| |
XXXIX
Int capitel nu laetst vorleden
Hebbic u gheseit bi waerheden,
Hoe dat maria, die maghet vry,
Onse werde middellighe zi,
Ende hoe zoe es tonser orboren
In onser vresen, in onser toren;
Ende van altemale, dat ons deert,
Dat bescud zoe ende weert.
In dit capitel zonder waen
Meen ic u te doen verstaen,
Hoe dat cristus zinen vader
Zine wonden toocht algader
| |
| |
Ende anleicht met nerenster beden
Zinen vader voor ons leden.
Ende hoe maria dies ghelike
Hare moederlike borsten toocht,
Daer zoene mede heift ghezoocht.
Verstaet mi wel, in deser ghelike
Dat onse here van hemelrike,
Also ghi hebt gehoort algader,
Uten scote van zinen vader
In der hellen was ghedaelt
Ende zine vriende daer ute ghehaelt,
Dies ghelike, als ic vernam,
Voor ons woude bidden ewelike
Ende toghen den vader zine wonden,
Die hi ontfinc dor onse zonden.
Ende dus, al doen wi tenighen stonden
Of tenighen tiden quade zonden,
Wine zullen wanhopen niet des,
Daer wi weten, dat cristus es
Bereed om voor ons algader
Te bidden zinen helighen vader
Ende es altoos van onser mesdaet
| |
| |
Dat god den vader toocht zine wonden,
Die hi ontfinc dor onse zonden,
Dat was ons wilen teere stont
Bi antipater ghemaect cont.
Antipater, ic maex u vroet,
Was een rudder staerc ende goet,
Den keyser vanden roomschen rike,
Die julius hiet zekerlike.
Was vor den keyser brocht daer
Ende heift hem zelven al ontcleet,
Daer hi voor den keyser steet,
Ende toochde ten selven stonden
Vor al die lieden zine wonden,
Ende hi zeide al openbare,
Dat het gheen noot en ware,
Dat men vochte up zijn stede
Want men wel wiste die waerhede
Bi zinen wonden openbare,
Dat hi ghetrouwe rudder ware.
Als die keyser dus dit hoorde,
Prijsde hi zere zine woorde
Ende zine excusacie mede;
Voor alt volc die keyser zeide,
Zo dat ment hoorde openbare.
Dat hi .j. ghetrouwe rudder ware.
Te rechte, die dit wel anziet,
Es biden rudder god bediet,
Want hi den vader tallen stonden
Bidt voor onse vule zonden,
Voor wien hi staet, ic zeker bem,
Ende zine wonden toocht hi hem
Ende bediet hem wel, dat hi
Die zine gheboden zonder waen
Heift vulcomen ende vuldaen.
Om dese redene god de vader,
Die dat anziet dus algader,
Ende merct, alst es anschijn,
Dat hi goed rudder heift ghesijn,
Ende laten niet te doen eere,
Ende wat hi an hem gheert, godweet,
Es hi hem te ghevene ghereet.
| |
| |
Dat onse here, also ict las,
Een ghetrouwe vrome rudder was,
Mach men an zine wonden scouwen,
Hoe hi dor ons was dorhouwen.
Ooc waest goed te ziene, godweet,
Claerlike an zijn bloedich cleet.
Dat cleet, dat hi an dede
Was onse vleesch, dats waerhede,
Twelke vleesch, also ict las,
Duerwont ende duerscuert was,
Niet teenre steden of twee
Maer te vijfdusent ende mee.
Ende in enen tekine van dien,
Als hi themele voer in tanzien,
Zo waren zine cledre albebloet.
Die inglen vraechden, ic maex u vroet,
Also ict int scrifturen lese,
Ende zeiden: wie mach wesen dese,
Wies cleeder scijnen bloedich root?
Des hebwij wonder harde groot,
Want also haer cleeder zijn
Die in de parse tarden den wijn.
Onse here heift gheandwoort
Ende sprac: merct wat ic meene,
Die parse hebbic ghetorden alleene,
Ende vanden lieden al ghemeen
Ne was met hem man ne gheen.
