Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xxj. Capittel.

In dit Capittel wort wederhaelt het gene dat geschreven staet, 2. Sam. cap. 24.

1

¹ DOe stont de Satan op tegen Israël, ende ² hy porrede David aen dat hy Israël telde.

1 Siet de vorder aent. over dit capit. 2.Sam. 24.

2 And. verweckte, beweechde, hitste op.

2

Ende David seyde tot Ioab, ende tot de Overste des volcks, Gaet henen, telt Israël ³ van Berseba tot Dan toe, ende brengtse tot my, dat ick haer getal wete.

3 T.w. van’t Zuyden tot het Noorden, van het eene eynde des Coninckrijcks tot het andere. Alsoo oock Iud. 20.1. ende elders meer.

3

Doe seyde Ioab, De HEERE doe tot sijnen volcke, gelijck sy [nu] zijn, hondert mael meer: zijn sy niet alle, o mijn heere Coninck, mijnen heere tot knechten? waerom versoeckt ⁴ mijn heere dit? waerom soude het Israël tot schult worden?

4 Dat is, ghy Heer Coninck.

4

Doch het woort des Conincks nam d’overhant tegen Ioab: derhalven tooch Ioab uyt, ende ⁵ hy doorwandelde gantsch Israël: Daer na quam hy weder te Ierusalem.

5 Ioab heeft op dese reyse toe-gebracht negen maenden, ende twintich dagen, als te lesen is 2.Sam. 24.8.

5

Ende Ioab gaf David de somme des getelden volck: ende ⁶ gantsch Israël was ⁷ elf hondert duysent man, die het sweert uyt-trocken: ende Iuda vier hondert duysent, ende tseventich duysent man, die het sweert uyt-trocken.

6 Siet 2.Sam. 24. vers 9.

7 Hebr. duysent duysenden, ende hondertduysent.

6

Doch Levi ende Benjamin en telde hy ⁸ onder de selve niet: want des Conincks woort was Ioab een grouwel.

8 Hebr. in het midden der selver niet.

7

Ende ⁹ dese sake was quaet in de oogen Godes: daerom ¹⁰ sloech hy Israël.

9 T.w. dat David het volck hadde doen tellen.

10 T.w. met de pestilentie.

8

Doe seyde David tot Godt, Ick hebbe seer gesondigt, dat ick dese sake gedaen hebbe: ¹¹ maer neemt doch nu de misdaet ¹² uwes knechts wech, want ick hebbe seer sottelick gehandelt.

11 Siet 2.Sam. 12 op vers 13.

12 D. mijne.

9

De HEERE nu sprack tot Gad den ¹³ Siender Davids, seggende:

13 D. Propheet ende Leeraer, die by David was waer hy henen ginck. Van het woort Siender, siet 1.Sam. 9.9.

10

Gaet henen, ende spreeckt tot David, seggende, Aldus seyt de HEERE, Drye dingen legge ick u voor: kiest u een uyt dien, dat ick u doe.

11

Ende Gad quam tot David, ende seyde tot hem, Soo seyt de HEERE, Neemt u uyt:

12

Of drye jaren honger, ofte drye maenden verteert te worden voor het aengesichte uwer wederpartye, ende dat het sweert uwer vyanden [u] achterhale: ofte drye dagen ¹⁴ het sweert des HEEREN, dat is, de pestilentie in den lande, ende eenen ¹⁵ verdervenden Engel des HEEREN in alle de lantpalen Israëls? so siet nu toe, wat antwoort ick dien sal weder brengen, die my gefonden heeft.

14 De Engel des Heeren heeft de Israeliten met de pestilentie, als met een sweert geslagen ende gedoodt. Siet onder vers 16. ende 27.

15 D. die met de pestilentie vele der inwoonderen des lants dooden sal.

13

Doe seyde David tot Gad, My is seer bange: ¹⁶ laet my doch in de hant des HEEREN vallen, want sijne barmherticheden zijn seer vele, maer en laet my in de hant der menschen niet vallen.

16 D. ick kiese de peste, ende niet den krijch. laet my alleenlick in de hant des Heeren vallen.

14

De HEERE dan gaf pestilentie in Israël: ende daer vielen van Israël tseventich duysent man.

15

Ende Godt sondt eenen Engel nae Ierusalem, om die te verderven, ende als hyse verdorf, sach het de HEERE, ende ¹⁷ het berouwde hem over dat quaet, ende hy seyde tot den verdervenden Engel, ’Tis genoech, treckt nu uwe hant af: de Engel des HEEREN nu stont by den dorsch-vloer van ¹⁸ Ornan den Iebusiter.

17 D. hy hielt op van met de peste te verderven, menschelicker wijse van Godt gesproken. Siet Genes. 6.6.

18 And. Arauna, ende Arania, 2.Sam. 24.16, 18. alwaer oock aengewesen is waerom hy een Iebusiter genoemt wert.

16

Als David sijne oogen op-hief, so sach hy den Engel des HEEREN staende tusschen de aerde, ende tusschen den hemel, met sijn uyt-getrocken sweert in sijne hant, uytgestreckt over Ierusalem: doe viel David ende de Outste, bedeckt ¹⁹ met sacken, op hare aengesichten.

