Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xx. Capittel.

De heyloose Seba maeckt Israel, by occasie van desen twist, oproerich ende afvallich van David, vers 1, Hoe David met de by-wijven gehandelt heeft, die van Absalom misbruyckt waren, 3. David sendt Amasa uyt om Iuda te vergaderen tegen Seba, 4. maer als dese wat te lange vertoefde, schickt hy Abisai met Krijchs-volck uyt, 6. Amasa ontmoet hen onderweechs, ende wort van Ioab verraderlick doorsteken, 8. Ioab ende Abisai jagen Seba na, ende belegeren hem in Abel Beth-Maacha, 13. alwaer de burgers door eener wijser vrouwen raet, Seba den cop afhouwen, ende tot Ioab over den muer werpen, also wort desen oproer ende krijch ge-eyndicht, 16. Register vande voornaemste Amptlieden, ende bevelhebberen in Davids Coninckrijck, 23.

1

DOe was daer by geval een ¹ Belials man, wiens naem was ² Seba, een sone van Bichri, een man van ³ Iemini: die blies met de basuyne, ende seyde; Wy hebben geen deel aen David, ende wy hebben geene erffenisse aen den sone van Isai; een ⁴ yegelick nae sijne tenten, ô ⁵ Israël.

1 Siet Deut. 13. op vers 13.

2 Hebr. Scheba.

3 Siet bov. cap. 16. op vers 11.

4 Verst. hier op, vertrecke, begeve sich.

5 Hy spreeckt die van Israel aen, die met Iuda getwist, ende sich beklaecht hadden, datse verongelijckt waren. Siet cap. 19.41, 43.

2

Doe tooch alle man van Israël op ⁶ van achter David, Seba, den sone van Bichri achter nae: Maer de mannen van Iuda ⁷ kleefden haren Coninck aen, van de Iordane af tot aen Ierusalem.

6 D. sy verlieten David, ende volchden Seba na.

7 Sy verlieten hem niet, gelijck d’andere stammen, maer bleven by hem, geleydende hem voorts tot Ierusalem toe.

3

Doe nu David in sijn huys te Ierusalem quam, nam de Coninck de ⁸ tien wijven, [sijne] by-wijven, die hy gelaten hadde om het huys te bewaren, ende ⁹ dedese in een huys van bewaringe, ende onderhieltse, maer en ¹⁰ ginck tot haer niet in: ende sy waren ¹¹ opgesloten tot op den dach van haer-lieder doot, ¹² levende als weduwen.

8 Siet bov. c. 15.16.

9 De oorsake siet bov. cap. 16.22.

10 Siet Genes. 6. op vers 4.

11 Hebr. Gebonden. D. alsoo besloten, als oftse gevangen ende gebonden waren geweest: ten ware dan, datse in Absaloms feyt mochten hebben geconsenteert.

12 [In] weduwschap des levens. D. levende als weduwen, ofte, als weduwen zijnde haer leefdage. oft, weduwen welcker man noch leefde.

4

Voorts seyde de Coninck tot Amasa; Roept my de mannen van Iuda te samen, ¹³ tegen den derden dach: ende ghy, ¹⁴ stelt u [dan] hier.

13 Ofte, binnen drie dagen: Hebr. den derden der dagen.

14 D. stelt u dan in, ende houdt u by my, om last van my t’ontfangen: want David hadde hem generael Krijchs-overste gemaeckt in Ioabs plaetse. bov. c. 19.13.

5

Ende Amasa ginck henen, om Iuda by een te roepen: Maer hy ¹⁵ bleef achter boven den gesetten tijt: dien ¹⁶ hy hem geset hadde.

15 And, hy liet [hen] N. die van Iuda, vertoeven: D. hy gafse langer tijt.

16 David.

6

Doe seyde David tot ¹⁷ Abisai; Nu

17 Ioabs broeder, zijnde mede een krijchs-overste. siet bov. c. 18.2. dien David hier ingebruyckt, om Ioab (die andersins de naeste soude geweest zijn) geene occasie te geven, dat hy sich in de plaetse van Amasa mochte indringen, met offensie van Amasa, dien de Coninck het Generaelschap met eede belooft hadde.

