Spiegel der Letteren. Jaargang 7

Meer dan een witte raaf

Julien Teppe schrijft in zijn Histoire libertine des grands écrivains français (de Villon à Chateaubriand). Paris, Editions Belleville, (1961), pp. 89, 91-92:

‘Tout d'abord, posons comme indéniable le fait que, quarante années durant, Bossuet fut en rapports constants avec certaine Cathérine Gary (ou Mlle de Mauléon, ainsi que s'était fait appeler Cathérine des 1670)... à l'étranger, l'écho à cette affaire ne laissait pas de se répandre (cf. notamment le roman de la Hollandaise Geertrui Toussaint intitulé Mejonkurouwe (sic) de Mauléon et qui retraçait les aventures de la Mauléon.’

Wie wordt niet verrast door het onverwacht opduiken van de naam van juffrouw Geertrui Toussaint in een Histoire libertine des grands écrivains français. Hoe is dit wonderbaar verschijnsel te verklaren? Julien Teppe noemt de auteur van Mejonkvrouwe de Mauléon niet Mevr. A.L.G. Bosboom-Toussaint, maar wel Geertrui Toussaint, de meisjesnaam, die enkel voorkomt op de titelpagina der eerste uitgave, gepubliceerd in 1847.

Mevr. Bosboom-Toussaint was in het land van ‘Le Vert galant’ geen onbekende. Twee romans van haar hand werden in het Frans bewerkt: Le major Frans. Scènes de la vie néerlandaises. Réduction... par Albert Réville. Paris, E. Plon et Cie, 1875, vooreerst in hetzelfde jaar in Revue des deux mondes opgenomen, en Le Château de Lauerness. Un épisode des premiers temps de la Réformation dans le Pays-Bas. Traduit librement du hollandais par Mlle L.-J. Richard. Vevey, Monnerat, 1887.

Genoot Mejonkvrouwe de Mauléon de eer eveneens in het Frans te worden vertaald?

Een vertaling ervan wordt niet vermeld in:

Catalogue général de la Librairie française par Otto Lorenz. I-IX. 1840-1885. Paris, 1867-1887.

[p. 137]

Anna Louise Geertruide Bosboom-Toussaint... Tentoonstelling door Dr. Johs. Dyserick. Catalogus (met opgave der vertaalde werken) door G.A. Evers. 18 sept. tot 2 october in het gebouw der Rijksuniversiteit te Utrecht. Utrecht, 1912.

Catalogue des livres impramés de la Bibliothèque nationale. Auteurs. XVI. Paris, 1924.

Werd in een recensie over Le major Frans of over Le château de Lauerness over de inhoud van Mejonkvrouwe de Mauléon enkele woorden gerept? die Julien Teppe onder ogen heeft gehad? Of kende de auteur van Les histrions au miroir Nederlands?

De roman De graaf van Leycester in Nederland, door Geertrui Toussaint. I-III. Amsterdam, 1845-1846 werd door J.-J. Ampère onder de titel: Littérature hollandaise. Un drame historique en Hollande. Leycester in Nederland... besproken in Revue des deux mondes. 1850. II, pp. 865-881. Op p. 870 citeert de Franse kritikus een zin uit de Nederlandse tekst.

J.-J. Ampère, professor bij het Collège de France, lid der Académie française, kende Nederlands en achtte het niet boven zijn waardigheid de roman van een Hollands joffertje uitvoerig te bespreken.

Een prijzenswaardig voorbeeld voor menig lid van de Académie de langue et de littérature françaises de Belgique.

Prosper Arents