19 D. met rouw-kleederen. Siet de aenteeck. op Genes. 37.34.

17

Ende David seyde tot Godt, Ben ick ’t niet die ²⁰ geseyt hebbe, datmen ’t volck tellen soude? Ia ick selve ben het die gesondigt, ende ²¹ seer qualick gehandelt hebbe, maer dese schapen ²² wat hebben die gedaen? O HEERE mijn Godt, ²³ dat doch uwe hant tegens my, ende tegen het huys mijnes vaders zy, maer niet tegen u volck ter plage.

20 D. bevolen hebbe.

21 Hebr. qualick doende, qualick gedaen hebbe.

22 Het is wel waer dat de ondersaten niet misdaen en hadden met het tellen des volcks: maer evenwel zijn sy van Godt recht veerdelick gestraft van wegen andere sonden.

23 David wil seggen, doodet met de peste my, ende het huys mijnes vaders, dat is, mijne vrienden ende bloet-verwanten.

18

Doe seyde de Engel des HEEREN tot Gad, dat hy David seggen soude, dat David soude opgaen, om den HEERE eenen Altaer op te richten in den dorsch-vloer van Ornan den Iebusiter.

19

So ginck dan David op nae den woorde Gads, dat hy in den name des HEEREN gesproken hadde.

20

Doe sich Ornan wendde, so sach hy den Engel, ende sijne vier sonen die by hem waren, verstaken haer: ende Ornan dorschte tarwe.

21

Ende David quam tot Ornan, ende Ornan sach toe, ende sach David, so ginck hy uyt den dorsch-vloer, ende booch sich neder voor David met het aengesichte ter aerde.

[fol. 194v]

22

Ende David seyde tot Ornan, ²⁴ Geeft my de plaetse des dorsch-vloers, dat ick op de selve den HEERE eenen altaer bouwe: geeftse my ²⁵ voor het volle gelt, op dat dese plage opgehouden worde van over den volcke.

24 D. verkoopt my: als stracx volgt.

25 Als Genes. 23.9.

23

Doe seyde Ornan tot David, ²⁶ Neemtse maer henen, ende mijn heere de Coninck doe dat goet is in sijne oogen: Siet, ick geve ²⁷ dese runderen tot brand-offeren, ende dese sleden ten houte, ende de tarwe tot spijs-offer, ick geve’t al.

26 Hebr. neemtse u, ofte, voor u.

27 T.w. met dewelcke ick rechtevoort dorsche: want men pleecht in die tijden de Ossen het Koorn te doen uyt treden.

24

Ende de Coninck David seyde tot Ornan, ²⁸ Neen, ²⁹ maer ick sal ’t sekerlick koopen voor vollen gelde: want ick en sal ³⁰ voor den HEERE niet nemen dat uwe is, dat ick een brand-offer om niet offere.

28 Als of David seyde, ick en wil geensins te geefs aennemen dat ghy my presenteert.

29 Hebr. koopende sal ick koopen.

30 D. om den Heere te geven.

25

Ende David gaf aen Ornan voor die plaetse, ³¹ ses hondert goudenen sikelen van gewichte.

31 Indien dit gemeene sikels geweest zijn, so weecht elcken sikel twee drachmen ofte fransche kroonen: So dat David voor die plaetse gegeven heeft 1200 fransche kroonen. Voor de ossen ende d’ander gereetschap gaf hy vijftich silveren sikels. Siet vorder de aent. Gen. 24. op vers 22. ende 2.Sam. 24. op vers 24.

26

Doe bouwde David aldaer den HEERE eenen altaer, ende hy offerde brand-offeren ende danck-offeren: Als hy den HEERE aenriep, ³² so antwoordde hy hem door vyer uyt den hemel, op den brand-offers altaer.

32 D. Godt liet vier vanden hemel vallen op het brand-offer, daer mede betuygende, dat hy Davids gebedt verhoort hadde. Verg. hier mede ’t gene dat Lev. 9.24. ende 1.Reg. 18.38. ende 2.Chron. 7.1. staet.

27

Ende de HEERE seyde tot den Engel, dat hy sijn sweert weder in sijne scheyde steken soude.

28

Ter selver tijt, doe David sach, dat de HEERE hem geantwoordt hadde op den dorsch-vloer Ornans des Iebusiters, so offerde hy aldaer.

29

Want de Tabernakel des HEEREN, die Mose in de Woestijne gemaeckt hadde, ende des brand-offers altaer, was te dier tijt op de hoochte ³³ te Gideon.

33 Siet bov. 16.39. ende 2.Chron. 1.3.

30

David nu en konde niet henen gaen voor ³⁴ den selven om Godt te soecken: want hy was verschrickt voor het sweert des Engels des HEEREN.

34 T.w. brand-offer Altaer: of, Tabernakel die te Gibeon was.