[fol. 150v]

sal ons Seba, de sone van Bichri, meer quaets doen, als Absalom: Neemt ghy de knechten ¹⁸ uwes heeren, ende jaegt hem achter na, op dat hy niet misschien vaste steden voor sich vinde, ende sich onse oogen onttrecke.

18 D. mijne officieren ende soldaten. Sommige verstaen hier Amasa, die nu, als Generael, Abisais heer genoemt worde.

7

Doe togen uyt, hem achter na, de ¹⁹ mannen Ioabs, ende de ²⁰ Crethi, ende de Plethi, ende alle de helden: Dese togen uyt van Ierusalem, om Seba den sone van Bichri achter na te jagen.

19 D. Ioabs soldaten, als oock Ioab selve.

20 Siet 1.Reg. 1. op vers 38.

8

Als sy nu waren by den grooten steen, die by ²¹ Gibeon is, so quam Amasa ²² voor haer aengesichte: Ende Ioab was omgordet over sijn ²³ kleedt, ²⁴ dat hy aen hadde, ende daer op was een gordel, daer ’t sweert aen vast gemaeckt was op sijne lendenen in sijne scheyde; ende als ²⁵ hy voortginck so ²⁶ viel ’t uyt.

21 Siet Iosu. 10.

22 D. Hy quam haer recht in’t gemoet, wederkeerende van de reyse, daer toe hem de Coninck gesonden hadde, ofte, hy quam voor, ofte neffens haer henen, langs den wech, daer sy mogen hebben gepeystert.

23 Ofte, krijchsrock, kasacke, krijchsmantel: een kleet (als eenige meynen) in den krijch gebruycklick, ende te dier tijt bekent.

24 Hebr. Sijner kleedinge.

25 T.w. Ioab, aftredende uyt sijn order, ofte de plaetse, daer sy peysterden, om Amasa te groeten.

26 T.w. het sweert: sulcx dat Amasa, hebbende het sweert sien vallen, daer op niet verdacht was, dat Ioab het met de slincker-hant opgenomen hadde, als sommige uyt het volgende vers afnemen.

9

Ende Ioab seyde tot Amasa; ²⁷ Is ’t wel met u, mijn ²⁸ broeder? ende ²⁹ Ioab vattede met de rechter-hant den baert van Amasa, om hem te ³⁰ kussen.

27 Hebr. [zijt] ghy vrede? Als 1.Sam. 25.6. ende bov. 17.3.

28 D. Neve, bloet-vrient. Sy waren twee susters kinderen. 1.Chro. 2.16, 17. siet oock bov. cap. 17.25.

29 Hebr. Ioabs rechterhant vattede den baert van Amasa.

30 Als in ’t groeten gebruyckelick was. Genes. 29. op vers 11.

10

Ende Amasa en hoedde sich niet voor het sweert, dat in Ioabs hant was; ^a so ³¹ sloech hy hem daer mede aen de ³² vijfde ribbe, ende hy stortte sijn ingewant ter aerden uyt, ende hy en sloech hem niet ³³ ten tweeden male, ende hy sterf: Doe jaegden Ioab, ende sijn broeder Abisai, Seba, den sone Bichri, achter na.

a 1.Reg. 2.5.

31 D. Stack.

32 Siet bov. cap. 2. op vers 23.

33 Hebr. hy verdubbelde, ofte, wederhaelde niet aen hem, te weten, den slach, dat is, hy en stack hem niet ten tweedenmale, dewijle hy van den eersten steeck terstont sterf. Vergel. 1.Sam. 26.8. Iob 29.22.