Ende merkelike zo zeidi dan,
Dat met hem ne was nieman,
Want die reine maghet marie
Altoos bi haren kinde bleef zie.
Dese ghetrouwe rudder cristus,
Als hi was rudder ghemaect aldus,
Was hem ghedaen alsulken toren,
Datten een cnecht slouch onder doren.
Ooc zo was hi, merkic albloot,
Ghesleghen metter bitter doot,
Also men an die rudders ziet,
Dat mense inden hals te slaen pliet.
Dese werde rudder cristus dan,
Daer ic die tale of began,
Ontfinc niet enen slach alleene
Maer menighe hurte ende slaghe ghemeene.
| |
| |
Meer slaghen ontfinc hi over al,
Dan ic ghescriven mochte of zal.
Ons heren ors, daer hi up reet,
Was deezelinne, die hi bescreet,
Daer hi palmsondaghe up zat.
Ic zeide u hier voren, dat
Dit was een rudder ./ welc was tvelt.
Daer hi zine bataelge up helt,
Vraechstuut ./ ic zegt di openbare,
Het was die berch van calvare.
Welc was die glavie van onsen here,
Ic zegt di / het was longius spere.
Wat helme stont hem up thooft,
Ene doornine crone, des ghelooft.
Welc was van zinen helme de timmer,
Dat zo willic zecghen ymmer:
Het was die tafle, daer in
Stont ghescreven, verstaet den zin,
Jhesus nazarenus rex judeorum.
Dat screef pylatus al niet zom.
Welc was dat gordel, daer mede
Dat hi ghegrordt was ter stede,
Dan was el niet dan die banden,
Die hem bonden voete ende handen.
Den [scilt die] hi hadde, zeit men huus,
D[at was] dat ghebenedide cruus.
[Die spor]en, daer hi [mede reet],
[Waren] die naglen sca[erp ende wreet].
Dat pansier, dats wa[erhede]
Bedecte al den lechame [mede];
Dit was zine teedre huut,
Die over al den lechame gh[aet uut],
Ende die was dorsleghen al
Met gheeselen, wonden zonder ghetal.
Ende ooc dat precieuse zweert,
Twelk voerde dese rudder weert,
Dat zo was die helighe lere
Ende die predicacie van onsen here.
Ende over zine handscoen yzerijn
Zine handen zere dornaghelt zijn.
Welc was ons heren sciltknecht,
Daer of willic u doen berecht:
Het was maria, die al drouch
Ons heren wapine, als ic ghewouch,
| |
| |
Met groter bitterliken smerte
Ende met compassien in haer herte.
Also die sciltknecht van jonathas,
Die altoos bi zinen meester was,
Ende wildene niet ter noot bezwiken,
Maer hi bleef bi ghetrouwelike;
Dies ghelike zo bleef marie
Altoos bi hem, gheloves mie,
In zine passie ende in zijn noot
Ende ghincs hem niet of toter doot.
Van desen rudder die baniere
Was van tweerehande maniere
Deen helt was wit, dander root.
Biden witten verstaet men bloot
Dat witte cleet, dat es waerhede,
Dat herodes gode an dede.
Biden roden, dats waerheit fijn,
Versta ic dat cleet purpurijn,
Dat onsen lieven here an was
Ghedaen ./ als ic te voren las.
Met desen wapinen in vreimder wise
Dese rudder van groten prise
Heift ghevochten vromelike,
Dat hi verwonnen heift moghentlike
Al onser vianden conroot,
Die hi, als ic hier voren zeide,
Ende ooc haer macht te niete dede.
Als hi met ziere doot verwan
Alle die helsche vianden dan.
Zo es hi met victorien scone
Gheclommen in des hemels trone
Ende toochde daer zinen vader
Zine bitter wonden algader,
Dien hi nerenstelike na dat
Over onser alre zonden bat.
