteren, ⁴⁴ door de gantsche gemeynte: want sy hadden sich ⁴⁵ in haer ampt [in] ⁴⁶ heylicheyt geheyliget.

44 Verst. de vergaderinge der Priesteren, ende der Leviten, die in den Tempel den Godts-dienst moesten versorgen: soo dat niet alleen sy voor hare persoonen onderhouden wierden: maer daer wert oock sorge gedragen voor hare vrouwen, ende kinderen.

45 Siet van't Hebr. woort 1.Chron. 9. op vers 22. And. in, ofte, nae haer getrouwicheyt. ofte, op der selver trouwe. D. sich verlatende op de getrouwicheyt der uytdeelders (van de welcke gesproken is, vers 15.) dat haer het tijtlick onderhoudt van de selve soude versorcht worden.

46 Dat is, seer neerstelick, ende vlijtichlick geheyliget. And. tot de heylige dingen geheylicht.

19

Oock waren onder de kinderen Aarons, de Priesteren, op de velden der voorsteden harer steden, ⁴⁷ in elcke stadt mannen, die met namen ⁴⁸ uytgedruckt waren, om allen mans-persoonen onder de Priesteren, ende ⁴⁹ allen, die in't geslacht-register onder de Leviten gestelt waren, deelen te geven.

47 Hebr. in alle stadt, ende stadt.

48 Als. bov. vers 15.

49 Hebr. alle tellinge, ofte, rekeninge by geslachten.

20

Ende alsoo dede Iehizkia in geheel Iuda: ende hy dede dat goet, ende recht, ende ⁵⁰ waerachtich was voor het aengesichte des HEEREN sijnes Godts.

50 Hebr. waerheyt, ofte, trouwe.

21

Ende in alle werck, dat hy begon inden dienst van het Huys Godts, ende ⁵¹ inde wet, ende in het gebodt, om sijnen Godt te soecken; dede hy met sijn gantsche herte, ende hadde voorspoet.

51 Siet bov. 14. op vers 4.