11

Maer een man, van Ioabs ³⁴ jongens, bleef by hem staen: ende hy seyde; ³⁵ Wie isser, die lust heeft aen Ioab? ende wie isser, die voor David is? ³⁶ Die volge Ioab na.

34 D. dienaers.

35 D. alle, die’t met Ioab ende David houden, die volgen Ioab na. Verg. Deut. 20.5, etc. Also dringt sich Ioab by het krijchsvolck terstont weder in’t Generaelschap, in de plaetse van Amasa, dien hy daerom vermoordt hadde.

36 Hebr. [zy] achter Ioab: als boven dickwijls, ende in ’t volg.

12

Amasa nu lach in ’t bloet gewentelt, midden op de strate: Als ³⁷ die man sach, dat al ³⁸ ’t volck staen bleef, so deed hy Amasa wech van de strate in ’t velt, ende wierp een kleet op hem, dewijle hy sach, dat al, die by hem quam, staen bleef.

37 In’t voorgaende vers vermeldt.

38 Dat dien wech passeerde, als in’t eynde deses verskens verklaert wort.

13

Doe hy nu van de strate wech genomen was, tooch alle man voort, Ioab na, om Seba, den sone Bichri, achter na te jagen.

14

Ende ³⁹ hy tooch henen door alle stammen Israëls nae Abel, te weten, ⁴⁰ Beth-Maacha, ende ’t gantsche ⁴¹ Berim: ende ⁴² sy versamelden sich, ende quamen hem oock na.

39 Ioab, die den vluchtenden Seba door Ephraim, Manasse, Issaschar, Zebulon, ende Naphtali, vervolchde tot aen Abel toe, daer hy nu was.

40 Met desen toenaem was dese stadt Abel genoemt, tot onderscheyt van de andere van dien naem. Dese stadt lach in den stam Naphtali, aen’t Noort-eynde van Canaan, tegen Syrien aen, alwaer een gedeelte van Syrien was, genoemt Maacha. Siet oock 2.Reg. 15.29. ende hier, ’t volgende vers.

41 Eene lantstreke by Abel gelegen.

42 De Israeliten van de gemelde plaetsen volchden oock Ioab.

15

Ende sy quamen ende belegerden ⁴³ hem in Abel Beth-Maacha, ende sy ⁴⁴ wierpen eenen ⁴⁵ wal op tegen de stadt, dat hy aen den buyten-muer stont: ende al ’t volck, dat met Ioab was, ⁴⁶ verdorven den muer, om dien neder te vellen.

43 Seba, den rebellen.

44 Hebr. sy storteden uyt.

45 Eenen op-gehoochden aerden dijck, D. een bolwerck, ofte wal. Alsoo 2.Reg. 19.32. Ier. 32.24. ende 33.4.

46 Hebr. waren verdervende, om den muer neder te vellen. D. houwende, stootende, brekende, misschien oock ondergravende: want van het Hebr. woort, dat hier gebruyckt wort, komt een ander dat oock eene groeve beteeckent.

16

Doe riep eene wijse vrouwe ⁴⁷ uyt de stadt: Hoort, hoort, segt doch tot Ioab; Naedert tot hier toe, dat ick tot u spreke.

47 Van den stadt-muer af.

17

Doe hy nu tot haer naederde, seyde de vrouwe; Zijt ghy Ioab? ende hy seyde, Ick bent: ende sy seyde tot hem; Hoort de woorden uwer dienstmaecht; ende hy seyde, Ick hoore.

18

Doe sprack sy, seggende: In voortijden spraken sy ⁴⁸ gemeenlick, seggende; Sy sullen ⁴⁹ sonder twijffel te Abel vragen, ende ⁵⁰ alsoo volbrachten sy’t.

48 Hebr. sprekende spraken sy.

49 Hebr. vragende sullen sy vragen, ofte, raet vragende sullen sy raetvragen. ’T schijnt een out spreeck-woort geweest te zijn, tot eere der inwoonderen deser stadt, gebruyckt, om dat aldaer kloecke ende wijse lieden gevonden werden, blijckende alhier uyt het exempel deser vrouwe.