Ende noch es hi van onser mesdaet
Ende daer hi bi den vader zit,
Tallen stonden hi voor ons bidt.
Al eist ooc, dat wilt verstaen,
Dat een zwaerlijc heift mesdaen,
Hine zal niet wanhopen des.
Daer wi weten dat cristus es
| |
| |
Onse verbidder ende niement el,
Zullen wij in hem betrouwen wel.
Zijn wij mesdadich allegader
Jeghen den helighen gheest of den vader,
Zo hebben wij cristumme tonser baet,
Onsen ghetrouwen advocaet.
Zijn wij mesdadich inden zone
Ende up ons es vergraemt de ghone
Mids onsen vulen zonden zwaer,
Ene verbiddighe hebwij daer,
Dat es maria, alsoot blijct,
Die niement inder noot bezwijct.
Die zone toocht den vader zijn
Zine wonden, bescrivet tlatijn,
Die hi vanden iueden ontfinc,
Als hi mensche up erden ghinc.
Maria die toocht talre tijt
Hare borsten haren zone ghebenedijt
Ghelijc dat god gheheeten zi
Met rechte antipater, gheloves mi,
Also es zijn moeder maria
O antifilia, werde vrouwe,
Hoe wel zijn van noden onsleden
Hoe zoude in hemelrike desen
Enighe bede ontseicht wesen,
| |
| |
Daer die bedinghe es zo zoet
Over dat de mensche mesdoet!
Hoe mochte de vader goedertiere
Ontsecghen in enigher maniere
Die werde bede tenigher tijt
Van zinen zone ghebenedijt.
Als anziet die vader god,
Dat zijn kint dor zijn ghebod
In de werelt heift ontfaen
Wonden ./ ende pine also ghedaen!
Hoe mocht zulc een zone mede
Ontzecghen ziere moeder bede,
Ende het elken es bekent,
Dat hise als hem selven mint.
Niement ne twivel daer voren,
God ne zal ziere moeder horen,
Die hi bezit met zulker minnen,
Dat hise shemels coninghinne
Maecte ./ ende daer toe heift vercoren
Voor alle, die oyt waren gheboren.
Dit was ons wilen bediet aldus
Welke coninc, als ic las,
Met winen eens verwaremt was
Ende was daer of worden blide,
Ende hi sprac ten zelven tide
Dese woorden, als ic bekinne,
Tote hester der coninghinne
| |
| |
Ende zeide: "hester, nu bidt mien,
Wat ghi mi bidt, zal u ghescien;
Om de helt van minen rike."
Hester die coninghinne na dat
Den voorseiden coninc bat,
Dat hi bescermen wilde dan
Zijn volc vanden fellen aman.
Als dit [die] coninc heift ghehoort,
Dedine hanghen rechte voort
Ende sprac: nu zidi altoos quijt
Des fellen amans ende ghevrijt.
Dese coninghinne, daer ic of las,
Eens arems iueden dochter was,
Ende die coninc hadde dit kint
Voor al des lands kindren ghemint,
Ende hadse ute ziere groter minne
Ghemaect hoghe coninghinne.
Dies ghelike minde onse here
Voor alle maechden marien zere,
Ende heiftse ghemaect weerdelike
Coninghinne van hemelrike,
Ende heift bi hare beden te hant
Ghedaen te nieten onsen viant.
Ooc heift hi hare, alst es bescreven,
De helft van zinen rike ghegheven.
God die heift zijn rike gheheel
In tween ghedeelt / ende teen deel
Dese .ij. deelen, na scrifturen lere,
Als vanden rike van onsen here,
Daer of es teen gherechtichede
Ende dat ander ontfaermichede.
Bider gherechticheden dan
Dreicht god wijf ende man;
Maria bi der ontfarmicheit
Es ons in hulpen altoos ghereit.
O jhesu, bidt vor ons algader
Goedertierlijc dinen vader
Ende weist onse minlijc behoeder,
Ende hore lievelike dijnre moeder,
Die di an cleift vor ons leden
Met haerre moederliker beden.
|
|