Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xvij. Capittel.

Het volck murmureert te Raphidim om water, vers 1, etc. Mose tot den HEERE roepende, verkrijgt water uyt den steen te Horeb, 4. De plaetse wort genoemt Massa ende Meriba, 7. Amalek strijdt tegen Israël, 8. Soo lange als Mose met opgehevene handen bidt, overwint Israël, 11. Godt beveelt Amalek uyt te roeyen, 14. Mose bouwt eenen Altaer, dien noemt hy de Heere is mijn baniere, 15.

1

DAer na tooch de gantsche vergaderinge der kinderen Israëls nae ¹ hare dach-reysen uyt de woestijne Sin, ² op het bevel des HEEREN; ende sy legerden haer te ³ Raphidim: daer nu en was geen water voor het volck om te drincken.

1 Hare dach-reysen waren dese: van Sin tot Dophka, van Dophka, tot Alus, van Alus tot Raphidim, Num. 33.12, 13, 14. Mose en verhaelt in dit cap. niet alle de reysen, noch rust-plaetsen des volcx: maer die alleene, in de welcke wat sonderlings geschiet is.

2 Hebr. op, ofte nae den mont.

3 Raphidim is een plaetse in de woestijne by den berch Horeb. dit was de elfste leger-plaetse.

2

Doe twistede het volck met Mose ende seyden, Geeft ⁴ ghy lieden ons water dat wy drincken: ^a Mose dan seyde tot hen, Wat twist ghy met my? waerom ⁵ versoeckt ghy den HEERE?

4 T.w. ghy Mose ende Aaron.

a Num. 20.3, 4.

5 T.w. door uwe ongeloovicheyt, want sy twijffelden of oock de HEERE by haer was vers 7. ’t welck sy wouden, dat hy door miraculen soude doen blijcken. Dit is Godt versoecken, Psal. 78.18, 19. Mat. 16.1.

3

Doe nu het volck aldaer dorstede nae water, so murmureerde ⁶ ’t volck tegen Mose, ende ’t seyde: Waer toe hebt ghy ons nu uyt Egypten doen optrecken, op dat ghy my, ende mijne kinderen, ende mijn vee, van dorste dedet sterven?

6 Niet al het volck, maer eenige boose menschen.

4

So riep Mose tot den HEERE, seggende: Wat sal ick desen volcke doen? daer ⁷ feylt niet veel aen of sy sullen my steenigen.

7 Hebr. noch een weynichsken, ende sy sullen my steenigen, met dergelijcke woorden dreychden sy Mose oock, Num. 14.10.

5

Doe seyde de HEERE tot Mose: ⁸ Gaet henen voor het aengesichte des volcx, ende neemt met u ⁹ uyt de Outste van Israël: ende neemt uwen staf in uwe hant, ^{b 10} daer mede ghy de Riviere sloecht, ende gaet henen.

8 T.w. na den berch Horeb.

9 Op dat sy mogen getuygen zijn, van ’t gene datter geschieden sal.

b Exod. 7.20.

10 D. daer mede ghy Aaron geboden hebt te slaen.

6

^c Siet, ick sal aldaer voor u aengesichte op den rotzsteen in Horeb staen, ende ghy sult op den rotzsteen slaen, so sal daer water uytgaen, dat het volck drincke: Mose nu dede alsoo voor de oogen der Outsten van Israël.

c Num. 20.9. Psa. 78.15. ende 104.18. 1.Corinth. 10.4.

7

Ende hy noemde den name dier plaetse ¹¹ Massa ende ¹² Meriba, om den twist der kinderen Israëls, ende om dat sy den HEERE versocht hadden, seggende, Is de HEERE in’t midden van ons, ofte niet?

11 D. versoeckinge.

12 D. twist, siet van een ander Meriba Num. 20.13.

8

^d Doe quam ¹³ Amalek ende streedt ¹⁴ tegen Israël in Raphidim.

d Deut. 25.17, 18.

13 D. de Amalekiten, de nakomelingen Esaus, des broeders Iacobs, Gen. 36.15, 16. ’T gene hier verhaelt wort, is geschiet doe Mose met de Israëliten op den wech nae Horeb was treckende. Siet Deuter. 25.17, 18.

14 D. tegen de Israëliten.

9

Mose dan seyde tot Iosua, Kiest ons mannen, ende treckt uyt, strijdt tegen Amalek: morgen sal ick op des heuvels ¹⁵ hoochte staen, ende ¹⁶ de staf Godes sal in mijne hant zijn.

15 Hebr. hooft.

16 D. de staf waermede Godt groote wonderen gedaen heeft.

10

Iosua nu dede als Mose hem geseyt hadde, strijdende tegen Amalek: doch Mose, Aaron, ende ¹⁷ Hur clommen op de hoochte des heuvels.

17 Desen Hur is te onderscheyden van Hur die de vader was van Bezaleël, ende de sone van Caleb, 1.Chro. 2.19.

11

Ende het geschiedde, terwijle Mose sijne hant ophief, so was Israël de stercxte: maer terwijlen hy sijne hant neder liet, so was Amalek de stercxte.

12

Doch Mose handen werden swaer, daerom namen sy eenen steen, ende leyden dien onder hem, dat hy daer op sate: ende Aaron ende Hur onder-stutteden sijne handen, ¹⁸ d’een op dese, d’ ander op d’ ander [zijde.] Also waren sijne handen gewisse, tot dat de Sonne onder ginck.

18 Hebr. van hier een, ende van daer een.

13

Also dat Iosua ¹⁹ den Amalek, ende sijn volck ²⁰ krenckte door de ²¹ scherpte des sweerts.

19 ’T schijnt datmen hier door Amalek moet verstaen den Koninck, ofte oversten, ende door sijn volck, het leger: Andere verstaen door Amalek de Amalekiten, ende door sijn volck de natien, die hem te hulpe gekomen waren.

20 Ofte, verswackte, verbrack.

21 Hebr. mont.

14

Doe seyde de HEERE tot Mose, Schrijft dit ter gedachtenisse ²² in een boeck, ²³ ende legt het in de ooren van Iosua: ^e dat ick de gedachtenisse van Amalek ²⁴ geheel uytdelgen sal ²⁵ van onder den hemel.

22 T.w. in het welcke ghy de historien der Israëliten sult beschrijven.

23 D. scherpt het Iosua uwen navolger, ende druckt het hem wel in.

e Num. 24.20. 1.Sam. 15.23. Deut. 25.17, 18, 19.

24 Hebr. uytdelgende sal uytdelgen.

25 D. over al, soo wijt als de Hemel streckt.

15

Ende Mose bouwde eenen altaer, ende hy noemde sijnen name ²⁶ de HEERE is mijn baniere.

26 Hebr. Iehova Nissi. Aldus heeft Mose desen altaer genoemt ter gedachtenisse der victorie over Amalek.

16

Ende hy seyde, Dewijle ²⁷ de hant op den throon des HEEREN is, ^f so sal de oorloge des HEEREN tegen Amalek zijn, van geslachte tot geslachte.

27 Verstaet de hant Godes, dat is, sijne macht, die hy van den Hemel (als zijnde sijnen troon) uytstreckt tot bescherminge van sijn volck, ende dempinge van sijne vyanden. Men kan oock door den throon verstaen de Kercke Godts. Sommige leggen ’t uyt van Godts eedt-sweeren. And. dewijle de hant [Amaleks] tegen den throon des Heeren is. D. tegen hem, ende sijn volck geweest is, de plaetse is wat duyster.

f 1.Sam. 15.2.