50 D. Alsmen den raet van dese stadt volchde, so ginck het wel. Ofte, so eyndichden sy het geschil. And. alsoo sullen sy ’t volbrengen, ofte, eyndigen.

19

⁵¹ Ick ben eene van de vreedsame, van de getrouwe in Israël: ende ghy soeckt te dooden eene ⁵² stadt, die eene moeder is in Israël; waerom soudt ghy het ⁵³ erfdeel des HEEREN verslinden?

51 Sy spreeckt in den naem der stadt Abel.

52 Hebr. Eene stadt ende eene moeder etc. D. een hooft-stadt hebbende onder haer andere stedekens ende dorpen. ofte, verstaet door de moeder de inwoonders eener stadt, die als eene moeder is van andere, die sy, als eene moeder den kinderen, met wijsen ende goeden raet pleecht voor te gaen.

53 D. sijn volck, dat hy bemint, als een mensche sijn erfdeel.

20

Doe antwoordde Ioab, ende seyde: ’T zy verre, ’t zy verre van my, ⁵⁴ dat ic soude verslinden, ende dat ick soude verderven!

54 Hebr. So ick sal verslinden, etc. Verst. hier op: so doe my Godt dit ende dat: als in’t eedt-sweeren gebruycklick.

21

⁵⁵ De sake en is niet alsoo; maer een man van ’t geberchte Ephraims, wiens naem is Seba, de sone van Bichri, heeft sijne ⁵⁶ hant opgeheven tegen den Coninck, tegen David; levert hem alleen, so sal ick van dese stadt aftrecken: Doe seyde de vrouwe tot Ioab; Siet, sijn hooft sal tot u over den muer geworpen worden.

55 Hy wil seggen: Ick ben daerom niet gekomen, maer om Seba te hebben.

56 Heeft sich opgeworpen ende eene rebellye gesticht.

22

Ende de vrouwe quam in tot al ’tvolck ⁵⁷ met hare wijsheyt, ende sy hieuwen Seba, den sone van Bichri, het hooft af, ende wierpen ’t tot Ioab: Doe blies hy met de basuyne, ende ⁵⁸ sy verstroyden sich van de stadt, een yegelick na sijne tenten: ende Ioab keerde weder nae Ierusalem tot den Coninck.

57 Met wijse redenen de inwoonderen bewegende om te doen, dat sy Ioab belooft hadde.

58 De belegeraers.

23

^b Ioab nu was ⁵⁹ over het gantsche heyr Israëls: ende Benaja, de sone van Iojada, over de ⁶⁰ Crethi, ende over de Plethi:

b 2.Sam. 8.16, etc.

59 Na den doot van Amasa was hy in sijnen voorigen staet herstelt. siet bov. op vers 4. Dese Officieren worden hier andermael opgenoemt, om dat David nu als van nieuws in sijn rijck was herstelt, bov. c. 19.22. ende om datter eenige veranderinge, ende oock byvoeginge, schijnt gevallen te zijn. Vergel. bov. cap. 8.17, 18.

60 Siet bov. vers 7.

24

Ende Adoram was over de ⁶¹ schattinge: ende Iosaphat, de sone Ahiluds, was ⁶² Cantzelier.

61 And. uytschot. Siet 1.Reg. 4. op vers 6.

62 Siet 1.Reg. 4. op vers 3.

25

Ende ⁶³ Seja was Schrijver: ende Zadok ende Abjathar waren ⁶⁴ Priesters.

63 Hebr. Scheja. bov. cap. 8.17. (nae sommiger gevoelen) genoemt Seraja.

64 Siet Num. 3. op vers 32. ende 2.Reg. 23. op vers 4.

26

Ende oock was Ira, de Iaïriter, Davids ⁶⁵ Opper-officier.

65 Hebr. Cohen. Siet bov. cap. 8. op vers 18.